eeuwóe
3£erkbode
Van boven af of/en
van beneden op
Kerkelijk Recreatieschap
Pinksferkriiiek
op zondag 10
19e JAARGANG No. 17
30 OKTOBER 1964
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN ZEELAND
RedactieDs. W. H. Gispen, TerneuzenDs. B. Wentsel, Brouwershaven Ds. G. van Wilgenburg, Middelburg.
Correspondentie-adres Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
MedewerkersJ. A. van Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen Ds. M. V. J. de Craene, Baarland
Drs. A. Elshout, Koudekerke Ds. W. Kats, Goes Ds. A. G. Kornet, Vlissingen
Dr. P. C. Kraan, VlissingenDs. G. S. Oegema, ArnemuidenDs. D. Ringnalda, Middelburg
"en ontkom" Drs. J. Vlaardingerbroek, Ermelo.
Abonnementsprijs
3,50 per halfjaar
bij vooruitbetaling
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager
Losse nummers 15 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
't Was een boeiend bedrijf dat we
in de Antwoord-week '64 hebben kun
nen gadeslaan een boeiend bedrijf dat
een winstcijfer van twintig miljoen
heeft opgebracht. Een bedrijf voor
welks welslagen we Gode dankbaar
moeten zijn. Vooral ook voor het feit
dat negen kerken hierin zo eendrachtig
mochten samenwerken en elkaar hierin
hebben gevonden.
Er is niet alleen een huis des gebeds
geopend, maar de Here heeft vele har
ten en dientengevolge vele beurzen ge
opend en tot dienstbetoon bereid ge
maakt. De Antwoordkerk te Hoogvliet
zal daarvan blijvend getuigen.
Nu zijn er in de loop van de desbe
treffende week enkele impressies gege
ven waaruit ik er inzonderheid één wil
uitlenen en van een woord van critiek
voorzien. Ik doe dit niet als een criti
caster die maar beter deed zijn mond
te houden bij zulk een geestdriftig be
drijf als we beleven mochten. Je hebt
van die mensen bij wie het ook nooit
goed is en die de stemming bederven
als ze hun mond open doen.
Nu, ik wil tot zulke lieden liever niet
behoren. Niettemin heb ik iets op het
hart dat er toch af moet. 'k Heb name
lijk in de bewuste week een spreker
voor de radio beluisterd die zei te ho
pen, dat het bij deze samenwerking niet
zou blijven, maar dat dit pogen op
groter éénheid mocht uitlopen. We
kunnen hier in komen en deze hoop
mede koesteren, zodat ik hier niets te
gen inbrengen mag en wil.
Helaas echter gleed de spreker in
zijn geestdrift daarna toch wel even
uit, dunkt me. Hij voegde aan zijn wens
deze uitspraak toe, dat hij in dit op
zicht niets verwachtte van boven af,
maar van beneden op. De jongeren
zouden het moeten doen en die hebben
we hier in Hoogvliet velen. Kijk, dat
leek me nu niet bepaald een gelukkig
zeggen.
Daar zit voor mijn gevoel iets revo
lutionairs in. Daar zit iets in van de
jongere generatie opzetten tegen de
oudere. Een opzetten van de jeugd te
gen de officiële ambtsdragers als tegen
de onwilligen die dan maar van bene
den opgestuwd moeten worden tot de
I
Donderdag 5 november a.s. dan
zal het er om gaan
De Hervormde en Gereformeerde
predikanten, die zich dit jaar verenigd
hadden in het z.g.n. „Zandkreek-con-
tact", nodigden onze kerkeraden uit tot
het zenden van minstens 2 afgevaar
digden naar hotel „Kamperduin" te
Kamperland, waar het dan zal moeten
komen tot de oprichting van een kerke
lijk recreatieschap „Het Veer se Meer"
en de benoeming van een daarvoor per
sé noodzakelijke werkcommissie.
De samenkomst zal worden gepresi
deerd door de directeur van de Gere
formeerde Stichting voor Maatschappe
lijk Werk in Zeeland, de heer L. A.
