eeuwóe
3Cerkbocle
„Ziek zijn - beter worden"
rn
DE ENGELEN GELIJK
<Van HIER en DAAR
19e JAARGANG No. 8
28 AUGUSTUS 1964
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN ZEELAND
Redactie: Ds. W. H. Gispen, Terneuzen; Ds. B. Wentsel, Brouwershaven: Ds. G. van Wilgenburg, Middelburg.
Correspondentie-adresLittooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Medewerkers J. A. van Bennekom, MiddelburgDr. A. J. Boom, Vlissingen Ds. M. V. J. de Craene, Baarland
Drs. A. Elshout, Koudekerke Ds. W. Kats, Goes Ds. A. G. Kornet, Vlissingen
,ik worstel Dr. P. C. Kraan, VlissingenDs. G. S. Oegema, Arnemuiden Ds. D. Ringnalda, Middelburg
en ontkom" Drs. J. Vlaardingerbroek, Ermelo.
Abonnementsprijs
3,50 per halfjaar
bij vooruitbetaling
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager
Losse nummers 15 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
Ja, dit is voor onze T.V.-kijkers de
bekende titel, waaronder Dr. van Swol
met verschillende andere medici zijn in
structieve gesprekken houdt over tal
van ziekten en kwalen.
Wij menen echter dat ook de theolo
gen hierin een woordje mogen meespre
ken en wel door het Woord aan het
woord te laten over diagnose en thera
pie.
Laten we dan maar eens een poging
daartoe wagen in onze kerkbode, voor
al ten behoeve van onze chronische zie
ken en invaliden, die onze kerkdiensten
moeten missen.
Ik wil dan beginnen met de zeer na
drukkelijke stelling dat de zin van
,,ziek zijn" niet bepaald wordt door wat
wij, mensen, er van zeggen, maar alleen
door wat God er in gelegd heeft.
Bent U ziek en bidt U om beter"
te mogen worden
Dan opgepast
Immers bidden in ons ,,ziek zijn"
is niet ,.Heer, maak mij a.u.b. beter
O, neen, want
Bidden is de arm van God
Woelen rond je kleine leven
Bidden is jezelf verlaten.
Bidden is je overgeven
Wie dit verstaat en betracht, weet
dat er, ook wat ons ,,ziek-zijn" betreft,
geen onverhoorde gebeden zijn, wèl
onvervulde wensenmaar geen onver
hoorde gebedenwant Gods ,,Neen
kan méér zijn dan ,,Ja", wanneer we
vragen om genezing van onze ziekte.
,,Ziek-zijn" maakt uiteraard zo spoe
dig egocentrisch, maar bidden, echt
bidden is altijd theo-Christo-centrisch
„Beter worden of niet mijn hemelse
Vader, wat het ook zijn zal, in Chris
tus, mijn grote Geneesheer, zult U mij
alles geven
In Christus alles
De rest -mijn man, mijn vrouw,
mijn kind, mijn gezondheid, mijn levens
geluk, mijn genezing-uit-ziekte, het ver
vullen van mijn wens, de opheffing van
mijn leed, het „beter worden" is alle
maal toegift.
Deze toegift dienen wij over te laten
aan Gods gedachten, die „beter" zijn
dan de onze.
Mij dunkt in dit licht moeten wij
ook de kwestie zien van de z.g.n. „ge-
loofs- en gebedsgenezing"
Hierover het volgende Vaak wordt
een tegenstelling gezien tussen de ge
bedsgenezing en het „beter worden"
langs natuurlijke weg door middel van
medische behandeling.
Dit is onschriftuurlijk
In de Bijbel wordt geen tegenstelling
gezien tussen het „beter worden" door
gebed en door medische therapie.
Overal waar een dergelijke tegenstel
ling toch geponeerd wordt, doet men
tekort aan de zegen, die God in de
medische wetenschap ons geschonken
heeft, maar ook aan de echte betekenis
van geloof en gebed.
Wat dit laatste betreft Jacobus
5 14, 15 laat aan duidelijkheid niets
te wensen over ,,Is er iemand bij U
ziek Laat hij dan de oudsten der ge
meente tot zich roepen, opdat zij over
hem een gebed uitspreken en hem met
olie zalven in de Naam des Heren. En
het gelovige gebed zal de lijder
gezond maken en de Here zal hem op
richten".
