r
RAAR, maar waar...
SPANJE
Predikbeurten zondag 12 november 1967
zal toestaan dat de poorten der hel haar
overweldigen. Maar dat verlost ons nog
niet van onze verantwoordelijkheid.
Het wezen van de kerkdiensten zal
onveranderd moeten blijven, en dat be
staat, als ik het goed zie, uit vier sim
pele elementen woorden en daden van
Gods kant en woorden en daden van
onze kant.
Alleen de manier, waarop dat toe
nu toe gaat, is niet van deze tijd.
En wil de kerk ,,bij" blijven, dan zul
len die vormen ook aan 'n voortdurende
herziening onderworpen moeten blijven.
Waarom verlangen we wel van een
dominee, dat hij in zijn preekwerk blijk
geeft de tijd waarin we leven te ver
staan, daarin kan hij nog geen jaar ach
ter lopen eigenlijk.
Maar in de liturgie zijn we wat dat
aangaat vaak van een onbezorgde na-
iviteit die aan het ongelofelijke grenst.
En als die liturgie dan het voortdu
rend onderwerp zal zijn van aandacht
laten dan toch niet enkele algemeen be
kende en geachte hoogvliegers in het
liturgisch denken de toon moeten aan
geven, maar laten ook doodgewone en
nuchter-critische gemeenteleden daar
hun stem eens in mogen geven. En dat
zal gemeentesgewijs nog het beste kun
nen.
5) Het geminimaliseerde Avondmaal.
Meer dan tot nog toe zal het Avond
maal een echte plaats in de kerkdiensten
moeten kunnen krijgen. In een tijd
waarin we overstroomd worden met al
lerlei goede, betere en beste woorden
en bedoelingen is het zo hard nodig dat
deze ,,daad" van Gods kant de woor
denstroom onderbreekt. En dat is dan
eens niet modern, maar dat staat al in
de Bijbel.
Tenslotte.
Als niet onbelangrijkste punt zou hier
nog heel wat op te merken zijn over de
preek op zichzelf, maar daarmee hebben
zich al zoveel, veel beter bekwame, men
sen dan ik bemoeid, dat ik voor alle
wensen over de preek daar naar mag
verwijzen. Het is trouwens langzamer
hand wel bekend. Gezocht nu nog de
dominee die het allemaal in de practijk
kan klaarspelen.
Ongetwijfeld zou er nog veel meer te
noemen zijn. Voorlopig meen ik echter
genoeg overhoop gehaald te hebben.
P. C. MEIJER.
Hoe langer hoe meer mensen gaan
hun vacantie in Spanje doorbrengen. Je
hebt er zelfs kolonies van Nederlanders,
die er zich voorgoed hebben gevestigd
vanwege het mooie weer. Over het al
gemeen weten wij van Spanje en de
Spanjaarden weinig af. De geschiedenis
tussen Philips II, de Koning van Hi-
spanje" uit het Wilhelmus en de Spaan
se arbeiders in onze industrie, is in ons
achterhoofd vrijwel blanco.
Maar twee dingen moeten wij ont
houden
1. De manier waarop Franco op zijn
dictatoriale troon geklommen is en de
democratie om zeep heeft gebracht, ter
wijl Europa toekeek, is meer dan be
schamend. Terwijl Hitier hem hielp met
grote vloten, bommenwerpers, hebben
wij, de vrije volken van het Westen, de
Spaanse vrijheid opgeofferd aan onze
eigen belangetjes.
Wie aan de Gosta Brava van de zon
geniet mag dit niet vergeten.
2. De Roomse Kerk in Spanje is
anti-oecumenisch en door staatssteun
oppermachtig. De protestantse kerken
hebben het er zeer benauwd. De „evan-
gelischen" worden niet als personen
vervolgd, maar hun kerkelijk leven
wordt wel legaal en illegaal onderdrukt.
Hun vergaderplaatsen zijn haast niet
te vinden en het valt voor touristen vaak
niet mee om in contact met hen te ko
men.
Wij winden ons op over het commu
nistische regiem van bepaalde landen,
en terecht maar het fascisme is even
afschuwelijk, vooral als het zich de hulp
aanmeet van een Kerk, wier organisatie
permanent aan dictatoriale verzoekin
gen bloot staat.
Ik schrijf dit stukje over Spanje, om
dat het volgend jaar een eeuw geleden
zal zijn dat de eerste evangelische kerk
er gesticht werd het eerste protestantse
kerkje van Sevilla.
Er zijn er nu 400. Met plm. 300 pre
dikanten en evangelisten. De kerkjes
zijn er maar klein, want het gezamenlijk
ledental is 30.000. Dat betekent dus
nog geen 100 zielen per gemeente.
