Ik zie,
ik zie...
Uit de Gemeenten
KERK en SEXE
VROOMHEID
Predikbeurten zondag 25 juni 1967
VREDE OVER ISRAËL
Vrijwel het enige, dat verleden week
de moeite om te kijken waard was, was
het Journaal en waren de reportages
Oorlog in het Midden-Oosten.
Toen één van de C.S.-jong ens in
Amsterdam handtastelijk werd met een
meisje, dat de hall binnenkwam om een
kaartje te kopen aan het loket, had hij
toevallig te maken met een jongedame,
die goed geoefend was in de judosport.
Je kon niet zien. hoe ze het precies
deed, maar met één enkele greep lag
de aanrander lang uit op de vloer van
het Centraal Station.
De overwinning van Israël op Nasser
en zijn vrienden verleden week deed mij
aan dit voorval denken.
Of moeten we denken aan de verha
len, die wij vinden in het Oude Testa
ment.
In ieder geval zijn wij stom verwon
derd. En ontzettend dankbaar. Niet al
leen heeft deze overwinning Israël ge
red. Maar ze heeft ook ons bewaard
voor een afgrijselijke wereldoorlog van
atoom formaat.
Maar nu komt het er op aan, om niet
alleen de oorlog, doch de vrede te win
nen. Dat is minstens even moeilijk. En
wij, als christenen, moeten hopen en
bidden, dat door de houding van Israël
de Arabische wereld niet nog verder zal
worden afgestoten van het Westen.
Want het Evangelie van Jezus Chris
tus zien de Mohammedanen (èn vele
Joden als een Westerse aangelegen
heid.
Ik ben van mening, dat èn de staat
Israël èn de Zending zich niet mogen
vereenzelven met ..het Westen".
Het Westen heeft zo veel boter op
het hoofd. En de Joden èn de Arabie
ren (Kruistochten) hebben in de loop
der historie van de Christenen te lijden
gehad. Ook andersom 1
Het is duidelijk, dat de Joodse staat
een Westers gezicht heeft. Dat blijft
een permanent gevaar voor een werke
lijke vrede.
Dit wordt door vele vooraanstaande
Joden zo gezien en ook gezegd. Maar
hun stemmen klinken nu helaas weinig
dóór in de jubels om de overwinning.
Ik denk aan een figuur als Ds. Gold
man, die zei ,,Wij moeten de dialoog
met de Arabieren hervatten. Het is no
dig, dat wij een eind maken aan een
intellectuele houding, die ons belet ons
te integreren in een gebied, waar wij
rechtens volledig toe behoren".
Wil Israël in vrede kunnen leven,
dan zal het zich moeten oriënteren op
zijn buren. En niet op de verre Wes
terse machten. Anders blijft het haat
en oorlog.
In alle kranten ook in alle kerk
bladen wordt er dezer dagen over
Israël geschreven.
Zie de stroom ingekomen stukken
Daarbij is het opmerkelijk, dat de
meningen duidelijk twee kanten opgaan.
Ook in de kerkelijke pers.
Wie niet alleen ,,leve Israël" zegt,
maar ook de Arabieren moeten gehol
pen worden (b.v. de millioenen vluch
telingen zonder eten en woning en de
Jordaniërs, die ontzettend hebben ge
leden en nog die wordt in de hoek
geduwd der half-zachte naïvelingen,
die Rusland in de kaart spelen.
Komt het verschil niet neer op een
verschil tussen Westerse en Christelijke
politiek
Daarom ben ik lid van een christe
lijke staatkundige partij.
Nu de wereld één geheel geworden
is, heeft het Evangelie mondiale bete
kenis. In de Zending. Maar ook in de
politiek.
Het is in verband hiermee de moeite
waard het slot te lezen van Jesaja 19.
Kruiningen.
Onze oud-predikant Ds. Koolstra is ver
huisd naar Roosendaal Jan Vermeerlaan
62.
Oosterland.
Marinus Capelle en Cornelia E. v. d. Ree
hebben kerkelijke bevestiging van hun hu
welijk aangevraagd D.V. 27 juni. Deze zal
plaats vinden om 2.30 uur in de Geref.
Kerk van Zaamslag. Onze consulent Dr.
J. H. Becker zal deze plechtigheid verrich
ten. Het toekomstige adres van dit paar
wordt Spanjaardstraat 57 te Middelburg.
Onze gelukwensen aan het bruidspaar en
hun families.
Zoek het eens op
A. D.
Poortvliet.
Bcroepingswerk. Candidaat R. Klijnsma
te Weesp heeft te kennen gegeven geen
interesse te hebben voor het beroep, dat
onze gemeente op hem heeft uitgebracht.
Dit is de vijfde teleurstelling, die wij in
het beroepingswerk tegenkomen sinds wij
20 juni 1965 vacant werden.
