eeuwóe
3£erkbode
Verkeersregels
Houd je gedekt
<~Derkindert ze niet
23e JAARGANG No. 14
10 OKTOBER 1968
„Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND.
Hoofd-Redacteur Dr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189) 4 70.
Redactie en medewerkers Ds. B. Wentsel, Brouwershaven J. A. v. Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Drs. A. Elshout, Koudekerke
Ds. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. A. G. Kornet, Vlissingen Dr. P. C. Kraan, Vlissingen
Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden Dr. J. H. Becker, Nieuwerkerk Drs. M. Öeinema, Middelburg
Ds. C. W. de Bruijne, Goes.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurten Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
s 1
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling.
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent.
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
vy
En Jezus lachte.
Zeer bekend is dat verhaal uit de
Evangeliën van die moeders, die wilden,
dat de Here Jezus hun kinderen aan
raken zou.
We kunnen van deze vrouwen zeg
gen wat we willen en hen van bijge
lovigheid beschuldigen en van wonder
geloof, maar een feit is, dat de Here
Jezus het fijn vond. De discipelen von
den het maar een onzinnig vrouwenge-
doe en een nodeloos oponthoud.
Mannen oordeelden toen zeer uit de
hoogte over vrouwen. Vrouwen en kin
deren behoorden bij de lagere regionen
van het leven, waren gevoelig en deden
onbeheerst. Vrouwen en kinderen kon
den niet redeneren en telden dus niet
mee.
Zo dachten ook de discipelen er over.
Zij waren immers ook zo verwonderd,
dat de Here Jezus, bij de Jakobsbron in
Samaria, met een vrouw sprak. Dat deed
je immers als verstandig man niet
Maar de Here Jezus is anders. Hij
moedigt de vrouwen, die met hun kin
dertjes langs de weg op hem hadden
gewacht, aan en zégt: ,,Laat zij maar
gerust komen, hoor Kom op, jongens
en meisjes. Komen jullie eens bij me
De discipelen kijken kritisch toe.
Maar die vrouwen lachen van blijdschap
en hun kinderen juichen van plezier.
En de Here Jezus
Hij vindt het fijn.
Dit is een van de mooiste plaatjes in
de Evangeliën. En als u goed kijkt, dan
ziet u dat de Here Jezus óók lacht en
dat Hij grapjes maakt met de kinderen.
Het is toch zeker ondenkbaar, dat Hij
ernstig en strak die kinderen aange
keken heeft. Dan waren ze bang ge
worden en weggelopen
Jezus lachte
Het staat er niet met zoveel woorden
bij in de bijbel.
Wél, dat Hij weende
Toen de grafspelonk van Lazarus
open ging rook Hij zijn eigen dood en
ontroerde hem de vreselijke macht van
de dood. Toen barstte Hij in een ner
veus snikken uit.
Maar nergens lezen wij, dat de Here
Jezus lachte.
Maar u leest dat wél zeer duidelijk
tussen de regels door.
Allereerst natuurlijk in de geschiede
nis van de bruiloft te Kana.
Het is uitgesloten, dat de Here Jezus
gedurende dat hele feest ernstig heeft
zitten kijken en ernstig heeft gesproken.
Die mensen in Kana kenden Hem wel
en toen zij ook Jezus op hun bruiloft
nodigden, wisten ze, wat ze aan Hem
hadden. Hij was geen spelbreker, maar
kon hartelijk deelnemen aan de vreugde
van het leven.
Zo is het ook hier met die kinderen.
Als er iets echt menselijk is, dan is het
lachen en grapjes maken. En van de
Here Jezus belijdt de kerk, dat Hij een
waarachtig mens geweest is en nóg is.
Als Hij dus tegen zijn discipelen zegt:
.verhindert ze niet", dan volgt hier uit,
dat Hij ze óók niet zelf verhinderd heeft
door de manier van kijken of de strakke
trekken op Zijn gezicht. Geloof maar,
dat de Here Jezus het fijn vond
Hij maakte liever grapjes met kinde
ren dan dat Hij moest redetwisten met
de schriftgeleerden.
