eeuwóe
3£erkbocle
Öater
Generale Synode
i J
22e JAARGANG No. 11
21 SEPTEMBER 1967
,.Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND.
Hoofd-Redacteur Dr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189) 4 70.
Redactie en medewerkers Ds. B. Wentsel, Brouwershaven J. A. v. Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. J. Bosman, Vrouwenpolder Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Ds. H. Eikelboom, Heinkenszand
Drs. A. Elshout, Koudekcrke Ds. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. W. Kats, Apeldoorn Ds. A. G. Kornet, Vlissingen
Dr. P. C. Kraan, Vlissingen Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden Drs. J. Vlaardingerbroek, Ermelo.
Dr. J. H. Becker, Nieuwerkerk.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurten Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling.
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent.
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
v
Indien iemand dorst heeft, hij kome tot mij en drinke.
Johannes 737.
Tijdens de viering van het Loofhuttenfeest herdachten de Israëlieten hun
tocht door de woestijn. Als in een serie historische tableaux voerden zij de
wonderen op, die de Here gedurende die veertig jaren voor zijn volk had ge
daan. Hij had licht gegeven in de duisternis, brood uit de hemel en water uit
de rotssteen.
Het was een geweldige pretentie, wat de Here Jezus op dat Loofhuttenfeest
in Jeruzalem dorst te beweren ,,lk ben het brood des levens en ,,wie dorst
heeft, die kome tot Mij
De priesters waren gewoon grote kruiken met water uit de beek naar boven
te laten dragen naar het tempelplein en die dan tegen elkaar stuk te slaan, zo
dat water naar alle kanten spetterde.
Zo bedacht men het wonder van het water, dat uit de rots, waar Mozes
opgeslagen had, stroomde en stromen bleef. Want die rots, of liever het water
uit die rots, volgde.
Daar stond de Here Jezus bij, toen Hij riep ,,Bij M ij moet je wezen, als
je dorst hebt naar levend water. Al die wonderen van weleer wezen naar M ij".
Sommigen, die het hoorden, zeiden „Dat is de Messias". Anderen twijfelden
daaraan. Weer anderen vonden het een godslasterlijke taal en zouden hem
wel willen grijpen.
Ondertussen zag Jezus de stuk geslagen kruiken en wist wat die scherven
en die geslagen rots in de woestijn betekende.
Maar ook wat dat levende water betekende, dat uit die rots was gevloeid
en was blijven stromen. A. D.
OP REIS.
Hier staan wij samen op een rij,
o Lieve Heer, wees goed voor mij
Dat vraag ik niet voor mij alleen
voor alle mensen om mij heen
Waar pelgrims gaan is veel
woestijn.
Laten wij samen vrolijk zijn
als kindren van het paradijs,
want wij zijn met elkaar op reis.
Hoog op de berg daar brandt
een vuur
God heeft de hemel op een kier
Hij is 't die ons de weg aanwijst,
want wij zijn met elkaar op reis.
Wat staat op tafel uitgestald
Manna dat uit de hemel valt
o Here, zegen deze spijs,
want wij zijn met elkaar op reis.
O Grote Zoon van Abraham,
priester van God en pascha-lam,
U zingen wij „kyrieleis",
want wij zijn met elkaar op reis.
Met vredespalmen in de hand
gaan wij naar het Beloofde Land.
Het was een lange, lange reis
Nu zingen wij een andere wijs
Ook hebben wij een huis gebouwd,
dat heeft hij aan ons toevertrouwd.
Daar zijn wij allen kind aan huis,
want wij zijn met elkaar op reis.
Te zingen op de wijs van
Psalm 134.
W. Barnard.
Uit „De tale Kanaans"
Telkens weer duiken er in de pers
berichten op, die er op wijzen, dat er
Kerken onder het Kruis" zijn. Zo zou
in Albanië het laatste bedehuis gesloten
zijn. Zelfs al zou maar de helft van alle
berichten waar zijn, dan nog is het dui
delijk, dat de Kerk in dat land bijzonder
zwaar te lijden heeft onder de druk van
het aan het bewind zijnde staatsregiem.
