^~,eeuwóe 3£erkbode
<:Uerócka} mij recht
r
i I
Gereformeerde Oecumenische Synode in Lunteren
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND.
Hoofd-RedacteurDr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189) 4 70.
Redactie en medewerkersDs. B. Wentsel, BrouwershavenJ. A. v. Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. M. V. J. de Craene, St. LaurensDrs. A. Elshout, Koudekerke
Ds. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. A. G. Kornet, Vlissingen Dr. P. C. Kraan, Vlissingen
Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden Dr. J. H. Becker, Nieuwerkerk Drs. M. Beinema, Middelburg
Ds. C. W. de Bruijne, Goes.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurtenLittooij Olthoff, ..Spanjaardstraat 47, Middelburg.
23e JAARGANG No. 10
12 SEPTEMBER 1968
„Ik worstel
en ontkom"
Tegenover mijn tegenpartij
Lucas 18 1-8
De rechten, die God aan Zijn volk heeft gegeven, heeft Hij gefundeerd in de
verzoening der zonden, door de voldoening in Christus. De Heer is recht
Voelt u, hoe ontzaggelijk sterk daardoor de kerk staat in haar pleiten En in
haar bidden om haar recht en om de beslechting van haar zaak
God heeft zich zelfs in de vorm van een verbintenis het verbondonder
ede aan ons verplicht.
Wij maken geen rechten.
Wij stellen geen eisen.
Maar we gebruiken de rechten, die God ons heeft gegeven.
D.w.z.: wij pleiten op Zijn onfeilbaar woord en houden Hem aan Zijn be
loften.
Mijn enige vrijmoedigheid en mijn enige kracht om te volharden ontleen ik
aan mijn recht.
Niet waar ik behagen in heb, maar waar de Here welbehagen in had en wat
Hij mij als een belofte heeft geschonken in louter genade.
Maar nu God ons in Zijn beloften recht van vragen gegeven heeft, wil Hij
ook, dat we dat recht zoeken.
Wij mogen daar niet onverschillig voor zijn en de dingen berustend op hun
beloop laten, want Gód is er niet onverschillig voor
Hij is niet een onbewogen uitvoerder van een onpersoonlijk recht, maar is de
genadige auteur van alle rechten, die wij hebben. Hij zelf heeft ze ons ge
schonken.
Wanneer wij onrecht lijden, is dat dus niet alleen onze zaak, maar is het ook
ja het is in de eerste plaats Gods zaak.
Het zou voor die rechter uit de gelijkenis (Lukas 18 1-8) heel wat gemakke
lijker zijn geweest, als de weduwe het hoofd maar in de schoot had gelegd zon
der er verder werk van te maken. Of bij de eerste teleurstelling maar berust had
in de nood van haar aangevochten leven.
Maar zo is het nooit bij God
Hij wil, dat we volharden en dat we ook als Hij vertoeft, volharden in onze
gebeden.
Hij verbiedt ons om te berusten.
Wij moeten gebruik maken van onze rechten. Zolang de tegenstander nog
enige macht heeft, mogen wij niet berusten. Want niet de boze, maar de ge
meente van Jezus Christus heeft alle rechten.
Welke
God heeft ons alle dingen beloofd. De heerschappij over alles is ons toege
zegd als een onvervreemdbaar verbondsrecht.
Geen ziekte meer en geen leed.
Geen rouw noch gekrijt.
Geen pijn, geen ouderdom en geen zwakte.
Geen woningnood en geen oorlog.
Geen armoe en geen ziekenhuis.
Geen aderverkalking en geen hartkwalen.
Geen eenzaamheid en geen verdriet.
Daar hebt u recht op En op nog veel meer l Want dat heeft God ons in
Christus allemaal beloofd.
Maar nu wil Hij ook per se, dat u om de vervulling van deze beloften bidt
en u op uw stuk blijft staan en zonder te berusten in de situatie, roept om uw
recht.
De Here zelf is geen moment onverschillig tegenover de rechten, die Hij gaf.
En daarom mogen wij dat ook niet wezen. Geen ogenblik
Moet een christen dan niet berusten in zijn lot
Nee, Hij mag dat zelfs niet. Hij mag geen ogenblik berusten in het feit, dat
de duivel nog steeds de overste dezer wereld genoemd moet worden en de heer
lijkheid van onze Koning nog steeds door zijn bedrog en geweld verdonkert.
Het gaat hierbij niet om gunsten, maar om rechten. Niet om wat men vroeger
wel noemde: de voorwaardelijke gebeden, maar om de onvoorwaardelijke, zoals
David bad in Psalm 43: „doe mij recht, o God, en voer mijn rechtsgeding"
Dat vindt u door heel de heilige Schrift. Vaak staat u versteld van de vrij
moedigheid van die bidders uit de Bijbel.
