r
NIHAA/S
uit öe
keRken
A
Christus en Zijn Toekomst het middel
punt was.
Na de dienst de toespraken; dat hoort
er nu eenmaal bij, maar ik houd er niet
van.
Ook vraag ik me af waarom we wèl
een bevestigingsformulier hebben en
geen afscheidsformulier?
Er werden zeer waarderende en
dankbare woorden gesproken door een
ouderling namens de gemeente door
Ds. Elshout namens de classis door
een oude gereformeerde collega en door
de burgemeester.
Na dat deze sprekers keurig beant
woord waren, werden wij allen in de
gelegenheid gesteld Ds. en Mevrouw
Meijer de hand te drukken. Eerst de
gemeenteleden, daarna de genodigden.
Ondertussen konden we de bijzonder
mooie kerk bewonderen en gingen onze
gedachten terug naar de oude ronde
kerk, waar in de dertiger jaren Ds.
Vreugdenhil preekte, die me meenam
op bezoek bij de heer Jansen van Bigge-
kerke.
Wat is er sinds die dagen veel ver
anderd! Niet alleen in Meliskerke, maar
in heel de wereld, ook -kerkelijk!
Het zal vreemd zijn op de classis
zonder Ds. Meijer. Maar het zal zeker
voor zijn opvolger in Meliskerke niet
meevallen om met hem vergeleken te
worden. Moge deze niettemin spoedig
gevonden worden.
A.D.
INGEZONDEN STUKKEN
(buiten verantwoordelijkheid der redactie)
SALUEREN
Wellicht wat te emotioneel reageerde ik
telefonisch aan het adres van de Hoofd-
Redacteur op enkele passages uit zijn ar
tikel „Houd je gedekt", opgenomen in de
Zeeuwse Kerkbode van 10 oktober 1968.
Mocht dit zo door Dr. Dondorp zijn op
gevat, wil ik hem daarvoor allereerst mijn
excuses aanbieden.
Dankbaar ben ik voor zijn toezegging mij
de gelegenheid te geven enkele aanteke
ningen bij zijn artikel te plaatsen.
Een algemene opmerking omtrent ge
noemd artikel moge hieraan voorafgaan.
Het moet me van het hart, dat de inhoud
van het artikel mij niet kon boeien. Eerlijk
gezegd, je weet beslist niet waar je aan
toe bent, hoedje op, hoedje afWel
ben ik het roerend eens met de schrijver dat
we er in Nederland bij kerkbouw beslist
op moeten letten, dat er gelegenheid ge
schapen wordt op een prettige manier een
hoed kwijt te kunnen!
Als beroepsmilitair wil ik nu gaarne en
kele opmerkingen maken over die gedeelten
uit het artikel waarin de schrijver - en be
slist niet voor de eerste keer - iets over het
militaire beroep, de militaire dienst, meent,
te moeten schrijven.
Wanneer de hoofd-redacteur schrijft:
„Ik heb van militaire zaken geen verstand
enz." dan lijkt het mij een voor de hand
liggende zaak, dat hij, alvorens over mili
taire zaken te schrijven, allereerst zorgt dat
dat hij weet waarover hij schrijft. Al meer
dere malen moesten militiamen in de Kerk
bode dingen lezen over militaire zaken
waaruit overduidelijk bleek, dat de schrij
ver niet op de hoogte was van de zaken
waarover hij meende te moeten schrijven.
Dat dit door christen-beroepsmilitairen
vaak als pijnlijk werd ervaren moet hem
zonder meer bij nader inzicht duidelijk zijn.
Het tussen aanhalingstekens gestelde
woord hogere wordt in onze kringen niet
gebezigd, wij spreken van meerdere. Bij
zonder trof mij de zinsnede „In militaire
dienst kent men andere vormen van groeten
en van nederigheidsbetoon." Het zou de
geachte schrijver sieren wanneer hij wat
„nederiger" over militaire aangelegenheden
zou schrijven. Nederigheid kennen we be
slist in de militaire samenleving niet Het is
slechts een bewijs van onkunde dit zo te
schrijven. Wellicht niet zo bedoeld, maar
het is toch een wat al te gemakkelijke
manier een bepaalde zaak belachelijk te
maken en het blijkt van weinig inzicht in
de verhoudingen tussen mensen onderling
in de militaire samenleving. Het is ons' be
slist niet te doen om .nederigheid", het
gaat ons om de mens, de jonge mens, die
een bepaalde periode van zijn leven ver
plicht in de militaire dienst moet door
brengen.
