eeuwóe
3£erkkode
TROUW
r~
WAT IS DE MENS?
KNIPSELS met kanttekeningen
c17lecLitatie
16e JAARGANG No. 43
21 APRIL 1961
OFFICIEEL WEEKBLAD TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN ZEELAND
Redacteur: Ds. W. C. van Hattera, Herengracht 15, Terneuzen, Telefoon (0 1150) 2248
Medewerkers J. A. van Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen Ds. D. J. Couvée, Bennekom
Drs. A. Elshout, Koudekerke Ds. A. Koning, Oud-Vossemeer Dr. P. C. Kraan, Vlissingen
Ds. J. v. d. Leek, Kapelle Ds. P. van Til, Middelburg Mej. F. A. Groot Nibbelink, Grijpskerke
Mevrouw C. van Zwedenvan Alkemade, Goes J. Wattel, Gapinge.
Abonnementsprijs
3,per halfjaar
bij vooruitbetaling
Advertenties
12 cent per mm.
Bij abonnement lager
Losse nummers 12 ct.
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, Tel. 2438
Giro no. 42280
Terwijl we dit artikel schrijven staan
de kranten vol over de succesvolle
ruimtevaart van de Russische majoor
Gagarin. Het is de mens gelukt een
mens de ruimte in te zenden en deze
behouden op de aarde terug te bren
gen. We realiseren ons hoe verbluffend
knap de mens geworden is, daar wordt
een capsule met een ruimtevaarder in
een baan rond de aarde gebracht, de
aarde wordt rondgecirkeld en zie daar
komt de capsule veilig terug en de in
zittende, die als eerste mens door de
ruimte cirkelde stapt gezond en wel te
rug op de aarde. Wat een wetenschap
en wat een vooruitgang, wat een voor
uitgang van de wetenschap
We denken aan psalm 8, waar van
de mens staat ,,Gij doet hem heersen
over de werken uwer handen, alles hebt
Gij onder zijn voeten gelegd". En als
er van deze mens gezegd wordt, dat hij
bijna goddelijk gemaakt is, dan verstaan
we deze woorden nu misschien beter
dan ooit tevoren.
Maar diezelfde kranten, die ons het
bericht van de eerste geslaagde ruimte-
vlucht meldde, die zelfde kranten staan
dag aan dag vol met andere berichten
ook, we denken slechts aan het nieuws
uit Algerije, Laos, Congo, Angola en
Zuid-Afrika gebieden waar men elkaar
dreigt te verslinden, berichten waaruit
blijkt hoe voor velen de mens en de
menselijkheid niet meer mee schijnen te
tellen en het elkaar beestachtig verslin
den en afslachten de gewoonste zaak
van de wereld geworden schijnt.
Bijna goddelijk en toch beestachtig.
De mens van deze tijd, zoals Billy Gra
ham eens zei, is een atlasfiguur met een
verschrompelde ziel. Een groot intellect,
maar geen hart. Bijna goddelijk, maar
zonder God. Daarom zoals de apostel
Paulus zegt zonder hoop in de wereld.
Daarom kunnen we zo weinig echt blij
zijn met de resultaten van de weten
schap, we verwachten er immers niets
anders van dan nieuwe onheilen, en we
hebben geen hoop dat het ooit beter
zal worden.
Zo staat de mens van vandaag in de
wereld bijna goddelijk, met heerlijk
heid en luister gekroond en de schep
ping zucht. En dit alles komt omdat
deze mens, omdat wij als mensen, wij
mensen, onze plaats zijn kwijt geraakt,
de plaats van het bijna goddelijk. Dat
is de plaats, die de Bijbel ons steeds
weer aanwijst, want niet de hemelen
vertellen des mensen eer, maar Gods
eer. En niet hoe heerlijk is des mensen
naam op de ganse aarde, maar O,
Here, onze Here, hoe heerlijk is Uw
naam.
Deze plaats die de Bijbel ons wijst,
die is het die ons er voor bewaart om
te hoog te grijpen, om over onszelf
heen te grijpen, deze plaats bewaart
ons ook voor de moedeloosheid en voor
de teleurstelling.
Marsman zegt in één van zijn ge
dichten van zichzelf
,,Deze mens verloor het geloof
in wat sterker was dan hijzelf",
om enkele verzen verder in dezelfde
gedichtencyclus te wensen
,,laat mij te pletter slaan
en bijten in het zand als een
kreperend dier".
Daar hebben we het hoge grijpen,
gevolgd door de wanhoop en de ver
twijfeling. En daar wil de Bijbel ons
nu juist voor bewaren, daar wil God
ons voor bewaren, en daarom vraagt
Hij aan ons, mensen van de eeuw van
de ruimtevaart weet ge hoeveel ster
ren klevenEn je dan te realise
ren, dat je het niet weet, maar dat Hij
al die duizenden tezamen bij hun na
men roept, dat Hij ze geroepen heeft,
dat Hij heel dat universum in Zijn hand
houdt He got the whole world in
His hands en dat Hij om Zijns
Zoons Christus wille mijn God en mijn
Vader is. Die God, die de sterren bij
name roept, die alles in Zijn handen
draagt, die God onze Vader om Jezus'
wil. Dan leer je psalm 8 weer zingen,
helemaal zingen, en blij verwonderd
deze regel wat is de mens, dat Gij
zijner gedenkt en het mensenkind, dat
Gij naar hem omziet Een kleine mens
bij al zijn grootheid en vernuft en toch
geen moedeloze mens, omdat hij weet
van God die naar hem omziet.
