Wanneer hebben wij II in de gevangenis gezien
AAMRAK[IHQ
NJELM/S
uit öe
kecken
Predikbeurten zondag 3 maart 1968
rm
De coup en zijn gevolgen
Na de coup van oktober 1965 ging
er een schok door de wereld, toen de
berichten doorkwamen van de massale
communistenslachting. Het was of er
een koortsgloed door Indonesia voer,
die alle remmen losgooide. Aan die
slachting zijn honderdduizenden ont
komen door hun arrestatie, op verden
king van communistische-sympathieën.
De gevangenissen waren overal boorde
vol, Speciale gevangenkampen moesten
worden ingericht.
Voor velen van deze gevangenen
betekende dit, echter alleen maar uitstel
van executie, want dag aan dag werden
gevangenen opgeroepen, afgevoerd en
na een korte berechting doodgeschoten.
Niemand was zijn leven zeker. Wie dit
wel eens meemaakte, weet wat er dan
in zo'n kamp omgaat.
Veel zorg werd er niet besteed aan
de gevangenen. De bevolking leeft op
vele plaatsen op de rand van het be
staansminimum. Met de gevangenen
heeft men helemaal geen consideratie.
De verbindingen met de buitenwereld
zijn totaal verbroken.
Het nijpend gebrek aan textiel wordt
niet aangevuld. Zelfs in de hitte van de
tropen, kan dit funest worden. Geen
wonder dat het sterftecijfer in de kam
pen snel stijgt.
Operatie mentaal
De regering zette de operatie mentaal
in en bedoelde daarmee de gevangenen
te .bevrijden" van de mentale onder
worpenheid aan het communisme om ze
zo weer te maken tot bruikbare leden
van de maatschappij. Zij heeft daartoe
op verscheidene plaatsen - enkele kam
pen bleven tot nu toe hermetisch ge
sloten - de hulp van de kerken inge
roepen. Deze hebben geen verstek laten
gaan. Ze wisten wat hun te doen stond.
Trouwens reeds eerder waren christe
nen hier en daar opgetreden als mensen,
die temidden van de haatuitbarstingen
de zin voor barmhartigheid bewaarden.
Het waren geen verhalen alleen, dat
christenen de onbegraven lijken van
de communisten verzorgden en hen be
groeven. Dat zij daarmee onder ver
denking kwamen van communistische
sympathieën met alle gevolgen daarvan,
deerde hen niet.
Zo zijn de kerken ook in de kampen
gekomen en zij verzamelden daar allen,
die in hun nood geen uitweg meer zagen.
De kerken hebben daar het evangelie
gebracht, het evangelie der verzoening.
Hun operatie mentaal omvatte veel
meer dan de plannen van de regering.
Daartoe beschikten zij ook over het
enige middel, dat in de laatste nood
redding kon bieden.
En de gevangenen hoorden naar
hen. Bij honderden zijn ze gekomen en
hebben het evangelie aangenomen, als
Gods boodschap tot hen, als het evan
gelie met het laatste antwoord op al
hun vragen in de nood van het leven.
Velen is het toen gaan dagen in de
kampen van de dood.
Niet met woorden alleen
Intussen werden de kerken dag in,
dag uit geconfronteerd met de honger
eh de ziektenood in de kampen. Zij
waren de enigen, die met barmhartig
heid bewogen, daar iets aan kunnen
doen. Geen enkele instantie bemoeit
zich verder met deze nood.
Nu staan de Indonesische kerken zelf
in een bijzonder moeilijke situatie. Zij
kunnen in de opeenvolgende econo
mische crises in Indonesia nauwelijks
zelf het hoofd boven water houden.
Juist de laatste maanden gaan ze weer
door een dieptepunt, dat daarom zo
moeilijk is, omdat de verwachtingen on
der de nieuwe orde zo hoog gespannen
waren.
Vandaar het beroep op onze kerken
om mee te helpen juist aan de ge
vangenen te bewijzen de tekenen van
Zijn barmhartigheid.
En niet alleen om de gevangenen
gaat het. Bij hun arrestatie lieten zij
hun gezinnen achter in de meest
beklagenswaardige situatie. Niemand
durft naar hen om te zien. Zij zijn de
uitgestotenen. Wie zal zich over hen
ontfermen, als de kerken het niet doen?
Deze gezinnen zijn de gevangenen
van de maatschappij. Wie aan de ge
vangenkampen denkt, zal hen niet
mogen vergeten.
Het gaat om rijst, om kleding en om
medicijnen.
En niet alleen voor de gevangenen
om Djocja. Er zitten ook op andere
plaatsen mensen in nood.
