BEDENKELIJK
Predikbourton zondag 30 januari 1966
1
In ons vorige artikel schreven we
over de ernst en het doorzettingsvermo
gen van onze Generale Synode om we
ken achter elkaar geconcentreerd bezig
te zijn, soms met „kleingoed", maar
vaak met hoogstbelangrijke vraagstuk
ken, die heel ons kerkelijk leven raken.
De deputaten studeren, de commis
sieleden rapporteren, de synodeleden
spreken, corrigeren, animeren, amende
ren, enz. Het kost vele uren denken en
werken voor een gewichtig besluit
wordt genomen.
Nu komt het wel voor dat er onder
de Synodeleden geen eenstemmigheid
is. Vaak begint dit verschijnsel al bij de
deputaten, die het niet eens werden, en
dat zet zich dan meestal voort in de
commissie, die met een voorstel moet
komen. Geen wonder, dat ter Synode
wel eens verschillende geluiden worden
gehoord.
Het kan zijn, dat er een kleine min
derheid is, die niet te overtuigen is. Met
meerderheid van stemmen kan dan toch
een beslissing worden genomen, die
„voor vast en bondig moet worden ge
houden". Met het bekende „tenzij" uit
de oude Kerkorde. „Tenzij, dat bewe
zen worde, dat het besluit in strijd is
met Gods Woord en de Kerkorde.")
Maar het is ook mogelijk, dat het an
ders gaat. Er zijn kwesties, die zeer on
duidelijk liggen. Waarbij alle achter
gronden niet diréct helder zijn. Waarbij
de consequenties niet te overzien zijn,
als men een beslissing in een bepaalde
richting neemt. Nu kan men met een
kleine meerderheid een besluit nemen.
Als het over een zuiver zakelijke kwes
tie gaat, is het mogelijk zo te beslissen.
Soms móét men verder, móét men tot
een decisie komen. Maar er zijn ook
andere gevallen. Waarbij de tijd niet
dringt en waarbij een flinke groep Sy
nodeleden te kennen geeft, dat een zaak
niet rijp wordt geacht voor besluitvor
ming. Dan is het beter om de betreffen
de aangelegenheid opnieuw in studie te
nemen. Dit kan dan van grote ernst ge
tuigen.
Zo iets is onlangs gebeurd. Over de
„kwestie Assen 1926" is geen uitspraak
gevallen. De meningen stonden nogal
tegenover elkaar. Sommigen wilden de
binding aan Assen zonder meer ophef
fen, omdat, naar men meent, een be
paalde uitleg van Genesis 3 is vastge
legd. En er moet vrijheid van exegese
zijn. Anderen zagen het als moeilijk,
om dit zonder meer te doen. Is hier niet
veel meer aan de hand Hoe functio
neert het door ons aanvaarde Schrift
gezag Wat zijn de consequenties in
onze kerken De theologen denken
lang niet gelijk, men is er nog niet op
„uitgestudeerd". Is het wonder, dat de
Synode niet tot een uitspraak kwam en
een nieuw deputaatschap in verband
met deze gewichtige kwestie benoemde?
Vanzelfsprekend, dacht ik.
Maar nu Trouw! Het dagblad, dat
ik al vele jaren elke dag, meestal met
genoegen en instemming lees. Natuur
lijk heb je wel eens bezwaar tegen een
„kop", die meer sensationeel is, dan
reëel. Het maken van goede „koppen"
blijkt een zaak apart te zijn. Zie daar
over ook nog onder.
Met een hoofdartikel ligt het anders.
Mijn niet-kerkelijk dagblad heeft nu
helaas in dit opzicht de grens overschre
den door het hoofdartikel in het num
mer van 15 januari met als opschrift
„Bedenkelijke methode", waarin het
Synodebesluit, waarover ik boven
schreef, gekraakt wordt.
„Geen enkele bewondering." „De
Synode maakt zich in veler ogen bela
chelijk." „Men moest een beslissing
niet uit de weg gaan." En dan dit„De
Synode nadert uit een begrijpelijke
angst voor scheuring bedenkelijk dicht
de karakterloosheid. Dat laatste is echt
een nog grotere blamage voor een kerk,
dan een uiteengaan van mensen met
aan elkaar tegenovergestelde opvat
ting".
Van dit artikel begrijp ik niets. Aller
eerst zou ik aan de hoofdredacteur kun
nen vragen Wie heeft u tot overste
en rechter over een Generale Synode
van Gereformeerde Kerken gesteld in
zulk een moeilijke materie
Vervolgens Waarom in een blad,
dat geen binding aan een bepaalde
kerk heeft, maar wel door veel Gere
formeerde mensen gelezen wordt en
gesteund wordt, zulke grote woorden
publiek neer te schrijven Belachelijk,
karakterloos, blamage, dat is nogal wat.
