Naamplaten
Koejemans
MACHINE ZETTER
r
NIÉl/U/S
Marktdag pauze dienst
L.Janse de Jonge
NIEUWE PSALMBERIJMING
BAAYENS UW OPTICIEN I
r
LITTOOIJ OLTHOFF
Zomer - Zon - Vakantie
uit öe
keRken
begrafenissen
I. N. VERHULST
HISTOR
VERVEN
ALTIJD
GOED
VOOR
NAAR
LITT00IJ 0LTH0FF
VERSCHENEN
JAARBOEKJE 1968 van de
Gereformeerde Kerken in Nederland
BOEKHANDEL EANOY
KWEKERIJ M. H. DEKKER
Heren- en Jongenskleding
Uw KOFFER komt van BIJOU, Lange Delft 44, Telef. 31 72, Middelburg
GEVRAAGD
per 1 augustus a.s.
Spanjaardstraat 47, Middelburg
haarden en kachels
voor kolen, olie,
gas,
B. MIDAVAINE
vergeefs naar hun namen. Er waren er
ook te veel.
Op de grote vlakte, waar zoveel ge
leden is, zie je alleen her en der ver
spreid, wat grafheuvels, niet hoger dan
een meter ongeveer, met het opschrift
,,Hier rusten drieduizend doden" of
ergens verder „Hier rusten vijfduizend
doden".
Midden op het terrein staat een een
voudig Joods monument met tekst uit
Job 16: „Moge de aarde hun vergoten
bloed niet bedekken". En aan het an
dere einde van de vlakte, zeker waar
vroeger de pijp van het crematorium
stond, wijst nu een hoge gedenknaald
naar de hemel.
Rondom het kampterrein de kerken.
Voor mijn besef zijn die onafscheidelijk
van het concentratiekamp. Naar die
kerken hebben de stervelingen gekeken,
toen ze stonden op de appèlplaats
uren lang, vol angst voor de beesten in
deze onderwereld.
Stil hebben we er gewandeld. Hier
en daar stonden we een poos en keken
naar de wolken, die langs de blauwe
lucht zeilden. Nu net als toen.
Er waren niet veel mensen. Maar
men vertelde ons, dat er op vacantie-
dagen velen kwamen om er te picnicken
en kiekjes te maken van vrouw en kin
deren met hun welvaartsgezichten glim
lachend op de grafheuvels. Het leven
gaat immers door en het toerisme staat
voor niets.
Een eind verder op, haast onvindbaar
in de uitgestrekte bossen, is een kleine
open plek. Een open plekje met een
eenvoudig gedenkteken. Het ziet er
allemaal een beetje onverzorgd uit. Op
het monument staan Russische letters.
Gelukkig met de vertaling in het En
gels „Hier werden 50 duizend Russi
sche krijgsgevangenen dood gemaakt'
Eerbiedig staan we in gedachten te
proberen ons in te denken, hoe veel
50.000 wel is. Onmogelijk Maar dat
onmogelijke is hier in werkelijkheid ge
weest.
Op de terugweg naar huis kwam het
gesprek natuurlijk op de politiek. Wij
zeggen vaak, dat de Amerikanen en de
Canadezen ons land hebben bevrijd door
hun hardnekkig vechten tegen de Duitse
legers. Maar laten we niet vergeten,
wat de Russen hebben gedaan. En heb
ben geleden Het is geen wonder dat
de Russen bang zijn voor „het westen".
Driemaal drongen vijandelijke legers
tot vlakbij Moskou door Napoleon,
Wilhelm, Hitier. Dat vergeet men niet
licht. Er zijn twee hoofdoorzaken van
het verschijnsel „oorlog" de angst en
de honger. Goede buitenlandse politiek
zal dus gericht moeten zijn op -het be
strijden van deze oorzaken.
Maar dat is een ander onderwerp.
Naar aanleiding van ons bezoek aan
Bergen-Belzen heb ik het boekje ge
lezen van Ingrid Scholl„Die weisze
Rose".
