CALVIJN
van de Vlaamse Gaai
veertiende jaargang No. so Weekblad van de Gereformeerde Kerken in Zeeland vrijdag 12 juni 1959
MEDITATIE
ZEEUWSE KERKBODE
Hoofdredacteur: Dr C. Stam, Westwal 2, Goes, Telefoon 2563.
Berichten en opgaven Predikbeur- Redacteuren Ds A. Koning, Ds J. B. van Meclielen, Ds A. Schippers, Drs A. Verschoor Abonnementsprijs: ƒ3,- per half-
ten tot Dinsdagsmorgens te zenden Medewerker: Ds D. J. Couvée, Bennekom. iaar (b;j vooruitbetaling),
aan de drukkers Littooij Olthoff,Afzonderlijke nummers 12 cent.
Spanjaardstraat 47, Middelburg, DrukkersLittooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg, Telefoon 2438, Giro 42280 Advertentiën 12 cent per mm.
VERHOORT GOD ALTIJD
En lk zeg u Bidt en u zal gegeven worden.
(Lucas 11:9a.)
't Is nog niet zo lang geleden, dat ergens in Nederland een
zieke dame de dominee niet wilde ontvangen, omdat ze teleur
gesteld was. Waarom teleurgesteld Wel, omdat ze had gebeden
om genezing van haar ziekte, maar de genezing niet had gevonden.
Nu accepteren de mensen in Zeeland de dominee meestal wel, ook
al hebben zij gebeden om genezing die maar niet komt. Maar mis
schien kunt u toch de houding van deze dame wel begrijpen. Ik
althans kan het best verstaan. Alleen maar het motief van deze
dame was fout. Ze had niet moeten zeggen ,,God heeft me niet
willen verhoren maar ,,Ik heb bij God genezing gezocht voor
mijn ziekte, maar ik heb niet aan God de totale verlossing >an mijn
leven gevraagd". Want God weet beter wat wij nodig hebben dan
u en ik.
En zo kom ik op het probleem van de onverhoorde gebeden.
Massa's artikelen, brochures en boekjes zijn er over geschreven.
Maar weet u waarom God ons niet verhoort Zeker niet, omdat
we teveel vragen, maar God verhoort ons niet, omdat we vaak te
weinig vragen. Dat is heel de kwestie. Want als u aan God vraagt
om de genezing van uw hart, om het eeuwige leven, om de eeuwige
zaligheid, dan krijgt u dit alles zonder mankeren. Maar God stuurt
u niet naar huis b.v. met de schijnoplossing van een genezing van
ziekte, 't Is mogelijk, dat u dit hard van mij vindt en dat er ergens
in u een beetje ergernis opkomt. En het zou kunnen zijn, dat u
vraagt ,,is mijn gebed om genezing, mijn gebed om dit of dat,
dan te vergelijken met het bidden om een schijnoplossing Ik zou
het niet graag willen beweren. Maar wel vraag ik u ,,wat betekent
een genezing hiér of iets anders dat u begeert tegenover het
eeuwige leven, dat God u schenkt
Weet u wat wij in eerster instantie nodig hebben En dan wil
ik u vertellen van een ontmoeting. Ik heb eens iemand ontmoet, die
mij vertelde, dat zijn gebed altijd werd verhoord. Nu, dan sta je
toch wel te kijken als iemand dit pardoes zegt. En je gaat je af
vragen, wat zo iemand dan wel gewend is te bidden. En je ver
wacht een bepaald antwoord. B.v. ,,ik bid altijd Uw wil geschiede".
