NIEUWS
Boekbespreking
1
Kritische Synode Gereform. Organisten-Vereniging
Vit de Gemeenten
„De moeilijke Herderspsahn"
Officiële berichten
KRING ZEELAND
uit öe
kesken
de gemeente
„HONDEMASTATE"
Het kon niet missen. Eerst kregen
we de kritische universiteit, gevormd
door studenten (en wat docenten) die
de gewone universiteit kritisch bege
leidden. Toen was er de scholieren
belangenorganisatie die sterk geënt
bleek op ideëen omtrent een kritische
middelbare school.
En nu hebben we de actie Sy-Nood-
kreet. Zij wil dat de komende synode in
Sneek-Lunteren zich niet alleen omringd
weet door gebeden, maar ook door
kritische en onmiddellijk reagerende
gemeenteleden.
Inspraak dus, en dan nog wel van
het soort gereformeerden dat tot voor
kort zich geen ene moer aan de synode
gelegen liet liggen. De verontrusting
uitte zich vrijwel steeds van één kant.
Gemakshalve werd dat de kant van het
„gewone eenvoudige gemeentelid" ge
noemd.
Op de laatste synode werd dat an
ders: men herinnert zich de reacties toen
de synode aan Dr. J. J. Buskes (c.s.)
een niet erg bevredigend eerherstel
bood: wel wordt ontkend dat de later
gevolgde zwenking iets met die reacties
_te maken had.
In Centraal Weekblad betoogt Prof.
Nauta, dat inspraak het recht is van
elk gemeentelid. Meespreken in het be
leid acht hij heel normaal, al moet men
natuurlijk wel de eigen verantwoorde
lijkheid van de ambtsdrager in de gaten
houden.
Niet zo diep.
De actie Sy-Noodkreet stamt uit Am
sterdam. Men noemt haar een jongeren
actie, maar wat is jonger In de jaren
twintig was er de „Kritiek der jonge
ren". Waren die zo piep In elk geval
wel jonger dan de leiding.
Sy-Noodkreet organiseert op de
maandag voor de synode-opening en
na de bidstond in Sneek een hearing.
De actie zal in Lunteren met snelle
reacties, bulletins en flink lobby-en
proberen de ogen van de synode-leden
te openen voor de verontrusting van
anderen dan de officiële verontrusten.
Zij zullen daarbij vooral de aandacht
vragen voor de concrete vraagstukken
waar de christgelovige mee zit. En dat
zijn niet de binnenkerkelijke problemen
waaraan de synode zoveel tijd besteedt.
Een interessant aspect van de zaak
is natuurlijk, of men aan het juiste adres
is. Wij zijn nog ver af van wat ik de
hervormde synodepraeses eens op
Woudschoten tegen de broeders hoor
de zeggen: „Broeders, u moet zo den
ken: de kerk dat bent U Wel is waar.
dat de praktijk bij ons nauwelijks ver
schilt van die in andere grote kerken.
Kun je zo'n ontwikkeling terugdraaien,
of moet je je erbij neer leggen Maar
is dan een synode zoals de gereformeer
de kerken die kennen wel geschikt om
als kerkelijke top te functioneren
Kerkelijke Nieuwsbrief in Kerkblad
voor N. Brabant en Limburg.
Adres Geref. Kerk Middelburg: N.
Siljée, Doornlaan 5, Telef. 3374.
Alle zaken de voorziening in de
Dienst des Woords betreffende: J.
Olthoff, Spanjaardstraat 49, Tel. 2438.
Vergadering der Classis Middelburg
op woensdag 21 mei 1969 des morgens
om tien uur in de Getuigeniskerk te
Middelburg.
O.a. peremptoir examen van kand.
Th. de Kok. Exegese N.T. niet over
Coloss. 2 en 3, maar over Coloss. 1 en
2.
Namens de roepende Kerk
van Middelburg.
Corr. P. Th. van Belzen, Leliestraat 78,
Goes.
Vergadering op zaterdag 17 mei 1969,
te 14.00 uur, in de Getuigeniskerk, Adriaen
Lauwereijszstraat, Middelburg.
Bespeling van het door de fa. Leeflang
te Apeldoorn in 1967 gebouwde orgel
door collega Karman.
