Omdat wij Gereformeerd zijn
NIEUWS
Predikbeurten zondag 5 november 1961
De Oogst
8. Bij het onderzoek naar art. 48 K.O.
blijkt geen kerk iets te vragen te hebben.
9. Rondvraag
a. Gerapporteerd wordt over het af
scheid van Ds. Stoffels van de kerk van
Rilland-Bath op zondag 1 oktober.
b. De kerk van Rilland-Bath dankt voor
de belangstelling van de classis bij boven
genoemd afscheid.
c. De kerk van Krabbendijke dankt
voor de gelukwensen bij het examen van
cand. Fidder en vraagt afvaardiging bij
zijn intrede.
d. Br. van Rijswijk vraagt naar de mo
gelijkheid van samenvoeging van de depu-
taatschappen voor S.S.K. en gescheurde
kerken. Ds. van der Stoel antwoordt ont
kennend.
10. De volgende vergadering wordt
vastgesteld op 7 februari 1962.
11. Br. Verkamman eindigt met dank
gebed. De praeses sluit de vergadering.
In opdracht van de classis,
J. C. v. EGMOND, assessor.
De velden waren wit om te oogsten. De
arbeiders vele. Vanaf maart is de sikkel
onafgebroken in het koren gegaan, op en
kele plaatsen was het nog niet rijp. Ge
wacht werd tot het najaar. Ook daar
wordt nu gemaaid. Vanuit de provincies
Groningen, Overijsel, Gelderland, Utrecht
en Zuid-Holland bereikten ons dezer da
gen goede berichten.
In enkele gemeenten zijn daar de arbei
ders alsnog aan het werk gegaan.
Schriftelijke en telefonische mededelin
gen van de volgende inhoud bereikten ons:
„Stuur folders en kwitanties wij zijn be
gonnen" of „Wij hielden in maart een
collecte wij hebben evenwel besloten om
niet achter te blijven en organiseren nu
een huis-aan-huis-actie". Berichten van
deze strekking ontvingen wij deze maand
van kleine en ook van grote gemeenten.
Het aantal achterblijvers neemt af. Dit
verheugt ons.
Heel wat schoven zijn de schuur bin
nengedragen. Toch niet allemaal. Bijna
een kwart van de oogst staat nog op het
land. Deze dagen hopen wij aan elk plaat
selijk comité mede te delen de toegezegde
bedragen en de tot 1 oktober 1961 ont
vangen bedragen. Met enkel oogsten ko
men wij er niet. Wij moeten de schoven
ook binnenhalen. Slechts in enkele ge
meenten loopt dit nog niet vlot. Er is
achterstand. Vandaar ons vriendelijk ver
zoek Zend de in Uw bezit zijnde gelden
zo spoedig mogelijk aan ons door over
schrijving op onze girorekening no. 640833
S.S.K.Utrecht. Over een paar maanden
breekt de winter aan en dan moeten wij
de deuren sluiten. Wij gaan dan de ba
lans opmaken en deze door tussenkomst
van de plaatselijke comité's aan alle kerk
leden toezenden. Daarin leest U dan ook
de opbrengst per gemeente, per classis en
per provincie. Tevens vermelden wij het
aantal zielen en de gemiddelde opbrengst
per ziel. Daar hebben onze mensen recht
op. Wij hopen dan goede berichten te
mogen doorgeven. Vandaar ons verzoek
neemt deel aan de oogst en draag de scho
ven binnen opdat de Heer van de oogst
zich in onze arbeid verheuge
Onder deze titel heeft een aantal gere
formeerden een brochure gepubliceerd, die
blijkens het voorwoord ten doel heeft
voorlichting te geven aan dié gereformeer
den, die belangstelling hebben voor de
P.v.d.A., maar nog door traditie en on
bekendheid met de motieven, die zovele
tienduizenden christenen drijven om
die partij te kiezen, weerhouden worden
om dit voorbeeld te volgen.