Hartman en zijn hervormde collega,
Ds. H. M. Strating hoopt een inleiding
te houden over onze doelstelling en het
desbetreffend basis-statuut.
Wij verheugen ons over de positieve
reakties, die van het merendeel der
hierbij betrokken kerkeraden binnen
kwamen.
Zij geven ons genoegzame grond
voor een gunstige prognose wat betreft
een voorspoedige geboorte in de kraam
kamer van „Kamperduin".
Maar nu de vraag, die wellicht onder
tal van onze lezers leeft„Is dit wel
nodig 1"
hoogte waar deze dominé hen wil heb
ben.
Misschien kwam ik zo onder de in
druk van deze „slip of the tongue" van
deze collega, omdat ik juist, ook al weer
per radio, een dergelijk vreemd geluid
had beluisterd van de leider van de
P.S.P. (de Pacivistische Socialistische
Partij) die ronduit van het rommelige
congres dezer partij verklaarde, dat één
ding toch zo mooi was we hebben ge
lukkig bij ons geen grijskoppen
Mij dunkt, dat dit zweemt naar af
goderij met de jeugd. En ik meen dat
men geen afgod mag maken noch van
N.N. senior noch van N.N. junior.
We moeten geen van beiden in de
watten leggennog minder ze tegen
elkaar opzetten. Ds. Gispen heeft daar
juist schoon over geschreven in een vo
rig nummer over „Oud en jong, con
flict of gesprek Hij schreef over
„nauwe samenwerking tussen jonge en
oude mensen".
Vergeet niet, dat we aan bejaarden
straks een tien procent van de bevol
king in ons land hebben. En dat is dan
als je bij de 65 begint te rekenen. Let
men op de grijskoppen, nu dan zijn het
er veel en veel meer. Grijs en kaal is
een mens maar al te vlug.
Die P.S.P. leider bedankt zeker als
lid bij het verschijnen van de eerste
grijze haren. Maar nu nog even die
dominé in Hoogvliet.
Hij zal toch de officiële instanties
niet voorbij willen lopen. Op de zondag
van de opening van de Antwoordkerk
waren het meest officiële instanties die
aan het woord kwamen. Er was zelfs
een oud-praeses van een Generale Sy
node bij Dr. Kunst van de Gerefor
meerde Kerken en zo vele anderen
meer. Ik wil dan ook maar liefst aan
nemen dat collega N.N. het ontijdig
zo uit zijn mond heeft laten vallen en
't niet zo ernstig bedoeld heeft als het
werd gezegd.
Het even in de kerkelijke pers sig
naleren wilde ik niettemin wel. We
moeten weten wat we aan elkaar heb
ben en aldus bouwen en bewaren van
boven af èn van beneden op.
Brouwershaven B. WENTSEL.
Mijn antwoord mag slechts luiden
Brood-nodig
Waarom
Omdat de Kerk de dure roeping heeft
zich ernstig in te spannen tot het zoe
ken van wegen, die er toe leiden dat
zij als het zout der aarde middenin de
wereld kan staan met haar actief ge
tuigen.
Middenin de wereld van de arbeids
maatschappij („Evangelisatie en indus
trie"!), maar ook middenin de wereld
van ontspanning en natuurgenot, van
sport en spel, van strandleven en zei
lers („Evangelie en recreatie"!), mid
denin de wereld van de vermaaksindus
trie.
Hier is de geestelijke en lichamelijke
volksgezondheid mee gemoeid.
In ons werkmilieu is uiteraard veel
gebondenheid. Dit is nu éénmaal nood
zakelijk.
Maar niet minder noodzakelijk is het
om eens vrij te zijn en deze vrijheid, die
de antipode is van losbandigheid, wordt
ons door verantwoorde recreatie
geboden.
Deze verantwoorde recreatie behoort
tot het maatschappelijk opbouw-werk,
waarin de Kerk heeft samen te werken
met de Overheid en tal van instanties
als de Verenigingen voor Vreemdelin
gen Verkeer, het Rode Kruis e.d.