De heer A. de Vries, hoofdorganist van
de Ned. Hervormde Gemeente van Middel
burg en voorzitter van de N.O.V., afdeling
Zeeland, behandelt voor ons: „Enkele
aspekten van het kerkelijk orgelspel".
NIEUWERKERK e.o.:
1. Zieken: Wed. Jonker-Blom (Bruinisse)
mocht het ziekenhuis verlaten en gaat
nu vertoeven bij haar kinderen in Haar
lem, Geuzevesperstraat 15 huis, Haar
lem Nrd. Een kaartje zal haar 's goed
doen Dhr. Beekman is ook weer
thuisgekomen, op 4 mei, na een ge
slaagde operatie (ook Bruinisse).
2. In memoriam br. Gabriël de Waal:
maandag 28 april droegen we hem ten
grave, 77 jaar oud. Maar er lag glans
over deze dag, de glans van Gods ge
nade. Op een zekere zondag, vóór zijn
ziekte, ging hij, tot vreugde der ge
meente, naar het Avondmaal, jaren en
jaren nooit aangegaan. Hij was blij
moedig geworden, vol overgave. Daar
om sprak ik in de rouwdienst over
Psalm 116: God heb ik lief. En: ik zal
de beker der velossingen opnemen
En: Gij hebt mijn banden losgemaakt.
Hier zagen we wat Gods genade ver
mag.
3. Openb. Geloofsbelijdenis: Al ligt 't
al weer zo spoedig achter ons, toch wil
ik nog even memoreren de blijde dienst
in Bruinisse, toen Kees Kik, Mieneke
Kik-Tanis, Han Steketee, Baukje Hon-
kamp en Ietje Deurloo-Wietszens be
lijdenis deden, terwijl Ietje d'r man als
bel. lid overkwam van de Geref. Gem.
Mocht 't nog anderen tot jaloersheid
Beroepen te Emmercompascuum:
kand. J. P. E. Verheul te Amsterdam;
te Laar (Duitsl.-Alt. Ref. Kirche):
W. Wanink te Campen (Duitsl.-Alt
Ref. Kirche); te Gorredijk: kand. J.
P. E. Verheul te Amsterdam; te
Oegstgeest: J. Th. Heemskerk te Axel
(Z.-Vl.)- te Dirkshorn (N.H.):
kand. P. v. Dijk te Lisse, die dit heeft
aangenomen; te Monnickendam en
te Grouw (Fr.): kand. J. Roggeveen
te Achterveld (U.).
Aangenomen naar Assen (5e pred.
pl.H. Gilhuis te Zaandijk.
Beroepbaar stelling: kand. P. van
Dijk, Doggerstraat 8c, Rotterdam; kand.
J. Roggeveen, Ringlaan 27, Achterveld
(U.); de classis Breukelen heeft be
roepbaar gesteld H. Fafier, Albert Ver-
weijlaan 53 te Uithoorn, die na zijn
stage in september beroepbaar is. Hij is
bereid 's zondags de kerken te dienen.
Praeparatoir geëx. door de classis
Assen: S. B. v. d. Molen, evangelist te
Hoogersmilde, die beroepen is aldaar
REVIVALMARS
Zo tussen de 2.000 en 15.000 jonge
ren en ouderen zullen zaterdagmiddag
voor Pinksteren tijdens een mars van
af het Zuiderpark naar het Malieveld
in Den Haag getuigen van hun levende
Heer.
Aan deze „Revivalmars" zullen
twaalf muziekkorpsen deelnemen. Voor
deelname aan deze mars is het niet be
ver wekt hebben, geeft 't mij dan te
kennen Wie gehoor wil geven aan de
oproep: „Mijn zoon (mijn dochter),
geef mij uw hart, die mag 't doen, móet
't doen, kan 't ook doen.