Volgend jaar zal deze katakomben-
kerk haar eeuwfeest vieren. Dat zal ze
ker op een eenvoudige, dus christelijke-
manier gebeuren.
We moesten wat meer aan deze broe
ders en zusters denken en er wat meer
voor bidden. A. D.
LICHAAM EN GEEST.
Ergens in Nederland besloot de ge
meenteraad een zwembad aan te leg
gen. Drie raadsleden stemden tegen op
grond van het aldus geformuleerde be
zwaar
,,Een zwembad dient de geestelijke be
langen van onze gemeente niet. De raad
zij gewaarschuwd Eens zult gij reken
schap moeten afleggen van uw rentmees
terschap."
PARADIJS.
In een uitzending over Luther konden
we horen, dat Columbus, Westwaarts
zeilende op zoek naar Indië, per (on)-
geluk Amerika ontdekte.
Dat wist U al. Maar wist U ook, dat
hij iemand, die goed Hebreeuws ver
stond bij zich aan boord had, voor het
geval dat zij ergens" het Paradijs zou
den tegenkomen Men ging er namelijk
van uit, dat daar Hebreeuws werd ge
sproken.
Mij lijkt het echter allesbehalve zalig,
om voortdurend via een tolk te moeten
converseren.
VUILE BROEK.
In het Geref. Weekblad schreef mijn
goede vriend G. W. von Meyenfeldt
over de finantiën en de organisatie van
ons kerkelijk leven en eindigde met de
volgende schone vergelijking
,,Wat is trouwens dc kerk, de kerk als
„instituut", weinig anders dan in zekere
zin óók ons oude bewaarschooltje, waar
we vallend en opstaand, nu eens met een
vuile broek, dan weer met een snotneus,
knoeiend en kliederend, toch met de vaste
wil bezeten waren zelfs zeer spoedig en
met lof op de grote school van Gods we
reld terecht te komen, om daar in Gods
Naam en in Zijn Kracht te leren, niéts an
ders dan staaltjes van volwassen levens
kunst te laten zien, èn dót vooral, tot heil
van die wereld en zó tot heil van onszelf.
C. W. von Meyenfeldt."
BEELDSPRAAK.
Uit. het Kerkblad van de Classis Kol-
lum plukte ik het volgende stijlbloempje
van een dominee, die in zijn preek
klaagde over de jeugd-van-tegenwoor-
dig ,,De meisjes hebben tegenwoordig
bijna niets anders aan hun hoofd dan
hun lichaam".
KERKERAAD.
Op verzoek van Ds. X. te Y. preekte
pastoor Z. op zondag 29 oktober (Re
formatieherdenking) in de Geref. Kerk
over Catechismus Zondag 35, die over
beeldendienst handelt.
Ik heb twee vragen
1. Heeft Ds. X. te Y. geen kerkeraad
2. Staat er in de Kerkenorde niet iets
over „daartoe bevoegde" personen
CULTUUR.
Prof. Polak sprak op een congres
over de revolutionaire veranderingen,
die de automatisering teweeg zal bren
gen in gezin en maatschappij. Hij voor
spelde, „dat het onderscheid tussen
mens en machine zal vervagen en dat
er een sterke verschuiving zal komen
naar de cultuur en de recreatie".
De wijsgeer Kant beweerde „Ik heb
het weten beperkt om plaats te maken
voor het geloof".Maar als Prof. Gee-
sink deze woorden aanhaalde, voegde
hij er steevast aan toe „Het was me
er dan ook een geloof naar".
Zo zou ik naar aanleiding van de
voorspelling van Prof. Polak willen
zeggen dat zal me er ook een cultuur
naar wezen A. D.
KORTE NOTULEN van de Classis-
vergadering, gehouden in lokaal achter
de Geref. Kerk te Goes. Westwal op
donderdag 12 oktober 1967,
Precies op tijd, 1.15 uur, opent Ds. Jan
sen deze vergadering namens de roepende
kerk van Geersdijk. Laat zingen Ps. 72 vs
2, leest Jesaja 35 en gaat voor in gebed.
De notulen van de vorige vergadering
worden gelezen en goedgekeurd.
Credentiebrieven worden nagezien door
kerk van Goes en in orde bevonden.
't Moderamen wordt geïnstitueerd. Ds.
Juch, praeses Ds. Van der Veen, asses
sor Ds. Van den Berg, le scriba Ds.
De Bruijne, 2e scriba.
De praeses heet allen hartelijk welkom.
Inzonderheid cand. Blokland, beroepen
predikant te Colijnsplaat, Geersdijk en
Wissenkerke, voorts de deptt. art. 53 en
Dr. Kramer, die het eerst de Classisver-
gadering bijwoont.