Ik kan me nauwelijks voorstellen, dat de
schrijver van het artikel niet zou weten
wat de achtergronden van het salueren zijn.
Salueren betekent groeten, begroeten, t. w.
op bepaalde, voorgeschreven wijze. Dit
gebeurt niet alleen in de militaire samen
leving. Ik meen, dat dit groeten zijn oor
sprong vindt in een, specifiek voor bepaal
de maatschappelijke vormen van samen
leving, erkennen van het feit, dat de een
boven de ander in die samenleving is ge
steld, b. v. bij de koopvaardij, politie en
brandweer. Nu zou een bespreking over
het onderwerp „groeten" op zichzelf dien
stig kunnen zijn, maar in het verband van
het geschreven artikel van Dr. Dondorp
is deze uitdrukking alleen maar beledigend
te noemen voor hen, die dagelijks met dit
soort „groeten" bezig zijn. Opvallend is,
dat de hele problematiek rondom dat salu
eren in dienst geen enkele moeilijkheid op
levert voor hen, die verplicht worden tot
het groeten van de meerdere. Typisch blijft
intussen, dat zo velen zich tegenwoordig
menen bezig te moeten houden met zaken
van het leger terwijl ze de binnenkant van
deze samenleving nog nooit hebben gezien,
ja zelfs met mensen, die verplicht diejen,
nog nooit hebben gesproken! (Dit laatste
slaat gelukkig niet op mij. A.D.)
Over „stijl" kan men natuurlijk van
mening verschillen. Men zou stijl kunnen
omschrijven als „een kenmerkende vorm
geving in het algemeen, een bepaalde
manier van handelen" (Van Dale). Per
soonlijk ben ik nog al voor een bepaalde
stijl in een bepaalde situatie. Maar al te
vaak worden we in deze tijd geconfronteerd
met „stijl-loosheid". Wat te denken van
de volgende zin uit het artikel van de
hoofdredacteur? „In ieder geval maakt het
een kinderachtige indruk als volwassen
mensen dergelijk zinloze gebaren tegen
elkaar maken!" Aangenomen mag worden,
dat hij hier het oog heeft op het salueren.
Dit zo algemeen te stellen is natuurlijk on
juist en ook echt wel wat kinderachtig.
Zelfs de schrijver zal achteraf moeten er
kennen, dat dergelijke zinnen het zonder
verder commentaar echt niet „doen". Het
is zo geweldig goedkoop en onbedoeld
treft men er toch ook een aantal mensen
door.
Dr. Dondorp moet toch weten, dat
militairen verplicht zijn op de voor
geschreven (nu weet ik nóg niet, wat die
voorgeschreven manier beduidt, noch waar
deze eigensoortige vorm van groeten „van
daan" komt. Daar ging het om! A.D.) wijze
elkaar te groeten zoals de schrijver vroeger
verplicht werd z'n pet af te nemen voor
anderen, maar nu maakt iemand, die van
militaire zaken zegt geen verstand te
hebben zo maar even uit, dat wij als mili
tairen bezig zijn kinderachtige indrukken
te maken door elkaar te groeten! Neen,
dat klopt niet helemaal.
Intussen houd ik mij, met uniformpet op,
als militair „gedekt"!
H. VAN WINKELHOF,
Middelburg.
VERONTRUSTING
Na kennisname van de beide artikelen
van de hand van de heren Beinema en
Kerkhof in de Zeeuwsche Kerkbode van 19
oktober j.l. kwam de gedachte in mij op,
dat genoemde heren toch wel een enigs
zins onjuist beeld van de vergadering van
de Verontrusten in de Schouwburg 1.1.
weergaven.
Om met het slotwoord van de voorzitter
der vergadering Ds. P. v. Til te beginnen:
als hij zegt dat de Nieuwe Theologische
denkbeelden over Gen. 1, 2 en 3 hem als
een onverteerbaar brok op de maag liggen,
geloof ik, dat het karakter der vergadering
volkomen en juist hiermede was weer
gegeven.
