Het GEBRUIK
van onze Psalmbundel
van de Vlaamse Gaai
Weekblad van de Gereformeerde Kerken in Zeeland vrijdag 4 september '59
MEDITATIE
ZEEUWSE KERKBODE
VIJFTIENDE jaargang No. 10
Berichten en opgaven Predikbeur
ten tot Dinsdagsmorgens te zenden
aan de drukkers Littooij Olthoff,
Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Hoofdredacteur: Dr C. Stam, Westwal 2, Goes, Telefoon 2563.
Redacteuren Ds A. Koning, Ds j. B. van Mechelen, Ds A. Schippers, Drs A. Verschoor
Medewerker: Ds D. J. Couvée, Bennekom.
Drukkers: Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg, Telefoon 2438, Giro 42280
Abonnementsprijs: ƒ3,per half
jaar (bij vooruitbetaling).
Afzonderlijke nummers 12 cent.
Advertentiën 12 cent per mm.
150 psalmen telt onze bundel. Ook
in de berijming. In de vertaling van de
„zeventig" van het Oude Testament in
het Grieks telt u 151 psalmen. De 151e
psalm is dan het „eigen geschrift van
David". De ouderen onder ons zullen
zich dat geschrift nog wel herinneren.
Het stond achter in de psalmboeken.
Gebruikt werd het nooit, voorzover mij
bekend. „Ik was een jongeling, nog te-
„der en gering, bij broed'ren laag ge-
„achtmen had mij in het veld, tot
„herder aangesteld, daar hield ik steeds
„de wacht, en weidde 't wollig vee.
„Toen maakte ik weltevreê, een harp
„met eigen handen, ik greep het snaren
tuig, 'k zong psalmenvan 't ge-
juich, weergalmden onze landen."
Wanneer het over de zalving gaat,
klinkt het „der broed'ren schoon ge-
„laat, noch kracht kwam hun te baat
„Gods knecht ging hen voorbij en
groette, en zalfde mij".
Ik heb eens een grappenmaker op
een klassisvergadering de opmerking
horen maken, dat dit laatste vers nog
wel geschikt was. als een dominee, b.v.
uit een tweetal of drietal, gekozen was.
Uitgaande dan van de gedachte, dat de
afgevallen broeders schoon van ge
daante waren en vol kracht.
Die hele 151e psalm is in de loop
der jaren gesneuveld, en niemand zal
dit rijm terug verlangen.
Gebruikt werd het niet.
Nu zijn er verschillende psalmen in
onze bundel, die dit lot delen. Zij wor
den nooit, of bijna nooit gezongen.
Hoort u ooit opgeven psalm 7 Nog
afgedacht van de vraag, of de berij
ming hier klopt met de tekst, geeft de
inhoud van de berijming, misschien ook
wel de zangwijze, moeilijkheden. In
ieder geval ps. 7 is vrijwel buiten ge
bruik.
Met ps. 10 is het niet anders. Daar
in staan toch wel enkele verzen die
voor de eredienst nu niet bepaald ge
schikt kunnen geacht worden. B.v. de
eerste verzen, waar de goddeloze wordt
getekend in zijn boos bedrijf. Bij ps. 11
en ps. 12 staat ge voor hetzelfde ver
schijnsel. De bede uit ps. 13 is zeker
meer toepasselijk, maar wordt toch zel
den gebruikt. Daar kunt u ps. 41 ge
rust naast zetten, hoewel de twee laat
ste verzen zeker geschikt zijn, maar de
zangwijze is niet bekend.
Hoorde u ooit ps. 88 opgeven Of
ps. 137? U kunt vanzelf deze psalm
als vloek- en .wraakpsalm wel verstaan.
Maar, wie laat het zingen in de ere
dienst, als 't over de ondergang van
Babel gaat
„gelukkig hij, die u ter neer zal slaan,
„uw kinderkens zal grijpen, o gij
trotsen,
„en wredelijk verplett'ren aan de
rotsen".
Er is veel meer te noemen, maar
deze enkele grepen doen toch zien, dat
niet helemaal zonder reden deze psal
men buiten gebruik zijn.
Het is trouwens de vraag, of wij goed
doen met alle psalmen, zonder onder
scheid, voor het zingen te gebruiken.
Er zijn psalmen in de Bijbel, die zeker
een bepaalde boodschap inhouden. Dat
doen ze allemaal. Maardaarmee
is nog niet gezegd, dat wij alle psal
men als te zingen liederen moeten ge
bruiken.
Men had bij de tempel bepaalde
„bundels", die voor de eredienst waren
bestemd. Deze werden ingestudeerd
(mochten wij ook wel doen), en naar
gelang van de feestdag of van de om
standigheden waren er liederen van
schuldbelijdenis en dankzegging.
Het is dan ook niet waar, dat wij
moeten zeggen we hebben 150 psal
men, die moeten ook alle gezongen
worden. Er komt in de praktijk een
zekere keur, waarbij vooral die psalmen
naar voren komen, die de gemeente
aanspreken.
