!ee^c
i
Zending
KERKNIEUWS
waat
Als ik dichter was, zou ik een lofzang
op de vrouw kunnen houden. Maar het
hoeft niet, want vele dichters hébben
het al gedaan. Als ik goed luister, was
er in de jubel, waarmee Adam zijn
eigen vrouw uit Gods hand ontving,
ook al iets dichterlijks. Laten we aan
nemen, dat veel mannen hem hierin zijn
gevolgd, ook al komen hun namen niet
voor in de rij der poëten.
Nu, ze verdienen het, bezongen te
worden, want een goede vrouw is een
kostelijke gave uit de hand van de he
melse Vader. We horen al iets van dat
lied in de allereerste bladzijden van de
bijbel, maar ook later treffen we weer
gedeelten, waar haar lof gezongen
wordt.
Wel bizonder het laatste hoofdstuk
van Spreuken. We noemen dat hoofd
stuk haast altijd de lofzang op de deug
delijke huisvrouw. Maar het is opmer
kelijk, dat deze vrouw eigenlijk veel
meer is, dan huisvrouw. Uit de beschrij
ving blijkt wel, dat zij ook het schone
ambacht verstaat en dat ook de han
delsgeest haar niet vreemd is. We me
nen wel eens, dat het eigenlijk iets is
van de moderne tijd, dat de vrouw zich
ook op het publieke terrein beweegt,
maar ik geloof, dat dat mis is. Vroeger
konden zij ook al meer dan eten koken
en schoonmaken.
In ieder geval blijkt het wel, dat de
begaafdheden en de kwaliteiten van de
vrouw niet strikt tot het huishouden
beperkt blijven. En zo is het dan ook
helemaal niet vreemd, als we zien, dat
er inderdaad vrouwen zijn, die zich ten-
volle kunnen ontplooien in het maat
schappelijke leven. We hebben haar
zich een plaats zien veroveren in wel
haast alle takken van het publieke le
ven, ook in wetenschap en bestuur, tot
in de katheder en de ministerraad toe.
En het moet gezegd met ere.
Misschien voelt u wel, dat dit alles
maar een aanloopje is, want deze week
gaan onze gedachten (onze eigen vrou
wen moeten het voor deze keer maar
eens niet kwalijk nemen) nu eens bi
zonder uit naar één Vrouw, H.M. Ko
ningin Juliana, die deze week haar 50e
verjaardag mocht vieren.
Dat vrouwen een plaats in het pu
blieke leven innemen, zijn we in Neder
land wel gewend. Want onze God
heeft het zö geleid, dat onze konings
kroon nu al meer dan 60 jaar door een
vrouw gedragen wordt.
En alweer moet ik zeggen met ere
Met ziet er naar uit, dat dit ook in de
toekomst wel zo blijven zal, maar waar
we ook bezorgd over zijn, hierover niet.
Onze God heeft onze Landsvrouwe
met schone gaven gesierd. Zij is een
edele telg uit ons doorlucht stamhuis
van Oranje-Nassau. De beste tradities
van ons vorstenhuis zet zij voort en zij
leeft als een Moeder in haar eigen ge
zin, maar niet minder in het midden
haars volks.
We zijn heel hartelijk dankbaar, dat
zij deze week haar 50e verjaardag vie
ren mocht en we bidden de Here, dat
Hij over haar kostbaar leven wil wa
ken. En over haar Huis.
Als regerend Vorstin heeft zij nog
geen oorlog gekend, terwijl haar Moe
der er twee over het hoofd zijn ge
stormd. Moge het koningin Juliana be
spaard blijven. God geve, dat zij in
vrede over ons regeren mag en dat wij
een stil en rustig leven mogen leiden
in alle godsvrucht en waardigheid.
,,Bij de gratie Gods" gelijk het im
mers luidt in de aanhef van alle publi
caties en wetten.
Ja, in de gunst onzes Gods, want het
blijft door Mij regeren de koningen.
En dan ook ..gratie" in de zin van
bevalligheid. Het is onze hartelijke
bede, dat ook bij de voortduur op haar
koningskroon iets mag liggen en van
haar Persoon iets mag afstralen van de
goedheid en de genade Gods.
We eren onze koningin en we zijn
hartelijk blij met alles, wat ons in haar
gegeven is, maar dan willen we Haar
zien als een goede gave Gods.
Ik begon zoéven met te zeggen, dat
er vrouwen zijn, die een lofzang waard
zijn.