Dit is immers bij zeer velen het geval in
onze gcref. kerken. Men is geschokt in
zijn geloof in de Bijbel als Gods Woord
Wij zijn als het ware de laatste jaren over
spoeld door allerlei nieuwe Theologiëcn
over God en de Bijbel enz. Nu onze hoog
leraren van de V.U. ook al komen met hun
geheel andere inzichten over de drie eerste
hoofdstukken van Genesis, nu vragen velen
zich af: Waar gaan we heen? Waar is het
einde hiervan? Moeten wij dit nu nemen?
De heer Beinema zegt dat verdacht
makingen en beschuldigingen werden geuit,
die niet bewezen konden worden. Dit is
m.i. niet waar. Wat gezegd werd door Dr.
Arntzen, zijn toch de feiten die alom be
kend zijn, n.l. de ontkenning van het ge
beurde zoals dat in Gen. 1, 2 en 3 be
schreven is, door verschillende hoogleraren
aan de V.U.
Geen fanatisme, zoals de heer Beinema
dacht, maar bewogenheid kon in deze ver
gadering worden geconstateerd. Omdat
men diep in zijn hart overtuigd is, dat men
met deze nieuwe theologie op de verkeerde
weg is.
Het is toch ook niet vreemd dat men
sprekers van verschillende kerkelijke
groeperingen voor deze avond had uit
genodigd? Zij belijden met ons de Bijbel
als het woord van God. Hoe dachten zij
over deze dingen of zijn de gereformeerden
alleen nodeloos verontrust?
Dit alles bracht mede, dat deze avond
ons een duidelijk beeld gaf waar wij aan
toe zijn. Niet om een hetze tegen de V.U.
te voeren, niet om kerkscheuring te be
werken. De V.U. is en wordt door het
gereformeerde volksdeel op de handen ge
dragen; daarom maakt men zich zo be
zorgd als aan die V.U. aan de Bijbel ge
knaagd wordt.
Kerkscheuring; die gedachte leeft aller
minst onder hen, die zich verontrust ge
voelen. Die onzalige gedachte werpt men
verre van zich, zo ver ik het beoordelen
kan. Maar wel maakt men zich nu op om
te voorkomen dat door theologenstrijd, zo
als in 1940'44 een kerkscheuring ont
staat, of om het met de voorzitter der ver
gadering te zeggen: Deze hoogleraren te
onderhouden dat ze wel moeten bedenken
dat ze theologie bedrijven voor het oog
van Gods Volk en dat theologie bedrijven
terdege ook zielszorg is.
Dit gezegde was ook niet eenzijdig ge
richt, zoals de heer Kerkhof meende, maar
omsloot pastoraal èn het gewone kerkvolk
èn de wetenschappelijke broeders en
zusters. Zowel in die vergadering als daar
buiten. Met begrijpen zal 't niet gaan!
Neem het onbegrepene aan.
W. WILLEBOORDSE,
Middelburg.
OUDERLINGEN CONFERENTIE
De NAJAARSCONFERENTIE hopen
we te houden op ZATERDAG 16
NOVEMBER a. s. 's middags om half 3
in de bijgebouwen van de Gereformeerde
Kerk te VLISSINGEN, aan dc Paul
Krügerstraat.
Ds. A. Heuzeveldt van Goes zal daar voor
ons spreken over „RANDKERKELIJK
HEID".
Zoals u wel bekend is, is deze zaak ook
aan de orde geweest op onze Generale
Synode 1967/1968 en heeft elke kerkeraad
een exemplaar ontvangen van het ter zake
genomen besluit, annex nota van deputaten
en rapport van Commissie I. Voor hen,
die vooraf van een en ander kennis willen
nemen, om een vruchtbare discussie moge
lijk te maken, is dit besluit met annexen
voor een luttel bedrag bij het Algemeen
Kerkelijk Bureau onzer Kerken in Utrecht
te bestellen. Maakt u daar gebruik van?