Ik schaam me over mijn dagblad. Ik zou
het zo graag in alles „trouw" blijven.
Maar dit gaat te ver. Nota bene, nu
een zo gewichtige zaak, waarbij de uit
leg van de Schrift gemoeid is, waarbij
de consequenties niet te overzien zijn,
aan de orde is en nog niet duidelijk ligt,
nu zou een uiteengaan minder blamage
zijn Dus maar weer kerkscheuring.
Te prefereren boven verdere studie van
een deputaatschap Hoe is het moge
lijk
Jammer, dat Trouw dit publiceerde.
Jammer, dat de hoofdredacteur, die
vaak zulke wijze dingen kan zeggen en
schrijven, dit in zijn krant liet opnemen.
Bedenkelijk, als men voorzichtigheid en
genuanceerdheid in de buurt gaat bren
gen van karakterloosheid. Trouw be
wees hiermee de kerken, waarin het
blad zeker het meest gesteund wordt,
geen dienst. Dit was „grensoverschrij
ding".
We weten, hoe moeilijk de dingen
liggen. Dit komt op een Synode open
baar. Openbaar, omdat de pers er bij
mag zijn. Vlakbij, zoals ik de vorige
week schreef. Maar dan moet men daar
geen misbruik van gaan maken. Scheps
geeft, zonder sensationele koppen en
zonder subjectieve beoordeling verslag
van de zittingen. Hulde Maar wat te
denken van een kop in Trouw Mor
gendienst bij Gereformeerden rommelig,
in plaats van, b.v. Gereformeerden
zoeken nieuwe vormen van liturgie. Dat
zou heel wat positiever zijn geweest.
Wat te denken van een artikel in Cen
traal Weekblad over de „Synode van
de aarzeling met een sterk subjectie
ve benadering. Terwijl men weten kan,
dat aarzeling ook vervangen zou kun
nen worden door voorzichtigheid, be
scheidenheid, geduld of wijsheid Nee,
dan liever geen pers meer op de Syno
de. Laten we dan de informatiedienst
het alleenrecht geven, want van deze
instantie krijgen we rustige objectieve
voorlichting. Alleen zou ik Scheps niet
willen missen met zijn bondige samen
vattingen van wat de sprekers zeggen.
Woorden als belachelijk, karakterloos
(Trouw), irritant (Centraal Weekblad)
zouden dan niet meer vallen.
Er is een oud gezegde Schiet niet
op de pianist, de man doet zijn best
Het moge ook voor een Generale Sy
node gelden, die zich door stapels stuk
ken en tientallen vragen moet heenwer-
ken. Het is geen sinecure nu Synodelid
te zijn. En „het heil van de kerken is de
hoogste wet", zei men eens. Goed, mis
schien niet de hoogste, maar toch wel
een belangrijke wet.
Ik meen, dat men dit rond de zaak
Assen duidelijk heeft gezien. Wie hier
kerkscheuring propageert, weet niet,
wat hij doet. Een bedenkelijke zaak
Het verleden heeft ons toch wel wat
geleerd. Zelfs Assen.
Moge er zegen rusten op de wijze
beslissing die werd genomen. En moge
veel licht geschonken worden aan hen,
die verder moeten studeren en rappor
teren W. KATS.
INGEZONDEN STUKKEN
(buiten verantwoordelijkheid der redactie)
FIGUREN karakters
ROND JEZUS
Dit groot Rel. spel in vier delen ho
pen wij D.V. 4 febr. in het Ledeltheater
te Oostburg uit te voeren.
We trachten ons te verplaatsen naar
de tijd van het Romeinse rijk.
Door omstandigheden (mogelijk een
niet willen leven onder de Romeinse
heerschappij) hadden zich vele Joden
aan de Noordkust van Afrika gevestigd.
Later werd dit echter ook bezet gebied
van Rome.
Simon van Cyrene (Simon Niger)
had zich met de zijnen (Deborah zijn
vrouw en Ezechiël als knecht) in Cy
rene gevestigd als landbouwer.
Als Deborah hen op het open koren
veld eten komt brengen spreken zij over
hun beide zonen, Refus en Alexander.
Ze hebben verdriet, vooral over Alexan
der.
Daarnaast dreigt er tussen beide en
conflict.
Wat was het geval Gedurig horen
zij berichten uit het moederland over
het optreden van een Jezus van Naza
reth en over zijn grote wonderwerken.
Simon wil niets over deze Man ho
ren. De Verlosser van Israël moet in de
eerste plaats een groot Vorst zijn die
hen van de Romeinse heerschappij zou
verlossen. Maar geen timmerman uit
Nazareth. Minachting en verwerping.
Deborah ontpopt zich als een aan
hangster van Jezus en ook Ezechiël,
hun trouwe knecht.