Een tweede beweegreden is om met die
broeders en zusters, die fel reageren tegen
de P.v.d.A. een gesprek te voeren met als
basis, dat een politieke keuze een keuze
vanuit Gods Woord moet zijn.
Tenslotte delen zij mede, dat zij er ern
stige bezwaren tegen hebben, dat de door
de huidige regering gevoerde sociale poli
tiek christelijk genoemd wordt.
Een dergelijke drievoudige doelstelling
doet een breed, weloverwogen en zorg
vuldig gemotiveerd betoog verwachten.
Echter, in de plaats daarvan munt de
voorgedragen beschouwing uit door histo
rische oppervlakkigheid, niet gemotiveerde
oordeelvellingen en een kinderachtig iet
wat Burgeriaans afbreken van het huidige
kabinet.
De conclusie van de schrijvers, dat elke
gereformeerde christen, die ernst maakt
met het beleven van zijn geloof op politiek
maatschappelijk terrein, niet anders kan
zijn dan socialistisch doet dan ook
geknutseld aan.
Men vangt aan met het trekken van een
historische lijn. Het ontstaan van de so
ciale questie in de 19e eeuw, het appèl
van het Réveil, het optreden van Kuyper
en Talma worden kort gereleveerd. Ver
volgens wordt stil gestaan bij de crisis uit
de dertiger jaren en de politieke constel
latie na de tweede wereldoorlog. Men
trekt daaruit dan de conclusie, dat de
prot. christelijke partijen verdedigers zijn
geworden van het bestaande maatschap
pelijk bestel, terwijl het socialisme telkens
een eigentijds antwoord weet te geven op
nieuwe situaties en vragen met behoud
van de kern van de zaak. Men oordele
hierover zelf.
Vervolgens doet men uit de doeken wat
nu de kern van de zaak is. Als illustratie
materiaal doet het beginselprogram van
de P.v.d.A. dienst (waarom ook niet dat
van de V.V.D.) en schrikt U niet
Gods Woord
Met wat aangegeven wordt als de
schriftuurlijke betekenis van gerechtigheid,
naastenliefde en vrede kunnen we het eens
zijn.
Echter, bepaald irriterend vinden we
het, dat dan geponeerd wordt, dat aan de
Goddelijke opdracht alleen in de P.v.d.A.
het zuiverst gehoor kan worden gegeven.
Of sterker uitgedrukt, wij achten dit in
strijd met het derde gebod
Zeker, deze partij waardeert het als
haar leden een christelijke geloofsovertui
ging hebben, maar als partij verwerpt zij
metterdaad de Souvereiniteit des Heeren
en weigert zij het gezag van Gods Woord
te aanvaarden. Wie van deze partij lid
wordt, werkt mee, of hij het wil of niet,
aan een zaak vijandig aan die van het
christendom. Hij pleegt, zoals Prof. Zui-
dema het omschreef in zijn brochure „De
christen en de politiek" verraad aan
het christendom en de historie. En daar
aan niet alleen, maar ook „Aan de Chris
tus en aan Zijn Koninkrijk. Doorbraak
naar de revolutie (socialisme of communis
me) levert de christen met huid en haar
over aan de wereld". Wie zo deserteert
„en zich dan op de kansen, welke daar
door aan God geboden zouden worden,
beroept heeft de schijnvroomheid en het
Farizeïsme wel ten top gevoerd".
Als wij het goed zien, dan zit de gehele
critiek van deze gereformeerden op het
vormen van christelijke politieke partijen
en op de A.R.-partij in het bijzonder vast
op de betekenis van de antithese voor de
politiek. De antithese, die wij kunnen om
schrijven als de tegenstelling tussen geloof
en ongeloof, als de strijd tussen de Geest
Gods en de geest der duisternis. Het gaat
hier om de religieuze wortel van het ge
hele tijdelijke leven. Het blijkt, dat de
scribenten deze opvatting met ons delen.