Leedwezen wordt uitgesproken over het
a.s. vertrek van Ds. Eikelboom naar Brus
sel. De vacante kerken worden bemoedigd
met het oog op hun beroepingswerk.
Ds. K. Kramer van Nieuwdorp tekent
het formulier van verbintenis.
Het examen wordt afgenomen. Geen
van de leden van de classis of van deptt.
ad examina heeft bezwaar candidaat Blok
land toe te laten tot de dienst des Woords
en der Sacramenten in onze kerken. Hij
tekent het formulier. Dc praeses feliciteert
hem met de goede uitslag en wenst hem in
alles Gods zegen toe, ook de resp. kerken
worden hiermee gelukgewenst. Gezongen
wordt Gezang 8 vs. 3.
Namens deptt. feliciteert Ds. Van Til
de candidaat en de kerken, die nu weer
een eigen predikant ontvangen. De praeses
dankt de deptt. voor hun werk in dezen
verricht.
In de voortgezette avondvergadering fe
liciteert de praeses Ds. Eikelboom met zijn
doctoraal examen. De assessor grijpt de
gelegenheid aan om Ds. Juch te feliciteren
met gezinsuitbreiding.
De classis besluit verkiezing afgevaar
digden voor Part. Synode uit te stellen tot
januariclassis.
De eerste scriba leest een brief voor,
waarin hij Ds. Radder namens de classis
nogmaals hartelijk dank zegt voor al het
werk, dat deze in de classis verricht heeft
en spreekt de hartelijke wens uit, dat God
hem en zijn vrouw nog rijkelijk mag ze
genen.
Ingekomen zijn de Handelingen van de
Part. Synode, alsmede een schrijven van
de classis Tholen. Van Alg. Bureau be
treffende nog niet afgedragen collectes.
Voorts een bezwaarschrift van de heer
Tom. Dit wordt voor kennisgeving aan
genomen.
Classis Tholen vraagt consulent voor de
kerk van Rilland Bath. In verband met de
schaarste aan predikanten in dat ressort,
besluit de classis voor een bepaalde tijd
(zolang dat mogelijk is) er een aan te wij
zen. Voorts verzoekt ze de classis Tholen
duidelijker te doen uitkomen, dat Ds. Sloot
beroepbaar is in onze kerken.
Hierna volgt bespreking over het rapport
Regeling predikbeurten. De classis besluit
de voorstellen van het rapport aan te ne
men. In plaats van de gewone regeling va
caturebeurten komt er nu een bureau. De
kerken, die dat wensen, kunnen daar te
recht. De kerken staan hun predikant 8
zondagen per jaar hiervoor af, die minimaal
16 beurten zullen waarnemen. Voor feest
dagen wil het bureau genabuurde kerken
eventueel combineren. Het adres van het
bureau predikbeurten wordt zo gauw mo
gelijk bekend gemaakt. De aanvragen moe
ten 6 maanden van tevoren binnen zijn.
Rapporten. Ds. Juch brengt verslag uit
van Prov. Evangelisatie, spreekt de nood
zakelijkheid uit, dat ook de classis Goes
classicale deptt. aanwijst. Ds. Blokland.
Ds. Juch en de heer Van Sant worden
aangewezen.
Ds. Van der Veen rapporteert militaire
zaken. In plaats van de gebruikelijke voor
jaarsvergadering zal gezien de geringe op
komst van de recruten, in 1968 een na-
jaarsrecrutendag gehouden worden om
streeks november. Laten toch de kerken
meewerken om de jongens daar ook te krij
gen. Voorts wijst Ds. Van der Veen op
het schreiend gebrek aan legerpredikanten.
Van de kerken wordt een offer gevraagd.
Men wil daar vaak niet aan. De predikan
ten hebben vele vonden gezocht om de
dans te ontspringen. Men ziet voorbij, dat
dit een unieke kans is om jonge mensen bij
Jezus te brengen.
CLASSIS MIDDELBURG.
Middelburg (Hofpleinkerk) 9.30 uur Ds. Wessel.
2.30 uur Ds. Bakker te Elburg.
5 uur Ds. Bakker te Elburg.
(OOSTKERK) 9 uur Ds. Van Wilgenburg.
Getuigeniskerk (Adriaen Lauwereijszstraat) 9.30 uur
Ds. Bakker te Elburg.
5 uur Ds. Van Wilgenburg.
Plan Zuid Gymnastiekhal bij schoolgebouw)
9 uur Ds. Brederveld te Souburg.
5 uur Ds. Wessel.
Arnemuiden 10 en 2.30 uur Ds. Oegema.
Domburg 10 uur Ds. Van Til te Middelburg,
2.30 uur Ds. Helderman.
Gapinge 10 en 2.30 uur Ds. Dondorp.
Grijpskerke 10 en 2.30 uur Ds. Den Hengst.