Als intermezzo komen de Romeinen
het graan opeisen, hetwelk twist veroor
zaakt. Als de Romeinen weg zijn, steekt
Simon zijn koren in brand welker daad
door de vele boeren wordt gevolgd. Ze
wilden aan de bezetter niet leveren.
Gevolg
Simon (als hoofdaansteker van het
verzet) wordt met de zijnen nu gezocht.
Hij vlucht naar Alexandrië, terwijl De
borah en Ezechiël op snelle kamelen
doorreizen in de richting Jeruzalem.
Motief Ze willen Jezus zien en horen.
In het tweede deel komt Simon bij
nicht Naomi te Alexandrië. Naomi is
een bejaarde wijze vrouw (profetes).
Simon denkt hier een schuilplaats te
vinden, maar dat lukt niet.
Naomi ziet visionair-profetisch en ze
verwijst Simon naar Jeruzalem. Daar
zou een taak (kruisdrager) voor hem
liggen. Hij wil niet, maar hij moet. Haar
macht is sterker en Simon vertrekt per
schip naar Joppe.
Tijdens deze dialoog wordt Simon
tegen zijn wil met de Nazerener en
diens werk geconfronteerd.
Naomi ziet in Jezus de Messias, de
Verlosser van zondaren.
Simon heeft (vierde deel) na lang
zoeken werk gevonden bij een rijk heer
te Jeruzalem, n.l. Jozef van Arimathea.
De omstandigheden werken mee, zo
dat Simon, Deborah en Ezechiël daar
ontmoet. Er is vreugde over dit weer
zien.
Maar er valt een schaduw. Beider
standpunt omtrent Jezus is niets veran
derd. Deborah wordt openlijker in haar
liefde voor de Man van Nazareth.
Jozef van Arimathea komt Simon be
zoeken.
In een brede dialoog waarbij Simons
verzet tegen de Gallileër weer fel op
laait, weet Jozef uiteindelijk dit verzet
te breken.
Het vierde en laatste deel sluit niet
aan doch ligt wel in de lijn.
Als Pontius Pilatus ten tonele ver
schijnt heeft hij Jezus reeds een verhoor
afgenomen. Jezus komt zelf niet ten to
nele (te cru), maar in verband met zijn
houding tegenover de Hogepriester, was
dit verhoor noodzakelijk door Pontius
Pilatus.
De droom van Claudia. Veel waarde
hechtte men aan een droom in de Oos
terse landen en vooral te dien dage.
De kleine pro-stem van Claudia is tot
een krachtige pro-stem uitgewerkt.
Het einde van het vierde deel dat te
vens het einde van het stuk is, eindigt
niet met de neutrale houding (onbegrip)
van Pilatus, doch met een treffend ge
dicht van Mevr. v. Walsum—Quispel
(ondersteund door een verlicht kruis)
over Christus als kruisdrager en de
mens als kruisdrager.
U zult het begrepen hebben, lezers,
naast enkele onderdeeltjes welke men
als spel moet zien, loopt er een draad,
een lijn door het spel, door elk deel
zelfs, van pro en contra, van liefde en
haat, begrip en onbegrip ten opzichte
van Jezus van Nazareth.
Het spel wordt in Oosterse kledij ge
speeld.
De spelers zijn aangetrokken uit ver
schillende plaatsen uit West-Zeeuws-
Vlaanderen en uit onderscheidene kerk-
groepen.
We zouden zo gaarne ook van de
overkant enkele belangstellenden
willen zien. Volgens mijn rekening is de
laatste boot goed te halen. Overdenk
het eens.
Uitgever en Redactie dank voor
plaatsing.
Oostburg N. d. Arend.
CLASSIS MIDDELBURG.
Middelburg (Hofpleinkerk) 9.30 uur Ds. Wessel.
2.30 uur Ds. Van Wilgenburg.
5 uur Ds. Joosse.
(Noorderkerk) 9.30 uur Ds. Van Wilgenburg.
5 uur geen dienst.
„Ontmoetingskerk" (Oosterscheldestraat) 8.45 uur
Ds. Joosse.
5 uur Ds. Wessel.
Plan Zuid (Gemeenschapsruimte Schoolgebouw
Rentmeesterlaan 241) 10.15 uur Ds. Joosse.
Gasthuiskerk (Dienst voor belangstellenden) 7.30 uur
Ds. Wessel.
Arnemuiden 10 en 2.30 uur Ds. Oegema.
Domburg 10.30 uur Ds. Verschoor,
2.30 uur Ds. De Craene.
Gapinge 9.30 en 2 uur Ds. Firet te Scherpenzeel.
Grijpskerke 9.30 en 2.30 uur Ds. Den Hengst,
Bed. H. Av. en Dankzegging.
Koudekerke 9.30 en 2.30 uur Ds. Elshout.
