Jeugddienst
„Kom over de brug"
GEREFORMEERDEN in de U/ERELD-ZENDINQ
„H O ND EM A STA TE"
34)
éen nieuw volk. Deze a-parten horen
bijeen en vormen dus een volk in een
volk. Niet een vereniging. Maar een
volkOmdat de kerk bestaat uit ge
zinnen en niet uit een aantal vrijgezellen.
Er heeft dus een afzondering plaats
gehad, een afscheiding van het geheel.
De grenzen van de genade zijn niet
dezelfde als die van de natuur. Daarom
is de kerk geen nationale grootheid zon
der meer.
Paulus schrijft dan ook aan de uit
verkorenen te Efese, Corinthe enz.
Maar dat was in de heidense wereld
van het Romeinse rijk Geldt die af
zondering nu ook wat betreft Neder
land, een Calvinistisch land en voor
Europa, een christelijk werelddeel
Mag ik op die vragen ingaan in een
volgend artikel. Want ik vrees, dat het
voor èèn keer te lang wordt.
A. D.
„Er is haast bij", lazen we in maart
van dit jaar. „Er moet iets gebeuren
daar en nu En „Wij hier in Neder
land zitten niet op een aktie te wachten,
maar zij daar overzee wel" En op basis
van deze dringende oproep bracht Ne
derland achtentwintig miljoen gulden
bij elkaar voor „Kom over de brug"
Dat is alweer bijna een half jaar ge
leden. En terecht vraagt menige gulle
gever zich af: hoe staat het er nu eigen
lijk mee
Het antwoord zou kunnen zijn: Goed
Prima Geweldig En het zou ook waar
zijn. Maar het zou toch wel een beetje
erg kort zijn, dat antwoord. Vandaar
dat we het graag wat nader specificeren.
U weet het nog de Projectenlijst
telde 140 projecten.
Daarvan zijn nu
43 projecten geheel uitbetaald
32 projecten gedeeltelijk uitbetaald,
zodat men dus bij 75 projecten al met
de uitvoering bezig is. Dat cijfer zal
overigens in de komende maanden op
lopen tot 116, zodat we kunnen zeggen
dat 85% van de projecten nog in 1968
tot uitvoering kwam.
En die andere 15%. Gaan die niet
door
Natuurlijk, maar die vragen iets meer
tijd van voorbereiding. Neem de bouw
van een ziekenhuis. Of een school. Daar
starten we in Nederland ook niet van
de ene dag op de andere mee, zelfs al
liggen de tekeningen klaar. Er moet een
aanbesteding komen, de bouw moet ge
gund worden enz. enz. Zo is dat overzee
ook. En dat geld is dus nog hier op de
bank. Beveiligd tegen de inflatie, die in
ontwikkelingslanden het geld soms van
de ene dag op de andere in waarde doet
dalen. En gereed om gebruikt te worden.
Er is nog een andere reden waarom
er in een aantal gevallen gewacht moest
worden. Het wachten was dan op de
Nederlandse regering. Want, als aan
bepaalde voorwaarden wordt voldaan
(er moet o.a. kennisoverdracht plaats
vinden) legt Ontwikkelingshulp-Mi
nister Udink bij een aantal projecten
nog eens driemaal het bedrag dat via
„Kom over de brug" op tafel kwam.
Een voorbeeld: de uitbreiding van het
ziekenhuis „Bethesda" in Jogja. Door
plaatsgebrek was de opleiding van ver
plegend personeel op hoger niveau hier
niet mogelijk. Maar juist aan dit per
soneel is grote behoefte. Nieuwbouw en
verbouwing worden door „Kom over de
brug" geld en de gelden van onze re
gering mogelijk gemaakt tezamen één
miljoen gulden
Zo zijn er meer voorbeelden, waarin
de Nederlandse regering er een „schep
bovenop" doet door het „Kom over de
brug" geld te verdrievoudigen, o.a. ook
in Suriname en Afrika. Overigens een
duidelijke erkenning van overheidswege
dat het werk van de kerk overzee tot
heil is van land en volk in zijn geheel
Is er al iets klaar
Jazeker.
