^Z^eeuwóe ^ICerkbode
PINKSTERBEWEGING
dn)
HET DUUR
BETAALDE HALLEL
Avondmaal vieren....
Het Rooms-Katholiek Kerkelijk Recht
20e JAARGANG No. 36
18 MAART 1966
„Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN ZEELAND
Redactie Ds. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. B. Wentsel, Brouwershaven Ds. G. van Wilgenburg, Middelburg.
Correspondentie-adres Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
MedewerkersJ. A. van Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen J. Bosman, Vrouwenpolder
Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Ds. H. Eikelboom, Heinkenszand Drs. A. Elshout, Koudekerke
Ds. W. Kats, Apeldoorn Ds. A. G. Kornet, Vlissingen Dr. P. C. Kraan, Vlissingen
Ds. G. S. Oegema, ArnemuidenDs. D. Ringnalda, Middelburg Drs. J. Vlaardingerbroek, Ermelo.
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager
Losse nummers 15 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
<=:YYleditatie
Looft de Here, want Hij is goed.
Deze woorden heeft de Heiland op z'n lippen genomen in de nacht,
toen Hij verraden werd. Immers, Ps. 118 vormde het slot van de zgn.
Lofzang, die Israël jaar op jaar op z'n Paasfeest zong ,,En als zij de
lofzang gezongen hadden, gingen ze uit naar de Olijfberg", lezen we in
Matth. 26.
Straks, in de hof Gethsemané, horen we niet meer het loflied, maar de
angstige smeking. En op Golgotha de bangste van alle vragen „Mijn
God, mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten
Jezus Christus heeft het Hallel duur betaald. En de duivel zal gehoond
hebben Ge hebt te vroeg gezongen.
Ook in zijn lijden en sterven, juist in zijn lijden en sterven, heeft onze
Heiland bevestigd, dat de Here goed is. Hij is op de weg des Vaders
gebleven en heeft het Hallel gehandhaafd. Ook onder de helse verlating
zondigt Hij niet in ondank en opstand.
Hij heeft voor zijn kerk haar Hallel betaald en gekocht. Uit zijn lijden
is de blijdschap van de kerk. De traan van het zonde-berouw, de klacht
over de nood, de kreet uit de diepte zullen niet het laatste zijn. Reeds
hier mag Gods kerk zingen van hulp en heil, haar aangebracht. En in
Christus is haar het eeuwige Hallel gewaarborgd.
Onze vreugde is duur betaald. Alleen zijn kruis heeft ons gegeven wat
ons eeuwig juichen doet. We bedwingen onze stem van geween en onze
ogen van tranen. Ook onder de bange zelfkennis en onder het bittere
zonde-berouw en onder het felle verdriet van de aarde mogen we hopen
op de vervulling van het Hallel, dat onze Heiland gezongen heeft in de
nacht, toen Hij verraden werd
Dat eeuwig ruist door 's hemels sferen
het nieuwe lied, waarvan de woorden
God Zelf zijn kinderen zal leren,
die Hem in 't lijden toebehoorden.
Eens wordt in al de dorre monden
van de bedroefden en bezeerden
die in de schaduw van hun zonden
en angsten 't jubelen verleerden.
De glorie van dit lied gegeven,
Dat uitstijgt boven smart en vrezen
En over grens van dood en leven
enkel triomf en lof zal wezen.
G. S. O.
Voor het eigenlijke begin van de
pinksterbeweging in de 20e eeuw moe
ten we in onze gedachten weer naar
Amerika gaan.
Zoals we reeds gezien hebben kwa
men vóór 1900 ook al onderwerpen ter
sprake, die we in de pinksterbeweging
van de latere tijd terug vinden, in meer
dere of mindere mate aanvaard.
In 1901 kwam er iets nieuws bij. Stu
denten van de bijbelschool in Topeka
(in Kansas) hadden onder leiding van
één hunner leraren studie gemaakt van
de geestesdoop. Zij kwamen tot de con
clusie, dat het spreken in tongen het in
de Schrift aangewezen bewijs van de
geestesdoop was. Toen men eenmaal
deze conclusie had getrokken bad men
voortdurend om deze gave te mogen
ontvangen. Dit gebeurde, en daarmee
was de aandacht gevestigd op de glos-
solalie. Sedertdien zijn de pinksterbe
weging en het spreken in tongen niet
meer los van elkaar te denken.
De glossolalie bleef niet tot Topeka
beperkt. Ook in Los Angeles deden zich
deze verschijnselen voor.
De naam Los Angeles is belangrijk
voor de pinksterbeweging in Europa.
In 1906 was een Noors methodisten
predikant, Thomas Ball Barratt, die een
collecte-reis voor zijn kerk maakte, ge
tuige van de wonderlijke dingen die
daar gebeurden. Hij had reeds de in
vloed ondergaan van de geschriften van
Finney. Toen hij hoorde wat er in Los
Angeles gebeurde ging hij vanzelfspre
kend zo spoedig mogelijk daarheen. In
een van de samenkomsten werd ook hij
met de Heilige Geest gedoopt, en ging
in tongen spreken. Hij heeft hierover
geschreven, en vertelt, dat hij in ver
schillende voor hem vreemde talen ach-
tereènvolgens predikte, en tenslotte een
prachtige bariton-solo zong.
