3£erkbocle
PASEND-DAY voor de kerk
Pasen
Lofzang
In de PAASWEEK
verschijnt de Kerkbode niet
Van LIEFDEGEUR en GARNALEN
21e JAARGANG No. 37
23 MAART 1967
,.Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN ZEELAND
Redactie Ds. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. B. Wentse!, Brouwershaven Ds. G. van Wilgenburg, Middelburg.
Correspondentie-adres Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Medewerkers J. A. van Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen Ds. J. Bosman, Vrouwenpolder
Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Ds. H. Eikelboom, Heinkenszand Drs. A. Elshout, Koudekerke
Ds. W. Kats, Apeldoorn Ds. A. G. Kornet, Vlissingen Dr. P. C. Kraan, Vlissingen
Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden Ds. D. Ringnalda, Middelburg Drs. J. Vlaardingerbroek, Ermelo.
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager
Losse nummers 15 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
v.J
Het is voor ons vanzelfsprekend, dat Pasen een algemeen erkende Christe
lijke feestdag is. Op alle kalenders, in alle agenda's wordt het als bijzondere
dag genoemd.
Toch is er verschil met het Kerstfeest. Daaraan doet zo ongeveer iederen
mee. Overal staande dennebomen met kaarsjes, klinkt de muziek van de Stille
Nacht. Met Pasen is dat anders. O ja, wel zijn er de kippetjes met gekleurde
eieren in de etalages, maar de muziek op de achtergrond is toch van minder
gewijd gehalte. In de wereld weet men met een kerstkind nog wel, maar met
een opgestane Heer geen raad. Wat moet een modern mens zich daarbij den
ken
En in de kerk Het is opvallend, dat wel eens de typeringen Advents-
gemeente, Pinkstergemeente voor de kerk worden gebruikt, doch slechts zelden
of nooit Paasgemeente. We kennen de paashaas, eten paasbrood, kleden ons
op ,.paastbest", enz., maar waar is de paasgemeente Frappant, dat die com
binatie nauwelijks wordt aangetroffen.
En toch gaat het over een gewichtig feest. Oscar Cullman heeft in zijn
bekende boek Christus und die Zeit" indertijd nadruk gelegd op de aandui
dingen D-day en V-dag.
Het was kort na de tweede wereldoorlog, en iedereen wist, dat de beslissing
in die oorlog al ver voor het einde was gevallen. Men kan de invasie in Nor-
mandië noemen, 6 juni 1944, bijna een jaar voor de uiteindelijke overwonning
(V Victory overwinning). De beslissing (D decision beslissing)
gaat aan de uiteindelijke volkomen triumf vooraf. Zo is Pasen de D-day voor
de kerk 1 Eenmaal komt Christus' glorie volledig openbaar, in de voleinding
van alle dingen, maar de opstanding van Christus is een beslissend moment.
Zien wij het nog zo Beleven we het werkelijk zo Zeker, we zullen niet
ontkennen dat Pasen belangrijk is, en we verzetten ons als aan de historiciteit
van dit heilsfeit wordt getornd. Terecht.
Maar juicht er nog echt een toon in ons hart, horen we het preludium op
wat komen gaat wel heel duidelijk Schokt het ons met een hevigheid, die de
oude fundamenten van ons bestaan doet trillen
Revius voelde iets van de verwondering, toen hij vroeg Wie vermoedde,
dat de dood ook sterven kon
Wellicht hebt u ook wel eens gelezen over de bijzondere plaats, die Pasen
in de Oosterse kerken heeft. Men beleeft er in de liturgie de overgang van het
donker naar het licht, van de dood naar het leven. Het is er niet maar een
gedenken van een historisch feit, zoals wij ook zouden kunnen zeggen 1600,
slag bij Nieuwpoort, maar het is een vieren van het mysterie. Men is er bij
betrokken. Het koor zingt .Gisteren werd ik met U begraven, heden word ik
met U, de Opgestane, opgewekt Verheerlijk ook mij. o Christus, in Uw
Koninkrijk". Telkens roept de priester „Christus is opgestaan", en de ge
lovigen antwoorden Hij is waarlijk opgestaan". Zo is het één uitbundig feest,
niet maar van een D-day in het verleden, maar ook, opnieuw, in het heden
Natuurlijk, wij zingen ook onze paasliederen. Er zit iets uitbundigs in, ge
lukkig maar. Toch hebben we maar één Paaszondag tegenover zes of zeven
lijdenszondagen. U zegt Het heeft diepe zin om veel over het lijden van de
Heer na te denken. Ik zal het niet ontkennen. Het kruis is ook een machtig,
centraal gebeuren. Zonder het kruis kunnen we ons de opstanding niet denken.