Maar ze vroegen dan ook niet om een gunst, doch om de doorbraak van hun
recht, dat door list of geweld van vijanden ten onder werd gehouden of verkort.
In de Nieuwtestamentische bedeling is dat alles nog veel sterker.
Want de zonde is nu verzoend en daardoor is de duivel verslagen en de
dood overwonnen. Aan de Here Jezus, Gods Zoon, maar ook onze medemens,
werd alle macht gegeven in hemel en op aarde.
Alle machten zijn nu aan Hem onderworpen. Welnu, op grond hiervan mag
er niet alleen, maar móét er in ons bidden iets wezen van de fierheid, waarmee
die weduwe uit de gelijkenis aanklopte en kloppen bleef, zelfs bij een mens als
die rechter.
De Here zelf moedigt ons aan:
„Leef uit mijn verband.
Vraag van mij vrijmoedig.
Open wijd uw mond.
Al wat u ontbreekt.
Al waar gij om smeekt
Geef ik overvloedig.
(Ps. 81 9)
A. D.
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling.
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent.
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
J
I
Een kerkelijke familie-reünie: dat is
misschien de beste typering van de Ge
reformeerde Oecumenische Synode, die
van 12-23 augustus in De Blije Wereld
te Lunteren vergaderde. Men ontmoet
in deze synode immers vooral die ge
reformeerde kerken uit de wereld, die
uit de emigratie van gereformeerde Ne
derlanders of uit de zending van de
gereformeerde kerken in Nederland
zijn voortgekomen. Een typisch teken
van deze familiaire verhouding is, dat
VAN DE SCHAT
IN DE HEMEL
Waar zal uw schat zijn
Daar zal uw hart zijn.
Wat zal het waard zijn,
al wat gij spaart.
Zal het üw wel zijn,
Zal het uw hel zijn,
Zal het in tel zijn,
Tot uw behoud
Guillaume v. d. Graft
de meesten er nog met elkaar kunnen
praten in het Nederlands. Javanen en
Soembanezen uit Indonesië, mensen uit
de Amerikaanse emigrantenkerken,
blanke „mannen-broeders" uit Zuid-
Afrika, kleurlingen en bantoe's uit dat
land converseerden op de G.O.S. ge
makkelijk en vlot met elkaar in het
Nederlands.
Maar en dat is een andere vraag
heeft men elkaar al sprekende, ook
leren verstaan Voor zover de Neder
landse gereformeerde delegatie in dit
opzicht iets verwachtte, is deze familie
reünie eerlijk gezegd teleurstellend ge
weest. Voor Nederland belangrijke
punten stonden op de agenda. Zowel
kerkelijke vraagstukken als de oecu
menische taak van de gereformeerde
kerken en in verband daarmee de be
oordeling van de Wereldraad van
Kerken; verder de vraag naar de op
name van vrouwen in de kerkelijke
ambten, waarover in ons land na jaren
lange, diepgaande studie positieve be
slissingen werden genomen door de sy
node. En tenslotte: het rassenvraag
stuk, waarover men van Nederlandse
zijde niet langer in algemene abstracte
zin wilde spreken, maar concreet toege
spitst op de situaties in die landen waar
kerken, behorende tot de G.O.S. met
discriminatie en deportatie van anders-
gekleurde mensen worden geconfron
teerd.
Op al deze vragen heeft de G.O.S.
negatief geantwoord, soms met maar
een kleine meerderheid van stemmen.
Zij sprak zich uit tegen de opname van
vrouwen in de kerkelijke ambten, zij het
met een kleine onduidelijke reserve
voor het diakenambt. Zij sprak zich ook
uit tegen het lidmaatschap van de We
reldraad van Kerken, althans onder de
huidige omstandigheden". Zij wilde
rassendiscriminatie wel in het algemeen
veroordelen, maar niet zoals o.a. de
Nederlandse gereformeerde delegatie
voorstelde ook de zondige toestan
den in de verschillende landen bij de
naam noemen. Hoofdoorzaak was dat
de Zuid-Afrikanen geen kritiek op hun
apartheidsbeleid konden accepteren.
Sterke verdeeldheid dus in deze ge
reformeerde internationale. Enerzijds
de Nederlanders en de Indonesiërs,
doorgaans gesteund door de emigran
tenkerken van Brazilië en Argentinië.
