r
NIEUWS
Predikbeurten zondag 29 september 1968
inzake de nood van Tsjecho-Slowakije.
Hoe ver mag het spreken van de kerk
gaan
Natuurlijk is de kerk niet op alle ter
reinen van het leven competent en des
kundig. Maar betekent dat, dat ze zich
beperken moet tot een serie algemeen
heden. En moet zij de concrete toepas
sing en uitwerking van de beginselen
overlaten aan de „mondige christenen
In hoeverre mag de kerk ook concreet
zijn in haar spreken
Behartigenswaardige dingen schreef
Prof. H. Ridderbos daarover in het
Geref. Weekblad.
Dat de Wereldraad zich speciaal met
de wereldvragen heeft beziggehouden,
is op zijn minst zijn goed recht en wel
licht zelfs zijn dure plicht. Dat het evan
gelie van Jezus Christus een vernieu
wende kracht is voor „alle terreinen van
het leven" is voorts een zaak, die, zeker
door het nakroost van Calvijn en door
kerken die Abraham Kuyper nog niet
geheel vergeten zijn, wel het allerlaatst
moet worden betwijfeld. En wat de aan
vaarde rapporten zelf aangaat, laat men
ze leven. Ook hier is mogelijkheid voor
allerlei kritiek, maar men kan niet ont
kennen, dat hierin met een grote en eer
lijke zin voor de realiteit van de maat
schappelijke, sociale, politieke noden,
problemen en onvoorstelbare dreigingen
van onze tijd, gesproken en geworsteld
wordt. En niet slechts geworsteld met
menselijke wijsheid en op grond van hu
manitaire overwegingen; wel degelijk
geworsteld op grond van het enig chris
telijk uitzicht op deze wereld: dat God
alle dingen nieuw zal maken en dat deze
nieuwheid uit de dood en opstanding
van Christus aan het licht is getreden.
Op deze basis zullen niet alle christenen
hetzelfde antwoord geven op allerlei
concrete vragen en zullen er ook in de
(overigens met veel gevoel voor even
wicht opgestelde) rapporten van Upp
sala wel heel wat controversiële uitspra
ken zijn aan te wijzen. Maar zolang op
deze basis wordt geworsteld om een
antwoord, zullen kerken en christenen,
die het evangelie van Christus als het
licht der wereld belijden, bereid moeten
zijn tot luisteren en tot zelfonderzoek,
m.a.w. tot een positieve kritiek. En wat
men dan voorts van meer „radicale"
zijde wil zeggen van het verbalisme
van de kerk (rapporten, resoluties,
woorden en nog eens woorden), laat
ons niet vergeten, dat het Woord het
enige wapen is, waarmee zij kan strijden.
En laat ons ook het belang niet onder
schatten van een geconcentreerde po
ging op de wereldopinie in deze dingen
invloed en pressie uit te oefenen, ook
al komen deze dan van de kerk.
JAPAN
Bij Dr. van Swigchem, wiens artike
len in het Amsterdamse kerkblad ik al
tijd met grote waardering en instemming
lees, logeerde in verband met de verga
dering van de Geref. Oec. Synode een
Japanse dominee.
Wat deze collega vertelde, vervulde
hem met heilige jaloersheid. Wij weten
zo bitter weinig over Japan. Kennen
hoogstens de naam van Kasawa en
weten van de gruwelen in de Jappen
kampen.
Daarom is het zo goed kennis te
nemen van wat Dr. v. S. vertelt.
Wij denken in onze bekrompenheid
wel eens dat Gods Rijk staat of valt met
de kerken in het Westen of zelfs met
de Gereformeerde Kerk in Nederland.
Niets is minder waar.
Tegenover de grote afval die hier be
gonnen is, staat de wondere opbloei
van de jonge kerken in andere delen van
de wereld.
De Gereformeerde Kerk van Japan
bestaat pas 22 jaar; maar wat een be
wonderenswaardige activiteit en groei.
Dr. van S. vertelt uit de mond van
zijn gast het volgende:
In 1946 werd door acht predikanten
en drie ouderlingen deze kerk gesticht.
Waarom
U weet, hoe het in Japan voor en tij
dens de tweede wereldoorlog gesteld
was: Harde militaristische diktatuur, in
bond met Hitler en Mussolini. De band
tussen de Japanse Christenen en de ver
schillende Amerikaanse kerken, die hier
hun zendingsveld hadden, die hen tot
dusver hadden gecoached, werd verbro
ken. Engels mocht niet meer onderwezen
worden (vandaar dat deze generatie
Japanners veel minder goed Engels
spreekt dan de jongere dominees, die na
de capitulatie studeerden).