Maar ik geloof toch, dat ik even
herstellen moet, want of het nu Adam
is, die zingt, of Lemuël, of dat ons hart
in deze week tot zingen dringt, die lof
zang geldt toch eigenlijk alleen de grote
Gever, van wie alle goede gaven af
dalen.
Daarom, in deze feestweek, Vader
in de hemel, wij danken U.
K.-B. v. d. L.
Het is wel treffend, dat bijna 2000
jaren na Christus en dat na ruim 150
jaren van enorme zendingsactiviteit in
de 19de en 20e eeuw ineens de kriti
sche vraag weer gesteld wordtWat
is Zending
Deze vraag dient niet zozeer aan de
Universiteiten of op Zendingscursussen
in de eerste paragraaf van de inleiding
op die colleges en lessen want dat zou
ik niet „treffend" willen noemen. Dat
ligt nog al voor de hand, dat men met
die vraag gaat beginnen. Dat zal men
ook de jaren door altijd gedaan hebben.
Het treffende is, dat mensen die jaar
en dag in het zendingswerk bezig zijn
zich in verband met de recente ontwik
keling van het Zendingswerk de kriti
sche vraag gaan stellen Wat is Zen
ding
Eigenlijk formuleert men de vraag
nog iets anders, n.l. Wat is nog Zen
ding
In de discussie over deze vraag wordt
alles nog veel concreter gemaakt door
zelfs te zeggen Is hetgeen wij momen
teel in Indonesië nog doen eigenlijk
nog wel Zending U begrijpt dat aan
de beantwoording van deze vraag ter
stond practische consequenties verbon
den worden. Het ligt voor de hand dat
ingeval wij géén Zending meer drijven
in dat land de vele gelden die van de
mensen hiervoor gevraagd worden niet
meer onder dekking van de vertrouwde
vlag der Zending kunnen gevraagd
worden. Hoogstens zal men nog een
navordering voor de liquidatie moeten
doen, maar de zaak der Zending daar
is dan op een oor na gevild.
De pogingen die door de Gerefor
meerde Zending worden ondernomen
om elders in de wereld Zendingswerk
te entameren, zal men dan moeten be
schouwen als een erkenning, dat het in
Indonesië bekeken is.
Als ik het goed begrepen heb is dit
het standpunt dat Prof. Dr. Zuidema
in zijn artikelen (waarvan er één is
opgenomen in ons blad) inneemt.
Die artikelen reageren op een stand
punt in deze kwestie, dat de Generale
deputaten onzer kerken innemen en dat
dus blijkt de vraag of hetgeen in Indo
nesië gedaan wordt nog Zending is,
meer bevestigend te beantwoorden.
Het lijkt mij wel belangrijk, alvorens
op dit standpunt in te gaan, iets te ci
teren uit „The International Review of
Missions", het orgaan van de Interna
tionale Zendingsraad.
In het januarinummer pleegt men
ieder jaar een overzicht te geven van
de Zendingsactiviteit over de gehele
wereld en daarbij komt ook Indonesië
ter sprake. Men vertelt ons dan dat de
nationale raad van kerken in Indonesië
„aan alle hollandse Zendingsarbeiders
heeft geschreven, dat de maatregelen
tegen de hollanders hen leed doen en
ze spreken de hoop uit, dat de holland-
se zendelingen hun werk zouden voort
zetten en verzekeren, dat zij alles in het
werk zullen stellen om dit mogelijk te
maken. De nationale raad herinnert alle
kerkleden aan hun verantwoordelijkheid
voor het welzijn van de Zendelingen,
welke gekomen zijn naar Indonesië op
verzoek van de kerken daar". Ze schrij
ven tenslotte„Momenteel is er een
betere kans om de visa voor de predi
kanten veilig te stellen, dan voor de
artsen, onderwijzers en hulpdiensten".
Hieruit blijkt wel duidelijk, dat wij
een critieke situatie doormaken in In
donesië niet alléén onze Zending,
maar ook die van andere kerken. Maar
het kan u toch niet ontgaan, dat de
kerken van Indonesië zeer duidelijk zijn
in hun begeerte dat niet alléén maar
wat nederlands geld daarheen gestuurd
wordt, maar dat ook nederlandse Zen
dingsarbeiders daar blijven werken. En
zolang het zó is en ook de gerefor
meerde Zending beleeft deze werke
lijkheid nog dagelijks gaat het mij
te ver om te zeggen dat de Zending in
Indonesië als beëindigd beschouwd kan
worden.