Zoals de laatste jaren gebruikelijk is
nodigen wij ook graag de diakenen onzer
kerken mede uit de vergadering bij te
wonen. Ook belangstellende gemeenteleden
zijn hartelijk welkom, alsmede Hervormde
ambtsbroeders. Zij zullen ongetwijfeld met
ons grote belangstelling hebben voor dit
onderwerp. Hartelijk welkom!
Natuurlijk is er in de pauze een kopje
koffie.
Uw comité hoopt op een druk bezpehte
conferentie.
TOT ZIENS IN VLISSINGEN OP 16
NOVEMBER
Namens het Comité:
D. J. ROUW, voorz.
B. HOGENDORF, secr.
Beroepen: te Maassluis (va. K. W.
Dercksen), F. v. d. Bos te Nieuw Lek-
kerland; te Schermerhorn, kand. A.
Koornneef te Schermerhorn, die dit be
roep ook heeft aangenomen; te
Woudsend en te Heinkenszand, kand.
D. Tieleman te Amsterdam; te Em-
meloord, B. G. de Valk te Heerenveen.
Aangenomen: naar Rottevalle, kand.
W. Wijbenga te Assen, die bedankte
voor Haarnsterzwaag, voor De Wilp,
voor Sellingen, voor Blija en voor Olde-
hove.
CLASSIS MIDDELBURG
Middelburg (Oostkerk) 9.00 uur Ds. Meijer te
Souburg.
(Hofpleinkerk) 9.30 uur Ds. J. A. A. de Boer.
14.30 uur Ds. Groenenberg.
17.00 uur Ds. van Til.
(Getuigeniskerk, Adriaen Lauwereijszstraat)
9.30 uur Ds. van Til.
17.00 uur Ds. J. A. A. de Boer.
(Plan Zuid, Gymnastiekh^il bij schoolgebouw,
Rentmeesterlaan
10.15 uur Ds. Groenenberg te Den Haag.
17.00 uur Ds. Meijer.
(Engelse Kerk)
19.30 uur Evangelisatie zangdienst, Ds. de Boer.
Arnemuiden 10.00 en 14.30 uur Ds. Oegema.
Domburg 10 uur Ds. Wessel te Middelburg en
14.30 uur Ds. de Boer te Middelburg.
Gapinge 10.00 en 14.30 Dr. Dondorp.
Grijpskerke 10.15 uur Ds. Meijer te Souburg en
19.00 uur Ds. Hartholt te Oostkapelle.
Koudekerke 9.30 en 14.30-uur Ds. Elshout.
Meliskerke 10.45 uur Ds. Hartholt te Oostkapelle
en 19.00 uur dhr. Jansma te Zonnemaire.
Oostkapelle 9.15 en 14.30 uur Ds. Hartholt.
Serooskerke 10.00 en 14.30 uur Ds. C. Spek te
De Bilt.
St. Laurens 10.00 en 14.30 uur Ds. de Craene.
Souburg 10.00 en 17.00 uur Ds. Wamelink, leger-
predilcant te Middelburg.
Veere 10.00 en 14.30 uur Ds. v. Egmont te Ooster
beek.
Vlissingen (Petruskerk) 9.30 uur Ds. Groeneveld
en 17.00 uur Ds. Bakker te Zwijndrecht.
(Huishoudschool, Paauwenburg) 10.00 uur Ds.
Bakker en 17.00 uur Ds. Groeneveld.
Vrouwenpolder 10.00 en 14.30 uur Ds. Helderman
te Domburg.
Westkapelle 9.30 en 14.30 uur Ds. Wessel.
CLASSIS ZEEUWS-V LAAN DEREN
Aardenburg 9.00 uur Ds. Vos te Gent en 15.00
uur Ds. Noorloos.
Axel 10.00 en 17.00 uur Ds. Heemskerk en woens
dag 6 nov. (Dankdag) 19.30 uur Ds. Heemskerk.
Breskens 9.30 uur Ds. Noorloos en 17.00 uur Ds.
Paksy.
Hoek 10.00 en 14.30 uur Ds. Warnink te Nieuwer-
kerk a.d. IJssel.
Sas van Gent (Ned Herv. Kerk) 19.00 uur Ds.
Berger.
Schoondijke 10.00 en 14.30 uur
Terneuzen 10.00 en 16.30 uur Ds. Streefkerk te
Veere.
(Mozarthof) 9.30 uur Ds. Berger.
