KLEINE
VOSSEN
van de Vlaamse Gaai
AFSCHEID
voor de tweede maal
Nieuws uit de Kerken
op Eisenhowers reis naar Zuid-Ameri-
ka. Dat was niet fair.
Overigens, is er iemand, die Chess
man gedwongen heeft om, in plaats van
schuld te belijden, tot dit hem deze mar
telingen bezorgend verzet
Misschien heeft 'n humanitair" ad
vocaat hem 'n keer aangespoord, die
ook voor eigen naam nog wel iets zag
in dit geruchtmakend proces. Maar het
énige, dat de misdadiger Chessman had
kunnen, mogen en móéten doen schuld
bekennenen daaruit de conclusie trek
ken straf aanvaarden, dat deed hij
juist nietDe mogelijkheid om 'n mil
der straf van de zeer milde rechters te
ontvangen, zou dan door 'n christen
advocaat m.i. moeten zijn gezocht.
Instee echter van énig echt-menselijk
berouw te tonen, heeft Chessman tot
op het allerlaatst de arrogante, interes
sante man gespeeld, de scherpzinnige
amateur-jurist, de schrijver van ettelijke
best-sellers, die het tragisch slachtoffer
was niet zijn slachtoffers maar
hij, van de moderne beschaving, welke
zou dorsten naar wraak
De moderne" beschaving, die bij
monde van de vrijzinnige theoloog Smits
niet wil spreken van „schuld", wél van
tragiek Wat zal dan 'n Chessman
Ik walg van 'n „beschaving", die zulk
'n onboetvaardig misdadiger de gele
genheid verschaft om „steeds veelvul-
diger de pers te ontvangen". Dat men
hem toestaat te schrijven, is menselijk.
Doch dat hij voor 5 boeken 'n uitgever
vindt, en talloze kopers en lezers in
twaalf verschillende talen, bewijst te
meer hoe „beschaafd" wij zijn gewor
den. En de door déze lektuur en pers
voorgelichte „publieke opinie", lijkt het
mèt de vrouwenaanrander te betreuren,
dat 'n zó interessant auteur „ontijdig"
en „immoreel" de gelegenheid is beno
men om de naar cultuurdorstende „ge
meenschap" nog verder te verrijken
met zijn sensationele ideeën. Maar -
gelukkig, Chessman heeft toestemming
gegeven zijn leven te verfilmen Reeds
staat 'n acteur gereed
Wél tonen de barmhartigheden van
de moderne beschaving zich wreed.
Wreed voor de werkelijke, verge
ten slachtoffers.
Elseviers weekblad betreurt ook daar
om de executie, omdat' aan Moskou's
„anti-Westerse propaganda nieuwe
kracht is gegeven".
Ik betreur, dat in Rusland duizenden
onschuldigen, ook Hongaren werden
gedood of gemarteld, zonder dat hun
in plaats van achtmaal appèl, niet één
keer de kans op 'n behoorlijk proces
werd gegeven. Voor de Heer Chroest-
jov zal ook deze Westerse executie wel
niet het laatste middel zijn om eigen
misdaden te bedekken.
Ik betreur, dat de dode Chessman
kans heeft gezien om 'n derde vrouwe
lijk slachtoffer te maken in de persoon
van de telefoniste, die uit menselijke
spanning om hém, '11 verkeerd telefoon-
Wij hadden het vorige week over
allerlei bewogenheden.
Deze troffen wij aan op de laatste
classisvergadering in Schoondijke.
Deze veelbewogenheid was nog lang
niet uitgeput, noch in duur, noch in veel
vormigheid.
De eerstvolgende was van enigszins
humoristische aard, daar tegen het ge
bruik van een voorjaarsclassis in, deze
vergadering van veel langere duur
dreigde te worden dan in de plannen
der gastvrouwe was berekend.
De honger scheen daarom voor de
poort van Schoondijkes jeugdgebouw te
staan.
Er moet echter aan worden toege
voegd, dat deze geen kans heeft gekre
gen om de vergaderzaal binnen te drin
gen. Er bleken mannen en vrouwen in
Schoondijke te wonen, die deze grimmi
ge vijand de baas wisten te worden. Er
werden noodoplossingen gevonden, die
er bepaald niet slecht uitzagen. Warme
croquetten legden een eerste fundament
in de maagstreek. Ter classisvergade
ring werd, zo in de wandelgangen, ver
teld, dat wij de soep verorberden, die
een Schoondijkse bakker eigenlijk voor
zijn eigen huiselijke kring had bestemd.
In geval dit gerucht waarheid mocht
hebben bevat, dan mogen we zeker ge
noemde kring feliciteren met een ge
zonde eetlust, want de classicale afge
vaardigden hadden er tezamen ook ge
noeg aan.