Ruimtevaartuigen komen en gaan,
straks worden er misschien geregelde
diensten onderhouden van de ene pla
neet naar de andere en ze vertellen al
lemaal iets van het bijna goddelijk,
maar de hemelen vertellen Gods eer,
en het uitspansel verkondigt het werk
Zijner handen, ook in het tijdperk van
de ruimtevaart. v. H.
MEDITATIES
Dat een enkele maal geen meditatie
in de Kerkbode wordt opgenomen, dat
zelfs na het paasnummer twee weken
achtereen geen meditaties in ons blad
verschenen, betekent niet dat deze
moesten wijken voor andere artikelen,
maar vindt zijn oorzaak in het feit, dat
de gevraagde meditaties nieCof niet op
tijd werden ingezonden. Gaarne doen
we dan ook een beroep op alle collega's
om hun meditaties op tijd in te zenden
of indien het om één of andere reden
niet mogelijk is er een te leveren, hier
van tijdig kennis te geven, opdat voor
zieningen getroffen kunnen worden.
v. H.
INTERKERKELIJK
Ds. P. Visser uit Tilburg is van me
ning dat velerlei samenkomsten, ge
beurtenissen en acties ten onrechte met
het woord interkerkelijk gesierd wor
den.
„Wanneer mensen uit verschillende ker
ken samenwerken in welke aktiviteit
ook maar, dan noemt men dat interker
kelijk. En daarmee uit.
Maar daarmede is het juist helemaal niet
uit. Want het gebruiken van dit woord
interkerkelijk voor al deze en soortge
lijke activiteiten is helemaal niet juist en
kan alleen maar verwarrend werken.
Wanneer we ooit de verdeeldheid van
de kerk van Christus willen onderken
nen en overwinnen, dan zullen we het
gebruik van het woord interkerkelijk
voor alle bovengenoemde activiteiten
volledig moeten uitbannen. Want daar
voor het woord interkerkelijk te gebrui
ken kan alleen maar de oplossing van
het kerkelijk vraagstuk belemmeren.
Wat betekent het woord interkerkelijk
Kerkelijk betekent van de kerk uitgaan
de, op de kerk betrekking hebbende.
Dat is voor iedereen duidelijk. Even
moeilijker is het woordje inter te dui
den. Het is een latijns voorzetsel dat
„tussen" betekent, maar dan „tussen"
in de betekenis van: in betrekking staan
de tot. Dus in de zin van er is iets
tussen die twee. Interkerkelijk betekent
dus er is iets tussen twee of meerdere
kerken. Wat er is, moet dan nader blij
ken. Dat kunnen allerlei aktiviteiten
zijn. Maar het heeft iets met de kerken
te maken. Niet met leden van die ker
ken, maar met de kerken zélf. Daarvoor
heet het inter-kerkelijk."
Interkerkelijk wil dan ook zeggen
„Dat is, dat er kontakt bestaat tussen
kerken onderling betreffende gezamen-
en wekte allen op om naar het voornemen
van hun hart de Here trouw te blijven."
(Hand. 11:23.)
Goede voornemens zijn niet zo moeilijk. Je kunt er zo echt tevreden
van genieten.
Als een heiden gelovig wordt en zich laat dopen is dat een van de
zwaarste stappen van zijn leven. Dan zijn die goede voornemens een
kwestie van levensbeslissing voor hem, en zijn ze lang niet zo gemak
kelijk als bij ons. Voor de meesten van ons is belijdenis doen een dank
baar erkennen dat God van jongs af met ons bezig is geweest. Er gaat
zeker wel strijd aan vooraf, maar toch niet de worsteling om los te komen
van een door en door heidens verleden en misschien van een heidense
familie. Maar in beide gevallen zijn de goede voornemens een reden om
in een blijde stemming te zijn dat zijn goede voornemens namelijk altijd.
En bovendien ziet een gelovige een leven voor zich onder de leiding van
zijn levende Heer dat maakt de goede voornemens nog mooier, en
uitvoerbaar.
En zo nemen we ons vaker het goede voor. Als je jong ben bijvoor
beeld, en vast van plan bent om je leven beter in te richten dan de oude
ren van wie je de verkeerde voorbeelden voor je ziet. Of als je in de
kerk getrouwd bent en echt je komend gezinsleven naar Gods wil pro
beert te gaan inrichten.
Bovenstaande tekst speelt ook in zo'n prille, blijde situatie. In Antio-
chië is een grote en snelle uitbreiding van de kerk te zien zelfs heidenen
bekeren zich tot de Heer de Messias van de Joden blijkt de Heiland van
de volkeren te zijn. En nu komt uit Jeruzalem Barnabas als afgevaardigde
om poolshoogte te nemen, om als het goed is de blijdschap van de moe
derkerk uit te spreken en om de helpende hand te bieden bij de leiding
van de jonge gemeente.