Hier een paar voorbeelden van pro
jecten die met (of mede met) „Kom over
de brug" gelden werden gebouwd en
nu al in gebruik zijn:
Het gemeenschapscentrum in Oyem,
(Gabon)
Het (herbouwde) ziekenhuis van
het Leger des Heils in Turen (Oost-
Java)
De Theologische school van Lewa
(op Soemba)
Het nieuwe gebouw van de school
voor geestelijk gehandicapte kinde
ren „Sumber Asih" in Djakarta
Het „Kowloon" centrum van het
jeugdhuis „Rennies Mill" in Hong
kong
De nieuwe vleugel van het Shilokh
Hospital in Jalalpur, Pakistan
Het internaat voor Indonesische jon
geren in Paramaribo
De Bosland-scholen in Nieuw
Aurora, Tapahomy en Djoemoe in
het binnenland van Suriname
Een hele groep afgevaardigden naar
de Gereformeerde Oecumenische Sy
node kon men, een week voor ze naar
Lunteren gingen, al aantreffen in Baarn
in het Zendingscentrum. Daar was na
melijk een zendingsconferentie georga
niseerd door de synode. Het was voor't
eerst in de geschiedenis, dat uit alle
delen van de wereld kerken van gerefor
meerde signatuur bijeen waren om over
hun gezamenlijke zendingstaak te
spreken. En men heeft gesproken, lang
durig en diepgaand. Dat was ook nodig,
om elkaar eerst wat beter te leren ken
nen en op de hoogte te komen van
eikaars opvattingen. Die liepen, hoe
kon het anders, nogal uiteen.
Een man als prof. dr. Sudarmo uit
Djakarta, vertegenwoordiger van de
kerken van midden-Java en daar al ja
renlang gewend aan de hartelijke oecu
menische samenwerking, had er heel
wat moeite mee om iets te begrijpen van
de orthodox-presbyteriaanse predikant,
John Galbraith uit Amerika, die scherp
De mobiele klinieken voor het Leger
des Heils in Haïti, Ghana en Paki
stan
Het Protestants ziekenhuis in Na
pels
Het gemeenschapshuis van Freedom
City (in de Mississippi Delta,
U.S.A.).
En deze lijst groeit met de maand.
We zullen u er overigens van op de
hoogte houden. Ook van maand tot
maand. En in december dat zeggen
we u alvast maar bij voorbaat komt
er weer een documentaire van Jan van
Hillo. Dan kunt u het met eigen ogen
zien. Dat er werkelijk bruggen zijn ge
slagen. Naar een betere toekomst voor
honderdduizenden
Brugmans
Zondag 1 september a.s. des avonds
om 7 uur wordt een jeugddienst gehou
den in de Geref. Kerk te Heinkenszand.
Spreker is Ds. J. Wessel, directeur van
de stichting voor Geref. jeugd- en jon
gerenwerk in Zeeland.
Verder werken mee een trio uit Goes
voor de muzikale begeleiding (en er zal
heel wat gezongen worden!), terwijl
Jan Bosselaar uit Oudelande zal zingen.
Na afloop van de dienst is er ge
legenheid tot discussie. Gaarne nodigen
wij alle jonge leden van de kerk uit deze
dienst bij te wonen. Dit is aan het begin
van het seizoen
a. een werkelijk goed begin;
b. een goede gelegenheid om met onze
nieuwe jeugdwerkadviseur kennis te
maken.
Tot zien dus op 1 september aan het
Clara's pad.
Comm. Jeugddienst
Heinkenszand
fulumineerde tegen de oecumenische be
weging. En hoe moest dezelfde prof.
Sudarmo denken over sommige Zuid-
Afrikanen, die zich nog verzetten tegen
„een kunstmatige eenheid" in de kerk,
waarmee zij bedoelen, dat aparte ge
meentevorming op grond van huidskleur
gewenst kan zij.
Nu kan in zo'n internationale con
ferentie ieder z'n zegje doen en vervol
gens weer naar huis reizen, zonder dat
iemand er wijzer van geworden is. Dat
is in Baarn niet gebeurd. Vooral de
kleine gereformeerde kerkgemeenschap
pen, die vaak in een sterk isolement
leven, kregen in de Baarnse conferentie
een kijk op de wijdheid van de zendings
wereld. En, zo concludeerden gerefor
meerde zendingsmensen als Ds. P. G.
van Berge en Ds. J. Slomp na afloop:
dat heeft hen toch aan het denken gezet.
Waarover denken ze na Om maar
iets te noemen: moeten wij in de
zendingslanden gereformeerde kerken
stichten of, zeg maar gewoon christe-
In september komt het kerkewerk
weer op gang. Nieuwe ambtsdragers en
draagsters worden bevestigd. De
eerste kerkeraadsvergaderingen worden
weer gehouden. Talloze commissies van
gen hun werk weer aan. God geve ons
goede moed, enthousiasme en geloof in
Zijn zaak.
lijke kerken zonder meer Voor prof. S.