Ds. Barratt heeft zijn ervaringen in
Noorwegen verteld. Daar ontstond een
pinksterbeweging, die zich vandaar
heeft uitgebreid over West Europa.
In Oslo kwam Ds. Paul, die in het
vorige artikel reeds genoemd werd, er
mee in aanraking, evenals een evange
list uit Hamburg Emil Meyer.
Twee meisjes, die in tongen spraken,
werden door Meyer op samenkomsten
in Duitsland geïntroduceerd. Deze sa
menkomsten verliepen als regel zeer on
rustig. In verschillende gevallen had
men reden om over excessen te spreken.
Vooral in Kassei gebeurden allerlei
wonderlijke dingen.
Vanzelfsprekend had de pinksterbe
weging, zoals die zich in het begin in
Duitsland openbaarde, voor- en tegen
standers. Er was ook een soort „mid
dengroep", die wel met de pinksterbe
weging sympathiseerde, maar de exces
sen zeer beslist afwees.
De voorstanders van de glossolalie
hielden in 1908 een conferentie in Ham
burg. Daar ligt het eigenlijke begin van
de pinksterbeweging in Duitsland. Bo
vendien kunnen we zeggen, dat tóén de
wegen van de pinksterbeweging en
de Gemeinschaftsbewegung gescheiden
zijn. Op verschillende punten konden
de mensen van de Gemeinschaftsbewe
gung niet meegaan. Zij gaven in sep
tember 1909 de zgn. Betlijnse Verkla
ring uit, waarin de pinksterbeweging
absoluut veroordeeld werd. In deze ver
klaring stond bijvoorbeeld, dat de pink
sterbeweging niet „van boven" is, maar
„van beneden", en dat er daemonen in
werken die, door satan geleid, leugen
en waarheid vermengen, en de kinderen
Gods verleiden. (Voor een goed be
grip van deze verklaring mogen we niet
uit het oog verliezen, dat die werd op
gesteld kort nadat zich allerlei excessen
hadden voorgedaan, die vooral in later
tijd ook door de mensen van de pink
sterbeweging zelf werden afgewezen.)
Ook op de conferentie van Gnadau
in 1910 werd een afwijzend standpunt
ingenomen tegenover bepaalde tenden-
zen in de pinksterbeweging.
Het ,,Gnadauer Gemeinschaftsver-
band" heeft in 1960 een dergelijk stand
punt ingenomen. Dit gebeurde in sa
menwerking met „Die Deutsche Evan
gelische Allianz" (een verband, niet
van kerken en gemeenten, maar van
afzonderlijke gelovigen), en „Der
Christliche Gemeinschaftsverband" van
de zijde der pinksterbeweging).
In hun gemeenschappelijke verklaring
werd het volgende gesteld
1. De wedergeboorte en de geestes
doop zijn volgens het Nieuwe Tes
tament één en hetzelfde, bewerkt als
wonder van Gods genade.
2. De leer van het perfectionisme, als
zou er reeds op aarde een toestand
van zondeloosheid mogelijk zijn
„In zijn beroemde toespraak van 25
januari 1959 in de Benedictijnerabdij
van Sint Paulus buiten de muren te
Rome gaf paus Johannes ook opdracht
voor de herziening van het kerkelijk
wetboek. Hiertoe richte hij op 28 maart
1963 'n pauselijke commissie op. Deze
commissie werd op 20 november door
Paulus VI ontvangen en enkele benoe
mingen 'werden gedaan om deze com
missie nu definitief aan het werk te krij
gen", aldus katholiek Archief van 25
februari 1966.
Naar aanleiding van dit bericht heb
ben we het rooms-katholiek wetboek
weer eens op tafel gelegd. Het lijkt mij
immers geen gemakkelijke taak deze
2414 canones in 'n handomdraai te ma
ken tot 'n goed geordend geheel, dat
na het concilie, zal moeten dienen als
leidraad voor de rooms-katholieke kerk.
Het is dan ook te begrijpen dat men van
r.k. zijde spoed wil zetten achter dit
voor de gelovigen, moet afgewezen
worden.
3. De tongentaai kan zeker een wer
king van de Heilige Geest zijn, maar
er mag geen overwaardering van
bepaalde geestesgaven plaatsvinden.
4. De vruchten van de Geest hebben
voorrang op de gaven des Geestes.
5. De moderne heilsprofeten met hun
massa-vergaderingen voor gebeds
genezing moeten afgewezen worden.
6. Men is eensgezind in een groot ver
langen naar de toerusting door de
Heilige Geest met Zijn gaven, in de
zin van 1 Cor. 12—14; Rom. 12;
6 e.v. Ef. 4:11 en 12.
A. G. K.
hele geval. In dit wetboek wordt im
mers heel de wetgeving besproken over
het gemengde huwelijk en over tal van
andere zaken die vandaag de dag aan
de orde zijn (b.v. het priestercelibaat).