Zouden wij hierbij als het hinkende
paard achteraan komen, dan zou de bus
al gemist zijn.
Om dit te voorkomen heeft „het
Zandkreek-contact" zich tijdig ingezet
ter voorbereiding van het kerkelijk re
creatieschap.
Dit mag dankbaar geconstateerd,
want Zeeland zal in de loop der ko
mende jaren een zeer bizonder en zeer
gezocht Recreatie-land worden, voor
zover het dit nü al niet is. De Braak
man in Zeeuws Vlaanderen biedt een
uitgroeiend toeristen-comfort en onuit-
puttelijke watersport-mogelijkheden
Op het 22 km lange Veerse Meer
zal het binnen afzienbare tijd wemelen
van zeiljachten, motor- en speed-boot-
jes. Reeds nu neemt het aantal daarvan
jaarlijks toe.
Rondom dit watersportgebied met
zijn vorstelijke afmetingen zullen jacht
havens, campings en bungalow-parken
komen met tal van toeristische voorzie
ningen.
Het is echt niet ondenkbaar dat het
Veerse Meer nog eens herdoopt zal
worden in „Euro-Meer".
„Uitgaande van het Evangelie als de
hoogste levensnorm voor inwoner en
vreemdeling" heeft de Kerk een ant
woord te zoeken op de vragen, die dit
alles op het terrein der recreatie ons al
len stelt.
(5)
In de voorgaande artikelen hebben
we de kritiek van br. Zweers op Zon
dag 10 vrij uitvoerig bekeken, en we
kunnen tot geen andere conclusie ko
men, dan dat het een wonderlijke kri
tiek is. De argumenten uit het teksten
materiaal zijn beslist onvoldoende, en
wanneer hij zijn eigen opvatting weer
geeft, doet hij dat in bewoordingen, die
geheel in overeenstemming met de cate
chismus zijn. Het blijkt moeilijk te zijn
om die bewuste passage uit Zondag 10
te bekritiseren. Br. Zweers is er in ieder
geval allerminst in geslaagd.
Al met al is het moeilijk om aan de
weet te komen, wat hij bedoelt. Ver
moedelijk wilde hij kritiek leveren in
dezelfde geest, als waarin doorgaans in
de pinksterbeweging wordt gesproken
ziekte en onheil zijn directe gevolgen
van het werk van de duivel. Maar om
dat dit in het besproken artikel niet
duidelijk naar voren komt, kunnen we
de mening van br. Zweers alleen maar
met de nodige reserve doorgeven, en
kunnen we beter voornamelijk aandacht
besteden aan de opvatting, die in de
pinkstergroepen algemeen genoemd kan
worden.
Is het waar, dat we bij ziekte en nood
alléén maar te maken hebben met wer
kingen van de duivel
Is de gedachte van br. Zweers juist,
die (m.i.) aan deze gedachte een wat
gematigder vorm probeert te geven door
te stellen, dat God op Zijn tijd de
schutting wegneemt, maar overigens
(wéér m.i.) practisch niet verschilt van
de algemene opinie
Bij de behandeling van de drie tek
sten heb ik geprobeerd duidelijk te ma
ken, dat daarin voor deze mening geen
bijbelse grond te vinden is, maar daar
juist wordt tegengesproken.
Nu zijn er ook andere bijbelgedeel
ten, die bij het spreken over de voor
zienigheid ter sprake zouden kunnen
komen. Het maakt een wat eigenaar
dige indruk, dat die door br. Zweers
in het geheel niet genoemd worden.
Evenals in „De Pinksterbeweging en
de Bijbel" wil ik ook hier wijzen op
Job 1 22 en 5: 18.
In het eerstgenoemde vers zegt Job
„De HERE heeft gegeven, de HERE
heeft genomen, de naaste des HEREN
zij geloofd".
Natuurlijk zou iemand kunnen tegen
werpen, dat Job hier een persoonlijke
mening naar voren brengt, en dat deze
uitroep dus niet gebruikt kan worden
om de „kerkelijke mening" te staven.