Het A.D.B. kent de kanalen, waar
langs de hulp doeltreffend geboden kan
worden.
Hier ligt werkelijk de geslagene aan
de kant van de weg. De kerken in
Indonesia hebben de gelijkenis van hun
meester verstaan. Zij doen op ons een
dringend beroep om hierin naast hen
te staan en mee in deze schrijnende
nood te voorzien.
Aan ons het antwoord!"
Melaatsheid
De gevolgen van de zonde en de nood
van het menselijk leven komen nergens
duidelijker aan het licht dan in de
melaatsheid.
Er zit om die melaatsheid in de bijbel
iets geheimzinnigs.
Men sprak niet over genezing, maar
van reiniging. Er werd meer een vloek
in gezien dan een ziekte.
In iedere ziekte zit de werking van
de dood, maar in de melaatsheid toch
wel heel erg duidelijk.
Melaatsen werden gebannen uit de
levensgemeenschap. Ze moesten vanuit
de verte de gezonden waarschuwen met
de kreet: onrein, onrein."
Het is voor mij nog de vraag of die
uitsluiting uit de gemeenschap - iedere
gemeenschap droeg in onze tijden im
mers een godsdienstig karakter! - uit
vrees voor besmetting geschiedde, dan
wel uit religieuze motieven.
Zo voorzichtig waren de Oosterse
volken in hygiënisch opzicht niet
en dit zijn ze nog niet.
Die uitbanning was een uitbeelding
van de vloek. De melaatsen waren de
vervloekten onder Israël. Ze waren ver
bannen van voor ,,het aangezicht des
Heren."
Hoe durft ie?
Direct in het eerste hoofdstuk al van
Marcus ziet u zo'n melaatse naar de
Here Jezus toegaan.
Dat mocht absoluut niet. Het was
ontzettend gewaagd, wat hij deed.
Daarom kan ik me niet anders voor
stellen, dan dat hij midden overdag -
op het allerheetste uur, langs de huizen
sluipt-, staan blijft -, zich achter een
uitstekende muur verbergt, als er
iemand aankomt, en als het weer veilig
is verder sluipt van straat tot straat -
totdat hij bij het huis komt, waar de
Here Jezus is.
Dat is m.i. alleen mogelijk midden
op de dag, als iedereen zo veel mogelijk
binnen blijft of zich terugtrekt op een
schaduwrijk plekje op een binnen
plaats.
Er is haast niemand op straat. Maar
het blijft een waagstuk.
Ziet u hem daar schuw sluipend
zoeken?
Eindelijk is hij er. Hijgend valt hij
met de deur in huis binnen bij de Here
Jezus.
De inbreker
Het is gelukt. Niemand heeft hem
tegengehouden.
Hij valt op de knieën neer voor de
Here Jezus en smekend komt zijn
schorre vraag: ..indien Gij wilt, kunt
Gij mij reinigen."
Ik heb de indruk, dat de Here Jezus
door deze man overrompeld werd. Die
man is een inbreker'. Anders bestaat
het niet, dat een melaatse zo dicht in
zijn nabijheid weet door te dringen.
Wat doet de Here Jezus?
De bedorven lucht van de zieke man
slaat hem tegen. Maar hij deinst niet
achteruit. Hij is tegelijk ontroerd door
zoveel menselijke ellende en verblijd
door zoveel hartelijk vertrouwen.
Dwars tegen alle bepalingen van
de wet in, legt Hij zijn hand op de
melaatse. Raakt hem expres aan en
zegt: ,,Ik wil het, word rein".
V ereenzelviging
Dat de Here Jezus de melaatse aan
raakt, doet hij niet, omdat hij de wetten
van Mozes op dit punt negeert, al zullen
de omstanders - zo die er waren -, stom
verbaasd zijn geweest over zoveel
roekeloosheid.
Maar Jezus doet het, omdat hij zich
zelf juist volgens die wetten mee on
rein maken wil. Hij vereenzelvigd zich
met die man.
En hier hebt u nu het hele evangelie
ten voeten uit voor u.
Hij, die zo rein was, is om onzentwil
onrein geworden, vervloekt en verban
nen om ons door Zijn onreinheid rein
te maken en in de zalige gemeenschap
met God en met Gods volk te brengen.
Let vooral op die aanraking!
Want in het Oosten is een gebaar
juist zo veelzeggend.
U vindt dat net eender zo bij de
jongeling van Nain. Daar legt de Here
Jezus, tot ieders verbazing en afschuw,
Zijn hand op de baar.
Hij raakt de dood aan, d.w.z.: hij
gaat de dood in. A. D.
(Wordt vervolgd).