4. Kerkelijke stand: Altijd maar wisseling
Gezin Vis vertrok. Fijn voor Zierik-
zee, jammer voor ons; acht man: ouders
en hun zes kinderen, net nog onder de
catechisatie-leeftijd. God zegene jullie
allen
Drie huwelijksbevestigingen zijn afge
kondigd geweest: Piet van Bloois en
Jannie Overbeekc trouwden 25 april
(bev. in Nieuwerkerk)Adres: Lijster
besstraat 3. Wim Hoogerland en Jannie
Bakelaar (huw. bev. in Den Bommel,
2 mei). En gelijktijdig had hier, in
Nieuwerkerk, de huw. bev. plaats van
Reinder de Vries (uit Nagele, N.O.P.)
en Jeanne van As (uit Noordgouwe),
door Ds. Hartholt, uit Oostkapelle.
Verwacht het allen van den Here,
bruidsparen, want Hij alleen kan al de
uitgesproken wensen en zegenbeden
vervullen. Allen hartelijk gefeliciteerd,
nogmaals
Maar met dat al is nu Wim Hooger
land met Janie en met attest vertrokken
naar 's Heer Arendskerke Slotstraat
25, kerkelijk Heinkenszand.
5. Huw. jubileum: Ja, heel in stilte, maar
toch in redelijke welstand, gedachten
br. en zr. Overbeek-de Wit hun 55-
jarig huwelijk. Dat is een bijzondere
bewaring Gods, waarvoor de Here zij
geloofd en geprezen.
6. De kerk van Oosterland kerkte 's mor
gens met ons. de 27ste april en 4 mei,
en hoopt dit ook weer te doen op
Hemelvaartsdag '69 (op Hemelvaarts
dag '68 was het voor het eerst). We
zijn verblijd dat onze br. en ambts
drager Rotte aldaar weer herstellen
mocht. En God zegene ook daar hen
die ziek zijn, of zwak, of oud, en Hij
de Here doe dit ook in Bruinisse, en
ook onder ons in Nieuwerkerk.
7. Zondag 18 mei D.V. vac. beurt in
Bruinisse. Dan zullen hier voorgaan
Ds. Noordhof en Ds. Torenbeek (op
gewijzigde tijden). Dinsdag 20 mei
voorlopige datum kerkeraadsvergade-
ring. Tot zover ditmaal.
Hartelijke groet aan allen die dit lezen.
Dr. J. H. Becker.
langrijk, tot welke kerk men behoort.
Belangrijk is, dat men gelooft dat God
niet dood is, maar dat Hij leeft, dat
Hij een God van liefde is en dat Jezus
Christus de vernieuwer van het leven
is.
Men kan zich opgeven voor deel
name bij Revivalmars, Postbus 44, Den
Haag of telefonisch onder nummer
070 - 635929.
GENERALE SYNODE
Op de G.S. die dinsdag te Sneek
werd geopend zijn o.m. zes bezwaar
schriften tegen uitspraken en opvat
tingen van Prof. Dr. H. M. Kuitert ge
deponeerd, w.o. een van de kerkeraad
van Yerseke. De kerkeraad van Nieuw-
dorp vraagt het rapport van de G.O.S.
commissie af te wachten alvorens de
toelating van de vrouw in de ambtelijk
dienst kerkrechterlijk vast te leggen.
GEEN R.K. SCHISMA
Kardinaal Alfrink heeft van zijn ver
blijf in Italië gebruik gemaakt, om in
de pers daar nog eens nadrukkelijk te
verzekeren, dat er geen enkel gevaar
bestaat voor een schisma van de kant
der Nederlandse rooms-katholieken.
Niemand wil de kerk uitstappen. Wel
achtte dè kardinaal het mogelijk, dat
er enkelen zijn, die dergelijke posities
innemen, dat zij ongewild buiten de
kerk terecht komen.
DOOPSGEZINDEN EN DE
NED. GELOOFS BELIJDENIS
Van doopsgezinde zijde is al her
haalde malen de wens uitgesproken, dat
de hervormde en gereformeerde kerken
in ons land die passage uit de Neder
landse Geloofsbelijdenis veranderen,
waarin gesproken wordt over „weder
dopers en andere oproerige mensen" (in
het overigens toch al omstreden artikel
36).
Thans heeft het dagelijks bestuur van
de Doopsgezinde Broederschap deze
zaak aanhangig gemaakt bij de Raad
van Kerken.
Het dringt aan op wijziging van „die
belijdenisgeschriften, waarin op uiterst
negatieve wijze wordt gesproken over
het geloofsleven van andere christenen".
