Tussen de regels
Officiële Berichten
Uit de Gemeenten
Predikbeurten zondag 8 december 1963
(het r.k. concilie)
„Deze week heeft het concilie ook
voor 'n ontgoocheling gezorgd. De
gesprekken over godsdienstvrijheid
werden naar latere datum verscho
ven. Met het grootste voorbehoud
deel ik u mede, dat er hier in de
wandelgangen gefluisterd wordt,
dat er diplomatieke stappen bij het
Vaticaan zijn ondernomen om de
beslissing hierover tot latere datum
uit te stellen" (aldus P. Fransen
voor radio Brussel).
Deze woorden werden zaterdagavond
door pater Fransen, de verslaggever van
het tweede Vaticaanse concilie, uitge
sproken, Hiermede kwam dan de be
vestiging, dat in deze zitting ,,de gods
dienstvrijheid" niet meer zou worden
besproken en dat men zeker hierover
gedurende deze sessie geen beslissingen
hoefde te verwachten. Wat men totnog
toe bij Rome onder godsdienstvrijheid
verstaat, kan men in verschillende hand
boeken lezen. Hun uitspraak komt bijna
altijd hierop neer Dat de vrijheid van
geweten en godsdienst hierin bestaat,
dat men het recht heeft om inwendig
en uitwendig de ware godsdienst te kie-^
zen, te belijden en te bewaren, en dat
deze godsdienst alleen r.k. godsdienst
zijn kan. (Deze tekst heb ik letterlijk
vertaald uit synopsis Theologiae dog-
maticae fundamentalis van Tanqeurey,
pag. 707.)
Het is te begrijpen, dat er gelukkig
van uit Rome zelf tegenover zo 'n aan
matigend spreken werd geprotesteerd.
Men wilde 'n meer open .godsdienst
vrijheidsbegrip" in deze zin, dat men
KORT VERSLAG van de vergadering
van de Classis Axel, gehouden op 19
november 1963, in „De Poort" te
Zaamslag.
Opening. Wanneer om half tien de ver
tegenwoordigers van de 9 kerken in de
Classis zich binnen ,,De Poort" bevinden,
en onthaald zijn op koffie, opent Ds. den
Boer namens de roepende kerk van Zaam-
slag de vergadering op de gebruikelijke
wijze.
Nadat de kerk van Axel heeft vastge
steld, dat alle 9 kerken wettig vertegen
woordigd zijn, nemen de leden van het
moderamen hun zetels in Ds. W. C. van
Hattem, praeses Ds. M. den Boer, asses
sor Ds. A. J. Verbeek, scriba Ds. J. D.
de Vries, sub-scriba.
De praeses verwelkomt de aanwezigen,
spreekt de wens uit, dat de kerken van
Aardenburg-Breskens, Oostburg en Ter-
neuzen gelukkig mogen zijn met het be
roep, dat zij uitbrachten, en feliciteert de
kerk van Schoondijke met haar nieuwe
predikant. Hierna herdenkt hij br. D. M.
Kunst, die jarenlang de kerk van Oostburg
als ouderling diende, en op zo tragische
wijze om het leven kwam.
Notulen. De notulen van de vorige ver
gadering worden gelezen, goedgekeurd en
getekend. De scriba doet vervolgens mede
deling van gehouden correspondentie.
Ingekomen stukken
a) Tot haar verbazing ontving de Clas-
ook de andere godsdiensten naast zich
wilde erkennen, 'n Eerste greep werd
hiernaar gedaan toen men van uit het
concilie vaststelde, dat niet de Joden
aansprakelijk moeten gesteld worden
voor Christus' dood, maar de ganse
mensheid. Ook dit zal echter verder
moeten worden uitgewerkt in de komen
de zittingen en ook voor deze uitspraak
heeft men, zoals pater Fransen zegde,
'n stokje gestoken. Hij hoopte, en wij
met hem, dat dit alles daardoor niet
definitief van de baan zou raken.
Het moet dus bij deze gezegd, dat in
dien het waar is dat er diplomatieke
stappen zijn ondernomen om deze beide
beslissingen uit te stellen, de curie door
dik en dun toch verder haar werk ver
richt. Nu willen we wel aannemen, dat
zo'n lichaam als de curie (zie mijn vorig
artikel) niet zó van de baan is, maar
men zou nu toch gaan denken, dat in
dien de paus zo voor 'n kroonraad voelt
zoals men wel eens beweerd, hij dan
zich nu toch niet meer zou moeten sto
ren aan wat zo'n curie zegt. Blijkbaar
is in deze ook weer iets van de diplo
maat te zien, die paus Paulus is.