Meliskerke 10 en 2.30 uur Ds. Meijer.
Oostkapelle 10 en 2.30 uur Ds. Slingenberg te Goes.
Serooskerke 10.15 en 2.30 uur Ds. Van Wouwe.
St. Laurens 10 uur Ds. De Craene, 2.30 uur Ds. v. Til
Souburg 10 en 2.30 uur Ds. Meijer.
Veere 10 en 2.30 uur Ds. Streefkerk.
Vlissingen (St. Jacobskerk) 9 uur Ds. Verschoor,
(Johanneskerk) 5 uur Ds. Verschoor.
Vrouwenpolder 9 uur Ds. Van Wouwe, 7 uur Ds.
Brederveld.
Westkapelle 10 uur 2.30 uur Ds. Verschoor.
CLASSIS ZEEUWS-VLAANDEREN.
Aardenburg 10 uur 3 uur Ds. Berger te Terneuzen.
Axel 10 en 3 uur Ds. De Graaf te Voorburg.
Breskens 10 uur Dhr. Musch, 2.30 uur Ds. Paksy.
Hoek 11 uur Ds. Hoogerwerf, 2.30 uur
Schoondijke 9.30 en 2.30 uur Ds. Hoogerwerf.
Terneuzen 10 uur Ds. Berger, 4.30 uur Ds. Gispen.
Oostburg 10 uur Ds. Paksy, 2.30 uur Dhr. Musch.
Zaamslag 10.30 en 3 uur Ds. Den Boer.
Zoutespui 10 en 3 uur Ds. Heemskerk.
CLASSIS GOES.
Baarland 10 en 2.30 uur Ds. Brederveld te Souburg,
Bed. H. Av. en Dankzegging.
Borssele 10 en 2.30 uur Ds. Hoogkamer.
Colijnsplaat 10 uur Ds. Feenstra te Scheveningen.
2.30 uur Ds. Van Rheenen.
Driewegen 9-30 en 2 uur Ds. v. d. Veen.
Geersdijk 10 uur Ds. Van Rheenen,
2.30 uur Ds. Feenstra te Scheveningen.
Goes (Westerkerk) 10 u. Ds Tiemersma, Vlaardingen
5 uur Ds. Jansen.
(Oosterkerk) 9 uur Ds. Jansen.
5 uur Ds. Tiemersma.
's-Gravenpolder 10 en 2.30 uur Ds. Goslinga te
Amsterdam.
Heinkenszand 10 en 2.30 uur Ds. Eikelboom.
Kamperland 10 en 2.30 uur Ds. Radder, Bed. H. Av.
en Dankzegging.
Kapelle 10 en 2.30 uur Ds. Juch.
Kruiningen 10 en 2.30 uur Cand. Wolfert te Vinkeveen
Xewedorp 9.15 en 2.30 uur Ds. Koolstra.
Nieuwdorp (Herv. Kerk) 9.15 en 3.45 uur Ds. Pontier
te Vlissingen.
Wemeldinge 10 uur Leesdienst, 2.30 uur Ds. Jansen.
Wissenkerke 10 en 2.30 uur Ds. Kornet te Vlissingen.
Wolphaartsdijk 10 en 2.30 uur Ds. Hoekstra, Lewedorp
Yerseke 10 en 2.30 uur Ds. Booy.
CLASSIS THOLEN.
Anna Jacoba Polder 10 en 2.30 uur Ds. Torenbeek.
Bergen op Zoom 10 en 5 uur Ds. v. d. Klaauw te
's-Gravenzande.
Hoogerheide (Schapendreef 21) 9.45 en 4 uur Ds.
Goedendorp te Nieuwdorp.
Krabbendijke 9.30 en 2.30 uur Ds. Ringnalda te
Middelburg.
Oud-Vossemeer 10 en 3 u. Ds. Vanhaelen te Mijdrecht
Poortvliet 10 uur Leesdienst, 2 uur
Rilland-Bath 9.30 en 2.30 uur Ds. v. d. Veen te
Roosendaal.
Tholen 10 en 5 uur
CLASSIS ZIERIKZEE.
Brouwershaven 10 en 2.30 uur Ds. Goslinga te
Amsterdam
Bruinisse 10 uur Ds. Den Heeten, 5 uur Dhr. Jansma
te Zonnemaire.
Haamstede 10 en 3 uur
Nieuwerkerk 10 uur Dhr. Jansma te Zonnemaire,
3 uur Ds. Den Heeten.
Oosterland 10 en 3 uur Ds. Wentsel.
Scharendijke 10 en 2.30 uur Ds. Scholing.
Zierikzee 10 en 6.30 uur Ds. Nawijn, Bed. H. Av. en
Dankzegging.
Zonnemaire 10 en 2.30 uur geen opgave ontvangen.