„OPSTANDING" door Dr. J. J. Bus
kes.
111 blz. Horizon-reeks
N.V. Gebr. Zomer Keuning,
Wageningen.
Dr. Buskes heeft met het schrijven
van dit boekje gevolg gegeven aan
zijn innerlijke drang te getuigen tegen
de ontwaarding van het opstandings-
geloof.
Bijzonder boeiend en uit zijn vaste
overtuiging dat de opstanding van
Christus een werkelijk gebeuren is,
heeft de schrijver dit boekje geschreven.
Jezus leeft, en wij met Hem
Hij brengt ons een catechisatie-lo
kaal binnen van gereformeerde studen
ten, waar een dominee vraagt naar het
verschil tussen rechtzinnig en vrijzin
nig. Eén van de studenten antwoord
„Dat zit 'm in de opstanding, daar ge
loven de vrijzinnigen niet aan. De do
minee vraagtmaar waarom is de
opstanding voor óns zo belangrijk?"
Stilte. Totdat er één, toen er geen ant
woord kwam, voorstelde om dan maar
vrijzinnig te worden.
Al die studenten geloofden in de
opstanding, maar toen hun gevraagd
werd, waarom de opstanding zo be
langrijk is, zaten ze met hun mond
vol tanden.
Op deze boeiende wijze, waarbij hij
dikwijls mensen van allerlei slag en
richting even aan het woord laat, voert
de schrijver ons naar de Paasjubel.
„In de prediking zijn vele dominees
tegenwoordig nog al aarzelend. Er
staan .vaak meer vraagtekens dan uit
roeptekens in hun preek", zegt Dr.
Buskes.
In ons lied zeggen we tevéél, in ons
getuigenis te weinig. De opstanding
is de kracht van ons geloof. Dat moet
en dat mag het zijn
Dr. Buskes gaat in op de proble
matiek van „echt gebeurd". Hij stelt
de vraag Wordt het geloof in de
opstanding ons niet door de natuur
wetenschap onmogelijk gemaakt
Zij, die zeggen, dat de opstanding
onmogelijk is, doen dat onder de druk
van de natuurwetenschap. In een ge
sloten natuurwerkelijkheid is de op
standing inderdaad een onmogelijkheid.
Ze willen met de natuurwetenschap
niet in strijd komen en daarom ver
geestelijken ze de opstanding.
Maar Dr. Buskes heeft een andere
boodschap Een getuigende boodschap,
die vooral in deze tijd, verkwikkend
aandoet. De levende Heer, Jezus Chris
tus, opgestaan uit de doden, zegt Bus
kes, is zó geweldig, dat Hij prediking
en geloof vervult, vol maakt. Ze kun
nen Hem nauwelijks bevatten. Die le
vende Heer heeft gezegd „Zie, Ik
ben mét u, elke dag, tot de voleinding
der wereld". Een prediking zonder het
geloof, dat het echt gebeurd is, is een
lege prediking. De bazuin aan de mond,
maar er komt geen geluid uit. Een
leeg geloof. Wij grijpen naar een hand,
maar er is geen hand.
Dr. Buskes voelt zich bij zijn
arbeid steeds aangesproken door Gods
opdracht aan hem persoonlijk „Troost
mijn volk
De zondag vóór Pinksteren wordt
wel het weeskind der zondagen ge
noemd. Laten we bidden om uitstor
ting van de Geest, opdat de kerken door
de Geest verlicht, zelf een licht mogen
zijn in deze wereld.
We bidden voor de politieke
gevangenen in Indonesië.
Nog steeds zitten enkele tienduizen
den gevangen om politieke redenen in
apart hiervoor opgezette kampen. Voor
een deel zijn dit overtuigde en onver
zoenlijke communisten, die zich tot nu
toe ontoegankelijk hebben getoond voor
het Evangelie.
Maar een belangrijk deel bestaat uit
mensen, die indertijd alleen maar mee
gelopen zijn zonder overtuiging. An
deren verkeren nog steeds in gevangen
schap alleen op beschuldigingen. Het
leed van deze mensen is groot: eten en
medische verzorging laten vaak te wen
sen over, uitzicht op een rechtvaardige
behandeling of beëindiging van de ge
vangenschap ontbreekt veelszins. Zon
der dat dit in de publiciteit kan komen,
doen de kerken wat ze kunnen.