Koudekerke 10 en 2.30 uur Ds. Elshout.
Meliskerke 10 en 2.30 uur Ds. Meijer.
Oostkapelle 10 en 2.30 uur Ds. Hartholt.
Serooskerke 10 en 2.30 uur Ds. Van Wouwe.
St. Laurens 10 en 2.30 uur Ds. De Craene.
Souburg 10 en 2.30 uur Ds. Brederveld.
Veere 10 en 2.30 uur Ds. Streefkerk.
Vlissingen 9 en 10.45 uur Ds. Groeneveld, 7 uur Ds.
Kornet.
Vrouwenpolder 10 en 2.30 uur Ds. Bosman.
Westkapelle 9.30 uur Ds. Helderman, 2.30 uur Ds.
Van Til te Middelburg.
CLASSIS ZEEUWS-VLAANDEREN.
Aardenburg 10 uur Ds. Musch, 3 uur Ds. Paksy.
Axel 10 en 5 uur Ds. Heemskerk.
Breskens 9.30 uur Ds. Noorloos, 5 uur Ds. Musch.
Hoek 10 en 2.30 uur Dhr. Blokland te Roosendaal.
Sas van Gent
Schoondijke 10 en 2.30 uur Ds. Van Bottenburg te
Voorburg.
Terneuzen 10 en 4.30 uur Ds. Berger.
(Mozarthof) 9.30 uur Ds. Gispen.
Oostburg 10 uur Ds. Paksy, 3 uur Ds. Noorloos.
Zaamslag 10 en 3 uur Ds. Zwaan.
Zoutespui 11 uur Ds. Zwaan te Zaamslag, 3 uur Ds.
Musch.
CLASSIS GOES.
Baarland 10 en 2.30 uur Cand. Dronkert te Leiden.
Borssele 10 en 2.30 uur Ds. Juch.
Colijnsplaat 11 uur Ds. Heuzeveldt te Goes,
4.30 uur Ds. Kramer te Nieuwdorp.
Driewegen 10 en 2.30 uur Ds. Kramer.
Geersdijk 10 en 2.30 uur Dhr. Blokland.
Goes (Westerkerk) 10 uur Ds. De Bruijne.
5 uur Ds. Heuzeveldt.
(Oosterkerk) 9 uur Ds. Heuzeveldt.
5 uur Ds. De Bruijne.
's-Gravenpolder 10 uur Ds. Kornet te Vlissingen,
2.30 uur Cand. Dronkert te Leiden.
Heinkenszand 10 en 2.30 uur Ds. Eikelboom.
Kapelle 9 en 5 uur Ds. Noordhof te Wemeldinge.
Kruiningen 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Molen.
Lewedorp 9.15 en 2.30 uur Ds. Oegema te Den Helder
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Veen, Driebergen
Wemeldinge 10.30 en 3 uur Ds. Noordhof.
Wissenkerke 10.30 en 2.30 uur Ds. De Jong, den Haag
Wolphaartsdijk 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Berg.
Yerseke 10 en 2.30 uur Ds. Koolstra te Roosendaal.
CLASSIS THOLEN.
Anna Jacoba Polder 10 en 2.30 uur Ds. Torenbeek.
Bergen op Zoom 10 en 5 uur Ds. Baayen te Rijnsburg.
Halsteren 3.30 uur Ds. Baayen te Rijnsburg.
Hoogerheide (Schapendreef 21) 9.45 en 3.30 uur Ds.
v. d. Stoel te Bergen op Zoom.
Krabbendijke 10 en 2.30 uur Ds. Groenenberg te
Den Haag.
Oud-Vossemeer
Poortvliet 10 en 2.30 uur Ds. Richel te Heemstede.
Rilland-feath 10 en 2.30 uur Ds. Schenkelveld te Doorn
Tholen 10 en 5 uur Ds. Schouten, em. pr. te Heemstede
Woensdag 15 nov. (Dankdag voor Gewas en
Arbeid) 10 en 5 uur Ds. Schaafsma te Utrecht.
CLASSIS ZIERIKZEE.
Brouwershaven 10 en 2.30 uur Ds. Wentsel.
Bruinisse 10 en 3 uur Ds. Koffrie te Spijkenisse.
Haamstede 10 en 2.30 uur Ds. Meijer te Souburg.
Nieuwerkerk 10 en 5 uur Ds. Becker.
Oosterland 10 uur Leesdienst, 2.45 uur Ds. Torenbeek
te Anna Jacoba Polder.
Scharendijke 10 en 2.30 uur Ds. Scholing.
Zierikzee 10 en 5 uur Ds. Nawijn, Bed. H. Avondmaal
Zonnemaire 10 en 2.30 uur Dhr. Jansma.