Ambachtschoiierefl
BAAYENS Uw opticien!
Dubbele Levensduur
DTieuw Sngelcind"
School voor Geref. U. L. 0.
HUISORGEL.
Voor uw Drukwerk
naar LITTOOIJ OLTHOFF, Spanjaardstraat, Middelburg
Batavus »Bilonet«
MENNES' LAMPENHUIS
EN - Drogisterij
„DE WEEFSTOEL"
Bederf Uw ogen toch niet
Een zee van licht
Rijwielh* den Engelsman
A. CORNELISSE
99
GALVANISEREN
Fraai, sterk en waterdicht
glas in lood
GLAS
F* D* G* PRINS Zonen
L, JANSE
Sigarenmag* Bosdijk
GOUDSWAARD
MMwm
achtig de hoorders trachtte te benaderen.
Nu zal men misschien vragen: wat is
Uw bedoeling met over deze dingen zo
te schrijven.
Laat ik allereerst zeggen wat mijn be
doeling niet is. Mijn bedoeling is niet de
meer moderne wijze van preken als zo
danig te veroordelen. Wil men preken in
de gewone taal, de buren erbij te pas
brengen en de indrukken trachten weer
te geven die wij mensen van deze tijd zou
den gekregen hebben als wij bijv. van de
wonderen van Jezus getuige waren ge
weest, dan is daar helemaal niets tegen.
Er is niets op tegen de gebeurtenissen,
die in de bijbel verhaald worden, heel
dichtbij te plaatsen, Paulus bijv. in een
café te laten optreden en Jezus op de
beurs. Tenslotte heeft het evangelie ook
iets te maken met de verhouding tot onze
buren van drie-hoog. Wij plaatsen de ge
beurtenissen en de waarden van de Hei
lige Schrift zo dikwijls op een afstand.
En het graf van Jozef van Arimathea is
een gewoon grafJozua en Jesaja moeten
we zien als gewone mensen, met heel ge
wone menselijke gedachten en reacties.
Wie dit in de omgangstaal van deze tijd
tot uitdrukking wil brengen, heeft dit ge
wonnen, dat het evangelie voor ons komt
te staan.
En toch zou ik hier willen opmerken,
dat deze wijze van preken haar bijzondere
gevaren met zich meebrengt en dat doe
ik naar aanleiding van de preken, die ik
hoorde. Het grote gevaar allereerst van
het fantaseren over de tekst. Ik zou hier
niet over schrijven, als ik zelf niet met
deze moeilijkheden telkens weer moest
worstelen. En als we gaan fantaseren en
dingen naar voren brengen, die helemaal
niet in de tekst staan, hebben wij dan zo
veel gewonnen Zijn we dan niet heel
ver van huis gekomen Is de gemeente
dan wel onder het beslag van het Woord
Gods gebracht? Nog eens: ik keur de
methode niet af, wel mag ik wijzen op
de gevaren van de methode.
En dan in de tweede plaats. Sterk heb
ik de indruk gekregen, dat de rustige
wijze van preken, om het zo eens te zeg
gen, meer menselijk is. Meer menselijk
in deze zin, dat ze rekening houdt met het
feit, dat wij mensen ook bespiegelend van
aard zijn. En dat het evangelie ook tot ons
komt langs de weg van het nadenken, van
het beseffen, van het rustig over de din
gen doordenken. Men kan het wel laten
bliksemen in de kerk, maar wij mensen,
wij gewone mensen, zijn zo bliksemachtig
niet, zo door de band genomen. Wij moe
ten het er op wagen van een sluimerend
geloof te spreken, dat moet worden ge
wekt. Als de mensen in de kerk komen,
stralen hun aangezichten niet, ze komen
met hun zorgen en vaak met hun eigen
gedachten. Zeker, we maken wel eens de
indruk van lauw en traag te zijn. We
hebben 's morgens Jesaja niet ontmoet
en geen gesprek met Jezus gehad. We
komen ergens van drie-hoog en hebben
het getik van de type-machines nog in de
oren. Ik vraag me wel eens af of we nu
heus zo bliksemachtig moeten geloven als
ons wel eens wordt voorgesteld. Of het
waar is, dat de preek moet „inslaan". Of
we niet veel meer moeten werken in de
richting van het beseffen, dan van de mo
menten. Rekening moeten houden met het
sluimerende van het geloofsleven. Zeker,
we kunnen traag zijn. Maar getuigt het
niet van zielszorg, als we aansluiten bij
de feiten van de zielkunde, d.w.z. bij het
feit dat wij mensen nu eenmaal bespiege
lend, nadenkend van aard zijn en ons te
genover de dingen plaatsen. Dat de on
middellijkheid dikwijls zoek is. En dat
God wel onmiddellijk is, maar toch komt
langs de weg van de middellijkheidonze
(Zijn) begrippen die weer aansluiten bij
onze beseffen.