Toch frappeerde het mij dat een kenner van de muurschilderingen in de
catacomben eens schreef, dat er maar weinig zijn, die betrekking hebben op
het lijden en sterven van Christus. De zegepraal over dood en graf stond bij
de eerste christenen op de voorgrond. God redt uit nood en dood De op
schriften op de graven spreken van „in pace", telkens herhaald, even goed op
de graven van kinderen als van volwassenen. Dat was een geloofsbelijdenis
van de Paasgemeente. Op het beslissende moment, de D-day, had Christus
de vrede verworven Dat was troost in moeilijke tijden.
Het was Thomas a Kempis die eens deze jubelende woorden neerschreef
„Daar is geen groter en heerlijker feest in het hele jaar dan het paasfeest. Dan
klinkt het door alle gezangen heen Halleluja.
Oftzë Heer Jezus Christus, de Vorst des Levens, is opgestaan uit het graf.
Nu is de dood overwonnen, nu is de deur van het eeuwige leven geopend.
Hemel en aarde en alles wat daarin is moet nu juichen en jubelen.
Open ook gij uw mond, mijn ziel, en zing Hem nu reeds prijs en lof, wien
ge eens lofzingen zult in eeuwigheid, Halleluja
Zo ontdekken we in vroeger eeuwen steeds weer de intense paasvreugde.
Het kwam ook in verzen tot uiting, zoals in een paaslied van de twaalfde eeuw,
waarvan het laatste couplet luidt
Christus is nu verrezen,
laat ons vrolijk wezen
De dood verloor zijn heerschappij,
Christus maakt ons van banden vrij
Halleluja
Maar is dit alles in onze tijd niet tot een onmogelijke zaak geworden Is
Pasen in onze wereld niet overbodig gebleken En kan het in de kerk, die nog
iets van het moderne levensgevoel verstaat, wel echt worden gevierd en als
uitgangspunt voor de verkondiging worden gemaakt Heeft Pasen zijn be
slissende betekenis als D-day niet verloren
Ik geloof er niets van. Juist het tegenovergestelde is waar. Als in onze tijd
veel over doodsdrift en doodsangst, over een „sein zum Tode" wordt gespro
ken, dan is de boodschap van Pasen machtig Het is nu een er zijn voor het
Leven Dat geeft perspectief.
Als men vraagt naar de zin van het bestaan en van ons werk, dan grijpen
we terug naar Paulus, die zijn lange en inhoudsvolle hoofdstuk over de op
standing, 1 Cor. 15, besluit met de zekerheid dat onze arbeid nu niet vergeefs
is, „in de Heer".
Als in onze wereld veel gesproken wordt over de betekenis van het lichaam
en van de „lichamelijkheid", dan zegt Pasen ons, dat het heil niet buiten dat
lichaam omgaat, integendeel, het is er nauw mee verbonden. Geen wonder, dat
de kerk zoveel waarde hechte aan de lichamelijke opstanding van de Heiland.
Op voetspoor van Paulus, die stelt, dat als het niet echt gebeurd zou zijn, ons
geloof inhoudsloos wordt 1
De D-day geeft uitzicht op de V-dag, op de dag van de overwinning. Dan
ligt het leven en de wereld open. Zo is er na Pasen toekomst
Velen hebben het tegenwoordig over het jaar 2000. De kerk weet het jaartal
niet. maar gelooft in de toekomst van het nieuwe Rijk, met kosmische dimensies.
De Opgestane Heer is garant.
Dat heeft consequenties voor het heden. Het vraagt om het belijden van
Jezus als Heer in alle sectoren van ons bestaan. Om dienst aan Hem, tot aan
de einden der aarde „Werelddiaconaat")De beslissing is er immers!
Dat stimuleert tot actie.
Ik zeg het allen, dat Hij leeft,
dat Hij verrezen is,
en het is een troost,
dat Hij temidden van ons leeft
en eeuwig bij ons is. W. KATS.
't Was nacht en stil in Jozefs hof,
Een hof geheel verlaten
Geen Eng'len zongen er Gods lof
Er vloekten wat soldaten.
Te moeten passen op een graf
Een onbegrepen wake
Het ging ze maar weerbarstig af
Wat deed dit nu terzake
De Nazarener was toch dood
Waarom dan nu dit waken
Wat vreest men van die dooie Jood
Wat kon die nu nog maken
Dan schijnt opeens een hemels licht
't Rotsgraf kraaktde aarde beeft
De wachters zien een vreemd gezicht
't Is of heel d' omgeving leeft.