Beroepen te' Alpen aan de Rijn (vac.
K. H. Schuring) en te Heemse (2e pred.
pl.) Fr. de Jong te Maasland; te Groote-
gast (vac. S. van der Linde), Rhoon
(vac. A. Friffioen), St. Anna Parochie en
te Uithuizen: A. van der Zwaag te Ten
Boer; te Beetgum-Beetgumermolen, Rotte-
valle, Twijzel en te Zuid-Beijerland-Klaas-
waal: A. J. G. Dronkert, kandidaat te Lei
den, die geen verdere beroepen in overwe
ging kan nemen; te Rhenen en te Uithoorn
(2e pred. pl.): J. Goldschmeding te Dussen
(N.B.); te Baarland -'s-Gravenpolder: D.
Averes, kandidaat te Osterwald (Did.).
Beroepbaarstelling. De classis Drach
ten heeft beroepbaar gesteld ds. I. van Til,
laatstelijk predikant bij de Geref. Kerken
Vrijgemaakt te Haulerwijk. Zijn adres
luidt: Oosterwoldseweg 16 te Haulerwijk,
telefoon 05161-251.
Aangenomen naar Monster (vac. J.
Rowaan) P. H. de Kleerte Scheveningen;
naar Veendam: F. de Jong te Appingedam;
naar Hillegom (2e pred. pl.): J. Hartkamp
te Den Helder.
Bedankt voor Leek, Ommen (vac. J.
D. D. B. van der Meulen), Nijverdal (vac.
D. H. Borgers), Rotterdam-Hillegersberg
(vac. J. van Reeven), Uithuizen en voor
Veenendaal (vac. D. van Enk): F. de Jong
te Appingedam; voor Huizen (N.H.): H. J.
Bavinck te Heemstede.
Examens. Aan de V.Ll. te Amster
dam slaagden voor het kand. ex. Theologie
de heren L. H. Bouwkamp te Amsterdam
(Cum laude): P. N. Holtrop te Den Haeig
en D. Tieleman te Amsterdam.
Dr. H. Mulder te Beiroet, predikant
van de kerk van Delft, is benoemd tot
wetenschappelijk ambtenaar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam. Dr. Mulder,
die 15 mei 1910 te Groningen werd gebo
ren, werd 12 augustus 1934 predikant te
Hornhuizen-Kloosterburen. In 1938 vertrok
hij naar Deventer en sinds 1947 is hij ver
bonden aan de kerk van Delft. Dr. Mulder
promoveerde in 1948 op een proefschrift,
getiteld: ,,De eerste hoofdstukken van het
evangelie naar Lukas in hun structurele
samenhang". De kerk van Delft stond hem
in 1966 als docent aan de Theologische
school te Beiroet aan de Morgenlandzen
ding af. In april hoopt dr. Mulder in ons
land terug te keren.
Ds. H. J. van Duinen te Voorburg
zal in juni als boordpredikant met een schip
van de Holland-Amerika-lijn meegaan.
CLASSIS MIDDELBURG
Middelburg (Hofpleinkerk) 9.30 uur Ds. Van Til.
2.30 uur Ds. De Bruijne te Goes.
5 uur Ds. Van Wilgenburg.
(OOSTKERK) 9 uur Ds. Wessel.
Getuigeniskerk (Adriaen Lauwereijszstraat)
9.30 uur Ds. Van Wilgenburg.
5 uur Ds. Van Til.
Plan Zuid. (Gymnastiekhal bij schoolgeoouw)
10.15 uur Ds. Wessel.
5 uur Ds. Kornet te Vlissingen.
Arnemuiden 10 uur Ds. Van Wouwe te Serooskerke.
2.30 uur Ds. Oegema.
Domburg 10 en 2.30 uur Ds. Helderman
(Bediening Heilig Avondmaal en Dankzegging).
Gapinge 10 en 2.30 uur Ds. Dondorp.
Grijpskerke 10 en 2.30 uur Ds. Den Hengst.
Koudekerke 9.30 en 2.30 uur Ds. Elshout.
Meliskerke 10 en 2.30 uur Ds. Groeneveld te Vlissingen.
Oostkapellé 10 en 2.30 uur Ds. Hartholt.
Serooskerke 10 uur Ds. Oegema te Arnemuiden.
2.30 uur Ds. Van Wouwe.
(Voorbereiding Heilig Avondmaal)
St. Laurens 10 en 2.30 uur Ds. De Craene.
Souburg 10 en 2.30 uur Ds. Meijer
(Voorbereiding Heilig Avondmaal).
Veerc 10 uur Ds. De Bruijne te Goes.