Een zaak van meer belang was uiter
aard de discussie over de mogelijkheid
of wenselijkheid van samenspreking met
de broeders der vrijgemaakte kerken.
De bespreking was voorbereid door een
nr aansloeg en méé door „de publieke
wereldopinie" opgejaagd, zich misschien
tot in haar sterven toe verwijten zal
maken.
Tenzij 'n Christen in haar buurt er
haar van overtuige, dat ook déze onop
zettelijke fout niet bij geval is geschied,
doch veeleer 'n ingreep van Hém, die
alle ding leidt naar Zijn Raad.
Chessman 'n symbool
Ja, maar dan van die ingreep van de
opperste Rechter, die aan het geval met
Zijn recht door Chessman en zijn ad
vocaten, 'n eind heeft gemaakt.
Bennekom. D. J. Couvée.
Met niet al te grote verbazing las ik
in het nr van 20 mei, hetgeen de Vlaam
se Gaai op zijn onnavolgbaar hoffelijke
wijze onthulde over wat zou zijn ver
handeld op de vergadering van de clas-
sies Axel, gehouden juist op de her
inneringsdag van de verraderlijke Duit
se inval.
In oktober 1957, bij mijn emeritaat
vereerd door het verzoek van de Redac
tie om na elf jaar mede-opsteller te zijn
geweest, als „medewerker" aan te blij
ven, heb ik dit eerst na vele weken,
aarzelend aanvaard.
Waarom ik dan nu voor de tweede
maal afscheid neem van „wekelijks
strafwerk", dat mij toch lief was ge
worden
Niet omdat ik elders voor mijn copie
zoveel hoger word gehonoreerd, maar
om tijdig en eerbiedig ruimte te maken
voor minder „ouderwetse" en „uitslui
tend tot het Zeeuwse ressort behorende
krachten."
Ook de „oecumene", d.i. de wereld
kerk moet eindelijk ook in de Zeeuwse
eens 'n beurt krijgen. En daarom enkel
zuiver-provinciale krachten.
Dankbaar gedenk ik de hartelijke
saamwerking met de weinig traditionele,
nog al eens wisselende groep van re
dactieleden. in het bijzonder collega dr
Stam en het prettig contact met de
Drukker, de Heer Olthoff, die in deze
veertien jaar inhoud en vorm telkens
wist te variëren.
Dankbaar tenslotte, dat ik op mijn
verminderde belangstelling van vele le
zers, jaar op jaar blijkend uit velerlei
oord en kerk èn voor de eer mij nogal
eens aangedaan door dag- en weekbla
den, die mijn artikelen geheel of ge
deeltelijk overnamen en bespraken.
Dankbaar tenslotte, dat ik op mijn
wijde, ruige heide meer tijd krijg voor
studie van de natuur, met haar koekoe
ken en vlaamse gaaien, welke laatste
juist nu broeden, in de gespannen ver
wachting op de reeds aanrukkende
nieuwe krachten, die onze kerkbode zul
len opstoten in de vaart der kerken.
D. J. Couvée.
Bennekom, 20 mei '60.
commissie, die de stukken van het ver
leden had verzameld, nagezien en ver
menigvuldigd, opdat de kerkeraden zich
konden oriënteren. Bij alle eenparigheid
over de wenselijkheid van nader contact
met de vrijgemaakte kerken bleek er
tevens een vrij diepgaand verschil van
mening te bestaan over de wijze, waar
op contact moest worden gezocht. Ter
tafel was eigenlijk maar één concreet
voorstel, namelijk van de kerk van
Oostburg. In de boodschappen, die an
dere kerkeraden ter tafel brachten, la
gen evenwel bepaalde 'suggesties opge
sloten, die wel als voorstellen-in-staat-
van-wording konden worden opgevat.
Het Oostburgse voorstel kwam het
eerst in bespreking, omdat dit de verste
strekking had. Het trok uit de terzijde
stelling van de vervangingsformule de
consequentie, dat ten tijde der scheuring
conformatie gevraagd was aan leerbe-
sluiten, die achteraf bezien niet nodig
waren gebleken en derhalve terzijde ge
steld. Als ons aandeel in de schuld der
scheuring diende derhalve erkend te
worden, dat „toen" geëist werd, wat
thans niet meer geëist wordt, hoewel
van een gewijzigde situatie of tenminste
van een verbeterde situatie niet kan
worden gesproken.
Het merendeel der classis trok blijk
baar deze consequentie niet in dezelfde
zin als de kerk van Oostburg en wilde
veeleer voortgaan in de koers, die was
ingeslagen met de revisie van 1950, toen
enkele handelingen van het verleden
zijn betreurd en de uitspraak, die de
scheuring bezegelde, van een, naar het
oordeel der classis verkeerde interpre
tatie werd gezuiverd.
