eeuwóe
3£erkbocle
ncl<z^
Verontruste
Gereformeerden
Officiële berichten
Hulpmiddelen voor
het Bijbelgebruik
23e JAARGANG No. 16
24 OKTOBER 1968
„Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND.
Hoofd-RedacteurDr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189)4 70.
Redactie en medewerkersDs. B. Wentsel, BrouwershavenJ. A. v. Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Drs. A. Elshout, Koudekerke
Ds. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. A. G. Kornet, Vlissingen Dr. P. C. Kraan, Vlissingen
Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden-Dr. J. H. Becker, Nieuwerkerk Drs. M. Beinema, Middelburg
Ds. C. W. de Bruijne, Goes.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurtenLittooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
1
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling.
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent.
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
V.J
In zijn woord spreekt God ons aan en
sprekende verschijnt Hij aan ons. Het
bijbelwoord is het Woord van God en
dat is altijd in Gods mond. God is ,,aan
het woord" in de bijbel. Dat is de be
doeling van het vreemde woord „theo-
pneustie", dat u vaak kunt lezen in de
discussies over de onfeilbaarheid van
de Heilige Schrift.
In Zijn spreken komt God tot ons en
eist van ons een wederliefde, die be
antwoordt aan Zijn eigen liefde.
Deze absolute eis verbrijzelt ons. God
spreekt en zegt tegen u: „gij zult mij
liefhebben boven alles en uw naaste
zult gij liefhebben als uzelf".
Dat betekent, dat alles wat wij zijn
en hebben geheel voor God zal moeten
zijn: iedere gedachte, ieder gevoel. De
keus van ons leven zal „geheel voor
Hem" moeten zijn. „Geheel voor Hem"
is de titel van een door Ds. Rignalda
vertaald dagboek van Oswald Cham
bers (my utmost for His highest) waar
ik voor mij buitengewoon veel aan te
danken heb.
God wil persé in ons leven boven
alles en allen gaan. Waarom
Omdat Hij ons zo volkomen liefheeft.
Alleen liefde kan en mag liefde vragen.
Als we Hem onverschillig waren, zou
het Hem niet kunnen schelen, of we
Hem al of niet liefhadden.
Hij wil ons niet missen.
Hij wil niets van ons missen.
Hij wil ons helemaal.
Geheel voor Zich, zodat mijn leven
niet meer van mij is, maar van mij en
Hem samen.
In Zijn Woord is de Here aanwezig
om ons voor zich op te eisen, veel in
tenser dan wie ook, maar die in ons
leven recht heeft op onze liefde.
Dat vinden we ook in wat de Here
zegt over onze naaste.
Die moeten we lief hebben als ons
zelf.
We mogen geen enkel verschil ma
ken tussen ons zelf en iemand anders,
LOFLIED OP
HET BELOOFDE LAND
God zij geloofd om Kanaan,
dat land vol druiven en vol graan,
dat overvloeit van melk en honing,
het geeft zijn oogst te rechter tijd,
dat land is enkel vruchtbaarheid:
gezegend land om in te wonen
Hier druipt de regen van Gods Woord,
in alle beken stroomt het voort,
het drenkt de luisterende velden:
die zijn gehoorzaam aan zijn lied
en al doorgronden zij het niet,
zij zullen het de mensen melden.
Al het gezaaide spreekt Gods Woord,
het plant zich duizendvoudig voort,
wie is zo doof dat hij niet luistèrt
Wie is zo traag dat hij niet weet,
hoe God een Heiland komen deed,
een zaad waarvan het weiland fluistert?
En op de wei daar staat het lam
dat werd gezocht door Abraham
om God den Schepper te aanbidden:
een lam, een zaad, een weerloos
Woord,
dat wordt in Kanaan gehoord,
daar is God vruchtbaar in ons midden.
Zo zingen wij op hoge toon
van Kanaan en van uw Zoon:
Uw Woord is melk, Uw Liefde honing.
Over de aarde waait de wind:
Uw adem maakt ons welgezind
om zingend in dit land te wonen.
Tom Naastepad
Melodie: Psalm 113.
wie dan ook, met wie we op de een of
andere manier in aanraking komen.
We mogen geen enkele keer tegen
iemand, wie dan ook, lelijk doen; niet
eens lelijk over hem denken.
Maar we moeten ons zelf verlooche
nen in dienende liefde en ons restloos
geven.
Ook in dat tweede gebod verschijnt
God ons met Zijn volkomen liefde, die
ook van ons-onderling een volkomen
liefde eist. Hij wil, dat we samen leven.
Samen met Hem en samen met elkaar.
Duidelijk herkennen we hier de Here
Jezus en Zijn manier van leven. Hij
leefde helemaal in het „samen" van de
liefde en nu wil God van ons dat wij
zijn als de Here Jezus, door ons leven
samen te leven. Samen met Hem en
samen met elkaar.
In deze verschijning van God, in Zijn
spreken tot ons leren we ons zelf ken
nen als liefdelozen, die dit „samen1"
niet kunnen opbrengen.
Sterker: die aan dit „samen" een
hekel hebben.