Dit betekent geen verkeerde kritiek
op de „achterblijvende" psalmen, maar
wij komen daarbij praktisch tot hetzelf
de gebruik als Israël in de eredienst.
In de oorlogsjaren werd er wel ge
grepen naar psalmen, die men anders
weinig hoorde. Bij de bevrijding was
dat eveneens zo. Elke tijd heeft een
eigen vraag, waaraan ook het lied in
de eredienst moet beantwoorden. Zo
wordt een keuze uit de psalmbundel
verklaarbaar.
In deze dingen moeten wij elkaar
goed verstaan. Er werd uit de lezers
kring naar dit gebruik van de psalmen
gevraagd en daarom wil ik er eens over
schrijven. U kunt ps. 129 niet opgeven:
„maak hen gelijk aan 't lichtverdorrend
gras
„dat hier en ginds gezien wordt
op de daken
„dat, eer men 't plukt', alreê
verwelkerd was
„ontbloot van grond om wortels
in te maken".
Dit is geen zang der gemeente.
Mogelijk kan een andere berijming
het er wat beter af brengen, maar naar
de inhoud zal een dergelijk vers ons
niet toespreken. Evenmin als dat het
geval is bij de verzen uit de berijmde
10 geboden, die ik onlangs noemde.
Men heeft door het rijm iets willen ma
ken. maar men had moeten bedenken,
dat het Schriftgegeven uiterst sober en
daarom zo aangrijpend is. Natuurlijk
waren er een paar betere bij, maar in
de loop der jaren gaat het niets-zeg-
gende bij een bepaald rijm de lachlust
opwekken. Niemand behoeft hier een
gebrek aan eerbied te zoeken, maar het
nuchtere inzicht doet het „kostelijke"
en „minder kostelijke" van elkaar schei
den. Bovendien denke niemand, dat we
bij de berijming met inspiratie te ma
ken hebben. De „deugdbeoefenaars"
hebben een behoorlijke stem gehad in
het psalm-kapittel. Het zal wel een
vooruitgang zijn, wanneer de vruchten
uit die kring eens gaan verdwijnen en
wij niet langer zingende weerspreken
wat wij overigens belijden.
Verder geldt ook voor de andere be
rijmingen van de psalmen, dat wij het
woord inspiratie hier niet moeten toe
passen. Stel u voorhet aantal be
rijmingen breidt nog altijd uit. Zelfs
over de „dichtersinspiratie" worden
nogal hartige woorden gesproken en
geschreven. Waar zou het dan heen
moeten, wanneer „dé" inspiratie voor
een bepaalde berijming moest worden
uitgemaakt
Hier moet het onderscheid tot ons
blijven spreken tussen het geïnspireer
de Woord van God, b.v. in de onbe
rijmde psalmbundel, en de menselijke
bearbeiding daarvan, waaraan wij onze
berijmingen danken.
Bij deze laatste gaat het er om, naar
„het best mogelijke" te streven. Dat zal
niet eenvoudig zijn, gezien het feit, dat
er wéér een berijming aan de synode
is aangeboden. Hoe moet dat op korte
termijn op juiste wijze worden gewaar
deerd Dat zal nog wel een synode
duren. U blijft dus voorlopig zingen
van „een zich op de deugd met ijver
leggen" en wat er meer aan deugd
zaams in onze berijming is te vinden.
Geen bezwaar.
Als wij dan maar eenmaal het betere
met een eerlijk hart aanvaarden en er
blijk van zullen geven althans op dit
punt de deugd te willen beoefenen.
Intussen blijft het wat „zielig", dat
gezang 1 maar één versje heeft
C. St.
Laten wijdoen wat goed is voor allen,
maar inzonderheid voor onze geloofsgenoten."
(Gal. 6:10).
„Hé", zegt iemand, „hier heb je nu die tekst waar .staat dat je
je inkopen altijd allereerst bij de gereformeerden moet doen." En
daarmee staat weer een tekst in een kastje met een etiket, gereed
voor dagelijks gebruik.
't Mocht wat Gods woord breekt af en toe heerlijk door onze
loketjes en etiketjes heen. Denkt u werkelijk dat het Paulus wat
kon schelen, of de gelovigen in Galatië hun papyrus en hun wijn
en hun wol van iemand van het kerkje kochten of niet Zou hij
echt niet wat diepers, wat ruimers, wat christelijkers bedoelen
'k Dacht van wel.
't Gaat hem er om, dat de 'bekeerde gelovigen (of ze nu in
Galatië wonen of in Zeeland) goed doen. Ja, goed leven. En dat
staat nu in dezelfde brief, waarin Paulus zich scherp verzet tegen
de mensen die de wet weer willen invoeren en daarvan de zalig
heid verwachten. Wie zó via de wet God wil behagen, zegt Paulus,
heeft van de totale voldoening door Christus nog niets begrepen.
Daarom géén wet Nee, maar toch wél goed leven. Want wie
zegt „Jezus is Heer (en Heiland)", is daarmee tegelijkertijd onder
beslag van de Heilige Geest. En dat betekent dat je eigenlijk niet
meer eigen baas bent, maar dat je de Heilige Geest baas laat in
je leven.