Laten we bidden dat de toegang tot
de kampen op^n blijft en dat de hulp
voor deze mensen én hun gezinnen kan
voortgaan. Geve God, dat er ook aan
al deze gevangenen recht gedaan wordt
en er uitzicht komt op vrijheid en een
nieuw begin.
Die troost komt op ons af, als wij
dit kostelijke boekje over de opstanding
lezen, schier op elke bladzij.
Dit boekje wijst ook op onze mense
lijke schuld. De schuld is een werke
lijkheid evenals de dood. Maar dan
wijst hij op Flem, die onze schuld ver
zoend heeft. Kruis en opstanding
Opstanding betekend Vivit Hij
leeft.
Wederkomst wil zeggen Vincit
Hij overwint.
Wie niet gelooft in de opstanding,
als een werkelijkheid, heeft een leeg
geloof. Van alle lege dingen is een
leeg 'geloof het allerergst. Een aange
tekende brief met lakzegels, apart thuis
bezorgd, maar er zit niets in.
Jezus opstanding is geen natuurge
beuren-, maar een daad van God in de
geschiedenis. U gelooft het, of u ge
looft het niet".
Dit boekje is zo boeiend, dat ik
mag zeggen het dwingt u om te lezen.
Het is voor iedereen begrijpelijk.
Hier voel ik mij thuis,
Buskes is Bavinck nog niet vergeten.
Van harte wil ik dit werkje van de
ons aller bekende schijver bij u aan
bevelen.
Oostkapelle L. Hartholt
door Jan van Westhove.
Het is niet te verwonderen, dat Prins
Willem van Oranje, Philips van Marnix,
Heer van St. Aldegonde naar Gent
zond, om de felle Petrus Datheen bij
zijn woeden tegen de Roomsen tot de
orde te roepen, daar de vorst ervan
overtuigd was, dat als iemand kans van
slagen had, het zijn vriend zou zijn.
Want deze edelman, in het bezit "v^an
prachtige gaven, die niet alleen god
geleerdheid maar ook rechtswetenschap,
geschiedenis en staatkunde gestudeerd
had, was geen stille, in zichzelf ge
keerde, kamergeleerde, maar een man
(vervolg op pagina 4)
FEUILLETON
door
HERMAN DE MUINCK
68)
„We zullen afwachten, of ik u nodig heb,
dokter. In de meeste gevallen kan het via Zutfen.
Maar ja, je weet het niet. Zo nu en dan heb ik
dokter Jansonius wel eens nodig".
„Tot je verdriet, hè?" onderbrak Jansonius.
„In elk geval niet tot mijn vreugde", pareerde
de directrice lachend.
„Ja, collega, 't gaat hier wat' gemoedelijker toe
dan in Utrecht, neem ik aan. Dat heb je nu een
maal op zo'n boerendorp. Maar komaan, we gaan
nog even naar mijn twee patiënten. Hoe gaat
het met hen, juffrouw Offringa Zijn ze er over
drie weken nog
„Boer Kleinbrink gaat goed vooruit".
Dacht ik wel".
„Die gaat over een paar weken wel naar huis.
Maar vrouw Jalink neen, in dat geval zit nog
geen schot".
„Tja, een vreemd geval. Ik heb het gevoel dat
die niet beter worden wil... Ja, collega, je kijkt
er gek van op, maar je zult ook wel wonderlijke
dingen beleven. Het huiselijke leven is daar niet
in orde. Vrouw Jalink kan er niet tegenop. Je
zult haar straks wel horen klagen. Ik ben met
haar aan het eind van mijn latijn. En hier wordt
het ook niets".
Jan Fottema stond belangstellend te luisteren.
Hij zag Jansonius plotseling in een ander licht
ernstig en meelevend met zijn patiënten. De scherts
en de lach waren van zijn gelaat verdwenen, toen
het tweetal naar de beide patiënten liep.