En dan is er de Kerk b.v. in China en
zijn er de (protestantse) Kerken in
sommige Rooms-Katholieke landen, die
ook een zware weg gaan. Laten wij
onze broeders en zusters op deze weg
omringen met onze gebeden.
We bidden voor de kerkelijke eenheid
in Pakistan.
Eén van de grote problemen in West
Pakistan is de dreigende kerkscheuring
in de United Presbyterian Church, die
ongeveer de helft van alle protestanten
in Pakistan bevat. Er is een onderlinge
verdeeldheid, waarvan de inzet is de
macht over de verschillende zendings
instellingen. Alle werk dreigt onder
mijnd te worden, als hiervoor geen op
lossing komt. Er zijn vergevorderde
plannen om in 1969 te komen tot een
Church Union, maar als de scheuring
binnen de United Presbyterian Church
zou doorgaan, zou ook dit werk weinig
betekenis hebben. Laten we bidden om
de leiding van Gods Geest, om ootmoed
bij alle partijen en om het wonder van
gebroken harten en ineengeslagen han
den.
PERSONALIA
Met blijdschap vermelden wij twee
heugelijke feitenDs. Bosman van
Vrouwenpolder blijft in Zeeland. Ds.
Eikelboom van Heinkenszand slaagde
cum laude voor het doctoraal examen
in de theologie.
Niet het minst de Zeeuwse Kerkbode
nam met dankbaarheid kennis van deze
goede berichten. A. D.
Br. W. J. Musch van Breskens slaag
de naar Artikel 6 voor het classicale
examen.
Wij wensen hem hiermede van harte
geluk en komen hierop in het volgend
nummer nader terug.
Redactie.
ZENDING.
Bij een bezoek, aan een der rusthuizen
op Walcheren ontving ik van een mij on
bekende broeder 100,voor een be
paald zendingsdoel op Java. Ik heb het
bedrag doorgezonden naar Baarn.
Nog eens hartelijk dank. A. D.
VREDESZONDAG
Gezamenlijk met de andere kerken in
ons land zullen de gereformeerde kerken
op de eerste zondag van oktober in een
kanselboodschap een oproep doen tot be
vordering van de vrede tussen de volkeren.
De oproep richt zich zowel tot regering
en parlement als tot alle kerldeden per
soonlijk om zich duidelijker dan tot nu toe
in te zetten voor de vrede in de wereld.
Dit is besloten door de generale synode
van de gereformeerde kerken in Lunteren,
waar de synode bijeen is gekomen voor
een vergaderperiode van vier weken. Over
de inhoud van de vredesboodschap, die in
interkerkelijk overleg is opgesteld, sprak
de synode uitvoerig. Velen vonden het ge
tuigenis te vlak en te weinig evangelisch
gefundeerd.
Het feit echter, dat de kerken zich thans
gezamenlijk uitspreken achtte men van zo
groot belang, "Hat men de door sommige
synodeleden geopperde gedachte aan een
eigen boodschap liet varen. De synode
aanvaardde de boodschap tenslotte met
48 tegen 19 stemmen mèt de overweging,
dat de politiek-sociale vrede, waarom het
in de boodschap gaat, uiteraard in het
evangelie ligt besloten, maar dat de kern
van het evangelie gelegen is in de vrede
van Christus, die dieper gaat en verder
strekt.
Ook besloot de synode een krachtig be
roep te doen op de gereformeerde kerken
om zich in de vredesweek ernstig te be
zinnen op de vragen van oorlog en vrede
en op de vredeszondag hieraan bijzondere
aandacht te schenken in prediking en ge
bed.