En daar moet in dat laatste hoofdstuk van die brief nog wel even
de nadruk op. Je moet aan de christenen kunnen zien dat ze een
„nieuwe schepping" zijn. Daarom doen wat goed is
En dan allereerstwat goed is voor allen. Dat is de regel. Straks
volgt nog een speciale kant van dat goed-doen maar allereerst
voor allen. Kijken wie u nodig heeftuw geld of uw hulp of uw
aandacht. Onverschillig of het nu uw hervormde overbuurvrouw
is die afdwaalt, of een buitenkerkelijke kollega die in de narigheid
zit, of voor mijn part uw roomse leverancier. Met goed-doen is een
christen niet krenterig of bekrompen, 'k Denk dat Paulus zou
schrikken als hij van iemand van ons hoorde dat je dat wel moest
zijn. En goed-doen is heus heel wat meer dan dat je iemand iets
„gunt". Weest u maar gerust goed voor allen echt goed, een goed
mens. Daar doe je in ieder geval geen kwaad mee. 't Is waarachtig
wel wat meer waard dat de buitenwereld merkt dat er iets van een
mysterieuze goddelijke Geest in ons werkt, dan dat we het als ge
lovigen met elkaar zo goed hebben. Stel je voor, dat die Samaritaan
op weg naar Jericho alleen maar Galaten 6 10b in zijn gedachten
gekregen had
't Is dan ook een akelige situatie, als een dominee tegen iemand
die financiëel zwaar gedupeerd is moet zeggen „Was je maar lid
van onze kerk, dan kon onze diakonie je direkt helpen". Heeft de
diakonie werkelijk alleen maar een taak tegenover de mensen van
de eigen kerk De eerste christenen brachten die goedheid wel
anders in de praktijk
En bent u dan bezig, overal rondom u op te letten, of er mensen
zijn die u helpen kunt, dan gaan de eigen geloofsgenoten daar nog
weer boven uit. Nietze gaan vóór dat zou de anderen prompt
weer uitsluiten. Nee, u hebt er alleen maar nóg intensiever aan
dacht voor. Met extra inspanning zorg je voor de mensen van wie
je houdt. Dat zijn je „huisgenoten", zegt de oude vertaling. Die
zie je het meest, daar ken je de behoeften het best van. Van hen
kun je het helemaal niet hebben dat ze ook maar ergens tekort
hebben of ongelukkig zijn. Daar put je je „inzonderheid" voor uit.
Dat is de speciale kant van die algemene regel. Je draagt de „broe
ders en zusters" een nóg beter hart toe dan de anderen.
Er zijn dus graden in het betoon van goedheid maar houdt u
het goed vaster zijn géén grenzen.
't Wordt tijd dat ik eens ga opletten of ik werkelijk doe wat
goed is voor allen. En u
Gapinge.
M. BOOT.
Met een kwast vol verf en een hart
vol dank trof ik br. A. Verschelling in
de fietsenberging van Spui's nieuwe
kerkgebouw.
De kwast bewees goede diensten bij
het omtoveren van de oude balken in
nieuw aandoende daksteunen, die pas
sen bij het fleurige geheel van de nieu
we kerk.
Het hart vol dank was ook ten volle
begrijpelijk, want deze oud-maak-
nieuw-kerk lijkt op het oude schoolge
bouw, waaruit zij is omgebouwd, net
zoveel als de prachtige vlinder op de
onooglijke pop. Eenvoudig, sober en
tevens stijlvol modern doen lijnen en
kleuren aan. Of men omhoog kijkt langs
plafond en ingewerkte lampen, of naar
de kanselwand of de raampartijen, het
maakt al een verzorgde indruk. Ook
aan de buitenkant is nauwelijks her
kenning meer mogelijk met het verle
den.
Misschien heeft men het op het or
gelgalerij t je niet te ruim, maar de be
speler van het aangeschafte harmonium
behoeft niet meer te trappen. Een in
gebouwd motortje doet dit werk. De
organist kan zich geheel geven aan het
spel en de begeleiding van de gemeente.
Dit is de eerste reden om dankbaar
te zijn. De tweede is gelegen in de hulp,
die van buiten af uit de zusterkerken
is geboden. De laatste stand was
5320,77Dit bedrag is verhoogd met
5,— v. P. H. te W., 10,- v. Mej.
J. S. H. N. te M., 10,- van A. L. Gr.
te N„ 10,— van H. J. v. H. te K.,
3,— van Ok„ 25,— v. d. 90 j. J.
d. V. te A., 116,02 coll. te K. (Z.B.)
en ƒ181,11 coll. te A., 178,65 coll.
te Mk. Het totaal klom hiermede tot
5859,55.
't Is dus weer een prachtige sprong
vooruit.
Dit is 'n zaak, waarvoor Zoutespui
de gevers hartelijk dankt, temeer om
dat de in gebruikneming zeer nabij