Onze consulent Ds. Torenbeek te Anna
Jacoba Polder mag tot 1 september a.s. op
doktersadvies geen consulentcchap waar
nemen.
Mag ik een verzoek richten speciaal tot
de zusters der gemeente eens een zonne
straaltje tc brengen in het eenzame leven
van onze oude blinde zuster, Wed. Van
Dijke. door haar van tijd tot tijd eens te
bezoeken van haar en van onze waar
dering kunt U zeker zijn.
Een jongen, die voor het eerst een
kinder-neven-dienst bijwoonde was
hoogst verbaasd, toen hij daar ook meis
jes zag. Hij had namelijk gedacht, dat
het een dienst zou zijn voor neven en
niet voor nichten.
Dit doet mij denken aan een ander
verhaal
Een echtpaar-met-vacantie kwam in
(vervolg van pagina 2)
van bisdommen. Er zouden er 15 ko
men, bovendien nog 3 aartsbisdommen.
Ook Zeeland genoot de ,.eer" een bis
dom te worden. D.w.z. Zeeland ten
noorden van de Westerschelde. Het
tegenwoordige Zeeuws-Vlaanderen was
toen een deel van Vlaanderen, had met
Zeeland weinig te maken.
Niemand was er blij mee. De aan
hangers van de nieuwe leer" aller
minst. Dat waren de Calvinisten, Lu-
thersen en Wederdopers, die toen in
onze provincie tamelijk veel voorkwa
men. Het toezicht zou nu veel scherper
worden. Men was bang voor de invoe
ring van de Spaanse Inquisitie, een
woord dat schrikbeelden opriep van
schavotten en brandstapels.
De Roomse edellieden evenmin.
Vroeger konden ze uit gunst of door
goede connecties nog wel eens bisschop
worden. Dat was door de nieuwe rege
ling voor hen verkeken een bisschop
moest in 't vervolg een theologische op
leiding gevolgd hebben.
De lagere geestelijken waren even
min tevreden. Het toezicht op hun werk
en hun leven zou strenger worden en
dat konden ze lang niet allemaal ver
dragen.
Het heeft enkele jaren geduurd voor
alles geregeld was. Óp een van de laat
ste dagen van 1561 kwam de Zeeuwse
bisschop naar Middelburg. Het was
Nicolaas van den Burgh (of Verburcht,
Verborgh). Naar de gewoonte van die
tijd werd zijn naam in het Latijn ver
taald met Nicolaas de C.astro. Hij was
in Leuven geboren en had daar aan de
universiteit godgeleerdheid gestudeerd.
Later werd hij inquisiteur en schijnt
nogal streng opgetreden te zijn. Dat
zag er voor de Zeeuwen dus niet zo
hoopvol uit.
Hij nam de plaats in van de abt te
Middelburg en ging wonen in de al
oude Abdij. De zomermaanden bracht
hij temidden van een prachtige natuur
door op het kasteel Westhove bij Dom
burg.
Groot was zijn macht in Zeeland. Hij
verleende audiëntie aan de aanzienlijk
sten uit zijn bisdom. Bij feestmaaltijden
was hij de voornaamste gast. In de Sta
ten van Zeeland nam hij als vertegen
woordiger der geestelijkheid de eerste
plaats in.
Bij zijn inwijding had de nieuwe bis
schop gezworen Ik zal de rechten,
eer, voorrechten en het gezag van de
Roomse kerk, van de paus en van zijn
opvolgers bewaren, verdedigen, ver
meerderen en pogen uit te breiden".
Die eed zal hij wel gehouden hebben.
We weten echter niet veel van zijn
werkzaamheden op dit gebied. Wel is
bekend, dat tijdens de landvoogdij van
Alva heel wat doodvonnissen in Zee
land vertrokken zijn. Daar zal bisschop
de Castro ook wel aan meegeholpen
hebben.
Toen de Geuzen Middelburg bele
gerden is hij gestorven (mei 1573). Als
zijn opvolger werd de pastoor van Kou-
dekerke Johan van Strijen benoemd.
Hij is nooit in zijn bisdom geweest.
Middelburg was Prinsgezind geworden,
zodat hier voor Roomse geestelijken
geen plaats meer was. Zo is Nicolaas
de Castro de eerste bisschop van Zee
land geweest en tevens de laatste.
Nu Middelburg herdenkt dat het 750
jaar geleden stads rechten kreeg, vindt
u het misschien wel interessant te weten
dat hier eens een bisschop woonde.
L. v. W.
de buurt van eën groot Gronings dorp
en zag tot zijn blijdschap, dat er een
prachtig zwembad was. Ze stapten uit
hun warme auto, maar vroegen voor
alle zekerheid aan een voorbijganger of
het wel een gemengd, bad was. Ja, dat
was het. Toen ze aan de ingang kaartjes
wilden kopen, kregen ze echter te ho
ren, dat er voor mannen èn vrouwen
verschillende tijden waren vastgesteld.