Het is niet doenlijk om in één arti
keltje de hele problematiek te raken en
duidelijk te tekenen, laat staan tot op
lossing te brengen. Ik zal dat bij wel
zijn in volgende nrs. van ons blad hier
op nader ingaan.
Ds P. VAN TIL,
Voorzitter Zuiderzending.
ZONDAG 3 MEI 1959. HEMELVAARTSDAG 7 MEI 1959.
CLASSIS MIDDELBURG.
Middelburg (Hofpleinkerk) 9.30 uur
2.30 uur
5 uur
(Noorderkerk) 9.30 uur
5 uur Ds
Hemelvaartsdag (Hofpleinkerk) 9.30
Arnemuiden 10 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 10 uur
Domburg 10 uur Leesdienst, 2.30 uur Ds A. J. Dondorp.
Ds J. Ytsma, Zondag 27
Ds J. v. d. Wal
Ds P. A. Bohlmeijer
Ds P. A. Bohlmeijer
J. Ytsma, Zondag 27
Ds J. Ytsma
Ds H. K. Poelman
Ds H. K. Poelman
uur
Hemelvaartsdag 10.30 uur
Grijpskerke 10 en 2.30 uur
Gapinge 9.30 en 2 uur
Koudekerke 9.30 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 9.30 uur
Meliskerke 9.30 en 2.30 uur
Oostkapelle 10 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 10 uur
Serooskerke 10 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 10 uur
Ds A. J. Dondorp
Drs J. Vlaardingerbroek
Ds M. Boot
Ds P. van Til
Drs A. Elshout
Ds M. E. van Heesen
Ds Th. Sj. de Groot
Ds Th. Sj. de Groot
Ds S. van Wouwe
Ds S. van Wouwe
St. Laruens 10 en 2.30 uur Cand. G. A. Westerveld te Slagharen
Hemelvaartsdag 10 uur Cand. K. Bisschop te Utrecht
Souburg 9.30 en 2.30 uur Ds G. D. L. Brederveld
Hemelvaartsdag 9.30 uur Ds P. A. Bohlmeijer
Veere 10 en 2.30 uur Ds J. C. Streefkerk
Vlissingen 9.30 en 5 uur Ds P. Homburg
Hemelvaartsdag 9 uur Ds P. Homburg
Vrouwenpolder 10 en 2.30 uur Ds C. J. Tissink te Giessen-Rijswijk
Hemelvaartsdag 10 uur Drs A. Verschoor
Westkapelle 9.30 uur Ds A. J. Dondorp, 2.30 uur Ds P. Homburg
Hemelvaartsdag 9 uur
CLASSIS AXEL.
Aardenburg 10 en 3 uur
Hemelvaartsdag 10 uur
Axel 10 en 3 uur
Breskens 10 en 3 uur
Ds A. J. Dondorp
Ds M. Grashoff
Ds M. Grashoff
Ds A. van Leeuwen
Ds J. B. van Mechelen
Voormiddag Openbare belijdenis.
Ds J. B. van Mechelen
Ds Van Helsdingen te Voorschoten
Ds H. A. van Bottenburg
Ds Mulder te Vlaardingen
Ds H. Pestman
Namiddag Afscheid.
Ds A. van Leeuwen
Ds M. C. Kersten te Wissenkerke
Ds G. Aalbersberg te Vlaardingen
Zoutespui (Chr. School) 10 en 2.30 uur Ds E. Brunsting te Baarn
CLASSIS GOES.
Baarland 9.30 en 2 uur Ds A. Veldhuijzen
Bed. H. Av. en Dankz.
Hemelvaartsdag 9.30 uur Ds A. Veldhuijzen
Borssele 10 en 2.30 uur
Driewegen 9.30 en 2 uur
Goes (Westerkerk) 10 uur
5 uur
(Oosterkerk) 10 uur
5
Hemelvaartsdag 9 uur
Hoek 10 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 10.30 uur
Schoondijke 9.30 en 2.30 uur
Terneuzen 10 en 5.30 uur
Hemelvaartsdag 11 uur
Oostburg 10 en 2.30 uur
Zaamslag 9.30 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 9 uur
uur
Ds J. D. Koers te 's-Gravenhage
Ds E. Jansen, Zondag 43
Ds E. Jansen
Ds J. D. Koers, Zondag 42
Collecte hulpbehoevende kerken in de classis.
s-Gravenpolder 10 uur Dr C. Stam, 2.30 uur Ds E. Jansen.