Maar de man van het altijd verhoorde gebed, zei, dat hij elke
morgen bad om de heilige Geest. Dat gebed had God altijd ver
hoord. Er' was nooit een dag geweest, waarin hij geen contact had
gehad met het hart van God en de volheid van de Here Jezus
En onze tekst zégt het, dat dit gebed altijd wordt verhoord het
gebed om de heilige Geest. De man, waarvan ik u vertelde, ervoer
dus de waarheid van het woord van Jezus ,,Bidt en u zal gegeven
worden". Welnu, deze man kan ons afhelpen van heel wat gebeds
problemen. Ik dacht, dat wij er goed aan zouden doen ónze ge
beden maar eens te vergelijken met het zijne. Wij bidden meestal
om ,,een stil en gerust leven", om bewaring op weg en pad", om
genezing van ziekte, om brood en werk. En ik zeg niet, dat dit niet
mag. Maar als ik iets van onze tekst heb begrepen, dan moeten
we veel meer bidden om het werkelijk groteom de heilige
Geest. Want de heilige Geest brengt alles mee, die trekt de hele
volheid van de Heer Jezus achter zich aan, óók een grote dosis
aan genezing van ziekte en uitredding.
U en ik, we moesten maar eens beginnen met elke morgen te
bidden .Vader in de hemel, schenk mij vandaag uw heilige Geest".
Als we dat elke morgen eens aan God vroegen. Dan konden wij
elke avond zingen ,,Die nimmer mij heeft afgewezen, noch mijn
gebed gehoor ontzeid
Wolphaartsdijk. D. BOUWKNEGT.
Het is de laatste tijd wel te merken,
dat Calvijn wordt herdacht. In bladen
en tijdschriften verschijnen artikelen,
aan hem gewijd, terwijl verder samen
komsten worden belegd, om de beteke
nis van deze grote hervormer, zowel in
de geschiedenis als voor onze tijd in
het licht te stellen.
Het is nu 450 jaar geleden, dat Cal
vijn werd geboren en wel op de 10e
juli, te Noyon in Picardië. Onder zijn
voorgeslacht kwamen rivierschippers
voor. Zijn vader kreeg een belangrijke
post, laten wij zeggen als administra
teur van de geestelijkheid. Zodoende
was hij tot in bijzonderheden op de
hoogte met wat zich in de geestelijke
kringen afspeelde. Blijkbaar is de ach
ting voor de geestelijkheid daardoor
niet bevorderd, want de vader van Cal
vijn kwam in een erg kritische verhou
ding ten opzichte van de Kerk.
Met een broer van Calvijn, die als
geestelijke dienst deed, was dit even
eens het geval. De Kerk was op de
duur niet erg meer op de Calvijns ge
steld. Vader heeft ook de studierichting
voor zijn zoon Johannes veranderd. Hij
zou eerst geestelijke worden, maar hij
ging op vaders verlangen rechten stu
deren.
Meer belangstelling had Calvijn zelf
voor theologie en wijsbegeerte en let
teren, dan voor de rechten. Hij is daar
dan ook niet in verder gegaan na de
dood van zijn vader.
Van huis uit heeft Calvijn dus enigs
zins een kritische instelling tegenover
de rooms-katholieke kerk meegekregen.
Toch zou niemand in die eerste studie
jaren in hem een toekomstig hervormer
hebben gezien. Eerder was hij verrukt
door de wereld van het humanisme, dan
dat hij diepgaande innerlijke processen
doormaakte zoals Luther. Trouwens,
Calvijn laat niet zo gemakkelijk in zijn
innerlijk leven kijken. Wij kunnen er
naar raden, wanneer de grote omkeer
in zijn leven plaats vond, maar weten
doen wij het niet, terwijl ons van Luther
allerlei bijzonderheden bekend zijn.
Dit mogen wij wel zeggen, dat het
Woord Gods op Calvijns hart heeft
ingewerkt. Hij zegt ergens ik ben van
dat boek geschrokken. Zo kreeg de
boodschap Gods invloed op hem. In
een voorrede van zijn kommentaar op
de psalmen lezen wij er iets van, als
mede in een brief aan een kardinaal.
Dat zijn de spaarzamelijke gegevens.
Men zou het echt niet kunnen „verfil
men", zoals bij Luther. Alles draagt bij
Calvijn een andere stijl.
Man van grote beschaving en weten
schap, was hij niet het type volksrede
naar, dat in Luther naar voren kwam.