Maar dit was niet het enige, waarin
de toenmalige Japanse regering ingreep.
Net als Napoleon indertijd in Europa
probeerde, heeft men van de protestan
ten tijdens de oorlog ook een organisa
torische eenheid geëist. Deze opgelegde,
gedwongen eenheid bracht rijp en groen
bij elkaar in één „United Church". Be
halve de presbyteriaanse en andere zen
ding met een bijbelse boodschap was er
in Japan ook heel andere zending ge
dreven. Er waren en zijn daar ook (ver
houdingsgewijs méér dan in ons land)
„Christenen", voor wie het Christendom
opgaat in een westerse moraal en wes
terse ideeën, maar die om het geloof in
Christus' kruis en opstanding lachen als
een ouderwets bijgeloof.
De zoëven genoemde elf mannen,
sommige door het werk van de Pres
byteriaanse Kerk in Amerika, anderen
op andere wijze tot de Bijbel gebracht,
konden zich reeds in de oorlog niet
thuisvoelen in deze kunstmatig „Ver
enigde Kerk" en stichtten, gegrepen
door de bijbelse boodschap van genade
alléén, „de Gereformeerde Kerk van
Japan".
Tevéél kerken
Zij zijn niet de enigen, die zich uit de
geforceerde eenheid losmaakten en het
is goed om nu eerst iets te vertellen over
hun oecumenische positie. Het is op het
eerste horen voor ons een vreemde zaak,
dat er tientallen rechtzinnige kerken zijn
binnen zo'n kleine Christelijke minder
heid. Maar al deze rechtzinnige groe
peringen („evangelicals") werken zó
hartelijk samen, b-v. in hun opleidingen,
en hebben zóveel onderlinge banden,
b.v. kanselruil en avondmaalsgemeen-
schap, dat ze de behoefte aan uitwen
dige eenheid helemaal niet zo dringend
gevoelen. Ze zijn op dit punt begrijpe
lijkerwijs ook wat kopschuw, bang voor
een opnieuw geforceerde vereniging.
Liever laten ze die geleidelijk groeien
en zoeken het voorlopig in federatief
verband en samenwerking op allerlei ge
bied. Tegenover de „Verenigde Kerk"
met haar uitgesproken vrijzinnige ten-
denzen vormen ze doorgaans één ge
sloten groep.
U ziet, hoe verschillend de kaarten
liggen in andere delen van de wereld.
Waar hier ieder „progressief" kerklid
zich druk over maakt, vindt men daar
niet zo bijzonder. Zelfs bij een aantal
van ongeveer honderd denominaties
Maar hoe anders staan die dan ook
tegenover elkaar dan in ons oude
Europa. Daar géén „oud zeer" uit een
historie vol theologische en kerkelijke
strijd overgehouden, maar wél hartelijke
gelijkgezindheid in alle geloofszaken
van gewicht. En daarnaast een gezonde
waardering voor het eigene in kerkin
richting en belijdenis. De Gereformeerde
Kerk is de beste dat durven ze daar
nog zonder krampachtigheid maar ook
zonder valse schaamte zeggen
„Hij voegde dagelijks toe
Om u nu een indruk te geven van de
groeikracht van zo'n kleine kerk: In 20
jaar is ze toegenomen van 200 tot 5000
zielen. Het is of we klanken horen uit
het begin van de Handelingen Er zijn
tussen de 150 en 200 ouderlingen.
Opvallend, dat enorme getal predi
kanten. En ze vinden, dat ze er niet ge
noeg hebben
Lang niet alle verzorgen dan ook een
eigen gemeente, ongeveer de helft is uit
sluitend of in hoofdzaak bezig met zen-
dings- of evangelisatiewerk. Dat ver
klaart wel iets van die groeikrachtEn
deze predikanten werken hard, zoals alle
Japanners. Niemand beklaagt zich in dit
supernijvere land over het feit, dat hij
maar drie dagen vakantie in het jaar
heeft.
De bekwaamheid doet voor de ijver
niet onder. Deze kerk van 5000 zielen
heeft haar eigen theologische school, die
al 80 mensen heeft afgeleverd. Momen
teel studeren er 30 jonge mensen, van
wie er verscheidene Nederlands leren
öm onze theologie te kunnen lezen. Men
kan trouwens boeken van Berkouwer en
anderen in Japanse vertaling in de boek
winkels kopen, en van de Christ. Uni
versiteit in Nisjinomya (van Methodis
ten kerken uitgegaan, maar met belang
rijke gereformeerde invloed) komen
theologische en christelijk-filosofische
dissertaties. Aan een nieuwe, bij-de-
tijdse Japanse bijbelvertaling wordt hard
gewerkt, het N.T. is klaar, het Oude
volgt D.V. over 3 jaar.