In mijn plakboek had ik al lang een
portret van Sop~hie Scholl, een studente
in München, die in 1943 terechtgesteld
werd door de Nazi's.
Hans en Sophie Scholl en nog een
paar studenten waren begonnen met de
verspreiding van illegale lectuur, hoofd
zakelijk aan de Universiteit.
Ze noemden hun verzetsgroep „De
witte roos". In het boekje van Ingrid,
die het overleefd heeft, staan enkele
van die vlugschriften afgedrukt. Ze
hadden in het illegale Trouw kunnen
staan, zo principieel
Uitvoerig wordt in het boekje het
gezinsleven van de fam. Scholl beschre
ven. En de manier waarop Hans en
Sophie de dood in zijn gegaan. Dit
waren helden Aangrijpende lectuur.
Dat was het andere Duitsland, dat er
was en is Anders dan het Duitsland,
dat zichzelf heeft vereeuwigd op de
kerkhoven (een soort van volkstuintjes)
in de inscripties op de graven. Ik las
ergens in gouden letters, wat in het
Nederlands luidt„Hij deed zijn plicht
met vreugde en stierf de heldendood
op 11 mei 1940 in Rotterdam".
Ja, een vacantie in Duitsland geeft
veel te denken.
A. D.
Beroepen te Emmen (West): G. van
Wilgenburg te Middelburg te Amster-
dam-Nicuwendam (2e pred. pl.): F. H.
Veenhuizen te O verve en te Capelle aan
de IJssel en te Maassluis (vac. K. W.
Dercksen): P. Wulfraat, voorheen vrij
gemaakt predikant te Amsterdam-Centrum;
te Dordrecht (6e pred. pl.) (tevens voor
evangelisatiearbeid)H. J. Bavinck te
Heemstede te Baarland-'s-Gravenpolder
en te Koudum Sj. C. van Ketel, kandidaat
te Capelle aan de IJssel te Rottevalle
D. Braam, kandidaat te Leiderdorp te
Ommen (vac. J. D. B. van der Meulen):
B. Koekkoek te .Waddinxveen.
Aangenomen naar Beverwijk-Heems
kerk A. van Leeuwen te Rottcrdam-Per-
nis.
Bedankt voor Hardegarijp c:i voor Rot-
terdam-Pi:rnis (vac. H. C. Voorneveld):
J. Tevcl te Zwijndrecht-Groote Lindt
voor Rhoon (vac. A. Griffioen): J. Nierop
te Nijkerk voor Emmeloord D. Pasman
te Alkmaar.
Examens. De classis Alkmaar heeft
préparatoir geëxamineerd kandidaat A.
Koornneef, Westeinde 52 te Schermcr-
horn, die i.v.m. zijn stage nog niet beroep
baar is, maar wel bereid is 's zondags de
kerken te dienen. Aan de V.U. te Am
sterdam slaagden voor het kandidaatsexa
men theologie de heren J. A. van Hooy-
donk te Middelburg, A. H. Reitsma te
Kampen, S. Schoon te Broek op Langedijk
en S. Ticmersma te Amsterdam.
Op regelmatige tijden worden de
volgende rubrieken opgenomen in
ons blad
Meditatie Kroniek algemeen
kerkelijk actueel) Samenspraak
(gesprekken met de lezers)
In en om de wandelgangen van
het parlement Interviews met
bekende en onbekende mensen
Onderwerpen van sociale aard
Jeugd (over en voor de Jeugd)
Kerkmuziek en zang T.V.-
rubriek Uit de Pers
Zeeuwse Historische figuren
Wat gebeurt er in de R.K.-, Ned.
Herv." en andere Kerken
Kerkelijke Nieuwsdienst
Feuilleton Officiële kerkelijke
berichten Boeken-recensies >-*
Berichten van het Zendingsfront
Ds. P. van der Schaaf, predikant
van de Reformed Church te Christchurch
(Nieuw-Zccland) heeft om gezondheids
redenen vervroegd emeritaat aangevraagd.
