eeuwóe
3£erkkocle
a-r
De afsluitdijk
5Crackt van boven
23e JAARGANG No. 43
22 MEI 1969
..Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND.
Hoofd-Redacteur Dr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189) 4 70.
Redactie en medewerkers Ds. B. Wentsel, Brouwershaven J. A. v. Bennekom, Middelburg,; Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. M. V. J. de Craene, St. LaurensDrs. A. Elshout, Koudekerke
Ds. W. H. Gispen, Terneuzen; Dr. P. C. Kraan, Vlissingen;
Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden; Dr. J. H. Becker. Nieuwerkerk;
Drs. M. Beinema, Middelburg; Ds. C. W. de Bruijne, Goes.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurten Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Abonnementsprijs
5.per halfjaar
bij vooruitbetaling.
Advertenties
20 cent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
De eerste weken na Pinksteren hoop
ik met mijn vrouw (ver) weg te zijn.
Ik kan dan niets doen voor onze Kerk
bode.
Gelukkig kon ik wat van te voren
werken. Ik behoor nml. niet tot die
dominees, die alleen maar van zater
dag- op zondagmorgen aan hun preken
kunnen werken.
Wilt u de aan data gebonden be
richten a.u.b. rechtstreeks naar Span
jaardstraat 47, Middelburg, zenden
Bij voorbaat dank.
A. D.
ZONDER ZENDING
Pinksteren nadert en dus wordt weer
over de zending gesproken en ge
schreven. Het zou alleen opvallen als
het eens niet gebeurde; misschien bij
sommigen niet, maar dat zijn dan ook
de randfiguren. Pinksterfeest is zen-
dingsfeestDe Pinkstercollecte voor de
zending Een onaantastbare slogan en
een gevestigde traditie. Dus over de
zending moet geschreven worden. Ja
Is dat ook zinvol Wat kan in een
kort artikel aan informatie gegeven
worden, dat niet al lang en veel vol
lediger gegeven werd, door de zen
dingsbladen, door een jaarlijkse of
tweejaarlijkse publikatie over al het
werk, door gebedsbrieven, door speciale
informatie aan predikanten, door pers
berichten en zoveel meer. Dus infor
matie genoeg zou je zeggen.
Om echter geïnformeerd te zijn is
niet alleen aanbod nodig van nieuws"
maar er moet ook consumptie zijn. Oren
zijn nodig, die luisteren willen en har
ten, die geïnteresseerd zijn. Zo gezien
kan van een ontstellend tekort aan in
formatie gesproken worden. Er is bij
buitenkerkelijken veel misverstand en
kritiek, die daarvan het gevolg zijn. Dat
zou natuurlijk kunnen liggen aan de
wijze waarop de informatie gebracht
wordt.
Het Zendingscentrum doet zijn uitere
ste best, maar het kan misschien nog
veel beter. Alleen maar; het kan nooit
zo, dat de zending zodanig .nieuws"
wordt, dat het de frontpagina's van de
wereldpers haalt. Want de zending
heeft wel veel te vertellen van zieken
huizen en scholen, van sociaal-econo
misch werk en humanitair dienstbetoon.
Maar dat is geen bijzonder nieuws.
Iedereen praat immers over de ont
wikkelingshulp.
Het eigenlijke van de zending is, in
dat alles en boven dat alles uit, de
doorbraak van het evangelie in de
wereld, de glorie van Koning Christus
en het frontnieuws van de strijd voor
zijn Koninkrijk. Wie in dat nieuws ge-
interesseerd is, is al lang niet buiten
kerkelijk meer. Op zijn minst staat hij
temidden van de verwonderde vragers,
als bij het eerste Pinksterfeest: ,,Wat
wil toch dit zijn?"
Onbegrijpelijk is, dat ook binnen de
kerk moet worden geklaagd over ge
brek aan informatie. Daar is geen
excuus voor te vinden. Daar is zelfs
niet op verzachtende omstandigheden
voor te pleiten. Wie zegt: ,,Nu ja, je
kunt nu eenmaal niet alles lezen en je
moet een keus doen", vergist zich.