Oostburg 10.00 uur Ds. Paksy en 15.00 uur Ds.
Musch te Breskens.
Zaamslag 10.00 en 15.00 uur Ds. Zwaan.
Zoutespui 10.00 en 19.00 uur Ds. Joosse te Mid
delburg.
CLASSIS GOES
Baarland 10.00 en 14.30 uur Ds. v. d. Molen, bed.
H. Avondmaal, te Kruiningen.
Borssele 9.00 uur Ds. Kramer en 17.00 uur Ds.
Noordhof.
Colijnsplaat 10.30 uur Ds. Noordhof en 17.00 uur
Ds. v. d. Molen.
Driewegen 10.00 en 14.30 uur Ds. v. d. Veen.
Geersdijk 9.00 en 14.30 uur Ds. Blokland.
Goes (Westerkerk) 10.00 uur Ds. Jansen en 17.00
uur Ds. de Bruijne.
(Oosterkerk) 9.00 uur Ds. de Bruijne en 17.00
uur Ds. Jansen.
s-Gravenpolder 10.00 en 14.30 uur
Heinkenszand 10.00 en 14.30 uur Ds. Slingenberg
te Goes.
Kamperland 10.00 en 14.30 uur Ds. Poelman.
Kapelle 10.00 en 14.30 uur Ds. Dragt, em. pred.
te Tilburg.
Kruiningen 10.00 en 14.30 uur Ds. v. d. Molen.
Lewedorp 9.00 uur Ds. v. d. Berg te Wolphaarts-
dijk en 14.30 uur Ds. Terlaak.
Nieuwdorp^ 10.30 en 14.30 uur Ds. Kramer.
Wemeldinge 9.00 en 14.30 uur Ds. Noordhof.
Wissenkerke 9.00 en 14.30 uur Ds. van Til.
Wolphaartsdijk 10.15 en 14.30 uur Ds. v. d. Berg.
Yerseke 10.00 en 14.30 uur Ds. Slomp te Vaassen.
CLASSIS THOLEN
Anna Jacoba Polder 10.00 en 14.30 uur Ds. Toren
beek.
Bergen op Zoom 10.00 uur Ds. van Dijk en 17.00
uur Ds. v. d. Stoel. 6 nov. Dankstond voor ge
was te 19.30 uur.
Halstéren 17.00 uur Ds. de Nood.
Hoogerheide (Schapendreef9.45 en 15.30 uur
Ds. de Nood te Zwolle.
Krabbendijke 9.30 en 14.30 uur Ds. v. d. Kerk.
Oud-Vossemeer 10.00 uur Ds. v. d. Stoel en 15.00
uur Ds. van Dijk.
Poortvliet 10.00 en 14.30 uur Ds. Maaskant te
Leiden.
Rilland-Bath 10.00 en 14.30 uur Drs. van Krimpen
te Dordrecht.
Tholen 10.00 en 15.00 uur Ds. Lindeboom te
Zwijndrecht.
CLASSIS ZIERIKZEE
Brouwershaven 1.0.30 uur Ds. Wentsel en 15.00
uur Ds. Keizer (bed. H.A. en Dankzegging).
6 nov. Dankdag, 10.30 uur Ds. Wentsel en 15.00
uur Ds. Keizer.
Bruinisse 10.30 en 17.00 uur dhr. Blokland te
Roosendaal. 6 nov. Dankdag, 10.00 en 17.00
uur Ds. Vrolijk te Rotterdam.
Haamstede 10.00 en 17.00 uur Ds. van Duinen te
Voorburg.
Nieuwerkerk 10.00 en 17.00 uur dhr. Vreugdenhil
te Zwartewaal en Dankdag 6 nov. 10.00 uur Dr.
Becker en 19.00 uur kand. Jansma te Zonnemaire.
Oosterland 9.15 uur dhr. Blokland en 16.45 uur
Ds. Torenbeek te Anna Jacoba Polder.
Scharendijke
Zierikzee 10.00 en 18.30 uur Ds. Nawijn (voor
bereiding Heilig Avondmaal).
Zonnemaire 10.00 uur Ds. Feunekes (gemeen
schappelijke dienst) en 14.30 uur dhr. jansma.