Terecht stellen zij, dat het onjuist is om
deze tegenstelling te vereenzelvigen met
de tegenstellingen tussen organisaties, par
tijen of groepen. Zij schijnen echter niet
te kunnen begrijpen, dat het rekenen met
het bestaan van de antithese, als een twee
spalt die het gehele maatschappelijke leven
beroert, kan nopen tot het vormen van
christelijke organisaties, als middelen om
staat en maatschappij te brengen tot de
dienst van Koning Jezus.
Wanneer de A.R.-partij dit in een ver
kiezingsmanifest tot uitdrukking brengt
zegt men Hier wordt tot religieuze anti
these verheven, wat in werkelijkheid be
trekkelijke, menselijke tegenstellingen zijn
(n.l. het stellen van het Evangelie tegen
de revolutie, P. S.). Op zichzelf genomen,
begrijpen wij deze kreet niet.
Echter, even verder heet het, dat het
politieke antithese-beginsel in onze huidige
situatie politiek machteloos is. Daaraan
wordt dan toegevoegd, dat in het deel
hebben aan Christus tussen christenen een
diepe eenheid gegeven is. Met politiek
antithese-beginsel bedoelt men nu de chris
telijke politieke partij.
Volgens de schrijvers heeft blijkbaar de
eenheid van de christenen alleen op het
geloof betrekking (zoals zij dat zien). Zij
betogen, dat naast dit geloof op de poli
tieke keuze ons inzicht in bepaalde prac-
tische problemen en onze interpretatie van
de maatschappelijke, sociale en economi
sche situatie mede van invloed is. Met
andere woorden, zij willen geen specifiek
christelijke politiek voeren, maar een po
litiek van christenen. Hier ligt ons hoofd
bezwaar tegen de Doorbraak, want wij
erkennen geen onderscheid tussen princi
piële en praktische politieke problemen.
Dan gaat men voorbij aan het schriftuur
lijk grondmotief van schepping, zondeval
en verlossing door Jezus Christus. Het
heeft Gode immers beliefd Zich scheppend
te openbaren. En in deze geschapen, af
gevallen, maar ook verloste wereld staat
de méns in vele verbanden, waarvan de
aard ons, krachtens Gods scheppingsplan,
is gegeven. Zo heeft ook de Staat een
eigen aard, die tegelijk norm is. De na
volging van Christus in de staatkunde be
tekent nu, dat we deze kenmerkende norm
(wet) voor het Staatsverband op het
spoor moeten komen. Het gaat hier om
de toespitsing van Gods Wet op het
Staatsverband en daarbij is de religieuze
grondverhouding van de mens tot God in
Jezus Christus in het geding. Hier kan
geen sprake zijn van neutraliteit, omdat
alles onderworpen moet zijn aan dezelfde
Staatkundige norm.
De schrijvers delen ons mede, dat zij
na grondige bestudering van de Bijbel niet
tot die overtrokken „leer" van de souve
reiniteit in eigen kring kunnen komen, die
maar liefst alles zou overlaten aan het
vrije spel van maatschappelijke krachten.
Een opmerking, die aantoont, dat men
niet serieus kennis genomen heeft van de
gedachten in A.R.-kring over deze „leer".
Bovendien kan men de wetten voor de
verschillende verbanden niet kant en klaar
in de Bijbel vinden. Zij moeten a.h.w. uit
de schepping uitgelezen worden. Gods
Woord openbaring zet ons aan het werk.
Zij wil beslag leggen op ons gehele be
staan.
Een bestrijding van deze principiële cri
tiek op de doorbraak wordt ons niet ge
boden. De naam van Prof. Dooyeweerd
komen we in de gehele brochure nergens
tegen. Het boek van Prof. Diepenhorst
„Christelijke politiek", waarin de door
braak eveneens met kracht van de hand
gewezen wordt, wordt alleen in de aan
haling van een recensie genoemd. Men
schijnt alleen hier en daar een citaat uit
werken van A.R. schrijvers gekozen te
hebben om eigen inzicht te verdedigen.
Een methode waar we geen respect voor
hebben.