Pinksteren vieren zonder zending is een
onmogelijkheid. Er waart een boos ge
rucht door kerkelijk Nederland. Er
zouden namelijk, bij hoge uitzondering
gelukkig, predikanten zijn, die bij hun
Pinksterpreken de zending vergeten.
Haast niet te geloven, maar de zegs
lieden zijn betrouwbaar en gewoonlijk
goed ingelicht. Hoe kan dat Dat is
dubbel gebrek aan informatie; aan zen-
dingsnieuws ja, maar ook aan informatie
aangaande het Pinksterevangelie.
Als je een stukje schrijft over de
zending tegen Pinksteren, overvalt je
de nare gedachte: Velen zullen het
toch wel niet lezen, want ze zullen het
alleen maar beschouwen als een aan
beveling voor de collecte, die weer om
hoog moet, altijd maar hoger dan het
vorig jaar". Dat is toch de kritiek van
sommigen althans De zending wordt
zo duur, klagen zijn. Die zending bouwt
maar uit; ze is niet te remmen en ze
stoort zich aan geen waarschuwing dat
het echt niet hoger kan. Aan die ver
denking staat elke zendingspreek en
elke informatie bloot dat het toch eigen
lijk om de bijdrage zou gaan. Dat is
ook al weer gebrek aan informatie. Die
collecte is bijkomstig; niet onbelangrijk,
maar die komt'er alleen maar bij. Een
goede collecte maakt Pinksterfeest niet
tot een zendingsfeest, hoe feestelijk dan
ook grote collecten worden geïncas
seerd. Als thermometer van de feest
vreugde op Pinksteren is zo'n collecte
moeilijk te vervangen, maar meer ook
niet. Met een goede collecte kan Pink
steren als zendingsfeest volkomen mis
lukken.
Pinksteren zonder zending mislukt.
Het gaat met Pinksteren om veel en
velerlei: om de kerk, het persoonlijk
geestelijk leven, om de oecumene en om
de gemeenschap der heiligen en dan ook
J V
t^ied van ^Pinkóteren^,
Wijze van:
„Dankt, dankt nu allen God".
Wij leven van de wind
die aanrukt uit den hoge
en heel het huis vervult
waar knieën zijn gebogen,
die doordringt in het hart,
in de verborgen hof,
en uitbreekt in een lied
en opstijgt God ten lof.
Wij delen in het vuur
dat neerstrijkt op de hoofden,
de vonk die overspringt
op allen die geloven.
Vuurvogel van de vloed,
duif boven de Jordaan,
versterk in ons de gloed,
wakker het feestvuur aan.
Wij teren op het woord,
het brood van God gegeven,
dat mededeelzaam is
en kracht geeft en nieuw leven.
Dus zegt en zingt het voort,
geeft uit met gulle hand
dit manna voor elk hart,
dit voedsel voor elk land.
JAAP ZIJLSTRA.
nog om de zending. De zending is nooit
nummer zoveel op een ranglijst van
urgentie-opdrachten. Het gaat in dit
alles om de zending en dat alles is niet
belangrijk voor zover het met de zending
te maken heeft.
Pinksteren zonder zending is een
armetierig feest, want het is een feest
met dichte deuren. Als wij onze in
tieme feesten aanrichten, doen wij
deuren en vensters dicht, fijn onder
elkaar. Als God ons Zijn feest bereid,
gaan de deuren wijd open. Heel de
wereld is er bij betrokken. De einden
der aarde komen vlakbij. De toekomst
is morgen.
Dat feest wordt gevierd onder de
tekenen van vuur en wind en van een
taal die ieder als zijn eigen taal ver
staat. Als de deuren dicht gaan, dooft
het vuur, de wind gaat liggen en
niemand merkt dat daarbinnen wat ge
beurt. Pinksteren plaatst de kerk op
eenmaal op het wereldslagveld van
Koning Christus. Nu gaat de strijd be
ginnen. Haast U de overwinning tegen.
Wie Pinksteren zo beleeft, kan de
berichten van het front niet naast zich
neerleggen. Die wil weten, wat op dit
ogenblik in Indonesië gebeurt, en in
heel Azië en Afrika en Zuid-Amerika.