Yoshioka, president van de gerefor
meerde theologische hogeschool te Kobe
in Japan was dat eerst geen vraag. Het
doel van zending is, zei hij, de vestiging
van de kerk van Christus, maar dat is
de gereformeerde kerk, omdat zij in ge
loofsleer en kerkorde de meest bijbelse
manifestatie van de kerk van Christus
is.
Maar, zo vroegen o.a. de Indonesiërs,
hoe kun je een gereformeerde kerk
stichten als er nog geen gedeformeerde
kerk is De kerken van midden-Java zijn
uit de gereformeerde zending voortge
komen, maar ze hebben zich nooit ge
reformeerd genoemd. Nu kon men zich
anderzijds wel indenken, dat de Japanse
hoogleraar sprak zoals hij deed. In Ja
pan immers is in 1946 een aparte gere
formeerde kerk gesticht vanwege vrij
zinnige Amerikaanse invloeden in de
gewone protestantse kerk van het land.
Maar dat hoeft toch niet te betekenen,
dat de zending overal uitsluitend ge
reformeerde kerken moet stichten
Daar komt nog iets anders bij en de
Indonesiërs zeiden dat ook openhartig:
„wij zijn in de praktijk van het kerkelijk
leven nu eenmaal nauwer verbonden
met de andere christelijke kerken van
Indonesië dan met de gereformeerde
kerken van Nederland, die zo ver weg
zijn". En, zo voegde prof. Sudarmo er
aan toe: daar hebben de gereformeerden
in Nederland ook altijd veel begrip voor
gehad. Zij hebben ons vrij gelaten om
met de anderen samen te gaa werken
in de oecumenische Raad van Kerken in
Indonesië, ook al waren de gerefor
meerde kerken in Nederland/zelf nog
niet aan zoiets toe. Dat gold ook voor
de samenwerking met andere kerken in
de Theologische Hogeschool in Dja
karta. Zo'n samenwerking kan men zich
voor Nederland niet voorstellen. De In
donesische kerken gaf men echter de
vrijheid een eigen weg te zoeken.
De vrijheid van de zelfstandig gewor
den zendingskerken: ook op dit punt
rezen tal van vragen. Het lijkt of de ge
reformeerde kerken van Nederland daar
het ruimst over denken. Een zendings
kerk moet, als zij eenmaal zelfstandig is,
haar eigen beslissing nemen. De „moe
derkerk" kan advies geven, als dat ge
vraagd wordt, maar zij moet niet be
moeizuchtig zijn en de jonge kerken de
FEUILLETON
door
HERMAN DE MUINCK
„Neen, kind. Ik doe het. 't Is eens wat anders."
„Is u maar alleen thuis?"
„Neen, oom is boven. Hij zal direct wel komen
Loes zit haar huiswerk te maken. EnHermien
zal zo wel thuis komen."
Over Heieen repte zij met geen woord. Opeens
voelde Lucie: er is wat met Heieen! Tante kon wel
hoofdpijn hebben, maar dat was niet de hoofdzaak.
Haar vermoeden werd verstevigd, toen oom
Jochem beneden kwam. Er lag een wolk op zijn
gelaat. Hij, die Lucie heel graag lijden mocht, drukte
haar alleen de hand en zei aanvankelijk niets, ter
wijl hij anders altijd informeerde naar haar werk
en naar andere dingen. Met Hermien, die iets later
verscheen, was geen land te bezeilen. Zij praatte
wel, maar oom en tante luisterden niet. Alleen de
onstuimige Loes, die van boven kwam hollen en bij
de deur al vroeg: „Is er al thee?" om onmiddellijk
daarop te roepen: „Hè, Lucie ben jij er? wat leuk!"
„Loes, wil je alsjeblieft niet zo druk doen, mama
heeft zware hoofdpijn."
„O heden, dat wist ik niet."
„Ik geloof, dat ik maar naar bed ga", klaagde
mevrouw Van Adrigem, die, naar Lucie opmerkte, al
haar geestkracht en bazigheid verloren had. „Anders
kom ik er niet af."
„Ja, dat zou ik maar doen," vond ook oom Jochem.