Ik mag veronderstellen, dat deze re-
Het kerkelijk Recreatieschap wil een
medium zijn tot onbaatzuchtige dienst
verlening en het zal in gezamelij-
ke verantwoordelijkheid mogelijkheden
scheppen voor de Evangelie-verkondi
ging aan de recreatie. Zoekenden en
voor allerlei aktiviteiten, die een goede
vakantie-besteding in Zeeland als re
creatie-land kunnen bevorderen.
Veel belangrijker dan de vraag wat
wij aan al die vreemdelingen, toeristen,
zeilers en badgasten kunnen verdienen,
is de vraag welke positieve taak wij
hebben om al die mensen van dienst
te kunnen zijn.
Veel belangrijker dan Verdienen is
Dienen
De Zeeuwse Kerken zijn zich dit be
wust en staan nu voor een uiterst be
langrijke opdracht, waaraan het op te
richten kerkelijk Recreatieschap hard
zal moeten werken, mede ter oplossing
van allerlei principiële en practische
vragen, die zich op dit terrein onver
mijdelijk voordoen.
Wij wensen de vergadering van don
derdag 5 november a.s. in „Kamper
duin" de leiding van de Heilige Geest
hartelijk toe.
D. RINGNALDA.
denering niet in overeenstemming is
met de schriftbeschouwing van br.
Zweers, evenmin als inet die van an
dere „pinksterbroeders". Ik voor mij
houd deze uitroep (inderdaad allereerst
van Job en uit zijn hart gegrepen, en
daarbij een uitspraak, waaraan hij zich
zelf niet steeds gehouden heeft) als een
waarheid, die met Gods wil doorgege
ven werd een waarheid voor iedereen
en altijd.
Het „De HERE heeft gegeven" is
in ieder geval wél waar. Dat komt in
de geschiedenis duidelijk uit, en zelfs
de satan zegt hierin, zijnsondanks, de
waarheid (1 10). Het blijkt ook uit het
slot van Jobs geschiedenis, als de
HERE een keer brengt in zijn lot (42
10 e.v.).
Maar zou het„De HERE heeft
gegeven" wèl waar zijn, en wat er on
middellijk op volgt niet Zouden we
het„De HERE heeft genomen" met
een korreltje zout moeten nemen Ik
meen, dat we de Bijbel geweld aandoen,
wanneer we dat beweren.
Ik zou in dit verband niet eens, met
br. Zweers, willen spreken over het
wegnemen van een schutting. Het is
misschien een gevoelskwestie bij mij, en
helemaal niet de bedoeling van de
schrijver, maar ik hoor hierin, dat Job,
na het weghalen van de schutting, uit
sluitend in de verschrikkelijke macht
van de duivel is. En dan zeg ik Hoe
kan iemand zó iets menen Hoe is het
mogelijk, dat iemand een streep haalt
door de belijdenis, dat ook het leed ons
van Gods vaderhand toekomt, en daar
voor in de plaats zet, dat God de schut
ting wegneemt, en ons totaal in de af
grijselijke duivelse macht overlevert
We kunnen in het boek Job duidelijk
lezen, dat God aan de duivel een ze
kere vrijheid geeft. Deze kan Job tref
fen, en de gevolgen daarvan zijn verre
van prettig. Maar de satan kan niet
verder gaan dan de HERE toelaat.
Hem zijn uitdrukkelijke grenzen ge
steld. En juist dat uitdrukkelijk stellen
van de grenzen maakt het onmogelijk
om bij Job zó maar te zeggen, dat al
dat leed hem uit de hand van de duivel
toekomt.
Het is zeer te begrijpen, dat we er
als gelovigen moeite mee hebben, om
in dit verband over Gods vaderhand te
spreken, zoals ook Job hiermee moeite
heeft gehad. Maar toch was Gods hand
in alles, wat er met hem gebeurd, en
ondanks onze menselijke moeite met
deze dingen zullen we biddend moeten
worstelen om in Gods hand een vader"
hand te zien.
Evenals in de woorden van Job in
1 22 zie ik ook in de woorden van