Er stonden genoeg doornen en distels
langs Zijn weg. En hoe heeft Hij Zich
bezeerd
Maar er stonden gelukkig ook hier en
daar een paar bloemen langs Zijn pad.
Dat waren de kinderen.
Niet dat die kinderen minder zondig
waren dan de ouderen. Wat kunnen
kinderen niet echt gemeen en lelijk doen.
En wat zijn ze vaak wreed en onbarm
hartig voor elkaar
Maar alle kinderen krijgen graag wat.
Ze zijn niet te groot en te hoog om
,,dank u wel" te zeggen.
Daarom hield de Here Jezus veel van
kinderen, keek naar hun spel, lachte om
hun grapjes en wist, dat er in Zijn ko
ninkrijk plaats zou zijn en niet in de
laatste plaats, óók voor kinderen.
Me dunkt, dat u de toepassing zonder
veel moeite maken kunt. Wij kunnen
kinderen verhinderen en hen van de
Here Jezus vandaan houden door te
ernstig, te streng, té plechtstatig te zijn
en door als we het over Hém en over
Zijn Evangelie hebben ons een on
natuurlijke stem aan te meten en ver
ouderde, deftige woorden te gebruiken.
En laten we toch a.u.b. geen hindernis
leggen tussen de Here Jezus en de kin
deren, door hen bang te maken voor
Gods straffende gerechtigheid.
Er zijn helaas heel wat kinderen, die
in hun jeugd van geen andere God heb
ben gehoord dan van een geweldige
boeman, die alles zag en alles onthield
en waar je doodsbang voor wezen
moest.
Een gevaar van verhindering ligt ook
in de tegenstelling, die velen maken tus-
Hebt u wel eens schaak gespeeld met
iemand die de spelregels niet kende of
die zich niet aan die regels hield
Vond u daar wat aan
Ik heb eens op het voetbalveld van
een psychiatrisch ziekenhuis een elftal
van de broeders zien spelen tegen een
elftal patiënten.
De laatsten stoorden zich aan geen
enkele regel en u kunt zich voorstellen,
wat een zotte vertoning dat was.
Als je alleen bent, dan kun je je des
noods vermaken, zoals je wilt, maar zo
dra je samen speelt, komt het er op aan,
dat je de spelregels in acht neemt. Hoe
mooier het spel, hoe ingewikkelder de
spelregels. Zo worden sommige spelen
haast tot een kunst.
Het menselijk leven is ook een spel.
Een ernstig spel, zeker, maar toch ook
een spel, dat alleen maar goed gespeeld
kan worden door de spelregels in acht
te nemen. Want het leven is op de een
of andere manier altijd een samenleving.
Er is niemand, die geen .naaste" heeft.
We kunnen elkaar wel ontlopen of ons
voor elkaar verbergen (uiterlijk, maar
dat kan ook innerlijk) doch het is nu
eenmaal een feit, dat we allemaal met
elkaar in de wereld zijn en dat ons leven
nooit anders kan wezen dan een samen
leving. Dat samenleven kan meer of
minder intens zijn.
Het duidelijkste is dat in het gezin en
het meest intens is dat in een huwelijk.
Als daar in het onderling verkeer geen
verkeersregels zijn, of als men zich aan
die verkeersregels niet stoort, komen er
vast en zeker ongelukken.
Huwelijk en gezin is een prachtig
spel. Maar het moet goed gespeeld wor
den. Anders wordt het een wanhoop.
Het is een ingewikkeld spel. Toch zijn
de spelregels eenvoudig. Eigenlijk is er
maar één regel en die is: liefde.
Maar deze eenvoudige regel is juist
erg moeilijk. Bovendien is er met het
woord „liefde" ontzettend geknoeid. Je
kunt het trouwens ook in meer dan één
zin gebruiken.
Maar als spelregel voor de samen
leving van mensen in huwelijk en gezin,
betekent liefde: elkaar helpen.
Het is heus niet altijd, dat je elkander
zo lief en aardig vindt. We zijn zelf ook
niet altijd zo aantrekkelijk en waar
om zouden we dat van een ander dan
wel mogen eisen Maar het is dit, dat je
de ander en de anderen wél altijd wilt
helpen en steunen.