Zelfs zou ik willen vragen of Gods ge
nade wel als genade voldoende tot haar
recht komt als we met deze feiten niet
volop rekening houden. Of wij mensen
niet zo voor Gods genade worden neer
geslagen als ze momenteel, bliksemachtig
voor ons komt te staan, dat van de ge
nade weinig of niets overblijft. Zij werpt
ons zo neer (we zijn immers zulke heel
gewone mensen), dat ze ons- geheel ont
moedigt. Er is geen rust in. Daarom is
het de vraag of ze nog wel genade is. Er
wordt te weinig rekening gehouden met
de „kleine zielen", de mensen die komen
van boerderijtjes en de arbeidershuisjes
en al dat geweldige zo weinig ervaren. De
tobbers, die het toch waarlijk om God te
doen is. Soms dan zijn het lichtjes die
schijnen in hun leven, zeker en het moest
een allesoverstralende gloed zijn, maar
waarom met zulk een geweld, de pistool
op de borst, de genade verkondigd, als
Jezus ook voor deze mensen Zaligmaker
is en hun dat heel eenvoudig mag gepre
dikt worden?
Ik bedoel dat wij ook in de wijze van
preken de genade als genade moeten la
ten uitkomen. Nog eensik veroordeel de
aanpak niet, wijs alleen op de gevaren.
Moeten we niet veel, niet alles overlaten
aan Gods Geest Heeft de moderne wijze
van preken niet iets krampachtigs, liever,
kan ze niet iets krampachtigs krijgen- nu
op het moment geloven, nu zo uit de kerk
gaan, nu, hier Gods genade en anders
geen genade. De bliksem in de kerk en
anders geen licht. Worden we zo niet een
beetje wettisch? Moet Gods Geest het
dan niet meer doen? Moeten we geen
vertrouwen hebben in de werking van
Gods Geest op al die ogenschijnlijk zo
lauwe en onbewogen kerkmensen? Wie
kan in hun innerlijk zien, wie weet wat
er in hen omgaat? Moeten we niet gelo
ven naar de aard der liefde en hopen?
Waarlijk, God heeft onze bliksemende
preken niet nodig. We moeten het na
tuurlijk zo goed mogelijk doen en dan
toch weer achteruit treden. Groeit het ko
ren niet meer onmerkbaar in de akker
Nog eenswil iemand „existentieel"
preken, het heeft ook weer z'n voordelen.
Maar laat hij voorzichtig zijn. En van de
genade niet ongemerkt toch weer een wet
maken. De zielszorg mag niet vergeten.
Het meditatieve, beschouwende, bespiege
lende leven heeft z'n grote waarde. We
kunnen de mensen niet verbieden mensen
te zijn. En mensen zijn nu eenmaal ge
schapen met aanleg tot bespiegeling.
Dogmatischgenade en natuur zijn
geen tegenstelling. Genade, die niet bij de
natuur aansluit is geen genade. Alle ge
nade, die niet bij de natuur aansluit, wordt
wettisch, is geen „barmhartige" ménse
lijke genade meer. Komt boven de men
sen te staan. Vindt de mensen niet meer.
Of de oude manier van preken dan ook
geen gevaren met zich meebrengt? Na
tuurlijk. Het gevaar van in te slapen is
hier groot. We moeten op de man af pre
ken.
Maar altijd schriftuurlijk. Dat is wel
het allereerste. De tekst niet mishandelen.
De lezers hebben natuurlijk wel begre
pen, dat ik alle „moderne" preken niet
over één kam geschoren heb. Dit om mis
verstand te voorkomen!
„Friesche Kerkbode.' M. P. v. D.
ADVERTENTIËN
lllllllllillllllllllllllllllllllllllli^
Op 8 September a.s. hopen
onze geliefde Ouders
f P. MARIJS 1
I C. M. MARIJS— JJ
MINDERHOUD, g
hun 50-jarig huwelijksfeest te M
H herdenken. H
M Dat God hen nog lang voor ff
M elkaar en voor ons spare, is g
M de wens van hun dankbare kin-
deren, behuwd- en kleinkinde- M
ren.
W Gelegenheid tot feliciteren in
de Bogardzaal van 4 tot 5 uur.
Jf Middelburg, ff
H Oude Vlissingseweg. ff
MlllI!lll|||||||llll!llHllllllllll!l'llllllllllllllllllllilllllllll!l!llllllllllllllll^
NIEUW IS UW BEDSTEL,
indien door ons
GESTOOMD EN BIJGEVULD.