Ze vluchten weg als op bevel
Ze gaan ijlings naar de stad
Alsof de duivel uit de hel
Vlak ze op de hielen zat.
't Werd dag en licht in Jozefs hof
Waar d' Engel zat te kijken
Jezus stond weer op God zij lof
De dood moest voor Hem wijken.
B. Lestnew Br.h. Pasen '67
Men verzoekt ons opname van het vol
gende
GOEDE VRIJDAG.
Liturgie van het Kruis.
Vanaf de eerste eeuwen overweegt de
christenheid op Goede Vrijdag de geheimen
van het kruis. In een dienst die, naar op
bouw en soberheid, de traditie van de sy
nagoge voortzet, wordt het gehele lijdens
verhaal gelezen. Aansluitend worden de
gebeden voor Kerk en wereld gezegd. Ten
slotte wordt men, ziende op het kruis, en
luisterend naar de Improperia (d.i. het
„beklag Gods") bepaald wel tot boetedoe
ning geleid. Verder kent deze dienst de
stille momenten voor persoonlijke overwe
ging en neemt het lied een belangrijke
plaats in. Naast samenzang heeft solozang
plaats, dit jaar door de bas Janus Mondeel.
Het orgel wordt bespeeld door de heer
S. Sanders. De lezingen en voorbeden
worden verzorgd door oudere en jongere
leden van verschillende kerkgenootschap
pen. Deze dienst in Middelburg, voorbe
reid door het „Vrijdagavondgebed", wordt
gevierd in de Engelse Kerk, aanvang drie
uur.
C. B. Bisschop.
Paasfeest feest van het Leven Moge
de blijdschap over 't nieuwe leven uitstra
len over- de wereld. Laten we daarom bid
den. Maar ook, dat elke christen een eer
lijk getuige mag zijn van dit blijde, nieuwe
leven. Wij bidden daarom bijzonder voor
alle evangelisatiewerk.
Een garnaal is een wonderlijk beest.
Idij heeft een hard schild, maar daar
onder levert hij een heerlijke versnape
ring. En laat ik u eerlijk zeggen die
garnaal heeft een bizonder warm gevoel
bij mij wakker geroepen op donderdag
9 maart j.l. 'k Mocht toen tegenwoordig
zijn bij de opening van de nieuwe kerk
van Arnemuiden.
Het is een pracht-gebouw geworden
met diverse bijlokalen, een echt modern
ontvangstcentrum. En wat zaten die
banken heerlijk.
Aan die banken is een heel verhaal
verbonden. Gedurende vier seizoenen
zijn veertien vrouwen'bij de kosteres
twee avonden per week bijeengekomen
om garnalen te pellen voor de kerk. En
de kinderen zijn niet achtergebleven
toen de ouderen zo'n goed voorbeeld
gaven.
Twintig kinderen zijn óók twee avon
den per week gekomen om de garnalen
eetbaar te maken. En het resultaat van
dit alles aan de Bouwcommissie kon
een bedrag van zegge en schrijven
twaalf duizend gulden worden overhan
digd. En van dit bedrag konden de ban
ken van de kerk volledig worden be
taald, mede dank zij de arbeid van vele
mannen, die de banken hielpen opstel
len.
Er was nog een derde huis, waar ook
nog de oecumene betracht werd. Hier
pelde een Christel. Geref. en een Her
vormde mee.
Zonder aan waardering voor vele
andere activiteiten tekort te doen meen
ik, dat hier wel een bizonder ere-saluut
mag worden gegeven. De betreffende
twee woningen zullen wel een zeer ken-
vervolg op pag. 2)
In Uw goedheid, Vader, hoor;
Leen aan ons bidgebed Uw oor
We leggen onze smeking, Heer,
Need'rig voor Uw aanschijn neer.
Gij, die onze nieren proeft
En weet hoezeer ons 't kwaad bedroeft
De zwakheid kent van ons verweer,
Wees toch onze sterkt', o Heer!
U belijden w' onze schuld,
De grote schuld, die onverhuld
Zich paart aan onze zondensmet
't Schenden van Uw heil'ge wet.
Scheld, Uw naar tot heerlijkheid,
Uit louter goedertierenheid,
Om Christus' bange lijdensstrijd,
Vader, onze zonden kwijt.
Dat Uw Geestesartsenij
Ons middel ter genezing zij
Van melaatsheid 'ons bevrijdt,
't Nieuwe leven ons bereidt.
U, Drieënig God en Heer,
U, U. zij bovenal de eer
Voor 't geen G' als Vader hebt gedaan;
Neem ons dank- en loflied aan.
18/2 '67 Br.h.
B. Lestnew
Vrij naar Gregorius de Grote.