eeuwóe
3<£erkbocle
IMMANUEl
Bij het afscheid van Ds Q. van U/ilgenburg
Vragen over de toekomst van
het Christelijk sociaal denken
Ds Brederveld neemt afscheid van Zeeland
Werelddiaconaat koml geld tekort voor stille hulp
23e JAARGANG No. 13
3 OKTOBER 1968
„Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND
Hoofd-Redacteur Dr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189)4 70.
Redactie en medewerkers Ds. B. Wentsel, Brouwershaven J. A. v. Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Drs. A. Elshout, Koudekerke
Ds. W. H. Gispen, Terneuzcn Ds. A. G. Kornet, Vlissingen Dr. P. C. Kraan, Vlissingen
Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden Dr. J. H. Becker, Nieuwerkerk Drs. M. Beinema, Middelburg
Ds. C. W. de Bruijne, Goes.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurten Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
V.
Wat dunkt u van de Christus
Deze naam, die Mattheus (1 23
aanhaalt uit Jesaja (7 14) omdat ze de
diepste betekenis aanwijst van de Naam
Jezus" is het Hebreeuwse woord
voor: God-met-ons.
Hier wordt dus in het Evangelie dui
delijk de Godheid van de Here Jezus
beleden.
En het is op deze belijdenis, dat Jezus
de Zoon van God is, dat ons geloof alle
kracht en alle innigheid samentrekt.
Dit is niet alleen de hoofdzaak van
het Evangelie, maar dit is heel het Evan
gelie In al zijn lengte en breedte en
diepte en hoogte.
Óm deze belijdenis heeft de kerk der
eerste eeuwen geworsteld tegen de hei
dense resten in eigen boezem en tegen
invloeden van buiten. Dat was een strijd
op leven en dood. Was Maria Theo-
tokos, was zij moeder Gods Zo werd
de vraag gesteld. Duidelijker gezegd:
wat daar in Bethlehems kribbe lag, wat
was dat eigenlijk
Een mensenkind, dat Goddelijke na
men en eer zou verwerven
Of was dat toen reeds: God uit God
en Licht uit Licht, de Eeuwige
Wien hebben de wijzen uit het Oos
ten aangebeden Wie bestond het, de
mensen hun zonden te vergeven op
aarde
Ka j af as heeft de kwestie op de
scherpte van een mes genomen. Alle
praat schoof hij op zij en vroeg op de
man af: ,,zeg mij, zijt Gij de Zoon des
levenden Gods Toen zei Jezus: ,,Ja,
die ben Ik"
Kajafas kon toen twee dingen doen:
van zijn zetel komen en neerknielen en
aanbidden en psalm 146 inzetten:
,,'t Is de Heer De Heer van Jesaja
61."
„Mijn Here en mijn God."
Maar hij deed het andere, dat over
bleef als enige consequentie: hij heeft
Jezus als lasteraar ter dood veroordeeld.
Want als dat „ja" gelogen was, dan
was Jezus ook inderdaad een gevaarlijke
bedrieger óf een grote stakker, die niet
recht bij 't hoofd was.
Maar dat zelfde plechtige jawoord
van Jezus voor Kajafas is de grondslag
van al onze zekerheid.
Een fantast
De laatste tientallen van jaren wordt
er weer veel meer aandacht geschonken
in de wetenschappelijke studie aan dat
zelfbewustzijn en zelfgetuigenis van
Jezus Christus.
Vroeger zette men achter al die
teksten, waarin Jezus' goddelijke natuur
duidelijk werd, een vraagteken en be
weerde men, dat de schrijvers van de
Evangeliën de historische gestalte van
Jezus hadden overtekend, dat die het
beeld hadden geretoucheerd.
Dit standpunt is thans geheel ver
ouderd. Men neemt nu algemeen aan,
dat Jezus Zich inderdaad heeft uitge
geven voor de Zoon van God en dat Hij
dat Zelf ook meende, maar dat deze
pretentie voortkwam uit Zijn over
spannen geest. Als kind van zijn tijd
was Hij ook vol eschatologische ver
wachtingen en spanningen en had Zich
zelf daarin een bijzondere rol toegekend
(Alb. Schweitzer).
Men spreekt dan nog wel van (reli
gieus) genie, maar zegt er dan meteen
bij, dat genie en waanzin heel dicht bij
elkander zijn gelegen.
Een voorbeeld
Onder degenen, die niet op de hoogte
zijn, kan men evenwel nog heel vaak die
aftandse meningen horen verkondigen,
dat Jezus een prachtig voorbeeld was als
mens.
Zijn wijsheid, liefde, geduld, enz.
waren boven alle lof verheven.
Maar dat is niet de Christus van de
Bijbel. De Christus van de Bijbel be
weerde in alle ernst, dat Hij de Zoon
van God was. Die liet Zich aanbidden.
Die vergaf de zonde.
En een andere Christus dan deze,
dan de Christus der Schriften, is er niet.
Dat is slechts fantasie.
Want wie Hem tot een voorbeeld
maakt, moet toch beginnen met Zijn
Woord serieus te nemen en te luisteren
naar Zijn zelfgetuigenis.