Wie dan hoort van de toeloop tot de
kerken, naar de ongekende vraag om
onderricht en bedenkt hoe zwak die
kerken nog zijn toegerust voor de ont
zaglijke taak, kan die volhouden dat wij
nu maar eens moeten ophouden omdat
het plafond bereikt is Welk plafond
in vredesnaam Zal die niet blij moeten
zijn, dat wij participeren in allerlei mis
sionaire en diakonale taken in Azië en
Afrika
Wie durft zeggen: ,,Heer, het is nu
al genoeg; geen zegen meer a.u.b." Of
Argentinië en Brazilië, die twee grootste
landen van Latijns-Amerika, dat alle
dagen in het nieuws is met zijn enorme
politieke, sociale en geestelijke nood
Wie is niet blij, dat wij daar een kleine
maar zinvolle bijdrage leveren mogen
Wie de frontberichten hoort, de
taken zien gaat, de kansen wegen en
werkelijke nood meeleven gaat, die
wordt uit heel veel binnenhuismisère
van de kerk uitgetild. Hij zal zelf er alle
profijt van trekken. Want Pinksteren
wordt er al maar feestelijker en dieper
van. Misschien komen er dan wel hele
offers in de collectezak terecht, net als
in Jeruzalem na Pinksteren. De klach
ten over die dure zending verstommen
vast.
Dus gaat het dan toch om een goede
collecte Nee, dat doet het niet. Het
gaat om informatie, opdat wij weer
weten, wat het grote en blijde nieuws
in de naargeestige en beklemmende
wereld van vandaag is. Het nieuws van
een oud en altijd jong evangelie. Van
een Christus die de wereldmacht heeft,
van zijn Geest die onwederstandelijk is.
Van een toekomst, waarin alle dingen
nieuw zullen worden.
J. A. C. Rullmann Sr.
Vroeger ben ik vaak op het eiland
Marken geweest. Niet als toerist, maar
als logé van onze kinderen, die daar
woonden.
Het was een merkwaardige ervaring
te meer omdat ik nooit eerder aan deze
kust was geland. Ik hield er niet van
mensen te gaan bekijken in hun natuur
staat, zoals men een dierentuin be
zoekt.
Zeer vele huizen op Marken stonden
op palen. Vooral in de buurten, die wat
verder van de haven zijn gelegen. In
de havenbuurt heeft men meestal de
ruimte onder de huizen toegemuurd en
gebruikt men die voor pakhuis of
schuur. Het was een vreemd gezicht de
jeugd te zien spelen onder de school.
Want ook de school stond nog op
palen.
Hoe kwam dat
Vroeger kwam het keer op keer voor,
dat in de winter het halve eiland onder
water liep. Dat is nog niet zo lang ge
leden. En ook, als men in andere delen
van ons vaderland geen enkele hinder
had van stormen of overstromingen, liep
het eiland Marken voor het grootste
stuk onder.
De Zuiderzee, die de mensen te eten
gaf, was tegelijk ook hun grote vijand.
Stonden de huizen niet op palen, dan
zouden ze praktisch onbewoonbaar
wezen.
Dit alles is nu voorbij.
De Zuiderzee is bedwongen.
Van Noord-Holland naar Friesland
loopt nu de grote afsluitdijk en de
Zuiderzee is een binnenmeer geworden,
waar niemand voor hoeft te vrezen. Het
is nu niet meer nodig de huizen op
palen te bouwen. Overstromingen
komen niet meer voor.
De Zuiderzee 'is bedwongen, maar
ze geeft aan de Markers nu ook geen
brood meer.
In de consistoriekamer der Geref.
Kerk hangt een grote foto van de haven
in vroegere dagen. Een geweldig woud
van masten. Allemaal vissersschepen.
Het eiland leefde van de vis en was
welvarend.
Dat is allemaal voorbij.
In de lege haven ligt slechts een
enkel scheepje en een bootje, dat de
verbinding met de vaste wal onder
houdt. Dat is alles. De maatschappe
lijk toestanden zijn heel erg moeilijk.
Een klein gedeelte van de bewoners
leeft er maar van het vreemdelingen
verkeer.