Misschien zal er wel iemand zijn die
zegt, ja, maar pater Fransen sprak toch
voorzichtig, hij zei nl. dat, indien hij
goed was ingelicht, er diplomatieke
stappen hadden plaats gevonden. Het
was, dat moet gezegd van hem, voor
zichtig het zo te formuleren en we be
grijpen zijn voorzichtigheid. Niettemin
laat ons dit alles toch nog zien dat ook
vandaag de dag nog beïnvloed kan
worden langs diplomatieke weg.
Misschien hadden we liever gehoord,
dat dit in de middeleeuwen zo was, het
spijt mij het te moeten zeggen, dat dit
vandaag de dag bij Rome, zoals pater
Fransen zei, nog mogelijk is.
M. V. J. d. C.
sis een schrijven, dat zij richtte aan de
Part. Synode van Zeeland (met een vraag
over mogelijke uitbetaling van Emeritaats-
gelden door de Stichting Landelijke Samen
werking) van de adreskerk Goes weer te
rug. Daarbijgevoegd was de mededeling,
dat dit verzoek reeds achterhaald is door
een besluit van de Gen. Synode, dat afge
drukt staat in het nr. van het Centraal
Weekblad van 21-9-1963 (knipsel bijge
voegd). De Classis besluit haar schrij
ven te handhaven, en de adreskerk van
de Part. Synode te berichten, dat
1) het Centraal Weekblad niet be
schouwd mag worden als de Acta
van de G.S.
2) het genoemde Synodebesluit juist
ruimte laat voor een centrale regeling
ter zake, die dan evenwel uit de ker
ken zelf moet opkomen.
b) Een schrijven van de Gen. Synode
over het houden van gemeenschappelijke
kerkdiensten. Zulke gemeenschappelijke
kerkdiensten kunnen pas gehouden worden,
als de gemeente naar behoren is onder
richt, en de Classis haar toestemming heeft
verleend. Die toestemming draagt niet een
louter formeel karakter.
c) Nog een belangrijke brief van de
Gen. Synode over het dreigend predikan
tentekort. Verwezen wordt naar een be
langrijk artikel van Dr. Plomp in het Geref.
Weekblad (15 november).
d) Het Bestuur van de S.S.K. vraagt
i.v.m. de nieuwe Kerkbouwactie in 1964
een regionale correspondent. Door de
Classis wordt als zodanig benoemd de heer
J. Scheele, Emmalaan 8, Terneuzen, die
deze benoeming aanneemt.
e) Enkele brieven uit Vrijgemaakte
kring, die in handen gegeven worden van
een kleine commissie.
Rapporten
a) Over afscheid en intree. Ds. den Boer
woonde op 13 oktober in Schoondijke de
dienst bij, waarin Ds. Hoogerwerf intree
deed, terwijl op diezelfde zondag Ds. Ver
beek de Classis vertegenwoordigde in de
dienst, waarin Ds. van Leeuwen afscheid
nam van de kerk van Axel. Het waren
beide goede, stijlvolle diensten, met name
ook doordat de sprekers de tijdslimiet niet
overschreden.
b) Een rapport van kerkvisitatoren, bij
monde van Ds. van Hattem, over een
grenskwestie, die de kerken van Breskens
en Schoondijke aangaat. De Classis besluit:
1) de kerkelijke grenzen te handhaven,
zoals ze nu liggen
2) een commissie van drie te benoemen,
die de huidige classicale kerkgrenzen
in kaart brengt, en aanwijst, waar
deze door de tijdsontwikkeling van
daag onaannemelijk zijn geworden.
c) Tenslotte herinnert Ds. de Vries de
kerken er aan, dat het bureau van de gees
telijke verzorging van zee-, land- en lucht
macht verhuisd is naar Ern. Staesstraat
48, Amsterdam-W II. Tel. (0 20) 12 14 47.
Rondvraag Art. 48 K.O.
a) De kerk van Axel vraagt en krijgt
afvaardiging van de Classis bij de intree
van Ds. J. Th. Heemskerk, welke D.V. zal
plaats vinden op zondag 9 februari 1964.
In verband met de komst van Ds. Heems
kerk zal ook een Classis contracta gehou
den dienen te worden.
b) De kerk van Breskens ontvangt Ds.
van Hattem als consulent. In februari 1964
zal Ds. Verbeek hem als zondanig kunnen
vervangen.
c) De kerk van Zoutespui vraagt of de
Classis de arbeid in een continubedrijf ver
enigbaar acht met de dienst in het ambt
van ouderling.
De Classis beantwoordt deze vraag dui
delijk bevestigend, en is voorts van mening,
dat een br. ouderling, die werkzaam is in
het continubedrijf, veel kan betekenen voor
gemeenteleden, die evenals hij in het
continubedrijf werkzaam zijn, met name in
een gewest als het onze, dat hoe langer
hoe meer gaat industrialiseren
De originele KING pepermunt!