Maar goed laten we die ver
ouderde opvatting aangaande Jezus als
„voorbeeld" nog eens bezien.
Ik vraag dan: wat heeft een zieke er
aan, als een kerngezonde naast zijn bed
komt zitten als een voorbeeld, hoe hij
ook moet zien te worden
Wat heeft iemand, die in nood ver
keert, aan een prachtig verhaal over
reddingen van anderen, heel lang ge
leden
Al die voorbeelden zijn immers zo
onbarmhartig als 't maar kan
God Zelf
Wat we nodig hebben, is de boven
menselijke kracht der genade. Geen
mensenwoord, maar Goddelijk Woord.
Geen menselijk voorbeeld, maar God
delijke daden.
We hebben God nodig. God Zelf.
Want wij moeten verlost worden. En
verlossen, juist dat kunnen we onszelf
nooit en dat kunnen we elkander nooit.
God moet dat doen.
Daarom hangt alles aan de vraag:
wat dunkt u van de Christus Wie is
Hij?
Hier luistert het zeer nauw
Hier staat of valt de kerk mee. Wie
loslaat dat Jezus God is, die maakt Hem
tot een bedrieger of een bedrogene of
een fantast.
Maar wie vasthoudt, dat Jezus God
is en dat God Jezus is en dat niet maar
verstandelijk napraat, die heeft grond
onder de voeten en staat op een rots.
Op die petra, waarop Christus Zijn
kerk veilig gesteld heeft, zodat de poor
ten der hel haar niet zullen overwel
digen.
De verzoening van onze zonden, de
verlossing en de bewaring van ons leven
is een werk van God Zelf. We zijn met
lichaam en ziel, voor tijd en eeuwigheid
in de handen van de Here, onze God.
A. D.
HUWELIJKSLIED
De adem die in Eden
het eerste mensenpaar
gemaakt heeft, brengt nog heden
de mensen bij elkaar.
Ja nog, als zuivere liefde v
er twee tezamen leidt,
is hij temidden van hen
met zijn drievuldigheid.
Drievuldig zij de zegen,
God, voor dit nieuw begin.
Laat deze twee tot één zijn,
één hart, één huisgezin.
Wees hier aanwezig, Vader,
uw kinderen nabij,
die Eva gaaft aan Adam
uit zijn doorboorde zij.
Zoon van Maria, maakt Gij
van twee één innigheid,
die zelve twee naturen
voor eeuwig enig zijt.
Heilige Geest, daal heden
waar zij geknield zijn neer,
gij die de bruid des hemels
bewaard houdt voor haar Heer.
Spreidt Gij uw lichte vleugels
o Heer, over hen uit,
nu zij hier voor U treden
als bruidegom en bruid.
Zij bieden u hun leven,
hun kroon als offer aan,
om met uw bruid in vreugde
eens eeuwig op te staan.
Nadat ds. G. van Wilgenburg
's morgens in de Hofpleinkerk afscheid
had genomen van zijn wijk, volgde
's middags in de Getuigeniskerk de of
ficiële afscheidsdienst.
Als tekst voor zijn afscheidspreek had
ds. van Wilgenburg Micha 6, vers 8
gekozen. God gaat, aldus de scheidende
predikant, met zijn gemeente, met zijn
kerk, in het oordeel, maar God oordeelt
zijn gemeente uit liefde. Duidelijk komt
dit tot uiting in Micha 6, vers 8. God
spreekt daar over onze getrouwheid om
lief te hebben. Maar, aldus ds. van Wil
genburg, God doet dit maar nadat Hij
zijn getrouwheid in de vorige verzen aan
Israël nog eens heeft onderlijnd. Eigen
lijk zou hier inplaats van het woord „ge
trouwheid" het woord „gebondenheid"
of „verbondenheid" moeten staan, zoals
dat ook in het Duits gebeurt. God is
met ons verbonden omdat Hij eerst
zich aan ons gebonden heeft door zijn
verbond. De predikant legde verder de
nadruk op het woord „wandelen". Wij
mogen, in Christus, wandelen met God.
De wens van de scheidende predikant
was dan ook dat de gemeente die hij
verliet steeds verder zou „wandelen"
Nee, dit is geen grapje. Natuurlijk
nam ds. Brederveld op zondag 22 sept.
afscheid van-O. en W. Souburg. Maar
in de 16 jaar, dat hij op Walcheren
stond, heeft hij zijn vleugels breed in
Zeeland uitgeslagen. Niet, dat het
plaatselijke werk daar onder geleden
heeft. Een gemeente behoeft nooit bang
te zijn, dat zij bij een predikant, die een
brede belangstelling heeft, niet aan haar
trekken zou komen. De vruchten van
die brede oriëntering komen stellig heel
de gemeente, de jeugd incluis, ten
goede.