Toch vertoont ook de stijl van Calvijn
iets sprankelends. Zeker niet in alle
preken. Maar Calvijn heeft zeker met
zijn taal het hart van het volk geraakt.
Bereidwillig was Calvijn om het een
ander naar de zin te maken. Zo ge
bruikte hij als gast aan tafel van spij
zen, waarvan hij zeker wist,dat hij er
nadelige gevolgen van zou ondervinden.
Dit deed hij liever dan gastheer of gast
vrouw onaangenaam te zijn. Men had
toentertijd ook weinig begrip voor de
methode om uit gezondheidsoogpunt
zich van verschillende gerechten te ont
houden. Enfin, u vergelijkt maar eens
de sterfte toen en nu
Calvijn, die verschillende jaren in
Parijs had gestudeerd, verliet die stad,
toen hoogleraar Cop aan de universi
teit een rede hield, waarin men wat
reformatorische geluiden dacht te ho
ren.
Cop moest toen vluchten, en Calvijn
meende toen ook niet meer veilig te zijn.
Dit vertrek kwam aan het werk der
hervorming zeer ten goede. Want in
Bazel, waarheen Calvijn vertrok, heeft
hij zijn beroemde werk geschreven
„onderwijzing in de christelijke gods
dienst", het meest bekend onder de
naam „institutie".
Op deze eerste uitgave zijn verschil
lende anderen gevolgd. In verschillende
talen is het vertaald, zodat men zich
gemakkelijk de inhoud kon eigen ma
ken.
Calvijn telde 26 jaar, toen hij dit
werk schreef. Een bewijs, welk een
werkzaam leven hij toen al achter de
rug had. Ja, van werken gesproken
Calvijn zou zich moeilijk hebben kun
nen schikken in de opvattingen over
de arbeid, zoals die nu opgang doen.
Hij was gewoon, tot diep in de nacht
te studeren, en dan versliep hij de vol
gende morgen niet. Zijn eerste werk
's morgens was om het bestudeerde van
de vorige avond eerst grondig te repe
teren, vóór hij verder ging. Als „wer
ker" heeft Calvijn zijn gelijke eigenlijk
niet gehad. Een voorbeeld ter navolging
kunnen wij zijn methode zeker niet noe
men, want het ging bij Calvijn ten koste
van zijn gezondheid. Maar, wie nagaat,
wat Calvijn, die 55 jaar geworden is,
voor boeken heeft uitgegeven, naast
zijn preekarbeid en zijn fabelachtige
korrespondentie, die moet tot de slot
som komen, dat dit betrekkelijk korte
leven rijker vrucht gedragen heeft dan
meniq bestaan, dat veel méér jaren
telde.
Deze man werd verteerd van een hei
lige gloed voor het Koninkrijk Gods.
Hij heeft een enkel werk klaar gemaakt
onder zulk een spanning, dat hij 2 X
24 uur achtereen aan de gang bleef.
Zij, die al vroeg beginnen om zich
af te vragen, of zij niet moe worden,
zullen met het levensverhaal van Cal
vijn wel een beetje verlegen worden.
Wij behoeven niet alles in deze „me
thode" goed te keuren, maar moeten er
toch rekening mee houden, hoe Calvijn
tegenover leugen en afgoderij de waar
heid van het evangelie rusteloos heeft
verkondigd. De nood is mij opgelegd,
kon hij tot op zekere hoogte zeggen.
Daar heeft hij al zijn krachten voor
gegeven.
Het grote werk van Calvijn is ver
bonden aan Genève. Daarover de vol
gende keer. C. St.
HET JAARBOEK
De uitgave voor 1959 is er. Wij wor
den in de kennis van kerkelijke cijfers
en feiten weer bijgewerkt. Al moet men
rekening houden met de werkelijkheid,
dat er sinds de uitgave van dit jaarboek
al weer veranderingen optraden. Wij
zouden dit jaarboek niet willen missen.
U krijgt een overzicht over het zielen
tal in onze kerken in heel ons vader
land. En u kunt nagaan, waar de do
minees zich bevinden.