(Ingez. mededeling)
Benoemingen
a) In de Prot. Stichting v. Verantwoorde
Gezinsvorming (P.S.V.G.) wordt door de
Classis benoemd in de vacature-van Me-
chelen Ds. E. Hoogerwerf te Schoondijke.
Met Ds. Hoogerwerf hebben, namens onze
Nieuwerkerk.
Uit de kerkeraad deze vergaderde 28
november. Een enkele greep daaruit.
Op 22 maart 1964 zal D.V. hier voor
gaan Ds. W. F. M. Lindeboom van Zwijn-
drecht. Op desbetreffend verzoek is br.
C. N. Syriër bereid nog een jaartje aan
te blijven. Dit zal volgens de K.O. aan de
gemeente worden bekend gemaakt. Met de
huisbezoeken zijn we bijna tot de helft ge
komen. Er zijn er 35 gebracht (bij 29 hier
van ging de predikant mee). Er zijn ook
bezoeken, die 's middags kunnen worden
gebracht, door predikant en br. Bij de Vaa-
te. Mede naar aanleiding van het door br.
Bij de Vaate uitgebracht rapport over de
classis, en in verband met onderhoud kerk
en pastorie, wordt er gesproken over de
financiën 1963 en 1964, en de wegen, die
moeten worden ingeslagen, als de begroting
half januari meer definitief zal zijn.
De volgende vergadering zal zijn D.V.
16 december a.s.
Br. Fonteyne dinsdag brachten we hem
ten grave. Kostbaar is in de ogen des He
ren de dood van Zijn gunstgenoten (Psalm
116). Dat mocht de kern van het woord
in de rouwdienst zijn. God laat hen niet
zo maar sterven. Hij bepaalt dat uur. En
draagt hen in dat uur. Hij trooste in 't bij
zonder de weduwe, en alle weduwen en
weduwnaars. J. H. B.
Classis zitting brs Notschale en P. Meijer,
beiden te Terneuzen.
b) In de vacature-Deputaten Art. 11
wordt door de Classis benoemd br. J. de
Feijter, Leeuwenlaan te Terneuzen. In de
Commissie v. d. percentagecijfers wordt
benoemd br. Bot uit Oostburg. De zaak
van de predikantstractementen blijft voor
lopig ressorteren onder Deputaten Art. 11.
Vacaturebeurten. Ook aan Ds. E. Hoo
gerwerf te Schoondijke zullen nu vacature
beurten worden toegewezen.
Navraag.
N.B. Ds. van Hattem wijst er op, dat
de steunaanvragen voor de Evangelisatie-
kassen (classicaal - provinciaal - generaal)
der belanghebbende kerken vóór 15 januari
1964 bij hem ingediend moeten zijn.
Tevens wijst hij er op, dat het Huis
houdelijk reglement van de Classis zeer
verouderd is. Om het Huishoudelijk regle
ment te herzien wordt een commissie be
noemd, die bestaat uit de brs. Ds. A. J.
Verbeek, J. Haak en J. v. d. Driest. Het
concept voor deze herziening dient tijdig
aan de kerken te worden toegezonden, zo
dat op de Classisvergadering van septem
ber 1964 hierover een besluit kan worden
genomen.
Tenslotte wordt voor een goede gang
van zaken nog vastgesteld, dat
a) Br. M. de Jonge, Terneuzen, archi
varis is en blijft.
b) Ds. A. J. Verbeek actuaris is en blijft.
c) Het scribaat in het vervolg zal rou
leren.
Volgende vergadering. Roepende kerk is
de kerk van Zoutespui. De e.v. vergadering
zal gehouden worden in Terneuzen, op 11
februari 1964 a.s., om 9.30 uur. Het mode-
ramen zal dan worden gevormd door Ds.
W. C. van Hattem, praeses Ds. M. den
Boer, assessor Ds. E. Hoogerwerf, scriba;
Ds. A. J. Verbeek, sub-scriba.
Sluiting. Aan het einde van de vergade
ring wordt na een kort slotwoord
nog gezongen Ps. 89 7, waarna de praeses
de vergadering sluit met dankgebed.
In opdracht van de Classis,
Aardenburg. J. D. DE VRIES.
"A
CLASSIS MIDDELBURG.
Middelburg (Hofpleinkerk) 9.30 uur Ds. Van Til.
2.30 uur Ds. Van Hattem te Terneuzen.
5 uur Ds. Boonstra.
(Noorderkerk) 9.30 uur Ds. Van Hattem.
5 uur geen dienst.
,,Ontmoetingskerk" (Oosterscheldestraat) 8.45 uur
Ds. Boonstra.
5 uur Ds. Van Til.
Collecte Evangelisatie in eigen stad.