Ze voelen het toerisme als een
drukkend kruis men draagt het, omdat
Nederland belang heeft bij mensen die
dollars meebrengen. Doch Marken zelf
profiteert er slechts heel weinig van.
De afsluitdijk.
Op Marken kun je het merken, wat
die machtige dijk betekent.
Je kunt er niets van zien natuurlijk.
Maar alles is er door veranderd. De
zee is er door getemd. Achter die dijk
is men voor het water niet meer bang.
Want die dijk is niet aangelegd om
een vlottere verbinding met Friesland
te krijgen.
Ze ligt daar om achter haar beschut
ting de Zuiderzeewerken mogelijk te
maken en grote nieuwe polders toe te
voegen aan onze provincies.
Het was ondenkbaar om met die
inpoldering te beginnen, als niet eerst
de afsluitdijk de kracht van het op
dringende water had gebroken.
In de rug van die geweldige zee
wering komen nu van lieverlee de rijken
rondom het nieuwe land. En nu de
nieuwe huizen op de grond te zetten.
Toen ik deze dingen hoorde ver
tellen en voor me zag, dacht ik aan wat
anders.
En daarover gaat eigenlijk dit stukje.
Wij moeten in ons christelijk leven
tegen de duivel en zijn ganse rijk
strijden.
De heiligmaking en de dagelijkse be
kering en het afsterven van de oude
mens is één voortdurend gevecht.
Sommigen beleven die strijd als iets
wanhopigs. Hun land loopt voort
durend weer onder water. En helaas
staan hun huizen niet op palen, maar
plat op de grond. Ze strijden dan ook
niet de goede strijd. Ze doen het niet
gelovig
Ze geloven niet, dat de zondemacht
door de Here Jezus is overwonnen.
Er ligt geen afsluitdijk.
Wij spreken wel eens over de recht-
maar gij zult kracht ontvangen, wanneer
de Heilige Geest over u komtHand. 1:8a.
't Loopt tegen het afscheid tussen Jezus en Zijn discipelen, als Jezus deze
woorden spreekt, vlak voor Zijn hemelvaart.
Er is veel gebeurd de laatste weken.
Jezus is gearres te er d, verhoord, gehoord, mishandeld; gevonnist tot de
k ruis dood. Hij heeft onze doodstrijd op Zich doen afkomen en onze
zonden geboet. Hij heeft het ziels benauwd gehad. Hoe zwaar was dit
lijden
De volgelingen sloegen op de vlucht. En op Golgotha was God weg
Jezus was gestorven en begraven. Alles scheen ver /oren.
Wat z ij n die discipelen heen en wéér geslingerdZe zijn eigenlijk all e -
maal, e v e n als Petrus, in Satans zeef, ge s c hu d geworden. Judas
viel er door héén! En Petrus verloor het geestelijk even wicht. Maar
hoe gróóts was in het uur van berouw Gods zoekende liefde en Z ij n
vergeving geweest voor hém én hen allen!
Bitter wenen om je zonden, en tegelijk Jezus horen zéggen: Uw
zonden zijn u ver geven! Kracht ontvangen in je zw a k heid en moed
in je wanhoop! Wie dat ervaart, zegt: „Ik dank U, mijn God, voor het
geloof. Het geloof, dat soms door de diepste diepte kan gaan, maar dpt
nog kracht ontvangt van boven, in de vallei der vertwijfeling.
Jezus heeft Zijn werk op aarde volbracht.
De schuld is geboet, de dood overwonnen, de macht -der-hél ver
slagen
Straks vaart Hij óp Hij zal p gaan naar Gods heiligdom om daar in
het Sion dat boven is, Zijn hogepriesterlijke taak te vervullen.
Hij heeft hier gele d en. Maar, als de verheerlijkte en opgevarene, leeft
Hij mee met priesterlijke bewogenheid met Zijn Kerk op aarde.
Jezus lijden op aarde is voor b ij
Maar Jezus lijden in den hemel nietHij lijdt, ook n a Zijn hemelvaart,
nog méé met de Zijnen, die in moeite zijn. Want wij hebben geen hoge
priester, die niet kan mede voelen met onze zwakheden maar één, die
in alle dingen, op gelijke wijze (als wijis verzocht geweest, doch
zon der te z o n digen (Hebr. 4:15).