„DE LELIE",
Leliestraat 19
Telefoon 3286, Middelburg
Koningstraat 6, Goes.
met zo'n donkere kap
hebt U met onze
3- en 5-lichtskronen met onderballon
Prijzen vanaf 35,
„De verlichtingszaak sinds 25 jaar"
Lange Noordstraat 5759
to. de Doopsgezinde Kerk,
Telefoon 2492, Middelburg.
KOOPT MET KENNIS,
GA NAAR MENNES
Bromfiets met de sterke
JLO motor.
Kom dat zien.
ZANDSTRAAT 23
TELEFOON 2069, MIDDELBURG
Voor IEDER VAK hebben wij een
uitgebreide sortering
GEREEDSCHAPPEN.
VLASMARKT 14, Middelburg
LANGE VORSTSTRAAT 106, GOES, TELEFOON 2159
COSTUUM met twee pantalons f 145.'—, prima tropical in
•grijs, beige en bruin.
GABARDINE REGENJASSEN in zes kleuren f 85.—,
f 95. f 105.— tot f 140.
Keuze uit 500 stuks.
LANGE DELFT 19, MIDDELBURG.
Fa. KOEJEMANS
NIEUWE HAVEN 4, MIDDELBURG.
De lessen worden Maandag 5 Sept. des morgens 9 uur hervat.
Dan worden ook de nieuw-ingeschreven leerlingen verwacht.
J. IJSSELSTEIN (H. d. S.).
Voorkom overtollige
transpiratie door het ge
bruik van Odorex -
Odorono - Bac stift -
Arrid of dergelijke pre
paraten. Hiervoor naar
K. Noordstr. 44, Middel
burg naast de Kazerne,
Telefoon 3331
Laat Uw zinken Waskuipen,
Wasketels, Emmers en Wasteiltjes
bij J. MEEUWSE,
Gravenstraat 5961, Middelburg.
N. Th. de JONG en ZN,
$7.PIETERSTR,RQT 11.
TEL:5344 MIDDELBURG
GRMEUR.S e-"» JUWELIERS
HORLOGERS
heet
O? O
oMiloO
Voor kerken, woningen en interieurs.
In eenvoudige en gebrandschilderde
uitvoering.
Verf fabriek en Glasbedrijf
VLISSINGEN ROOSENDAAL
10% 10%
Vanaf 1 September geven wij 10
korting in verband met de afschaf
fing van de Omzetbelasting.
Nu koopt U veel goedkoper.
Profiteert hiervan bij M. VAN LOO
Korte Noordstraat 4, Middelburg.
10% 10%
Als de „motten" komen brengt
FLIT
OMYL
ROXASECT
direct uitkomst,
in handige spuitbussen.
DROGISTERIJ en VERFHANDEL
LANGE NOORDSTRAAT 70
TELEFOON 2419, MIDDELBURG
D^T* Koopt een pijp bij Bosdijk.
In alle gewenste prijzen, soorten en
modellen en op alle pijpen duur of
goedkoop garantieZe liggen niet
alle in de etalage, komt daarom bin
nen bij onze zeer grote collectie.
J. DE WILDE,
LANGEVIELE 11, Middelburg.
Wie kan ons helpen aan een goed
Ds Schalkwijk, Hoek, Tel. 239.
ROOKTAFELS, ook met verlich
ting en lectuurbak.
Rookstandaards vanaf 14,75
Lectuurbakken vanaf 15,75
Borstelgarnituurs vanaf 4,75
Courantenhangers vanaf 6,75
Naaiboxen, naai- en zakdoekdozen
enz- Koop ook deze artikelen goed
en voordelig bij
Korte Noordstraat 6, Middelburg
10% KORTING op
al onze Nylons,
al onze Babygoederen,
alle soorten wol.
Vasana Nylons nu reeds voor
2,50.
SPECIAALHUIS
LANGEVIELE 3, Middelburg
Laat bij ons Uw films
ONTWIKKELEN,
AFDRUKKEN EN
VERGROTEN.
Wij werken uitsluitend op prima
materiaal, zodat Uw kiekjes op z'n
best worden behandeld.
Het beste adres voor camera's, films,
platen en ander fotobenodigdheden
is bij
FOTOHANDEL
KORTE DELFT 2
(tegenover de Reigerstraat)
Tel. 2731, MIDDELBURG.
Is uw Naaimachine defect 1
Dekker maakt het perfect I
Het adres is nog steeds
DEKKER'S naaimachinehandel,
Giststraat, Middelburg
DAMES 1
Koopt Uw BABY- EN
KINDERKLEDING bij
MEJ. POPPE,
Gravenstraat 86, Middelburg
Vertegenwoordiger voor SerooskerkeJ. C. VERTON, aldaar.
n Eiland Tholen en omgeving: H. J. NELISSE,
Vossemeerse poort, Tholen.