Ook in de eerste christen-gemeente
was het charisme, dat door Paulus ,,de
gave der gezondmaking" genoemd
wordt. Maar in latere eeuwen bleven
de „genezingen op het gebed" uitzon
deringen.
Bij de Christian Science, die er van
uitgaat dat ziek-zijn inbeelding is,
meent men dat geloof en gebed deze
„inbeelding" kan verdrijven, maar deze
opvatting zou ik niet graag willen ver
dedigen.
Tegenover het materialisme met zijn
.alles is stof", verviel de Christian
Science tot een ander uiterste „alles
is geest", zodat ziekte en dood in de
realiteit niet zouden bestaan. Zij be
horen, aldus deze beweging, tot het
niet-zijnde.
Ik ben het hiermee lang niet eens,
maar het valt te waarderen dat de
Christian Science de geest primair stelt
en de grote macht van het psychisch
leven over het lichamelijke sterk onder
streept, wat op zeer gelukkige wijze in
onze moderne tijd ook geschiedt door
de wetenschappelijke psychosomatiek,
die er zo duidelijk op wijst dat vele li
chamelijke stoornissen ten nauwste
samenhangen met de structuur van
iemands persoonlijkheid.
Er zijn actieve karakters, voor wie
het al een temptatie is 1 a 2 dagen „in
de lappenmand" te zijn, terwijl de meer
passief-ingestelden er zich met veel
jammeren en met veel pessimistische
verzuchtingen aan overgeven, om maar
niet eens te spreken over het neurotisch
verschijnsel der z.g.n. „verbeeldings-
ziekten". Ook zijn er helaas tal van
mensen, die bij de minste of geringste
ziekte direct vreselijk lamenteren in de
(vervolg en slot)
De Engelen gelijk -een blij vooruit
zicht Hier op aarde moeten Gods kin
deren altijd nog klagen dat ze zich met
zulk een ijver om God te dienen niet
begeven als ze schuldig zijn. Maar het
zal eens geheel anders zijn. Er zal zelfs
geen neiging meer tot enige zonde zijn.
Steeds volkomen overgave.
Mijn hart, o Hemelmajesteit.
Is tot uw dienst en lof bereid. Steeds
eenswillendheid, geen verzet noch mur
murering, geen zelfzucht, maar altijd
God op de voorgrond, altijd op zijn
wenken gelet, al zijn wensen voorko
men.
En niet meer de strijd van het vlees
en de Geest Romeinen 7 blijft aan
deze zijde van het graf geen zon
dige lusten, geen onreine begeerten,
geen onvermoede driften en hartstoch
ten. In de eeuwigheid zullen de zaligen
elkaar ontmoeten zonder één zinnelijke
behoefte te kennen, ze zullen honger
noch dorst gevoelen, want spijze en
buik zijn te niet gedaan.
Geen zorg voor elkaar, geen huwe
lijksvreugd of huwelijksleed zal hen
meer van de dienst des Heren aftrek
ken, daar is het gebod overbodig ge
worden, dat we vader noch moeder,
zoon noch dochter mogen liefhebben
boven de Heere, daar zien allen toe, dat
ze Christus behagen. Het verheerlijkte
lichaam heeft niets meer wat tot zonde
prikkelt, was of mat, pijnigt of neer
drukt, het zal de geest dienen, in heilige
samenwerking zullen alle krachten van
lichaam en geest zich richten op het
éne, grote doelGod te prijzen en te
verheerlijken tot in eeuwigheid. Onder
de Engelen is er geen enkele, wie het
Vaderoog donker moet aanzien, omdat
hij op zijn post gemist werd, en ook
geen der verlosten behoeft verlies van
Gods genade te vrezen of heeft her
stelling in zijn vriendschap nodig. Dit
zal de hemel in de hemel uitmaken het
gevoel in de gunst des Heren te staan.
Is het gelovig hart hier reeds zo rijk,
in de betuiging het is mij goed nabij
God te zijn wat zal het zijn, als de
stromen van die gunst ons verkwikken,
terwijl het hier nog slechts de eerste
druppelen zijn.
De verwachting van die toekomst
moet ons leven hier op aarde bepalen.
Wie eens de toekomende eeuw waardig
geacht zullen worden, moeten hier op
aarde kennen de band aan God en zich
aan zijn dienst onvoorwaardelijk over-
put van angst-om-dood-te-gaan. Geluk
kig zijn er daartegenover vele anderen,
die niet zo spoedig over zichzelf klagen,
terwijl ze mogelijk nog wel méér licha
melijke moeilijkheden hebben dan zij,
die met hun neurotisch zelfmedelijden
direct hun klachten gereed hebben.