Hemelvaartsdag 10 uur Dr C. Stam
Heinkenszand 10 en 2.30 uur Ds N. H. Heiner
Kapelle 10 en 2.30 uur Ds C. Boerma te Bergen op Zoom
Hemelvaartsdag 10 uur
Kruiningen 10 en 2.30 uur
Lewedorp 9.15 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 9.15 uur
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 10 uur
Wemeldinge 10 en 2.30 uur
Wolf aartsdijk 10 en 2.30 uur
Ds J. v. d. Leek
Ds J. Koolstra
Ds J. v. d. Leek
Ds de Bruyne te Zaandam
Ds A. F. Goedendorp
Ds A. F. Goedendorp
Ds C. de Ruijter
Ds D. Bouwknegt
Hemelvaartsdag 10 uur Cand. A. J. Verbeek te 's-Gravenhage
Yerseke 9.30 en 2 uur Ds J. E. Booy
Hemelvaartsdag 9.30 uur Ds J. E. Booy
CLASSIS THOLEN,
Anna Jacoba Polder 10 en 2.30 uurDs v. d. Elskamp te Bennekom
Hemelvaartsdag 10 uur Ds G. D. L. Brederveld te Souburg
Bergen op Zoom 9.30 en 5.30 uur Ds J. L. Bakker te Laren
Hemelvaartsdag 9.30 uur Ds A. G. v. d. Stoel
Hoogerheide (Schapendreef 21) 10 en 3 uur Ds A. G. v. d. Stoel
Bed. H. Av. en Dankz.
Krabbendijke 9.30 en 2.30 uur Drs A. Elshout te Koudekerke
Oud-Vossemeer' 10 en 6.30 uur Ds A. Koning
Poortvliet 10 uur Leesdienst, 2.30 uur
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Ds A. G. Baaijen te Zuid-Beierland
Hemelvaartsdag 11 uur
Tholen 10 en 5 uur
CLASSIS ZIERIKZEE.
Brouwershaven 10 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 10 uur
Bruinisse 10 en 5 uur
Colijnsplaat 10 en 6 uur
Geersdijk 10 en 2.30 uur
Haamstede 10 en 5 uur
Hemelvaartsdag 9 uur
Kamperland 9.30 en 2.30 uur
Nieuwerkerk 10 en 5 uur
Hemelvaartsdag 10 uur
Oosterland 10 en 3 uur
Ds J. v.
d. Klaauw
Hemelvaartsdag 9 uur
Renesse (Evangelisatiegebouw) 7.30 uur
Scharendijke 10 en 2.30 uur
Wissenkerke 10 en 2.30 uur
Zierikzee 10 en 5 uur
Zonnemaire 10 en 2.30 uur
Hemelvaartsdag 10 uur
Cand. W. Schenk te Rotterdam
Leesdienst
Ds C. A. Wielemaker
Ds A. Schippers
Ds H. L. van Aller
Ds Wielemaker te Silvolde
Ds T. Kamper
Ds A. J. Radder
Dr J. H. Becker
Dr J. H. Becker
Ds P. Melse
Voormiddag Voorber. H. Av.
Ds C. A. Wielemaker
Ds Wielemaker
Ds T. Kamper
Ds Y. J. Tiemersma
Ds R. de Vries te 's-Gravenhage
Ds P. Melse
Beroepen te Hoek (Z.), A. J. Ver
beek, kand. te 's-Gravenhage te
Avereest, Joh. Dijkstra te Schermer-
horn te Holwerd, W. ten Kate,
kand. te Utrecht te Rijswijk (Z.H.)
(3de pred. pl.), O. Jager te Almelo
te Borne, A. E. van der Woude, kand.
te Amsterdam te Oude-Pekela, F. J.
van der Wal te Erica (Dr.).
Almelo. Hier en daar zijn onmis
kenbaar tekenen van een betere ver
houding tussen Gereformeerden en vrij-
gemaakt-gereformeerden. Zo heeft Ds.
W. G. Raven in de Geref. kerk van
de kansel een bewogen toespraak ge
houden tot zijn jubilerende collega, Ds.
A. J. W. Vogelaar, waarvan het thema
was Vrede zij eindelijk over Israël
Ds. Raven merkte op, dat hij niet het
woord voerde om de feestvreugde te