De vrucht van deze uitspraak van
1950 is voor de samenspreking vrijwel
nihil geweest. Toch meende de meerder
heid het, in wat gewijzigde vorm, in
dezelfde geest opnieuw te moeten pro
beren en kwam met op een na algemene
stem tot de aanvaarding van het be
sluit, dat in de korte notulen wordt
weergegeven.
Het grootste werk was hiermee voor
de classis achter de rug. Nog diende
afscheid genomen te worden van Ds.
H. A. van Bottenburg, die D.V. in
augustus als veldprediker voor een jaar
gaat dienen. De assessor sprak hem
passende woorden toe. In de tijd van
zijn afwezigheid zal door de andere pre
dikanten in Schoondijke dienst gedaan
worden met uitzondering van een maal
per maand. Consulent wordt Ds Van
Mechelen, die daarmee net niet het eer
ste halfjaar van consulentsloos bestaan
gedurende een totaal van 11 dienstjaren
in Zeeuws Vlaanderen kan volmaken.
Een zaak, die in het westelijk deel de
aandacht van de komende weken zal
vragen, is de tentcampagne in Cadzand.
Reeds maandenlang zijn de voorberei
dingen aan de gang. Steeds meer wordt
duidelijk, hoe ver in het voren men een
dergelijke campagne moet plannen,
vooral met het oog op de toebereiding
van de medewerkers en -werksters op
Kom, laat ik nog eens iets uit de bus
vertellen. Niet, dat ik alle dagen in dat
onmisbaar vervoermiddel een eigen
auto bezit ik nog niet - zit, maar zo
af en toe ga ik er eens op uit, want
zoveel beleef je niet op een stil dorp.
Eigenlijk moest een dominé op een
eiland wat meer gelegenheid hebben 0111
wat frisse lucht te happen, want het
wordt wel wat bedompt steeds in de
zelfde admosfeer te ademen. Wat we
hier te zien krijgen is alles van papier
je leest alles in de krant en dat ding
is vandaag fonkelnieuw en de volgende
dag heeft je echtgenote hem onder een
petroleumstelletje gelegd. Gelukkig
heeft een mens z'n fantasie en kan hij
zich bij de foto's uit „de Spiegel" dro
men van bloemencorso's, floriade's en
dergelijke geur- en kleurtentoonstellin-
gen meer.
Maar, o ja, ik zou 't hebben over de
bus. En daarin leerde ik weer een lesje,
dat een mens op z'n oude dag blijkbaar
nog maar moeilijk leert. Wat een
reeks van veronderstellingen, lichtvaar
dige oordeelvellingen, ongecontroleerde
praatjes, die het leven van velen kunnen
bedroeven Ik ging dan weer huis
waarts, nadat ik nog al een fikse reis
achter de rug had en stapte ergens in
de bus. E11 daar zie ik een jonge kerel
zitten en ik kijk wat verbaasd naar hem
en zeg een beetje uitbundig „Zo, Ka-
rel, wat heb ik nu aan de hand met je,
op maandagmiddag in de bus, ben je
soms al aan 't rentenieren, terwijl je nog
maar pas getrouwd ben
En Karei keek me een beetje beduusd
aan en antwoordde „Ja, dominé, ik
ben aan 't rentenieren, maar het is niet
voor m'n pleizier. Ik heb een afwijking
gekregen en kan onmogelijk meer wer
ken. En daarbij komt, dat ik op het
ogenblik geen uitkering krijg. Dus zit
ten we heel moeilijk".
Daar zat ik met m'11 voorbarige, on
bedachte opmerking, hoewel de jonge
man, mij kennende, 't niet zo kwaad
opnam.
Maar ik bedachtwat is dat nu toch
fout van je en ik betrapte in m'n eigen
hof de vos „loslippigheid", die door zijn
soms speelse dartelheid tere bloemen
kan kneuzen.
Gebeurt 't niet vaak, dat je moet zeg
gen hé, had ik dat nu maar voor me
gehouden, ik heb ongewild pijn gedaan.
In plaats van belangstellend te infor
meren zeg. Karei, heb je wat bijzon
ders in de familie of zo, dat je op reis
ben, want anders werk je toch of iets
dergelijks. Maar nee, dadelijk maar er
uitflappen ben je aan 't rentenieren
Zulke gevallen heb ik al meer mee
gemaakt, onder anderen met een jonge
vrouw, die pas uit een zenuwinrichting
ontslagen was al deed ik helemaal
geen onbescheiden vragen, maar al pra
tende begreep ik, dat zij in de allerbe
droevendste omstandigheden verkeerde
en dus een grapje allerminst op z'n
plaats zou zijn geweest.