Hoe dit zij, de psychosomatiek is
dié richting in de geneeskunde, die wel
zeer terecht verband ziet tussen organi
sche stoornissen en psychische conflic
ten of geestelijke spanningen. Zo is het
algemeen bekend dat maagzweren door
gaans het gevolg zijn van zulke kramp
achtigheden en dat je bloedvaten er
allesbehalve mee gebaat zijn, wanneer
je niet goed leert luisteren naar het
„Mens, erger je niet
Uit lichamelijke klachten kan een
dokter en soms ook een niet al te slech
te dominee zö maar concluderen tot
storingen in het zieleleven.
Er is een directe weg van geestelijke
prikkels naar lichamelijke ziekte, want
ieder mens is een bezield organisme en
echt niet te splitsen in lichaam en ziel.
Klaagt U over verhoogde of verlaag
de bloeddruk
Wel, dat zit h'm niet zelden in de
achtergronden van uw geestelijke ge
steldheid.
De grote toename van hartafwijkin
gen in onze tijd wijst er op, dat de
mens in onze moderne arbeidsmaat
schappij voortdurend veel te rusteloos,
veel te onevenwichtig, veel te gespan
nen leeft.
Dit is niet naar Gods wil
Mist U de vreugde van de gezond
heid
Dan is uw totale mens (lichamelijk
en geestelijk) ziek
Daarom kan en mag niemand het
recht van de wetenschappelijke genees
kunde, dus ook van de psycho-somatiek
bestrijden om diagnose vast te stellen
en therapie toe te passen. Ons lichaam
functioneert immers volgens vaste bio
chemische wetten. De kennis daarvan
kan de oorzaak van het ziek-zijn ont
dekken en in vele gevallen wegnemen.
Langs deze weg heeft de officiële ge
neeskunde tegenwoordig een enorme
hoogte bereikt. En toch is met dit alles
nog niet de vraag van vele patiënten
beantwoord „Waarom moet ik nu ziek
zijn en mijn buurman niet Waartoe
dient mijn lichamelijke stoornis en wat
is de zin er van
Op deze vraag geeft ons christelijk
geloof maar één antwoord Het kruis
van Christus neemt ons het levenskruis
niet af, maar legt het juist op en de
gebedsverhoring bestaat dan hierin dat
God ons het ziek-zijn en het sterven
doet onder gaan, zonder dat we er
in onder gaan.
D. RINGNALDA.
geven en bereid zijn om Zijnentwil te
breken met alles wat hen van Hem wil
afvoeren. Ze moeten droefheid kennen
over het onvolkomen en gebrekkige van
hun gehoorzaamheid, over alle wereld
liefde en aardsgezindheid, die nog in
hen overgebleven is. Ze moeten alles
hier beneden bezitten als niet bezitten
de, hun ouders, hun kinderen, hun man,
hun vrouw hebben als niet hebbende,
en er steeds bang voor zijn, dat ze in
iets van het leven opgaan, dat ze iets
of iemand liefhebben boven God. De
toekomstverwachting vermaant en ver
plicht hen er toe om Gode te leven, om
als zijn kinderen openbaar te worden.
En wanneer we op goede gronden
geloven mogen dat de onzen in de Here
ontslapen zijn, mogen we niet treuren
als wie geen hoop hebben. Laten we
hun niet misgunnen de vreugde van de
hemel, die zij naar de ziel reeds mogen
smaken. Wij hebben hen lief, maar
God heeft hen nog meer lief, en zij
verlangen niet terug. Wij zouden hen
weer bij ons willen hebben, maar zij
kennen die begeerte niet. Wie gaat van
de overwinning terug naar de strijd,
van de overvloed naar het gebrek,- van
de heiligheid naar de zonde We twis
ten niet met de Heer, als Hij nieuwe
bewoners in zijn hemel wil hebben, als
Hij een of meer uit onze kring roept
tot de dienst in het hemels heiligdom.
Al weten we alles niet, toch horen we
meer dan „de holle echo van onze eigen
vragen". Het einde van de weg des
geloofs is nietten leste toch verlaten
in het lege donker blijven staan". Het
gaat op het licht en op de heerlijkheid
aan, we leggen neer onze lasten en ons
aards, vergank'lijk kleed, we zullen
eeuwig bij de Here wezen en in volko
men toewijding Hem dienen, de Enge
len Gods gelijk.