Wij hopen, dat wij met bovenstaande
opmerkingen een indruk gegeven hebben
van deze brochure. We kunnen niet an
ders zeggen, dan dat deze vorm van voor
lichting over de doorbraak naar de
P.v.d.A. allerminst overtuigend is. Wel
stelt de doorbraak ons voor de vraag de
christelijke politiek waar te maken. Een
vraag, die niet uitsluitend komt tot de
hogere regionen van een partij, maar tot
ons allen gezamenlijk en persoonlijk. La
ten wij dus aan het werk gaan
Terneuzen
P. SIMONS.
UIT DE
KERKEN
Beroepen te LeerdamR. der Neder
landen te Zuidbroek te Barendrecht
(vac. A. C. Scherpenisse)G. Leene te
Boskoop te Nijkerk (vac. W. Grif
fioen): Joh. Pasveer te Capelle a. d. IJssel
te Zeist (vac. J. Wilschut): H. W.
Wierda te Haarlem-Noord.
Aangenomen naar Oostzaan G. J. van
Reenen, emeritus missionair predikant en
hulpprediker te Montfoort naar Bünde
(Oostfriesland): J. Koster te Laar (Duits
land) naar Tiel C. J. van der Meulen
te Heerjansdam naar Leerdam R. der
Nederlander te Zuidbroek naar Zalt-
bommelJ. Weitkamp, kand. te Harden-
berg, die bedankte voor Exmorra-Allinga-
wier-Tjerkwerd en voor Nieuwolda.
Bedankt voor Giessendam G. J. van
den Burgh te Lexmond voor de Lem
mer A. Verschoor te Vlissingen voor
Klazienaveen P. E. Everaars te Middel-
stum.
Examens. Voor het propaedeutisch
examen slaagde aan de Theologische
Hogeschool te Kampen de heer J. Pruim
te Oldebroek. Aan de V.U. slaagde
voor het doctoraal examen theologie de
heer J. P. du Toit te Furstenberg (Bloem
fontein, Zuid-Afrika)De classis Har-
denberg heeft peremptoir geëxamineerd
en toegelaten tot de dienst des Woords
en der Sacramenten de heer J. J. Kuiper,
kand. te Sassenheim en beroepen predi
kant te Bergentheim.
Afscheid en intrede. Ds. C. Lugtig-
heid te Suawoude is voornemens 17 dec.
intrede te doen te Bruchterveld. Kand.
J. J. Kuiper te Sassenheim is voornemens
26 nov. intrede te doen te Bergentheim,
CLASSIS MIDDELBURG.
Middelburg (Hofpleinkerk) 9.30 uur Ds. Boonstra.
2.30 uur Ds. Ytsma, Zondag 12.
5 uur Ds. Jonkhof te Rotterdam.
(Noorderkerk) 9.30 uur Ds. Ytsma, Zondag 12.
5 uur Ds. Boonstra.
(Nederlandse Hervormde Kerk, 't Zand) 8.45 uur
Ds. Jonkhof.
Collecte Evangelisatie in eigen stad.
Gasthuiskerk (Dienst voor belangstellenden)
7.30 uur Ds. Boonstra.
Arnemuiden 10 en 2.30 uur Ds. Van Wouwe.
Woensdag 8 nov. 2.30 uur Ds. Brederveld, Huwe
lijksbevestiging.
Domburg 9.30 uur Ds. v. d. Bom, 2.30 uur Ds. Pontier.
Gapinge 9.30 en 2 uur Ds. Oosterhoff te Sliedrecht.
Grijpskerke 10 en 2.30 uur Ds. Vlaardingerbroek.
Koudekerke 9.30 en 2.30 uur Ds. Elshout.
Meliskerke 11 uur Ds. Van Heesen, 4 uur Ds. Vlaar
dingerbroek.
Oostkapelle 10 en 2.30 uur Ds. Gommer.
Serooskerke 9.30 en 2.30 uur Ds. Van Heesen.
St. Laurens 10 en 2.30 uur Ds. Impeta te Katwijk.
Souburg 9.30 en 2.30 uur Ds. Brederveld.
Veere 10 uur Ds. Streefkerk, 2.30 uur Ds. Van Til.