En dïè taak heeft Barnabas verrassend helder gezien. Na zijn spon
tane vreugde te hebben geuit over dit goddelijk betoon van genade komt
terstond zijn aansporing om trouw te blijven. Ja, ik kan zeggen dat het
één gepaard gaat met het ander. Goede voornemens, belijdenis doen,
voortaan naar Gods wil willen leven, 't is prachtig. Maar hoe gauw komt
de tijd dat het allemaal zo gewoon en vanzelfsprekend wordt, en dat je
je de blijde stemnïing van toen niet meer in kunt denken Om er maar
van te zwijgen dat het geloof je soms veel gaat kosten. Dan vol te hou
den Er valt ook zaad in ondiepe grond, en dat schiet wel snel op, maar
verwelkt weer even spoedig. En er is ook overwoekerend onkruid. Maar
als Lukas, de schrijver van Handelingen, in die gelijkenis van het zaad
Jezus' woorden over de goede bodem weergeeft, dan spreekt hij van
„een goed en vroom hart", van „het woord uasfhouden" en van „vrucht
dragen in volharding" zó komt die honderdvoudige vrucht Daar is
trouw voor nodig.
Trouw mist de uitbundigheid en dikwijls het entoesiasme van de eerste
beslissing. Daarom is het vaak moeilijker te blijven dan te komen, moei
lijker te houden dan te krijgen. Maar trouw is voor ons de beslissende
eis als we vrucht willen dragen. Bloeiende bomen in het voorjaar zijn
mooi. Maar de vrucht komt pas als de boom de hele lange zomer door
blijft groeien.
Het mag ons sterken dat er in bovenstaande tekst eigenlijk staat
om naar het voornemen van hun hart bij de Heer te blijven". Dat
betekent blijven bidden en blijven luisteren De rank aan de wijnstok.
Gapinge.
M. BOOT.
lijk te voeren aktiviteiten. Dat kontakt
bestaat dan door en in de kerkeraden.
Maar als de kerkeraden dat kontakt niet
hebben gelegd en het niet onderhouden,
als de kerkeraden de aktiviteiten niet
uitvoeren, dan is er geen sprake van
inter-kerkelijke aktiviteit."
Ds. Visser wijst er vervolgens op,
dat hij in het geheel geen tegenstander
van alle bestaande sóórten van samen
werking is, deze integendeel van harte
toejuicht, maar dat hier het woord in
terkerkelijk niet past, ja belemmerend
werkt op de oplossing van het kerkelijk
vraagstuk.
„Want men zegto, de samenwerking
is hier zo aardig, de predikanten werken
in verschillend terrein samen, bij Paas-
en Kerkdiensten hebben ze om beurten
de leiding, in de schoolvereniging is er
ook volkomen harmonie en de dames
van de ziekenkrans doen ook alles ge
meenschappelijk. Neen, wat dat betreft,
merk je hier weinig van de kerkelijke
gescheidenheid
En dat is juist het erge. Alsof die sa
menwerking van gelovigen uit verschil
lende kerken ook maar iets zou veran
deren aan de verhouding van die ker
ken zelf tot elkaar en alsof die samen
werking niet een verhindering zou zijn
voor het beleven van de verscheurdheid
der kerk. Alle gebruik van het woord
interkerkelijk, wanneer men bedoelt ak
tiviteit van gelovigen buiten de kerk en
de kerkeraad om, helpt mee om die ca
mouflage ongewild natuurlijk, maar
daarom niet minder waar te verster
ken.
Willen we eerlijk zijn dan moeten we
dikwijls zeggeninterkerkelijk kunnen
we niet samenwerken, daarvoor zijn de
kerken niet rijp, daarvoor bidden we er
ook veel te weinig om, dat willen we
misschien niet eens. En daarom werken
we als gelovigen maar samen.
Maar laten we dat alsjeblieft niet inter
kerkelijk noemen. Want dat is het niet.
Hoe we het wel moeten noemen, weet
ik ook niet. Maar beter geen naam, dan
een verkeerde naam. En zeker geldt dat
voor de naam kerk. Met die naam mo
gen we vast niet sollen. Want hij be
tekent van de Here (Jezus Christus).
Daarom moeten we er zuinig op zijn."
We geven deze opmerkingen van ds.
Visser graag ter nadere overweging
door, want inderdaad wordt het woord
interkerkelijk veelal gedachtenloos en
daarom vaak te onpas gebruikt.
ACHTERSTAND VAN HET
GEESTELIJK LIED
Sedert enkele maanden verschijnt er
een maandblad gewijd aan de geeste
lijke muziek en in het bijzonder moder
ne geestelijke liederen. In het aprilnum
mer van dit blad, dat „Canto di Van-
gelo" heet, komt onder meer een arti
kel voor van ds. Joh. Heule over de
„Hymniade". Na eerst het doel van de
hymniade te hebben uiteengezet „De
Hymniade is georganiseerd om drie re
denen
1. Om te komen tot een bundel van
nieuwe verantwoorde evangelisatie
liederen.