Dat ds. Brederveld hard in zijn ge
meente gewerkt heeft, met name in die
verschillende perioden, dat hij het werk
van twee predikanten moest doen, is
De diakonale deputaten moeten een
weg vinden naar het hart van de plaat
selijke gemeenten in ons land. Slechts
voor zeer bijzondere gevallen kregen
zij vergunning van de generale synode
om een extra collecte te vragen voor het
werelddiakonaat. Zij doen dat thans
met de grootste vrijmoedigheid, ondanks
alles wat reeds gedaan is voor „Kom
over de Brug", voor de mensen in Biafra
en wat er misschien nog gebeuren moet
voor de slachtoffers van de verschrikke
lijke aardbeving in Perzië. Er was dit
jaar ontzettend veel nodig. Zeker -
maar hoe zouden de deputaten het kun
nen verantwoorden, wanneer deze ellen
dige stille nood, die niet in de krant en
op de televisie komt, verzwegen werd
met het excuus, dat er al zo veel ge
vraagd is?
De stille hulp, in totaal 800.000, die
hier ter sprake kwam, vergt dit jaar
bijna 25 procent van het gehele wereld-
diakonale inkomen. Daarmee is wel aan
gegeven hoe ontstellend groot die nood
is. Voor al het normale gereformeerde
hulpwerk in Indonesië is b.v. „slechts"
drie ton nodig. Hetzelfde bedrag geldt
voor het vluchtelingenwerk in Hong
kong en voor alles wat het werelddia
konaat doet in Afrika (inclusief Biafra),
in Zuid Amerika en in het Midden
Oosten. Bijna het drievoudige echter
vergt de hulp, die we niet kunnen be
schrijven.
Over wat er gebeurt met 't geld voor
't werelddiakonaat vertellen we u altijd
graag en uitvoerig. Ditmaal zult u echter
weinig vernemen over wat er precies
met de extra collecte gebeurde. Mis
schien zullen de diakenen in uw ge
meente, die dit allemaal begrijpen en
aan Gods hand.
Nadat ds. van Til op 'n pittige manier
namens de kerk had bedankt voor alles
wat ds. van Wilgenburg voor de ge
meente van Middelburg was geweest,
dankte als afgevaardigde van" de classis
ds. de Craene voor al het werk dat ds.
van Wilgenburg in classicaal verband
had gedaan.
Daar ds. van Wilgenburg zelf ge
vraagd had om het bij deze twee spreek-
beurten te laten, dankte hij de collega's
van Middelburg voor de prettige ma
nier van samenwerken, alsook de kerke-
raad. Ook in de classis Middelburg had
hij graag vertoefd. Hij dankte ook van
harte de commissaris van de koningin
en de burgemeester, die beiden in deze
dienst aanwezig waren voor de manier
van samenwerken, zowel met de abdij
als met het stadhuis, zoals spreker dit
uitdrukte.
Na de dienst volgde nog een receptie
die goed werd bezocht. Namens Middel
burg en namens de classis wensen we
ds. van Wilgenburg met zijn gezin Gods
zegen toe in zijn nieuwe gemeente.
M. V. J. de Craene.
in de woorden van ds. P. C. Meijer dui
delijk gebleken. En dan is een afscheid
een goede gelegenheid om deze waarde
ring ook maar eens te laten blijken.
De afscheidstekst: 1 Petrus 1 25 gaf
duidelijk de kern van de arbeid weer:
„Maar het woord des Heren blijft in
der eeuwigheid. Dit nu is het woord,
dat u als evangelie verkondigd is."
Zeeland zal ds. Brederveld missen.
Het „Deputaatschap voor industriële
samenleving" had de liefde van zijn
hart. Ook het strandpastoraat heeft veel
aan hem te danken.
Ds. Brederveld, het ga U goed ook in
Den Helder. U blijft het maar breed
zien!
A. E.
weten, er daarom de voorkeur aan geven
in stilte rond te gaan tijdens de dienst
of bij de uitgang te staan. Geen orgel
spel geen psalm of gezang. Een stille
collecte. In een zwijgende gemeente.
Voor hulpeloze mensen die niets kunnen
zeggen.
(U kunt uiteraard uw bijdrage ook
overmaken op giro 2211 van het Alg.
Diakonaal Bureau te Utrecht).
ill
Volgens de opvatting van Van Zut-
hem in „Gezag en Zeggenschap" dient
medezeggenschap niet alleen in te hou
den een mee-spreken van de werknemers
rechtstreeks of via ondernemings
raad en vakbeweging over werk
methodes, inrichting van de werkruimte,
sociale regelingen, winstdeling enz.,
maar ook een mee-beoordelen van het
beleid van de ondernemers en mee-be-
slissen over ingrijpende kwesties als
uitbreiding, deelneming aan fusie of
sluiting van de onderneming. Hopelijk
heeft de gang van zaken de laatste jaren
bij wegens wanbeleid sluitende onder
nemingen of wegens al dan niet dwin
gende redenen fuserende bedrijven ons
rijp gemaakt voor de hierboven ver
melde mening.
Bij dit mee-beoordelen en mee-be-
slissen zijn een zorgvuldigheid en een
kennis van zaken vereist, die het wense
lijk maken deskundigen in te schakelen
die het vertrouwen van de werknemers