De volgende dagen deed Jan Fottema, de nieuw
bakken arts, plichtsgetrouw zijn werk, dat hem
meer en meer ging bevallen. Druk had hij het
niet, zodat hij alle gelegenheid had, een praatje
te maken met de patiënten en ook wel met huis
genoten van hen. Aanvankelijk was dat niet een
voudig, maar al vrij spoedig was het ijs ge
broken en kon hij ook het dialect volgen.
Het doktershuis was uitgestorven. Alleen kwam
de werkster, vrouw Saalmink, twee maal per dag
een uurtje om het noodzakelijke werk te doen en
voor de maaltijden te zorgen, 's Avonds zat hij zo
lang mogelijk in de tuin, lectuur van Jansonius te
lezen, die de nieuwste werken op medisch ge
bied bezat. Hij ging ook wel eens fietsen in de
omgeving, die hem zo bekoorde. En de zondag
avond had hij de stoute schoenen aangetrokken en
was naar de pastorie gestapt, waar hij enkele ge
zellige uren doorgebracht had. Toen hij, zo ge
leidelijk kwamen die ter sprake, zijn omstandig
heden vertelde, had de predikant zeer voorzichtig
er op gezinspeeld, dat de oude dokter Ter Horst
in Neede aan ophouden dacht. Als het nu moge
lijk was, de praktijk over te nemen en er kon, in
termijnen een geldelijke regeling getroffen wor
den... enfin, de predikant zou er eens met Ter
Horst over praten, hij was een goeie vriend van
hem.
's Donderdags, hij was dus juist een week in
Lochem, besloot hij de beide patiënten in het
ziekenhuis even op te zoeken. Het was ongeveer
elf uur.
Nauwelijks was hij door de openstaande deuren
van „De Berg" de gang binnengelopen ('t was
nog steeds stralend, warm weer in deze uitzonder
lijke zomer) of hij stond als een blok steen stil,
totaal in de war. Uit één van de vertrekken kwam
namelijk.
„Lucie bracht hij met moeite uit. „Ben jij hier
Wat doe je hier
't Was een tamelijk onnozele vraag. Het ver-
pleegsterscostuum van Lucie was duidelijk ge
noeg. De vraag stellen was overbodig. Maar hij
was zo verbouwereerd...
Lucie van haar kant stond eveneens stil. Zij
was doodsbleek geworden. Op geen meter af
stand waren zij van elkaar. Met inspanning van
alle krachten gaf zij antwoord.
„Ik ben hier leerling-verpleegster, Jan".
Onmiddelijk, al was ook zij danig in de war, had
zij de situatie begrepen de vervanger van Jan
sonius was Jan die was natuurlijk klaar als arts.
Maar de werkelijkheid drong ook direct tot haar
door. En daarom wilde zij dóór lopen.
Hij vatte haar evenwel bij de hand (die zij on
middelijk terugtrok) en vroeg „Wat is er met
jou toch aan de hand, Lucie 'k Heb je toen ge
schreven, maar er kwam geen antwoord. Wat heb
ik je toch misdaan
Verschrikt en toch opgelucht keek zij hem aan.
„Mij geschreven
„Jazeker, enkele malen. Maar geen brief terug".
„Ik... ik heb geen brieven van je gezien", hak
kelde Lucie.
„En toen heb ik een telegram gestuurd.
Waarom je niet schreef
„Een telegram Ik heb geen telegram gehad
Half verwezen staarde Lucie hem aan, niet be
grijpend.
Resoluut zei Jan Fottema :,,Hoor eens Lucie,
zó komen we er niet uit. We moeten verder praten.
Er is blijkbaar misverstand op misverstand...
Maar nu kunnen we niet praten. We hebben ook
allebei ons werk. Heb je vanavond vrij" En op haar
knikken „Je weet natuurlijk het doktershuis. Ik
ben daar alleen, behalve als de werkster er een
paar uur is en dan natuurlijk het spreekuur niet.
Wil je er vanavond komen We moeten praten.
Laten we zeggen om een uur of acht. Wil je dat
Er moet wat uit de weg geruimd worden tussen ons.
Ik sta voor een raadsel. Wil je komen
„Ik kom, Jan. Om acht uur".
Toen snelde zij weg, zonder een woord meer.
De hele morgen en middag was zij in de war.
Die situatie was wederzijds Jan Fottema was ook
van streek.
(wordt vervolgd)