A.
G. S. O.
VIJF MINUTEN PER DAG WERKEN
VOOR DE KERK.
Werk elke dag vijf minuten voor de
kerk. En dan een jaar lang. Dit wordt
binnenkort van alle gereformeerden in ons
land gevraagd door de Stichting Steun
Kerkbouw. Door de snelle ontwikkeling
van de industriegebieden en de opkomst
van nieuwe wooncentra overal in Neder
land, zullen in de komende tijd minstens
twintig nieuwe gereformeerde kerken per
jaar moeten verrijzen. Na tien jaar wer
ken, zit de Stichting Steun Kerkbouw op
het ogenblik echter met een lege kas. Ruim
tien miljoen werd reeds uitgegeven en de
terugbetalingen van verstrekte leningen
zijn nog maar nauwelijks begonnen. Daar
om is een nieuwe actie nodig, waarvoor
de bijdrage van alle leden van de gerefor
meerde kerken neerkomt op gemiddeld een
half weekloon.
Veel meer dan voorheen wil S.S.K. hulp
verstrekken in de vorm van leningen. Met
de terugbetalingen kunnen in de toekomst
weer anderen over hun eerste kerkbouw-
zorgen heen geholpen worden. Doel is te
helpen zodra een gemeente kerkelijk
„bouwrijp" is. Door snelle steun verkrijgt
men grote besparingen. Ieder jaar uitstel
van noodzakelijke kerkbouw ieidt, door
de steeds nog sterk stijgende bouwkosten,
tot grote verliezen. Sinds 1961 nemen de
bouwkosten toe met tien procent per jaar.
Een kerk, die thans begroot wordt op een
half miljoen, kost volgend jaar vijftigdui
zend gulden meer. Dit is in veel gevallen
meer dan de plaatselijke kerkbouwfondsen,
die op een langere termijn werken, jaar
lijks ontvangen uit collectes en giften.
Veel nadeel kan worden opgevangen
door het landelijk fonds van de Stichting
Steun Kerkbouw. Wanneer dit landelijk
inzamelt en 't geld steeds snel uitleent aan
gemeenten, die hoognodig aan kerkbouw
toe zijn, voorkomt men althans uitstel om
financiële redenen. Dr P. G. Kunst, voor
zitter van SSK vatte dit onlangs op een
persconferentie aldus samen „Je spaart
je op het ogenblik arm en je leent je rijk".
Kerken, die thans ontvangen kunnen daar
door ook vlugger weer bij de gevende ker
ken worden ingedeeld en dus anderen, die
dan in de zorgen zitten, voorthelpen. Op
die manier kan in de komende jaren een
onderlinge samenwerking ontstaan, die
grote besparingen oplevert.
Berekend is, dat wanneer alle gerefor
meerden in Nederland een jaar lang vijf
minuten per dag voor dit plan zouden
werken, er een ongekend hoog bedrag op
tafel zou komen, waarmee inderdaad de
keikbouw voor de toekomst veilig gesteld
zou zijn. Er zijn, volgens de laatste cijfers
803.792 gereformeerden. Het laagste be
drag, dat provinciegewijs in ons land als
gemiddeld jaarinkomen werd genoteerd, is
2.550,Een half weekloon is ongeveer
één procent van het jaarinkomen. Ver
menigvuldiging toont aan dat de totaal
opbrengst twintig miljoen gulden is, indien
iedereen bereid zou zijn de gevraagde
medewerking te verlenen.
Reeds is een speciaal gemakkelijk giro
nummer voor de nieuwe actie geopend
400.200 ten name van S.S.K. te 's-Graven-
hage. Tegelijkertijd voeren ook acht ker
ken, waaronder de hervormde en de chris
telijke gereformeerde kerken een kerk-
bouwactie. Samen zullen deze negen ker
ken zich binnenkort voor radio en televisie
presenteren onder het motto „Antwoord
64".
LANDBOUWKUNDIGE NAAR HET
EILAND SOEMBA.
Op het eiland Soemba komt een trai
ningscentrum voor boerenzonen, waarvoor
een Nederlandse landbouw-ingenieur wordt
uitgezonden. Het is de heer A. Schotveld