Uit de vele gegevens over het ker
kelijk leven brengen wij iets naar voren
uit de rubriek binnengekomen en uit
gegaan. Zowel ten opzichte van de
Geref. kerken (vrijgemaakt), als van
de Ned. Herv. Kerk, de geref. gemeen
ten, de chr. geref. kerk, de R.K. kerk,
de evangel, lutherse kerk, kwamen er
meer tot ons over dan dat er heengin
gen. B.v. ten opzichte van de vrijge-
maakten een meerder getal van 265,
van de Ned. Herv. kerk een 170. Met
cijfers valt niet alles te zeggen. Toch
mag hier wel opgemerkt worden, dat er
heus geen vluchten uit de geref. ker
ken is.
Stromen van kracht en de Hoeken-
dijkbeweging ontvingen respektievelijk
13 en 12 gereformeerden. Het komt
zelden voor, dat iemand uit een sekte
overgaat naar een Kerk. Het is te be
treuren, dat sommigen door deze stro
mingen werden meegevoerd, al is het
getal wel zeer gering. Er moet gewerkt
worden, dat de gereformeerden de
geesten leren beproeven.
Van alle mogelijke buurtschappen
kunt u nagaan, tot welke kerk zij wor
den geteld.
Van alle gemeenten vindt u de lijst
van kerkbodes, een groot getal. Mag
ik hierbij een opmerking maken Op
bl. 412 staat van Goes vermeld offic.
mededelingen. Dit blad bestaat al ver
schillende jaren niet meer. Daarvoor in
de plaats kwam „Ons Kerkblad". Bo
vendien wordt mijn naam vermeld als
adres van redaktie. Het geval wil, dat
ik nooit redakteur van het plaatselijk
blad geweest ben. Wel van het provin
ciaal orgaan.
Men zette voor mijn naam die van
Ds E. Jansen, Rav. de Grenadier 3,
Goes, en de zaak is gezond.
In de rubriek „in memoriam". trof
ik de levensbeschrijving van verschil
lende dienaren, die ik in hun ambt heb
hooggeacht. Daarbij één van Ds Zwart,
met wie ik destijds studeerde. Hoe
Het laatste bericht van de voort
vluchtige vogel kwam uit Woudscho-
ten, het bekende conferentieoord, waar
naar gebruik ook Evangelisatieconfe
rentie wordt gehouden.
De voortvluchtigheid stond in ver
band met de Classicale Diaconale Con
ferentie te Breskens, waaraan schrijver
dezes voortijdig ontsnapte, om nog laat
in de avond het Woudschoterbos bin
nen te vallen.
Er zijn kort na Pinksteren immers
talrijke aanverwante samenkomsten,
waarop men zou kunnen, volgens an
deren, zou moeten aanwezig zijn. Daar
gauw kan onze dienst voorbij zijn
Het overzicht van Ds F. C. Meyster
moet u zelf lezen. Hij kijkt voor u ver
schillende kanten uit, en geeft dan zijn
beschrijving, pittig en leerzaam.
Een goed jaarboek, door de uitgever
Oosterbaan en le Cointre N.V. te Goes,
goed uitgevoerd, 't Is al de 42e jaar
gang.
Als de voorafgaande 41 u zijn voor
bijgegaan, tast dan toe en bestel deze
gids. C. St.
dit niet mogelijk is, doet men keus en
vlucht haastig van de ene, voor dat deze
is afgelopen, naar de andere, nadat
deze reeds enige tijd aan de gang is.
Het was deze botsing van plichten,
maar zeker niet enige mindere hoeda
nigheid van de classicale conferentie,
die tot afscheid noopte. Integendeel, de
kleine kerk van Breskens bood een ge
zellige vergadergelegenheid t.a.v. de
kerkrechtelijke kwestie betreffende de
al of niet juistheid van kerkelijke garan
ties aan interkerkelijke instellingen be
stond een ontroerende eenparigheid na
het gedegen advies van Ds Grashoff,