Daaraan denken wij misschien te weinig, dat Jezus met een ieder,
die in moeite, droefheid, strijd, zwakheid of wanhoop is, mede voelt,
....mede- lijdt.
Hij is de Bewogene
Hij wil de strijd van zijn kerk en van ons, die in Hem geloven, volgen
op de voet. Denkt u maar eens aan de grote diaken Stefanus. Wie zag
hij, toen hij gestenigd werd, door een ge o p e nde deur in den hemel
JEZUS, staande naast den troon
En als hij Jezus ziet, dan is dat KRACHT voor hem. Kracht om te
ge tui g e tot het laatste! En, kracht om te sterven!
Jezus heeft gezegd: Ik zal u niet als wezen achter laten, maar Ik zal
u mijn T r o o s t er zenden. De Heilige Geest!
Hier, in Handelingen 1, vragen de discipelen naar het herstel van
het koningschap! Zal dat n gebeuren, nu U bent p gestaan De
discipelen lopen nog met allerlei vragen rond. Maar Jezus wimpelt
die zaak af met te zeggen: Maak jullie daar niet druk over! Dat is
een zaak van mijn Vader, maar wat in deze tijd wél zal gebeuren, dat
is dit: gij zult kracht ontvangen, wanneer de Heilige Geest over u komt.
De discipelen hebben wellicht nog even gedacht aan een koning-s troon
en minsters zetels. Aan aardse macht
Jezus wil zeggen: Nee, discipelen, d i e moet gij niet begeren. Het
gaat niet om macht, ....niet om de sterke vuist, maar om
KRACHT. Om KRACHT van de Heilige Geest.
Aardse macht ver gaat en roem verbléékt. Geen e n kei aards
koninkrijk blijft bestaan. Er is een wisseling der machten. Het éne
koninkrijk kómt. het andere ver d w ij n t. Maar de open baring van
het Koninkrijk Gods is een inn e rl ij k e kracht, die u i t gaat van de
Heilige Geest.
En waar d i Geest kómt, daar breekt de m acht van den boze haar
kwartieren pDaar zingt het gelóóf: „Loof den Geest, Hij zal niet
wijken, van de kerk met bloed gekocht.
Want Jezus doet zijn bel o f t e ge stand: „maar gij zult kracht
ontvangen, wanneer de Heilige Geest over u komt
Ja, die Trooster IS gekomen
De Beloofde wérd gezonden.
En de kracht uit God kwam néér
D i e kracht is in deze wereld aan het werkDat is de kracht van de
Heilige Geest, die op Pinksteren werd u i t gestort. VUUR op aarde
VUUR in KRACHTD i e kracht komt o ve r u, zegt Jezus. Ontvangen
kracht is het.
U k r ij g t die kracht van den Vader én den Zoon! En d i e kracht
zal o v er u komen, zoals een n weer u over valt. 't Komt over u, omdat
gij in M ij gelooft. En die kracht zal u voort drijven Zij zal uw tongen
los maken En gij zult m. ij n getuigen zijn, overal! Ge tuigen met
puur! Zwak in uzelf, wordt gij krachtig in den H e r e. Als gij zwak
zijt, dan zal déze kracht u in beweging zetten en uw getuigenis
zal het getuigenis zijn van den Heiligen Geest!
Wie een steen werpt in een rustige vijver ziet opspattend water en
een ronde cirkel rond de plaats, waar die steen gezonken is. Hoe langer
je wacht, hoe groter de cir kei en hoe méér ex-c entrische cirkels
Dit getuigenis is een KRACHT.
Wie door deze kracht ge d r e v e n wordt, moet daar éérst zélf door
over vallen zijn Die kracht zult ge ont vangen, doordat zij o v er u komt.
Handen vouwen
Ogen dicht
„Here, geef vuur op aarde
Laat mij KRACHT ontvangen.
VENI CREATOR SPIRITUS SANCTUS.
Zet met de lucifer van U w Geest de gehele hooiberg van Uw Kerk
in brand! Brandende harten over al
Ge z e g e n d Pinksterfeest
Oostkapelle. L. Hartholt.