2.30 uur Ds. Heuzeveldt te Goes.
Vlisingen (Petruskerlc) 9.30 uur Ds. Kornet.
5 uur Ds. Helderman.
Huishoudschool Paauwenburg
10.45 uur Ds. Kornet.
Vrouwenpolder 10 en 2.30 uur Ds. Bosman.
Westkapelle 10 en 2.30 uur Ds. Joosse.
CLASSIS ZEEUWS-VLAANDEREN
Aardenburg 10 uur Ds. Paksy.
3 uur Ds. Noorloos.
Axel 10 en 5 uur Ds. Heemskerk.
Breskens 9.30 uur Ds. Musch (biduur voor het gewas).
5 uur Ds. Musch.
Hoek 10 en 2.30 uur Kand. Hekman te Kampen.
Sas van Gent (Ned. Herv. Kerk) 19 uur Ds. Berger.
Schoondijke 10.30 en 2.30 uur Kand. Koole te Haas
trecht.
Terneuzen 10 en 4.30 uur Ds. Gispen.
9.30 uur Ds. Berger (Mozarthof).
Oostburg 10 uur Ds. Noorloos te Aardenburg.
3 uur Ds. Paksy.
Zaamslag 10 en 3 uur Ds. Zwaan.
Zoutespui 10 en 3 uur Ds. Firct te Scherpenzeel
CLASSIS GOES
Baarland 10 uur Ds. Kornet te Vlissingen.
5 uur Ds. Kramer te Neiuwdorp.
Borssele 10 en 2.30 uur Ds. Pontier.
Colijnsplaat 11 uur Ds. Van Verseveld te Noordeloos.
4 uur Ds. Noordhof, Wemeldinge.
Driewegen 10 en 2.30 uur Ds, v. d. Molen.
Geersdijk 10 uur Ds. Blokland.
2 uur Ds. Zelle te Leeuwarden.
Goes (Westerkerk) 10 uur Ds. Jansen.
5 uur Ds. Heuzeveldt.
(Oosterkerk) 9 uur Ds. De Bruijne.
5 uur Ds. Jansen.
In de morgenuren beide kerken voorbereiding
Heilig Avondmaal.
's-Gravenpolder 10 en 2.30 uur
Heinkenszand 10 en 2.30 uur Ds. Eikelboom.
Kamperland 10 en 2.30 uur Ds. Poelman.
Kapelle 10 en 2.30 uur Ds. Juch.
Kruiningen 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Bosch te Pijnacker.
Levyedorp 9.15 uur Ds. Van Verseveld te Noordeloos.
2.30 uur Ds. Slingenberg te Goes.
Nieuwdorp 9 uur Ds. Noordhof.
2.30 uur Van Wilgenburg te Middelburg.
Wemeldinge 9 en 2.30 uur Ds. Noordhoff.
Wissenkerke 11 uur Ds. Zelle te -Leeuwarden.
2.30 uur Ds. Blokland.
Wolphaartsdijk 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Berg.
Yerseke 10 en 2.30 uur Ds. Schelhaas Hzn. te
Amsterdam-Noord.
CLASSI STHOLEN
Anna Jacoba Polder 10 en 3 uur Ds. Torenbeek.
Bergen op Zoom 10 en 5 uur Ds. v. d. Stoel.
Halsteren 5 uur Ds. Hommes te Rotterdam.
Hoogerheide (Schapendreef 21) 9.45 en 3.30 uur
Ds. Hommes'te Rotterdam.
Krabbendijke 10 en 2.30 uur Kand. Van Krimpen te
Dordrecht.
Oud-Vossemeer geen opgave ontvangen.
Poortvliet 10 en 2.30 uur Ds. Maaskant te Leiden
(Voorbereiding Heilig Avondmaal).
Riiland-Bath 9 en 4 uur Ds. Zelle te Leeuwarden.
Tholen 10 en 5 uur Ds. Kramer te Nieuwdorp.
CLASSISI ZIERIKZEE
Brouwershaven 10 en 2.30 uur Ds. Wentsel.
Bruinisse 10 en 5 uur Ds. Den Heeten te Rotterdam-
IJsselmonde.
Haamstede 10 en 5 uur Ds. Boerma te Rotterdam.
Nieuwerkerk 10 en 5 uur Ds. Becker.
Oosterland 10 en 3 uur Ds. Fossen,
em.-pred. te Dordrecht.
Scharendijke 10 cn 2.30 uur Ds. Scholing.
Zierikzee 10 en 6.30 uur Ds. Nawijn.
(Voorbereiding Heilig Avondmaal).
Zonnemaire 10 en 2.30 uur de heer Jansma.