Dat was dus mis, want ze waren samen
uit en wilden samen zwemmen. Teleur
gesteld reden ze verder. Maar toen zij
de voorbijganger van daarnet weer za
gen, konden ze toch niet nalaten de man
zijn onkunde te verwijten. Hij toonde
zich door dit verwijt zeer verongelijkt,
want het was een gemengd zwembad
De synodalen EN de gereformeerden
van het artikel lieten hun kinderen er
zwemmen zonder het gevaar van ver
menging te vrezen. (Excuseert U a.u.b.
de baard.) A. D.
De lijd van de brandstapels en
van de inquisitie was een
vreselijke tijd.
Één ding had die tijd evenwel vóór
op de onze de geestelijke gevaren wa
ren duidelijk zichtbaar.
Tegenwoordig weten de christenen
niet, waarover het gaat, wanneer er
wordt opgeroepen tot een geestelijke
strijd.
Daarom wordt ook de hulp van de
Here Jezus, de overwinnaar, zo weinig
begeerd.
Wat zijn er vandaag niet een massa
dingen, die doodsgevaariijk zijn.
Maar we zien het niet
Om één ding met name te noemen
in een korte tijd is de christelijke zede
volkomen veranderd.
We zoeken het niet meer in ons iso
lement. Van ascese is geen sprake.
Puriteinen zijn we allerminst.
We hebben maar al te duidelijk ge
zien, dat we de drie doodsvijanden
de duivel, de wereld en ons eigen vlees,
in ons christelijk ghetto mee naar bin
nen hadden genomen.
Vandaar dat we niet meer willen we
ten van een levensstijl, die zich van al
les onthoudt, waarin maar enigszins een
gevaar zou kunnen schuilen. Want ge
varen schuilen overal in.
Maar daar staat tegenover, dat wij
nu de steun missen, die ons voorgeslacht
tot voor kort wel had in een strenge
christelijke zede en in het straffe gezag
van voormannen, die de toon aangaven.
Dat wij nu deze steun en dat gezag
kwijt zijn, is aan de éne kant een zaak,
die positief gewaardeerd moet worden.
Want die zede en die leiding kwamen
niet zelden in de plaats van de Here
God. Onze steun kan en mag alleen op
Hem wezen.
Maar aan de andere kant brengt de
genoemde verandering óók mee, dat wij
nu, meer dan ooit, moeten bidden
,.Leid ons niet in verzoeking, maar ver
los ons van de boze".
Want wij weten vandaag niet meer
zo precies te zeggen, waar de .wereld"
begint en eindigt en wat al of niet uit
de duivel is, zoals onze vaders dat wis-
CLASSIS MIDDELBURG.
Middelburg (Hofpleinkcrk) 9.30 uur Ds. Joosse.
2.30 uur Ds. Van Til.
5 uur Ds. Van Til (uitzending naar 't Ziekenhuis).
(Noorderkerk) 10.15 uur Ds. Wessel.
Getuigeniskerk (Adriaen Lauwerijszstraat) 9.30 uur
Ds. Van Til.
5 uur Ds. Wessel.
Plan Zuid (Gymnastiekhal bij schoolgebouw)
9 uur Ds. Wessel.
5 uur Ds. Joosse.
Arnemuiden 10 en 2.30 uur Ds. Kornet te Vlissingen.
Domburg 10 uur Ds. Van der Bom te Den Helder,
7 uur Ds. Bisschop te Steenwijk.
Gapinge 10 en 2.30 uur Ds. Dondorp.
Grijpskerke (in de Elerv. Kerk) 11 uur Ds. Meijer te
Meliskerke, 2.30 uur Ds. Krijger (Herv. dienst).
Koudekerke 9.30 en 7 uur Ds. Elshout, Bed. H. Av.
en Dankzegging.
Meliskerke 9.30 en 2.30 uur Ds. Meijer, Bed. H. Av.
en Dankzegging.
Oostkapelle 10 en 2.30 uur Ds. Kloppenburg, Drachten
Serooskerke 10 en 2.30 uur Ds. Van Wouwe.
St. Laurens 10 en 2.30 uur Ds. Van Ulden, Legerpred.
Souburg 9.30 en 2.30 uur Ds. Brederveld, Bed. H. Av.
en Dankzegging.
Veere 10 en 2.30 uur Ds. Streefkerk, Bed. H. Av.
en Dankzegging.
Vlissingen 9.30 uur Ds. Groeneveld, 7 uur Ds. Kornet,
Bed. H. Av. en Dankzegging.