Natuurlijk vraagt dat zelfverlooche
ning. Maar dat is juist de kunst.
Veel mensen willen wel graag mooie
bloemen plukken, maar vergeten, dat ze
die dan eerst moeten planten en verzor
gen. De „cost" gaat hier voor de „baet"
uit. De ongelukken ontstaan altijd hier
door, dat we op elkander zitten te wach-
sen de strenge God en de vriendelijke
Here Jezus.
God is dan alleen maar een heilige,
maar liefdeloze rechter. En de Here
Jezus is de liefdevolle en de geduldige
Heiland. „De rijke Zaligmaker van arme
zondaren".
Ik bezocht eens een doodzieke jongen
van een jaar of tien. Hij was ontzettend
bang voor het sterven. Toen ik vroeg:
„Ben je misschien bang voor God
knikte hij van ja en begon vreselijk ang
stig te huilen. Ik liet hem wat uithuilen
en vroeg toen: „Ben je ook bang voor de
Here Jezus U had moeten zien, hoe
dat jongensgezicht opklaarde en er een
lach door de tranen in zijn ogen heen
brak. Voelt U hoe voorzichtig wij moe
ten zijn
Ze hadden deze jongen niet verteld,
dat de Here Jezus God was, m.a.w. dat
God net zo christelijk was als de Here
Jezus.
Die verkeerde tegenstellingen tussen
God en de Here Jezus heeft heel veel
verhindering opgeleverd. A. D.
ten en menen dat de ander eerst lief
moet zijn. Maar om te krijgen, moet je
eerst geven. Dat is weer zo'n spelregel.
Wat wordt er beroerd gespeeld
Wat zijn er niet een huwelijken en
wat zijn er niet een massa gezinnen,
waar van het woord „samen" niets te
recht komt.
En iedereen maar schreeuwen dat de
ander in overtreding is. Het is weer een
van de spelregels, dat als er iets ver
keerd gaat, je dan de meeste schuld bij
je zelf en niet bij de ander zoekt.
De liefde is de éne grote regel voor
het prachtige maar moeilijke spel der
menselijke samenleving. Maar dan de
liefde in de zin zoals de bijbel daar over
spreekt. De liefde als hulp.
Toen de mensen geschapen werden,
werd de een geschapen als hulp van de
ander.
Dat is bij de beesten heel anders. In
de natuur geldt de wet van de sterkste.
Maar voor de mensen geldt de wet van
de liefde.
Die natuurwet functioneert vanzelf.
Maar de wet der liefde kun je over
treden.
Vandaar al de narigheid
Maar het hoeft niet
Want Jezus Christus wil ons de spel
regels leren. En wat meer is: Hij wil
ons helpen ze te houden.
En dat is nu Christendom, dat je je
door Jezus Christus laat helpen en dat
je van Hem leert wat liefde is en dat
je zo je grotere of kleinere partijtje
speelt.
Als je een apparaat hebt gekocht of
gekregen, kun je daar natuurlijk mee
doen wat je wilt.
Maar is het zo gek, als je bij het
gebruik daarvan op de gebruiksaanwij
zing let
Je kunt het laten, maar dan moet je
niet schrikken als de zaak in een mum
van tijd gemoerd is.
Wat is nu de gebruiksaanwijzing voor
ons huwelijk en gezin
Dat zijn de geboden van God, zoals
je die in het Evangelie vindt.
Die geboden zijn fijn God is toch
zeker de uitvinder en de fabrikant van
het apparaat, dat Hij ons in handen gaf
Gelukkig gaf Hij er ons de gebruiks
aanwijzing bij.
En die gebruiksaanwijzing luidt:
„dient elkander door de liefde";
„eert uw vader en uw moeder";
„gij zult niet echtbreken";
„weest vriendelijk en geduldig en barm
hartig", enz.
Kortom: verloochen uzelf en heb uw
naaste lief.