Vanwege een ernstige keelaandoening
heeft ds. Van der Schaaf al gedurende
meer dan een jaar zijn arbeid niet kunnen
verrichten. Met zijn vrouw en zijn jongste
dochter komt hij voor een verblijf van
vier maanden naar Nederland. Hij hoopt
20 juli in Rotterdam te arriveren. Zijn
gezondheidstoestand laat hem niet toe in
Nederland preek- en spreekbeurten te ver
vullen. Ds. Van der Schaaf zal de Refor
med Churches of New Zealand vertegen
woordigen op de Gereformeerd Oecumeni
sche synode en de Internationale zendings
conferentie, die beide in augustus in ons
land worden gehouden. Ds. Van der Schaaf
is, voor hij naar Nieuw-Zeeland vertrok,
predikant geweest bij de kerken van Olde-
markt, Epe en Vlissingen.
IEDERE DONDERDAGMIDDAG
van 12.4013,00 uur
in de Engels Kerk, Middelburg.
Zang, Muziek, 5 minuten toespraak
VACANTIE W ONINGRUIL.
Gevr. door Geref. vertegenw. gezin,
5 kind., 2 t/m 16 jaar, gesch. woning
van 1327 juli in Zeeland.
Aangeb. mooie woning grote tuin
aan rand van bos en heide.
Zeer nette bewoning gevraagd en
verzekerd.
G. de Vries, Grotestraat 288, Nij-
verdal, Tel. (0 54 86) 28 65.
Voor alle werkzaamheden
betreffende
kunt II zich wenden tot
p.a. Singelstraat 15
Gereformeerd Jeugdgebouw
Middelburg
Tel. (0 1180) 38 02 en 33 12
P® j/Pctfe/jperfa/ïsf
i f DE VRIES
burg Langevicle 65
DROGISTERIJ
Lange Noordstraat 70
(hoek Hofplein),
Middelburg, Tel. 2419
TE KOOP GEVRAAGD: nette
gebruikte meubelen, ook antiek enz.
VAN HALEN, Gravenstraat 94,
Telefoon 39 76, Middelburg.
Spanjaardstraat, Middelburg.
f p£3en
f 3,40
Grote voorraad bij
NIEUWE BURG 26-28, MIDDELBURG, TEL. 21 14
Langevleleslngel 34-38, Middelburg - Tel. (01180) 52 53
Voor een exclusieve plant
Voor een bloemengroet
Voor steeds verse snijbloemen
en bloemwerk voor elke gelegenheid
Voor Uw sier-, moes- of groentetuin
UW SUPERMARKT VOOR BLOEMEN EN PLANTEN
LANGE VORSTSTRAAT 106, GOES, TELEFOON 2159
BH
Vrij zijn, heerlijk
Maar dan ook viot gekleed
Wij hebben voor U datgene
wat U vlot en leuk kleedt.
POLOPULLS in astrakan, badstof of wol
JACKS, ZOMERPANTALONS, WEEKENDERS
En dat alles voor Vader en Zoon
Dus eerst naar
LANGE DELFT 19, MIDDELBURG
„ONDER DE KLOK"
VISITE KA ARTJES
nodig 7 Ga dan naar drukkerij
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47, Middelburg
Telefoon (01180) 24 38
j
Verschenen
NIEUWE PSALMBERIJMING
Haalt U even een exemplaar bij
BOEKHANDEL P. HUSON
Kanaalstraat 45, Souburg.
Grote sortering
LANGEVIELE 62
MIDDELBURG.
ERKEND GASFITTER.
OOK VOOR U
AUTORIJSCHOOL P. WATTEL
Lange Noordstraat 44
Telefoon 41 18, Middelburg.
Erkend en gediplomeerd
F.N.O.P. INSTRUCTEUR