Nu is het in de psychologie een be
kend gegeven, dat niemand weet, wie
hij zelf is, vóór hij werkelijk met iemand
anders samen is.
„Ik word aan gij" (Martin Buber).
Maar in het samen zijn met God en
het luisteren naar Zijn Woord, leren
wij, wie wij in de diepste grond eigen
lijk zijn: zondaren.
Wanneer God in zijn spreken zo
dicht bij ons komt, dat we zijn eis van
de volkomen liefde en van het „samen"
verstaan, is onze natuurlijke reactie
daarop: nee.
Want we willen onze vrijheid.
We willen niet capituleren.
Liefde is capitulatie.
Dat willen we niet, want we willen
ons zelf zijn: zelf uitmaken wat goed
en wat kwaad is.
De bijbel noemt deze natuurlijke re
actie op Gods eis van liefde: haat.
Haat is een kras woord voor zonde.
Maar in de hoogspanning van Gods
verschijnen en spreken in Zijn Woord,
gaat het om absolute dingen: alles of
niets, liefde of haat.
A. D.
IN GOEDE AARDE
Deze brochure is oorspronkelijk sa
mengesteld door de deputaten voor de
evangelisatie in de classis Zeist. Het
uitgangspunt is dat een getuigende ge
meente ontstaat wanneer de leden,
naast het bezoeken van de kerkdiensten
en de gezinsbijbellezing, bewust de om
gang met God zoeken door persoonlijk
bijbellezen en gebed. Uit onderzoekin
gen is gebleken (zie o.a. rapport bijbel
gebruik bij Gereformeerden, samenge
steld door het Nederlandsch Bijbelge
nootschap) dat er bepaald een verband
bestaat tussen persoonlijk bijbelgebruik
en-de belangstelling voor en het mede
werken aan evangelisatiewerk. Boven
dien blijkt persoonlijk bijbelgebruik een
van de voornaamste wapenen tegen de
sleur van het lezen aan tafel te zijn,
terwijl degenen die voor zichzelf de
bijbel lezen ook veel meer aan de pre
diking hebben.
Uitgave: Internationale Bijbelbond.
Prijs: 0,50 per ex. Belangrijke kor
ting bij afname van grotere aantallen.
Besteladres: IBB, postbus 50, Doorn.
BEOORDELINGSEXEMPLAREN
Een pakket met de hierboven ge
noemde uitgaven wordt u gaarne ter
kennismaking toegezonden tegen een
vergoeding van 3,50, inclusief porto
kosten.
Besteladres: IBB, postbus 50, Doorn.
BIJBEL EN GROEP (Ds. F. Keja)
Enkele methoden voor bijbelstudie in
groepsverband, voorafgegaan door een
hoofdstuk waarin enkele aspecten be
sproken worden, die bij het houden van
een bijbelkring een overweging waard
zijn.
Prijs 1,—.
Voor deze brochure en andere hulp
middelen voor bijbelkringen verwijzen
wij u naar de Centrale voor Vormings
werk vanwege d'e Nederlands Her
vormde Kerk, de Horst 1, Driebergen
(tel. 03438-2241). Uiteraard zijn deze
uitgaven ingesteld op de hervormde si
tuatie, maar ook voor onze kerken goed
bruikbaar.
Een prijslijst wordt u door de Cen
trale voor Vormingswerk op aanvraag
toegezonden.
II
Tachtig jaar geleden hield Dr. H.
Bavinck bij de overdracht van het rec
toraat aan de Theol. School te Kampen
een rede over „De Katholiciteit van
Christendom en Kerk". Deze katholici
teit houdt volgens Bavinck in, dat het
christendom „onafhankelijk van land en
volk, van plaats en tijd, elke nationali
teit omvatten, iederen mensch beheer-
schen en alle schepsel heiligen kan",
dat het een godsdienst is „die waarlijk
en ten volle universeel allen en alles
doordringen en wijden kan".
„Al naar gelang men nu dit univer
salisme van het Christendom opvat,
wordt men ruimer of enger in zijn kerk
begrip. De verhouding waarin wij de
genade stellen tot de natuur, de her
schepping tot de schepping, bepaalt de
ruimte van ons hart of de nauwheid
onzer ingewanden op kerkelijk gebied".
Bavinck vond dit onderwerp zo be
langrijk, omdat deze katholiciteit ge
vaar liep in zijn „aan dwalingen en
scheuringen zoo vruchtbaren tijd". Im
mers, „wie in den engen kring van een
kerkje of conventikel zich opsluit, kent
haar (de katholiciteit, M.B.) niet en
heeft haar kracht en vertroosting nooit
in zijn leven ervaren. Zulk een doet aan
de liefde des Vaders, aan de genade
des Zoons, aan de gemeenschap des
Geestes te kort; hij berooft zichzelven
van geestelijke schatten die door geen
meditatie of devotie kunnen worden
vergoed, en verarmt zijn ziel".