Anderzijds de Zuid-Afrikanen; vaak
gesteund, maar niet altijd onverdeeld,
door de gereformeerden van Australië
en Nieuw-Zeeland; de Schotten en
enkele kleine Amerikaanse kerkge
meenschappen. De grotere Christian
Reformed Church van Amerika nam
vaak een tussenpositie in. Betekent dit
nu dat, zoals wel voorspeld is, de Ge
reformeerde Oecumenische Synode
door de gebeurtenissen in Lunteren-
1968 zal „ontploffen"? Wie zo rede
neert, heeft te weinig begrip voor het
karakter van deze synode als familie
reünie. De familieband is hier sterk en
krachtig genoeg om elkaar ondanks
diepgaand en soms zelfs principieel ver
schil van mening bijeen te houden. Men
bleef elkaar dan ook naar gerefor
meerde traditie als broeders aanspre
ken. En dat was in Lunteren beslist
meer dan alleen maar traditie, vooral
wanneer men scherp tegenover elkaar
stond.
Wie, en dat is een andere vraag, kan
ook wensen, dat bijvoorbeeld de Zuid-
AFWEZIG
Tot en met 18 september hoop ik af
wezig te zijn. De nummers van de kerk
bode, die 19 en 26 september verschij
nen, kan ik dus niet zelf verzorgen. Wilt
U evt. copy voor het nummer dat 19
september verschijnen moet, woensdag
11 september bezorgen bij de Uitgeverij
Littooy en Olthoff, Spanjaardstraat 47,
Middelburg.
En de copy voor 26 september op
woensdag 18 september?
A. D.
U kunt f 1,— besparen door vóór L
1 1 oktober a.s. het abonnementsgeld i1
i voor het 2e halfj, 1968 ad f 4,— over
i te maken op postgiro-rekening 42280 j j
van Littooij Olthoff» Middelburg. 1 i
i ij
:i i i
Afrikanen of de Nederlanders plus de
Indonesiërs afscheid zouden nemen van
deze kerkelijke familie-kring Men kan
vierkant tegen de apartheids-ideologie
van de blanke Nederduits Gerefor
meerde Kerk zijn en er tegelijk dank
baar voor zijn dat althans de Gerefor
meerde Oecumenische Synode nog een
mogelijkheid biedt tot een kritisch ge
sprek met deze kerk. De laatste moge
lijkheid ook, want andere oecumenische
relaties zijn door de Zuid-Afrikanen
reeds verbroken. Van de Wereldraad
van Kerken is men geen lid meer. Nog
wel van de World Presbyterian Al
liance, maar deze organisatie voert op
het punt van de rassenproblematiek een
niet zo actief beleid als de Gerefor
meerde Oecumenische Synode.
Er komt nog een belangrijk punt bij.
Niet alleen de blanke Nederduits Ge
reformeerde Kerk plus de kleinere Ge
reformeerde Kerk, de „Dopperkerk"
van Zuid-Afrika zijn lid van de G.O.S.,
maar thans ook de kleurlingenkerk (de
Nederduits Geref. Zendingskerk) en
de bantoekerk (de Nederduits Geref.
Kerk in Afrika). Deze beide kerken,
voortgekomen uit de zending van de
Nederduits Gereformeerde Kerk, tellen
thans meer leden dan hun moederkerk.
De kleurlingen en de bantoe's hebben
bijna 1,3 miljoen leden; de blanke moe
derkerk telt 1J4 miljoen leden. Over
eenkomstig de nieuwe delegatie-rege
ling van de G.O.S. zullen op de vol
ken ieder met 4, samen dus 8, stem
gende synode de beide niet-blanke
kerken ieder met 4, samen dus 8, stem
hebbende leden aanwezig zijn en de
blanke kerk met 4 leden. De niet-blanke
stemmen zullen dus veel krachtiger
worden.
Nu kan men stellen, dat de niet-
blanken van Zuid-Afrika uit vrees voor
repressailles het niet zullen wagen zich
te verzetten tegen de stem van hun
blanke moederkerk. Dat gevaar is er.
In Lunteren is daarom schriftelijk en
zonder naam (dus geheim) gestemd
over het rassenprobleem. Zodoende
kon iedereen zich vrij uitspreken. Ook
bleef in de discussie veel ongezegd. De
bittere vernedering door de deportatie
van kleurlingen en bantoe's uit blank
verklaarde gebieden kon slechts sum
mier worden aangeluid. Concrete infor
matie die sommigen uit eigen ervaring
hadden kunnen geven, moest achter
wege blijven om de betrokkenen meer
lijden in de toekomst te besparen.
Anderzijds aarzelde een man als Ds.
J. G. Smith, een kleurling en een voor
aanstaand predikant van de Nederduits
Gereformeerde kleurlingenkerk niet om
in de publieke vergadering van de sy
node te gewagen van het lijden en de
rustratie die het Zuid-Afrikaanse re
geringsbeleid voor de niet-blanken ver
oorzaakt. Maar, zei hij, verandering in
de harten kan slechts door een open en
ernstige dialoog worden bevorderd.