Maar u moet niet denken, dat u dat
kunt zonder u door de grote Helper te
laten helpen. Want ons „dikke ik" ver
tikt het om zichzelf te verloochenen.
En toch is dat de eerste verkeersregel
om ongelukken te voorkomen.
Het is niet eerbiedig om de Here
Jezus Christus de verkeersagent te noe
men, maar wel ben ik er van overtuigd,
dat we een gelukkig huwelijk en een
fijn gezinsleven krijgen, als we ons ver
keer door Hem laten regelen.
Dat een man zijn hoed afzet in de
kerk, spreekt vanzelf. Eveneens dat een
vrouw haar hoed ophoudt. Maar spreekt
dat werkelijk zo vanzelf
Bij ons geldt het als een vorm van
beleefdheid en van onderdanigheid, als
een jongen of een man zijn hoofddeksel
afneemt. In mijn jongensjaren droegen
we nog petten. En het werd ons van
klein kind afaan stevig ingeprent, voor
wie je alzo je pet moest afnemen op
straat.
Petten en hoeden zijn er ook op ge
fabriceerd om met weinig moeite afge
nomen te kunnen worden. Uniformpet
ten worden daarentegen niet afge
nomen.
Ik heb van militaire zaken geen ver
stand, maar neem aan, dat het tegen
alle regels indruist, als een soldaat zijn
pet of helm zou afnemen voor een
„hogere". Waarschijnlijk hangt dat
samen met vroegere tijden, toen de helm
een deel van het harnas was en niet
afneembaar. In militaire dienst kent men
andere vormen van groeten en van ne-
derigheidsbetoon. Wat de achtergrond
van het salueren is, weet ik niet. Is het
net zo iets als het tikken aan de pet
Maar dan meer gestyleerd In ieder
geval maakt het een kinderachtige in
druk als volwassen mensen dergelijke
zinloze gebaren tegen elkaar maken.
Men zegt wel eens dat de kerk con
servatief is. In ieder geval haalt ze, wat
betreft het vasthouden aan verouderde
vormen, niet bij het leger (en de uni
versiteit).
Voor een manlijk wezen is het ont
bloten van het hoofd een teken van eer
bied en nederigheid.
Dat is het niet voor een vrouw of een
meisje. Zij houden hun hoeden op als
ze in de kerk komen. Waarom eigen
lijk
Er zit meer achter dan de praktische
moeilijkheid, dat het voor onze zusters
lastig is haar hoeden op de knie te
houden. Want dat is voor mannen net
zo lastig. Er zijn maar weinig kerken,
waar je op een prettige manier je hoed
kwijt kunt.
De apostel Paulus schrijft, dat het
hebben van een „macht" op het hoofd
voor een vrouw keurig staat, omdat het
een teken van onderdanigheid was.
Maar dat gold niet alleen voor in de
kerk. In Paulus' dagen waren de vrou
wen aan de mannen onderdanig en
moesten daarom permanent iets op het
hoofd dragen. Alleen heel voorname
dames konden het zich permitteren
blootshoofds te gaan. En van Egyp
tische prinsessen is het bekend, dat zij
als teken van zelfbewustzijn en fierheid
het hoofd kaal schoren.
„Houd je gedekt" is dus in de bijbelse
gedachtewereld een vermaning tot ne
derigheid. Tot bijna in onze tijd zijn
daar sporen van gebleven. In ouder
wetse kringen droegen degelijke vrou
wen altijd een mutsje of kapje. En het
is nog niet zo lang geleden dat de
dienstmeisjes als teken van hun
dienstbaarheid een bepaald soort
muts moesten dragen.
Toen Paul Kruger tijdens zijn tournee
door Nederland bij een der docenten in
Kampen logeerde, was daar een grote
visite-avond.
Vóór men uiteenging, werd er ge
zongen en gebeden, zoals dat vroeger
in christelijke kringen gewoonte was.
Paul Kruger zou voorgaan. Maar hij
wilde dat niet doen, vóór dat de aan
wezige jongere dames de oudere
droegen nog het mutsje „iets op hun
hoofd hadden gedaan. De een nam een
kleedje, de ander een zakdoek. Pas toen