Eén op tien
Maar wat nog bewonderswaardiger
is, is het enthousiasme en de offervaar
digheid van de gemeenten, die dit alles
mogelijk maken.
Wij vinden, dat een gemeente met
300 zielen amper een dominee kan on
derhouden en dat één predikant op 1000
zielen normaal is; de arme man moet
dan meestal ook nog aan evangelisatie
in een of andere vorm leiding geven,
wat daar in werkelijkheid van terecht
komt is bar weinig.
In de Japanse gereformeerde kerk
stelt men andere normen. Eigenlijk, zegt
men, moeten 10 christelijke gezinnen
één predikant kunnen onderhouden
Immers, als elk gezin 10 van zijn in
komen (de bijbelse tienden) betaalt, is
het geld voor die éne er.
In ,de praktijk is dit ideaal niet bereik
baar. Maar 20 a 30 gezinnen, die samen
het geld opbrengen voor een predikant,
niet zozeer om hén te bezoeken en te
stichten dan wel om met hen het Evan
gelie in de omgeving te verkondigen, is
daar toch een gewoon verschijnsel.
Dat is om stil van te worden. Een
beetje jaloers. Een beetje beschaamd.
'n Boodschap
De boodschap, die deze kerken graag
willen doorgeven aan ons in Nederland
is: „Mensen, hou aan dat geweldig vele
en mooie, dat jullie als Geref. kerken
in Nederland gekregen hebt, stevig
vast 1" „Wees voorzichtig, want wij
hebben aan den lijve ondervonden, wat
een ellende eenheid betekent, die geen
echte eenheid is".
En wat ze telkens ook vragen: „Bidt
voor ons, want door de kracht van het
gebed en van Gods Geest zal het Evan
gelie de geestelijke leegheid, verwarring
en armoede in ons land en in de hele
wereld overwinnen".
uit öe
keRken
Beroepen te Castricum en te Hooge-
veen (vac. C. van Zuylen) H. R. Juch
te Kapelle-Biezelinge te Raamsdonk-
Drimmelen, te Scharendijke en te Zuid-
Beijerland-Klaaswaal J. F. Put, kandi
daat te Gouda te Murmerwoude S.
Molenkamp, kandidaat te Emmeloord
CLASSIS MIDDELBURG
Middelburg (Oostkerk) 9 uur Ds. de Boer (Bed.
H. Avondmaal) en 17 uur Ds. de Boer (Dank
zegging).
(Hofpleinkerk) 9 uur Dr. Matter te Hellevoet-
sluis (Voorber. H. Avondmaal).
14.30 uur Dr. Matter.
17.00 uur Geen dienst.
(Getuigeniskerk, Adriaen Lauwereijszstraat)
10.15 uur Dr. Matter (Voorber. H. Avondmaal)
en 17 uur Ds. Elshout te Koudekerke,
(Plan Zuid, Gymnastiekhal bij schoolgebouw,
Rentmeesterlaan
10.15 uur Ds. Joosse, Bed. H. Avondmaal.
17.00 uur Ds. Joosse, Voortzetting H. Avond
maal en Dankzegging.
Arnemuiden 9.30 en 14.30 uur Ds. Oegema.
Domburg 10 uur Ds. Wessel te Middelburg en
14.30 uur Ds. Helderman.
Gapinge 10 en 14.30 uur Dr. Dondorp.
Grijpskerke 10 en 14.30 uur Ds. Hiensch te
Weesp.
Koudekerke 9.30 en 14.30 uur Ds. Elshout (Voor
bereiding H. Avondmaal).
Meliskerke 10 en 14.30 uur Ds. Spek te De Bilt.
Oostkapelle 10 en 14.30 uur Ds. Hartholt.
Serooskerke 10 en 14.30 uur Ds. Pestman te Klun-
dert.
St. Laurens 10 en 14.30 uur Ds. de Craene.
Souburg 9.30 en 19 uur Ds. Meijer.
Veere 10 en 14.30 uur Ds. van Strien, em. pred. te
Woudenberg.
Vlissingen (Petruskerk) 9.30 uur Ds. Groeneveld
en 17 uur Ds. Groenenberg te Den Haag.
(Huishoudschool, Paauwenburg)
10 uur Ds. Groenenberg en 17 uur geen dienst.
Vrouwenpolder 10 en 14.30 uur Ds. Meijer te Me
liskerke.
Westkapelle 9.30 uur Ds. Helderman en 14.30 uur
Ds. Wessel.
CLASSIS ZEEUWS-VLAANDEREN
Aardenburg 9 uur Ds. Paksy en 15 uur Ds. Noor
loos (Voorber. H. Avondmaal).