Enkele weken geleden werd er in de
Middelburgse schouwburg een avond
over kernvraagstukken belegd, waarin
de katholiciteit van christendom en kerk
ernstig gevaar liep. Die avond ging in
de eerste plaats uit van gereformeerden
die zich verontrust voelden over be
paalde ontwikkelingen in hun kerk en
aan hun theologische opleidingen in
Amsterdam en Kampen. Zij hadden
zich in het organiserend comité en in
het forum terzijde laten staan door
leden van de Vrijgemaakte Gerefor
meerde Kerk, de Gereformeerde Ge
meente, de Gereformeerde Bond in de
Nederlands Hervormde Kerk en de
Christelijk Gereformeerde Kerk.
Dat Dr. J. Douma, het vrijgemaakte
forumlid, sprekend vanuit een kerk die
de katholiciteit tot zichzelf beperkt en
juist daardoor zich er buiten stelt, aan
het eind van die avond niet naliet van
uit de monopoliepositie der enige ware
kerk enkele aanvallen te doen op de
gereformeerde kerk, hoefde niemand te
verbazen. Hoogstens kon men er zich
over verwonderen dat de voorzitter, de
gereformeerde Ds. Van Til, zijn ken
nelijke bedoeling het deze avond niet
van kwaad tot erger te laten worden,
even vergat. Bij dit deel der vertoning
was de katholiciteit van kerk en chris
tendom in het geding en de gerefor
meerde leden van het organiserend co
mité hadden dit kunnen voorzien.
In meerdere of minder mate geldt
dat ook, wanneer we de kerkelijke af
komst van de andere niet-gerefor-
meerde comité- en forumleden bezien.
Laat ik voorop stellen, dat ik er hei
lig van overtuigd ben, dat er voor ons
als gereformeerden in de Gerefor
meerde Gemeente heus wel iets, in de
Gereformeerde Bond veel en in de Chr.
Gereformeerde Kerk heel veel valt te
waarderen en te leren. Maar de Geref.
Gemeente behoort geheel, de Geref.
Bond en de Chr. Geref. Kerk behoren
gedeeltelijk tot wat in de volksmond de
zwarte-kousen kerken heet. Ik gebruik
deze aanduiding hier zonder spot, als
verzamelnaam voor een groep die m.i.
veel goed bewaard heeft, maar die dit
grote gebrek heeft dat zij op eigentijdse
vragen geen eigentijdse antwoorden
geeft. Want vele problemen denk
aan de vragen van oorlog en vrede, aan
die van industrialisatie en automati
sering, aan de dreigende overbevolking
enz. worden niet gezien omdat men
zich beperkt tot het heil van de enke
ling óf krijgen een antwoord dat de
kern der vraag niet raakt. Voor deze
groep geldt nog wat Bavinck tachtig
jaar geleden opmerkte: „Maar bij allen
domineert toch eene onvrije, ascetische
beschouwing van de wereld en heel
haar cultuur. Hetzij zij piëtistisch in de
eenzaamheid zich terugtrekken of me
thodistisch de wereld aanvallen en met
geweld trachten te veroveren, nooit is
hier echte, ware, volle reformatie
Deze richting heeft wel veel van het
Christendom, maar zij is het ware, volle
Christendom niet. Zij is eene misken
ning der waarheid, dat God de wereld
liefgehad heeft. Zij is tot bestrijding, tot
verwerping, niet tot overwinning der
wereld door het geloof in staat".
Nu wil ik niet een- voorbarige con
clusie trekken. Ik mag en wil niet zeg
gen dat gereformeerde verontrusten die
steun zoeken in de richting van de
zwarte-kousen kerken, de rijkdom en
reikwijdte van het evangelie voor en in
deze wereld beperken en vernauwen.
Maar ik moet wel zeggen, dat zij, zo
doende, gevaar lopen dat te gaan doen;
andersgezegd, dat zij gevaar lopen zich
t'e plaatsen buiten die katholiciteit van
kerk en christendom die ons vanuit de
bijbel via de eerste christenheid, via
Calvijn, via Kuyper en Bavinck is door
gegeven als een kostbaar erfgoed.
Het zou tragisch zijn, als juist zij die
het puurste gereformeerd-zijn nastreven
in werkelijkheid buiten de gerefor
meerde traditie komen te staan.
M. Beinema.
CLASSIS ZIERIKZEE
De vergadering van de Kerken in de
classis Zierikzee zal D.V. worden ge
houden op maandag 20 nov. a.s. in Zie
rikzee te 14 uur.
Stukken voor het agendum vóór 16
november te zenden aan br. L. bij de
Vaate te Bruinisse, Langeweg 3.
KORT VERSLAG
van de vergadering van de C/as-
sis Goes van de Gereformeerde
Kerken, gehouden op donderdag
13 september 1968.
1. Namens de roepende kerk van
Heinkenszand opent Ds. Heuze-
veldt de vergadering op de ge
bruikelijke wijze.
2. De credentiebrieven worden onder
zocht en in orde bevonden. Er zijn
twee instructies.
3. Het moderamen wordt geïnstitu
eerd: Ds. Heuzeveldt praeses, Ds.
v. d. Berg le scriba, Ds. Jansen as
sessor en Ds. Juch 2e scriba.