De Bijbel waarschuwt vele malen te
gen die bewegelijke tong, die soms 011-
bedwingelijk is. En nu heb ik zelf meer
malen uit Jacobus gepreekt en over
Zondag 43 en toch sloop die kleine vos
hun en haar taak. Daartoe zijn dan ook
maandelijkse samenkomsten gehouden,
waarop verschillende vragen zijn door
gepraat in gesprekskringen. De cursus
voor huisbezoek, uitgegeven door het
evangelisatiecentrum in Baarn, verleen
de daarbij goede diensten. Ruim 20 per
sonen van Hervormde, Vrij Evangeli
sche en Geref. kant waren daartoe in
Cadzand getrouw bijeen. Als thema
voor deze campagne werd voorgeslagen:
Het Koninkrijk van God is nabij. De
sprekers zijn weer gekozen uit het eigen
gewest. Gelukkig is het land van Cad
zand rijk aan zangkoren en muzikale
ensembles, zodat muzikale medewerking
is verzekerd. Op een avond zal getracht
worden vragen te doen beantwoorden
door een forum. Kindersamenkomsten
waren tot nog toe, wat de opkomst be
treft, succesrijk. Gehoopt wordt op een
naar verhouding evenredige toeloop ge
durende deze actie. Na 3 juni, de laat
ste instructiedag, tevens dag van gebed,
zal de actie aanvangen met de uitnodi
ging, die persoonlijk, huis aan huis, op
een 300 adressen zal worden gedaan.
Na de tentsamenkomsten wacht nog
veel bezoekwerk, twee rondes tenmin
ste. Helaas is het aantal krachten nog
betrekkelijk gering. Toch is er, vergele
ken met vroeger, vooruitgang, waarvoor
wij dankbaar zijn. J. B. v. M.
„loslippigheid" nog dartel rond Geluk
kig heb ik hem „betrapt", maar ja „van
gen" is een tweede. We konden onze
tong dikwijls beter gebruiken om nl. te
getuigen van ons geloof en dan is
die tong dikwijls zeer traag
Uit het oude-Vossenland.
ZAAMSLAG
Opbrengst V.U.-busjes.
De opbrengst van de V.U.-busjes be
droeg bij de laatste lichting de som van
199,70. Dit is een mooi bedrag. Gaat
zo voort
Naar hereniging
Daarmee bedoel ik natuurlijk de her
eniging met die broeders en zusters, die
zich hebben vrijgemaakt, gelijk dat-
heet. Sinds de Generale Synode de z.g.
„vervangingsformule" terug nam, is er
alom in ons land iets in beweging ge
komen. Niet alleen in onze kerken, maar
ook bij de vrijgemaakten. Dat is iets
om dankbaar voor te zijn. Laat het nog
niet algemeen zijn, toch ontwaakte op
meer dan één plaats het besef, dat dit
gescheiden leven voor God niet te ver
antwoorden is. En dat er iets gedaan
moet worden om weer bij elkaar te ko
men en weer samen te gaan leven onder
één kerkelijk dak. Op onze laatste clas
sisvergadering is ook over deze dingen
breedvoerig gesproken. Met name over
de vraag wat gaan wij als kerken in
de classis Axel doen En wat künnen
wij in deze doen Dat houdt ook in
wat kunnen wij hier in Zaamslag doen?
En dan zijn er natuurlijk allerlei moge
lijkheden briefwisseling, samenspre
king, enz.. De kerkeraad heeft in deze
nog geen definitief besluit genomen.
Toch kunnen wij nu reeds iets doen.
Bidden voor-de hereniging Zullen wij
iets bereiken, dan zal er toch eerst ge
beden moeten worden. Als wij in het
puur-menselijke vlak blijven dan is elke
poging tot hereniging tot mislukking ge
doemd. Wordt het gebedszaak, dan
gaat God Zelf voor ons strijden en wie
zal Hem dan keren
In vij[ minuten
Eens even heel scherp gezegd die
hereniging kon in vijf minuten voor el
kaar zijn. Als wij ons eens goed reali
seerden, van weerszijden, wat het echte
christen-zijn inhoudt. Jaren geleden
heeft wijlen prof. Schilder eens geschre
ven over wereldse methoden in de kerk.
Passen wij in de kerk niet vaak wereld
se methoden toe En vergeten wij niet
dikwijls, dat het leven van de christen
radicaal anders is dan van de mens van
de wereld Als dat radicaal-anders-zijn
ons meer beheerste, dan was het in vijf
minuten voor elkaar. Dan gaan wij niet
wroeten in het verleden en dan staan
wij niet op recht en gelijk, maar dan
reiken wij elkaar de broederhand. Dan
wedijveren wij met elkaar om de eerste
te zijn, die zegtwij hebben gezondigd.
Dan achten wij de ander uitnemender
dan ons zelf. Ónder de knoet van de
anti-christ zijn wij in vijf minuten weer
één. Dacht u ook niet Waarom zou
het dan nu ook niet kunnen onder de
staf van Jezus M. den B,