Gasthuiskerk (Dienst voor belangstellenden) 7.30
uur Ds. Van Ulden te St. Laurens.
Arnemuiden 11 uur Ds. Kornet, 7 uur Ds. Oegema.
Domburg 10 uur Ds. Oegema, 2.30 uur
Gapinge 9.30 en 2 uur Ds. Boot.
Grijpskerke 9 uur Ds. Gommer, 2.30 uur Ds. Van Til.
Koudekerke 10.30 en 7 uur Ps. Elshout.
Meliskerke 10 en 2.30 uur Ds. Meijer.
Oostkapelle 10.30 en 2.30 uur Ds. Gommer.
Serooskerke 9.30 en 2.30 uur Ds. Van Wouwe.
Bed. H. Av. en Dankzegging.
St. Laurens 10 en 2.30 uur Ds. Van Ulden.
Souburg 9.30 en 2.30 uur Ds. Koffrie te Doorn.
Veere 10 en 2.30 uur Ds. J. C. Streefkerk.
Vlissingen 9.30 en 5 uur Ds. Verschoor.
Vrouwenpolder 10 en 2.30 uur Ds. Bosman.
Westkapelle 10 en 2.30 uur
CLASSIS AXEL.
Aardenburg 10 en 3 uur Ds. De Vries.
Axel 10 en 3 uur Ds. Dekker te Kampen.
Breskens 10 en 3 uur Ds. Van Wilgenburg, Middelburg
Hoek 10 uur Ds. Verbeek, 2.30 uur Ds. Den Boer.
Schoondijke 10 en 3 uur Ds. Hoogerwerf.
Terneuzen 10 en 3 uur Ds. Richel te Heemstede.
Oostburg 10 en 2.30 uur Ds. Brederveld te Souburg.
Zaamslag 10 uur Ds. Bijleveld te Rijnsburg, 3 uur Ds.
Verbeek.
Zoutespui 10 uur Ds. Den Boer, 3 uur Ds. Bijleveld.
CLASSIS GOES.
Baarland 9.30 en 2 uur Ds. de Craene.
Borssele 10 uur Leesdienst, 2.30 uur Ds. Jansen.
Colijnsplaat 10 en 5.30 uur Ds. Van Rheenen.
Driewegen 9.30 en 2 uur Ds. Kornet.
Geersdijk 10 en 2.30 uur Ds. Van Aller.
Goes (Westerkerk) 10 uur Ds. Jansen, Bed. H. Av.
5 uur Ds. Kats, Dankzegging.
(Oosterkerk) 9 uur Ds. Kats, Bed. H. Av.
5 uur Ds. Jansen, Dankzegging.
Collecte voor de Kerk.
's-Gravenpolder 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Veen.
Namiddag Voorber. H. Av.
Heinkenszand 10.30 uur Ds. Hoekstra, 2.30 uur Ds.
Verschoor.
Kamperland 9.30 en 2.30 uur Ds. Radder.
Kapelle 10 en 2.30 uur Ds. Flinterman, 's-Gravenhage.
Kruiningen 10 uur Ds. Koolstra, 2.30 uur Ds. Kats.
Lewedorp 9.15 en 2.30 uur Ds. Hoekstra.
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds. Goedendorp.
Wemeldinge 10 en 2.30 uur Ds. Hoogkamer.
Wissenkerke 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Heijden.
Wolphaartsdijk 10 en 2.30 uur Ds. Mintjes.
Yerseke 10 en 2.30 uur Ds. Booy.
CLASSIS THOLEN.
Anna Jacoba Polder 10 en 2.30 uur Ds. Haverkamp.
Bergen op Zoom 9.30 en 5 uur Ds. v. d. Hauw te
Roosendaal.
Hoogerheide (Schapendreef 21) 9.45 en 4 uur Ds.
v. d. Stoel.
Krabbendijke 9.30 en 2.30 uur Ds. Fidder.
Oud-Vossemeer 10 en 3 uur Ds. Schenkeveld te Doorn
Poortvliet 10 uur Leesdienst, 2.30 uur Ds. v. Egmond.
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Ds. Sloot.
Tholen 10 en 5 uur Ds. Van Egmond.
CLASSIS ZIERIKZEE.
Brouwershaven 10 en 2.30 uur Ds. Wentsel.
Bruinisse 10 en 5 uur Cand. Stroes te Haarlem.
Haamstede 10 en 3 uur Ds. Boerma.
Nieuwerkerk 10 en 3 uur Ds. Becker.
Oosterland 10 en 2.30 uur Ds. Donner te Scheveningen
Scharendijke 10 en 2.30 uur Ds. Scholing.
Zierikzee 10 en 2.30 uur Ds. Aalbersberg, Vlaardingen
Zonnemaire 10 en 2.30 uur Ds. Visser te Boven
Hardinxveld.