Tante Suze voegde de daad bij het woord, gaf
Lucie de hand, die zeide: „Beterschap, tante. Ik wou,
dat ik een drie- of vierpoeder bij mij had. Die zouden
spoedig verlichting geven. Misschien kan Loes die
wel halen in een apotheek of drogisterij. Driepoeders
kun je zo krijgen, zonder recept."
„Neen, neen, ik neem weer wel asperine."
De stemming veranderde niet, toen tante naar de
slaapkamer was gegaan. Er werd zo goed als niet
gepraat, Lucie voelde zich onbehagelijk. Gelukkig
bracht Loes uitkomst. „Lucie, ik zit met een moeilijk
heid, wil je me even helpen doelend op haar school
werk. „Met plezier, als ik je helpen kan. Zullen we
naar boven gaan
„Een pretje daar beneden, niet zei Loes onmid
dellijk. ,,'k Weet niet, wat er aan de hand is. 't Gaat
over Heieen, maar kom niets te weten, ook niet van
Hermien." Lucie wilde er niet op ingaan, zei alleen:
„Dat komt ook wel weer in orde. Wat heb je voor
moeilijkheid?" Toefi' zwéeg Loes ook maar en greep
haar leerboek.
Het tweetal was druk bezig met de oplossing van
een algebrasom, toen voetstappen op het portaal
klonken. Lucie begreep: Hermien gaat naar haar
kamer.
Een tijdje later waren ze met de som klaar. „Ge
lukkig", lachte Loes. „Ik zou er niet uitgekomen zijn
en ik heb nog zoveel te doen."
„Ga dan maar gauw verder. Ik verdwijn. Dag,
Loes. Tot ziens, kind."
„Als je weer eens kömt je komt niet vaak, zeg;
verleden week ben je er helemaal niet geweest
hoop ik, dat het onweer afgedreven is. Je wordt er
tureluurs van. Er is hier ook altijd wat."
Lucie verliet het vertrek en zag tot haar verbazing
fiermien, die door een klein raampje naar buiten
staarde. Het was duidelijk, dat zij niet naar haar
kamer was gegaan, maar op haar nichtje stond te
wachten.
Zij wenkte dan ook, met de vinger tegen de lippen.
Zonder een woord te zeggen volgde Lucie haar.
„Je komt het toch op de een of andere manier te
weten", zei Hermien, met de deur in huis vallend.
„Daarom breng ik je vast op de hoogte. Maar vertel
alsjeblieft niets, maar dan ook niets aan Loes. Die
is er nog veel te jong voor."
„Ik vertel niets. Jij behoeft het mij ook niet te ver
tellen. Natuurlijk heb ik gemerkt, dat er iets meer is
dan alleen de hoofdpijn van je moeder."
„Ik vertel het wel. Je komt het toch te weten, vroeg
of laat. 't Is een ellende hier in huis."
„Heieen
„Ja, met Heieen. 't Is verschrikkelijk. Zijde
stem van Hermien ging tot fluisteren over.
„Maar dat is toch niet waar? riep Lucie ontzet.
Hermien knikte.
„Arme Heieen beklaagde Lucie.
„Zij heeft het aan zichzelf te wijten," zei Hermien
onbarmhartig, ,,'k Heb haar gewaarschuwd. Nu moet
zij voor de gevolgen maar opdraaien."
„Maar het blijft toch heel erg. Ik heb medelijden
met haar."
„Nu ja, je hebt een andere inborst dan ik. Maar
begrijp je dan niet, dat papa en mama en ik er ook
kapot van zijn
„Natuurlijk begrijp ik dat. Maar voor Heieen is het
toch ook erg Ze gaan nu zeker spoedig trouwen
„Heilige goedheid Snap je het dan niet Dat doet
jonkheer Losbol niet. En als hij het wél zou willen,
dan zou vader er wel een stokje voor steken. Neen,
neen, daar komt niets van. Ze zullen het geval wel
met geld willen stoppen. Afgelopen."
„Maar dat kan toch niet Dat
„Bij zulke lui kan alles. Ik hoop alleen, dat Heieen
geld hooghartig zal afwijzen."
„Maar is daar nu niets aan te doen
„Och nee. Stel je nu eens voor, het gebeurt niet,
maar stel eens, dat Heieen met zo'n losbol gaat
trouwen, wat zou er dan van zo'n huwelijk terecht
komen Misère en nog eens misère. Vader wil er
ook absoluut geen werk van maken. Hij denkt er
niet aan, met de ouders van de losbol te gaan praten,
al heeft mama er wel op aangedrongen."
(Wordt vervolgd)