DIAKONAAT
De nieuwe ontwikkelingen in het diako-
naat, met name de bevordering van het
persoonlijk dienstbetoon en van het we-
relddiakonaat kregen van de synode een
kerkordelijke formulering. Daarin staat,
dat het de taak van de diakenen is aan
de leden van de gemeente en ook aan an
deren zowel in eigen omgeving als elders
in de wereld christelijke barmhartigheid te
bewijzen met raad cn daad. Ook moeten
de diakenen de leden van de gemeente
opwekken zich persoonlijk in te zetten
voor deze barmhartigheid. Deze nieuwe,
ruimere taakomschrijving van het diako-
naat in de kerkorde, zal ter goedkeuring
worden voorgelegd aan de plaatselijke
kerkeraden.
Inmiddels kreeg de synode in haar eerste
zittingen ook reeds te maken met de prak
tijk van de hulpverlening. Goedgekeurd
werden voorstellen tot hulpverlening aan
de kleine Evangelisch Rcformierte Landes-
kirche in Oostenrijk, aan de beide Ambo-
nese kerken in ons land en aan Hongaarse
vluchtelingen en studenten. De pastorale
zorg voor de Hongaren in Nederland is
in handen van ds I. Tüski, wiens werk
mede-gefinancierd wordt door de hervorm
de kerk en de christelijke gereformeerde
kerken. Met rond 700 Hongaren yi ons
land heeft hij contact.
DOVEN
Voor het eerst was er een rapport over
het werk van de nieuwe predikant voor
de doven, ds P. L. Schuddebeurs. Hij is
thans bezig heel Nederland te verkennen
en hij kwam reeds herhaaldelijk gevallen
tegen van doven, die in hun isolement vol
komen dreigen te vereenzamen, mensen,
die door hun handicap ook alle contact
met de kerk hadden verloren. De doven
te bereiken in hun eigen gedachtenwereld
is een uiterst moeilijke opgave, temeer om
dat de communicatiemogelijkheid technisch
gezien nog altijd zeer gebrekkig is. Ds.
Schuddebeurs leidt 'regelmatig kerkdien
sten, doopdiensten en trouwdiensten voor
doven. Ook gaat hij wel voor in normale
kerkdiensten, waarbij doven aanwezig zijn
zij worden op die manier betrokken in
de gewone kerkelijke gemeenschap, en ook
dat is belangrijk, door deze diensten krij
gen de horenden meer aandacht voor de
gehandicapte mensen.
VORMING
Uitvoerig discussieerde de synode over
de noodzaak van vormingswerk voor
ambtsdragers en voor andere werkers in
kerkelijke arbeid. Reeds werden binnen de
gereformeerde kerken de eerste vormings
centra gesticht. Resultaat van de synodale
discussie was, dat er nu een gereformeerde
raad voor vormingswerk zal komen, waar
alle instanties die reeds vormingswerk (in
internaatsverband) verrichtten, aan zullen
deelnemen.
Deze raad dient, zo oordeelde de sy
node, een voorlopig karakter' te dragen
men kan immers de toekomstige organisa
tie van het vormingswerk nog niet over
zien. De Stichting Steun Kerkbouw kreeg
van de synode het verzoek om te bekijken
of financiële steun mogelijk is bij de bouw
van vormingscentra. Ook besloot de sy
node het werk van de stichting „Gemeente-
toerusting" te blijven begeleiden door de
benoeming van synodale waarnemers in
het stichtingsbestuur.
ROOMS-KATHOLIEK
Bij de bespreking van het evangelisatie
rapport van Noordbrabant en Limburg,
rees de vraag welke gevolgen de nieuwe
ontwikkelingen in de rooms-katholieke
kerk hebben voor de evangelisatie, die
vanouds speciaal voor afgedwaalde rooms-
katholieken in „het donkere zuiden" was
bedoeld. Thans zijn er plaatsen in dit ge
bied, waar reformatorische kerken samen
met de rooms-katholieke kerk evangelisa
tiewerk organiseren voor buitenkerkelijken.
Het oecumenisch overleg groeit sterk en
daardoor ontstaan totaal andere verhou
dingen. Inmiddels is het synodale gesprek
hierover nog niet afgerond het stuk zal
in de komende weken opnieuw op tafel
komen.