Vrouwenpolder 9, 10.30 en 7 uur Ds. Tissink te
Ridderkerk.
Westkapelle 9.30 en 2.30 uur Ds. Helderman,
Bed. H. Av. en Dankzegging.
CLASSIS ZEEUWS-VLAANDEREN.
Aardenburg 9.30 en 3 u. Dhr. Noorloos, Geldermalsen,
Voorbereiding H. Av.
Axel 10 en 5 uur Ds. Kuiper te Campinos (Brazilië).
Breskens 9.30 en 5 uur Dhr. Musch.
Hoek 10 en 2.30 uur Ds. Verbeek.
Sas van Gent
Schoondijke 9.30 en 2.30 uur Ds. Vos te Baarn,
Voorbereiding Heilig Avondmaal.
Terneuzen 10 en 4.30 uur Ds. Berger, Bed. H. Av.
Oostburg 11 en 5 uur Ds. Paksy, Bed. H. Avondmaal.
Zaamslag 9 en 3 uur Ds. De Goede te Ommen.
Zoutespui 10.30 uur Ds. De Goede te Ommen,
3 uur Dhr. Musch te Breskens.
CLASSIS GOES.
Baarland 10 en 2.30 uur Cand. Davidse te Goes.
Borssele 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Veen, Voorbereiding
Heilig Avondmaal.
Colijnsplaat (in de Ned. Herv. Kerk 11 uur Ds.
Van Andel te Rotterdam, 5 uur Ds. Heuzeveldt
te Goes.
Driewegen 10 en 2.30 uur Ds. Hoekstra.
Geersdijk 10.15 en 2.30 uur Ds. Bakker te Doorn.
Goes (Westerkerk) 10 uur Ds. Slingenberg te Rens-
woude.
5 uur Ds. Jansen.
(Oosterkerk) 9 uur Ds. Heuseveldt, 5 uur Ds.
Slingenberg.
's-Gravenpolder 10 en 2.30 uur Ds. Slingenberg, Goes.
Heinkenszand 10 en 2.30 uur Ds. Goris te Oldekerk.
Kamperland 10 en 2.30 uur Ds. De Zwart, Breukelen.
Kapelle 10 en 5 uur Ds. Juch, Bev. Ambtsdrager en
Voorber. H. Av.
Kruiningen 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Molen, Voorber.
Heilig Avondmaal.
Lewedorp 9 uur Ds. Goris te Oldekerk, 2.30 uur Ds.
Joosse te Middelburg.
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds. Bisschop te Steenwijk.
Wemeldinge 10 en 2.30 uur Ds. Noordhof, Bediening
Heilig Avondmaal.
Wissenkerke 10 en 2.30 uur Ds. v. Andel, Rotterdam
Wolphaartsdijk 10 uur Ds. Jansen, 7 uur Ds. De Bruijn
te Goes.
Yerseke 10 en 2.30 uur Ds. Schelhaas Hzn., Amsterdam
CLASSIS THOLEN.
Anna Jacoba Polder 10 uur Ds. v. d. Ree te Fijnaart,
2.30 uur Ds. Torenbeek.
Bergen op Zoom 10 en 5 uur Ds. v. d. Stoel, Bed.
Heilig Avondmaal.
Halsteren 14.30 uur Ds. v. d. Stoel te Bergen op Zoom
Hoogerheide (Schapendreef 21) 9.45 en 15.30 uur
Ds. Dragt te Tilburg.
Krabbendijke 9.30 en 2.30 uur Cand. Appers, Den Haag
Oud-Vossemeer geen opgave ontvangen.
Poortvliet 10 en 2.30 uur Ds. Keur te Scheveningen.
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Ds. Pontier te Vlissingen
Tholen 10 uur Ds. Keur, Voorber. Heilig Avondmaal,
5 uur Cand. Nieuwenhuis te Leeuwarden.
CLASSIS ZIERIKZEE.
Brouwershaven 10 en 2.30 uur Ds. Wentsel.
Bruinisse 11 uur Ds. Scholing te Scharendijke,
5 uur Ds. Torenbeek te Anna Jacoba Polder.
(Namiddag Voorber. Heilig Avondmaal.)
Haamstede 9, 10.30 en 7 uur Cand. De Vries te
Amsterdam.
Nieuwerkerk 10 en 5 uur Ds. Becker, Bed. H. Av.
Oosterland 10 uur Leesdienst, 3 uur Ds. Becker,
Voorber. Heilig Avondmaal.
Renesse 7 uur Ds. Van Liere.
Scharendijke 9.30 en 2.30 uur Ds. Scholing.
Zierikzee 10.30 uur Dhr. Jansma te Zonnemaire,
6.30 uur Ds. Scholing te Scharendijke.
Zonnemaire 10 en 2.30 uur