Vlissingen 9.30 en 5 uur Ds. Verschoor.
Vrouwenpolder 10 uur Ds. Van Til, 2.30 uur Ds.
Streefkerk.
Westkapelle 9.30 uur Ds. Pontier, 2.30 u. Ds. v. d. Bom
CLASSIS AXEL.
Aardenburg 10 uur Leesdienst, 4.30 uur Ds. Grafe.
Axel 10 en 3 uur Ds. Van Leeuwen.
Breskens 10 en 3 uur Ds. Grafe.
Hoek 10 en 2.30 uur Ds. Verbeek.
Schoondijke 9.30 en 2.30 uur Ds. Van Bottenburg.
Terneuzen 10 en 3 uur Ds. Van Hattem.
Oostburg 10 en 2.30 uur Ds. Van Mechelen.
Sas van Gent (zaaltje Nederlands Hervormde Kerk)
7 uur
Zaamslag 10 en 3 uur Ds. Den Boer.
Zoutespui 10 en 3 uur Ds. v. d. Hoorn te Lunteren.
CLASSIS GOES.
Baarland 9.30 en 2 uur Ds. De Craene.
Borssele 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Veen.
Colijnsplaat geen opgave ontvangen.
Driewegen 9.30 en 2 uur Ds. Koolstra.
Geersdijk 10 en 2.30 uur Ds. Van Aller.
Goes (Westerkerk) 10 uur Ds. Jansen.
5 uur Ds. Kats, Zondag 7.
(Oosterkerk) 9.15 uur Ds. Kats.
5 uur Ds. Jansen, Zondag 8.
Collecte voor de geestelijke verzorging van ver
strooide Gereformeerden in Frankrijk, en voor steun
aan de Gereformeerde Kerken in Indonesië en de
arbeid op Nieuw-Guinea, ieder voor de helft.
's-GravenpoIder 10 en 2.30 uur Ds. Mintjes te Wol-
phaartsdijk.
Heinkenszand 10 en 2.30 uur
Kamperland 9.30 en 2.30 uur Ds. Radder.
Kapelle 10 en 2.30 uur Ds. De Vries te Aardenburg.
Kruiningen 10 en 2.30 u. Ds. Aalbersberg, Vlaardingen
Lewedorp 9.15 en 2.30 uur Ds. Oegema.
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds. Goedendorp.
Wemeldinge 10 en 2.30 uur Cand. Woltjer te Delft.
Wissenkerke 10 en 2.30 uur Ds. Heiner.
Wolphaartsdijk 10 en 2.30 uur Ds. v. d. Leek.
Yerseke 9.30 en 2.30 uur Ds. Booy.
CLASSIS THOLEN.
Anna Jacoba Polder 10 en 2.30 uur Ds. Haverkamp.
Bergen op Zoom 9.30 en 5 uur Ds. v. d. Stoel.
Hoogerheide (Schapendreef 21) 9.45 en 4 uur Ds.
De Jong te 's-Gravenhage.
Krabbendijke 9.30 en 2.30 uur Ds. Groenenberg te
's-Gravenhage.
Oud-Vossemeer 10 en 2.30 uur Ds. Koning.
Poortvliet 10 uur Leesdienst, 2.30 uur Ds. v. Egmond
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Cand. Gros te Voorburg.
Tholen 10 en 5 uur Ds. Van Egmond.
CLASSIS ZIERIKZEE.
Brouwershaven 10 en 2.30 uur Ds. Wentsel.
Bruinisse 10 en 5 uur Cand. Hoogkamer te den Haag.
Haamstede 10 en 3 uur Ds. Boerma.
Nieuwerkerk 10 en 5 uur Ds. Becker.
Oosterland 10 en 2.30 uur Ds. Huyser.
Scharendijke 10 en 2.30 uur Ds. Offers te Sittard.
Zierikzee 10 en 5 uur Ds. Tiemersma.
Zonnemaire 10 en 2.30 uur Cand. Berg te Sappemeer.