Nog andere vragen werden gesteld over
de verhouding met de rooms-katholieke
kerk. Destijds adviseerde het moderamen
van de synode om wel deel te nemen aan
het beraad van het pastoraal concilie, maar
niet aan de openingsdiensten van dit con
cilie, voor zover deze het karakter droegen
van een rooms-katholieke eredienst. De
classis Hilversum en de classis 's-Hertogen-
bosch lieten thans de synode weten, dat
zij teleurgesteld waren over dit advies. De
synode besloot echter de handelwijze van
het moderamen goed te keuren, omdat er
geen officieel geregelde betrekkingen be
staan tussen de gereformeerde kerken en
de rooms-katholieke kerk. Hiervoor is
eerst een synodebesluit nodig. Overigens
zal in een der volgende zittingen gespro
ken worden over de mogelijkheden van
een regeling voor het contact met de
rooms-katholieke kerk.
SCHULDBELIJDENIS
Na een bewogen discussie heeft de ge
nerale synode van de gereformeerde ker
ken besloten zich tot de vrijgemaakte ge
reformeerde kerken te richten met een
schuldbelijdenis over het kerkelijk conflict,
dat in 1944 leidde tot een scheuring in de
gereformeerde kerken.
De synode sprak uit, dat de gerefor
meerde kerken er verre van zijn, de schuld
aan het conflict van 1944 en volgende ja
ren eenzijdig te zoeken bij hen, over wie
in die jaren in enige vorm het schuldig
werd uitgesproken.
De gereformeerde kerken willen integen
deel 7aldus de synodale uitspraak
hunnerzijds ootmoedig belijden, dat zij zelf
in het geheel van de schuldige broeder
twist, waardoor de Geest der gemeenschap
werd bedroefd, niet vrijuit gaan.
In de derde plaats sprak de synode uit,
dat de gereformeerde kerken de vrijge
maakte zusterkerken van harte vragen,
haar te vergeven al wat in die conflict
situatie en met name in haar tuchtmaat
regelen en haar houding en optreden niet
was naar de Geest van Christus en niet
beantwoordde aan de katholiciteit van de
kerk.
De synode besloot deze uitspraak ter
kennis te brengen van de vrijgemaakte
kerken in Nederland en de eigen kerken
op te wekken, in de geest van deze uit
spraak ook plaatselijk de verzoening met
vrijgemaakte zusterkerken te zoeken en te
blijven zoeken. Aan de synode der vrijge
maakte gereformeerde kerken zal een
brief gezonden worden met het synodebe
sluit en het rapport van de synodecom
missie.
Brieven van de kerkeraden van Zeist,
Wapenveld, Amsterdam-Zuid cn Nagele
en verder van elf studenten uit Kampen
en een aantal predikanten en gemeente
leden uit verschillende plaatsen vormden
de aanleiding tot het gesprek over deze
zaak in de generale synode.
Ten aanzien van de schuldvraag, die in
deze brieven aan de orde werd gesteld
overwoog de synode, dat een zuiver on
derscheidend oordeel hierover onmogelijk
is, omdat diverse factoren in het complex
van de schuldige broedertwist elkaar over
en weer hebben beïnvloed. Het besluit van
de synode werd met slechts één stem tegen
genomen.
TENSLOTTE
Verder werd definitief in de kerkorde
vastgesteld, dat de kerk in en buiten rechte
vertegenwoordigd wordt door de praeses
en de scriba van de kerkeraad. Wat het
beroepen van emeritus-predikanten in tij
delijke dienst betrefthiervoor komen al
leen kerken met niet meer dan 300 zielen
in aanmerking en er is goedkeuring voor
nodig van de classis, waartoe de betref
fende kerk behoort. Verder mag men ten
hoogste voor een periode van twee jaar
een emeritus-predikant beroepen voor
verlenging van deze termijn is steeds een
nieuwe beslissing nodig.