Axel 10 uur Ds. Reinders (zendingspredikant) en
- 17 uur Ds. Heemskerk.
Breskens 9.30 en 17 uur Ds. Oosterhoff te Wagen-
borger (Voorber. H. Avondmaal).
Hoek 10 en 14.30 uur Ds. Scheele te Hollandse
Rading.
Sas van Gent (Ned. Herv. Kerk) 19 uur Ds.
Gispen.
Schoondijke 9.30 en 14.30 uur Ds. de Vries te
Hoofddorp.
Terneuzen 10 en 16.30 uur Ds. Berger.
(Mozarthof) 9.30 uur Ds. Gispen.
Oostburg 10 uur Ds. Noorloos (Voorber. Heilig
Avondmaal) en 17 uur Ds. Reinders te Baarn.
Geen middagdienst.
Zaamslag 10 en 15 uur Ds. Zwaan.
Zoutespui 10 en 15 uur kand. Blokland te Ant
werpen.
CLASSIS GOES
Baarland 10 en 14.30 uur Ds. Kunst te Gouda.
Borssele 10 en 14.30 uur Ds. v. d. Veen.
Colijnsplaat 11 uur Ds. Blokland en 14.30 uur
kand. Boonstra te Dordrecht.
Driewegen 10.30 uur Ds. Noordhof,
2.30 uur Leesdienst
Geersdijk 10.30 uur kand. Boonstra en 14.30 uur
Ds. Poelman te Kamperland.
Goes Evangelisatiezondag (Westerkerk) 10 uur
Ds. de Bruijne en 17 uur Ds. Heuzeveld.
(Oostkerk) 9 uur Ds. Heuzeveld en 17 uur Ds.
de Bruijne.
's-Gravenpolder 10,30 uur Ds. v. d. Molen,
2.30 uur Ds. de Bruyne (Bed. H. Av.)
Heinkenszand 10 en 14.30 uur Ds. Booy te Utrecht
(Bed. H. Avondmaal en Dankzegging).
Kamperland 10 uur Ds. Poelman en 14.30 uur Ds.
Blokland (Voorber. H. Avondmaal).
Kapelle 10 en 17 uur Ds. Juch.
Kruiningen 9 uur Ds. Blokland te Colijnsplaat en
17 uur kand. Boonstra te Dordrecht.
Lewedorp 9.15 en 14.30 uur Ds. v. d. Molen.
Nieuwdorp 10 en 14.30 uur Ds. v. d. Bos, em. pred.
te Pijnacker.
Wemeldinge 9 en 14.30 uur Ds. Noordhof.
Wissenkerke 10.30 uur Ds. Heuzeveld te Goes en
16.30 uur Ds. Noordhof te Wemeldinge.
Wolphaartsdijk 10 en 14.30 uur Ds. v. d. Berg.
Yerseke 10 uur Ds. v. d. Berg te Wolphaartsdijk
(Bev. Ds. Terlaak) en 17 uur Ds. Terlaak (In
trede).
CLASSIS THOLEN
Anna Jacoba Polder 10 uur Ds. Elderman te Din-
teloord en 15 uur Ds. Torenbeek.
Bergen op Zoom 10 en 17 uur Prof. Dr. Mulder.
Halsteren 17 uur Ds. Bredverveld.
Hoogerheide (Schapendreef 21) 9.45 en 15.30 uur
Ds. Brederveld te Souburg.
Krabbendijke 9.30 en 14.30 uur Ds. v. d. Kerk.
Oud-Vossemeer 10 en 15 uur Ds. van Dijk.
Poortvliet 10 en 14.30 uur Ds. van Es te Dubbel
dam.
Rilland-Bath 10 en 14.30 uur Ds. de Jong te Den
Haag (Bed. H. Avondmaal).
Tholen 10 en 17 uur Ds. Kramer te Nieuwdorp.
CLASSIS ZIERIKZEE
Brouwershaven 10 en 14.30 uur Ds. Wentsel.
Bruinisse 10 en 17 uur Ds. Smit te Heemstede.
Haamstede 10 en 17 uur Ds. Tiemersma te Vlaar-
dingen.
Nieuwerkerk 10 uur dhr Jansma te Zonnemaire en
17 uur Dr. Becker.
Oosterland 10 en 15 uur Ds. Fossen te Dordrecht.
Scharendijke 9.30 en 14.30 uur Ds. Vogelaar te
Rosmalen (N.-Br.).
Zierikzee 10 en 18.30 uur Ds. Nawijn.
Zonnemaire 10 uur Dr. Becker (Bev. ambts
dragers) en 14.30 uur dhr. Jansma.