Men vraagt zich echter, aldus het ka
tholiek archief, zelfs te Rome af hoe
lang dit alles duren zal. Vooral als men
het oog laat vallen op de nieuwe benoe
mingen die de paus in dit verband ge
daan heeft. Tot voorzitter werd immers
benoemd 'n tachtigjarige prelaat, P. Ci-
riaci, die naast deze functie nog 16 an
dere functies bezit, die al zijn tijd op
eisen
Tot secretaris werd 'n Jezuït be
noemd, nl. de 70-jarige R. Bidagor, die
wegens het bereiken van de te hoge
leeftijd als prof. de laan werd uitge
stuurd. Verder is deze man nog consul-
tator bij vijf Romeinse congregaties,
waaronder degene die „huwelijkszaken"
behandeld. Daarenboven zeggen zelfs
ENKELE VRAGEN
Wij moeten er maar geen geheim van
maken. De viering van het Avondmaal
stelt velen teleur. Meer dan menigeen
denkt. Men verwacht een merkbare ze
gen, zo een die je wat doeten je
komt er niet anders vandaan dan je er
heen ging. Als anderen dan dankbaar
over de viering van het Avondmaal
spreken, kan je daar moeilijk inkomen.
Ovedrijven zij Of ligt het toch aan
iets dat je zelf mist
Niet alle mensen zijn gelijk. Daarom
is de beleving van de Avondmaalsvie
ring bij de een anders dan bij de ander.
Dat behoeft niet te verontrusten. Er zijn
naturen, die fel en gevoelig leven, en de
viering van het Avondmaal anders on
dergaan dan meer gelijkmatig gestem
den. De verwerking, geestelijk en psy
chisch, kan van mens tot mens zo ver
schillen Soms lees je het van de ge
zichten of uit de houding af. 't Kan
zelfs voor dezelfde man of vrouw ver
schillen van Avondmaal tot Avondmaal.
Duidelijk aanwijsbare omstandigheden
kunnen dat veroorzaken.
Anders ligt het, als Avondmaal vie
ren je niets meer doet, helemaal niets.
Er zijn er die in eerlijke ogenblikken
toegeven dat zij evengoed weg kunnen
blijven. En soms doen zij het. Zij kun
nen dan onmogelijk verklaren iets te
hebben gemist, Avondmaal of geen
Avondmaal. Dan zit er iets niet goed.
Want wie ik ook ben, en hoe ik geeste
lijk ook in elkaar zit, wat het Avond
maal van de Heer is kan niet onduide
lijk zijn. Hij heeft het gegeven als 'n
levend teken en zegel. Het bezegelt dat
er tussen Hem en mij een wonder is ge-
vervolg op pag. 2)
zijn goede vrienden te Rome, aldus Ka
tholiek Archief, dat, als men hem zal
laten begaan, men na 20 jaar nog geen
nieuw kerkelijk wetboek zal bezitten
Met zo 'n remmer, aldus Katholiek Ar
chief in vaste dienst, kan men niet op
schieten.
Men vraagt zich terecht in r.k. mid
dens dan ook af, hoe lang deze span
ning tussen wettelijkheid en menselijk
heid nog duren moet. Het concile, al
dus deze theologen, heeft, voor tal van
zaken, nieuwe perspectieven geopend,
maar zolang deze niet in het kerkelijk
wetboek zijn verdisconteerd, zit men,
aldus zei mij in 'n persoonlijk gesprek
'n vooraanstaand r.k. theoloog, gewron
gen tussen concile en wetboek.
Deze moeilijkheid wordt ook in de
praktijk gevoeld. Het is opvallend dat
mgr. Bekkers, met het concilie op de
achtergrond, begrip vroeg voor twee
r.k. priesters die hun ambt hadden neer
gelegd, terwijl kard. Frings in Keulen
zo'n daad van een van zijn kapelaans
„schandalig en onbeschaamd" noemt,
steunend op het kerkelijk recht, die zo
iemand maar onmiddellijk „eerloos" (in-
famus) noemt.
Als men deze dingen uit de praktijk
naast elkaar legt, dan vraagt men zich
toch wel af, waarom men in Rome niet
wat meer spoed achter al deze zaken
zet, door b.v. heel wat jongere mensen
in zo'n commissie te zetten, of mensen
die minder taken hebben. Of moet men,
met veel r.k. mensen, achter datgene
wat nu te Rome gebeurd, 'n vraagteken
zetten in deze zin dat deze paus toch
niet zou zijn 'n wat men na Johannes
mocht verwachten, 'n voortvarend
iemand die de nood van deze tijd be
grijpt Was hij, en dat is 'n andere
vraag, misschien vooruitstrevend en
heeft men hem „conservatief" gemaakt?
Zo juist geeft mijn radio het bericht
door dat Paulus VI Ottaviani heeft be
noemd tot voorzitter van de commissie
die de geboorte-beperking onder de
ogen moet nemen... een vraag slechts...
welke weg gaat men hier op en waarom?
M. V. J. DE CRAENE.
