Morpnmeisje,
I
BAAYENS
Uw opticien! I
Mag. „Nieuw Engeland"
Heus
Uerspuy
DRUKWERK
UfVÖOU OITHOFF
M
wek m
fPP
N.TMeJong&Zn
Lezing
OKKEJAGER
Zending en Ziekenhuis
Costuums met twee pantalons f 145,-
Jongenspakje met twee broeken f 45,-
o
ALLE VERFWAREN
MENNES' LAMPENHUIS
Een succes oogsten we
Soiree lampen.
A, CORNELISSE
PRIMA TROPICAL.
LANGE DELFT 19, Tel, 3481, Middelburg,
VOOR UW
naar
Spanjaardstraat 47
Middelburg
A
DA MEN - Drogisterij
E r
N
GOUDSWAARD
Wilt U een leuke foto
van Uw kinderen
CYCLOFOTO
Denkt U om de
MAANDAG 14 Maart
a.s. in de grote zaal
van 't Schuttershof.
Boekhandel 't Zoeklicht
GALVANISEREN
J. DE DREU
L. JAN SE
RUILEN
In vroeger jaren waren dat trouwe met
gezellen van elkaar. Ze werden vaak in
één adem genoemd. Zelfs ontbrak het
woordje „en" er tussen. We spraken van
„ons zendingsziekenhuis", en ^dat was
toen, in de tijd vóór de oorlog, het zen
dingsziekenhuis van Magelang. Dat waren
de mooie jaren van Merkelijn, van Nes
enniet te vergeten Dr Dreckmeier
Ik weet, dat er heel wat lezers zullen zijn
(vooral in Zeeland, waar de mensen meer
honkvast zijn), die zich die tijd nog uit
stekend herinneren en zeggen: o ja!
In de vooroorlogse periode nam het
zendingshospitaal een zeer belangrijke
plaats in het geheel van de zendingsarbeid
in. En dat wel om de volgende redenen:
1. Het was een middel tot liefdebetoon
in de naam van Christus de Hoge
priester.
2. Het was een middel tot levensherstel
door de macht van Christus de Ko
ning.
3. Het was een centrum voor de evan
geliebediening in opdracht van Chris
tus de Profeet.
Dat laatste dan op drieërlei manier,
n.l. evangelieprediking onder
1. de patiënten zelf;
2. de familie van de patiënten (tot in
ver afgelegen dessa's toe 1)
3. het verplegend personeel.
Vergeef mij deze wat schematische op
somming. Het is mijn bedoeling niet om
U uitvoerig te schrijven over de betekenis
van het ziekenhuis voor de Zending. Het
bovenstaande diene alleen als beknopte in
leiding voor wat ik U wil gaan vertellen
over de huidige situatie, waarin de zgn
medische zending verkeert. Eerst zal ik
het dan hebben over de toestand in Mid
den Java over het algemeen. De volgende
maal gaan we dan samen eens kijken, hoe
het er op ons eigen terrein voorstaat.
Voor de oorlog heeft de medische zen
ding een hoge vlucht genomen. Practisch
ieder terrein had zijn eigen zendingshos
pitaal, met daar omheen een krans van
poliklinieken, waaronder niet weinige, die
zelfs de naam van „hulpziekenhuis" kon
den dragen. Dat dit allemaal betrekkelijk
zo vlot en gemakkelijk ging, vond zijn
verklaring in een heel gunstige omstan
digheden: het medische werk was voor
dc Zending eigenlijk erg goedkoop! Fi-
nanciëel werd het voor het allergrootste
deel gedragen door Java zelf: hetzij door
de omvangrijke gouvernementssubsidie
hetzij door subsidie van de plaatselijke
overheid of van een cultuurmaatschappij
die er belang bij had, hetzij door de op
brengst van de particuliere praktijk der
doktoren zelf. Dat laatste maakte niet in
't minst deze doktoren tot zendingsartsen.
De dienst, die deze mannen en vrouwen
aan de komst van Christus' Rijk op Java
bewezen hebben, is menselijk gezien
bizonder groot geweest. In 't bizonder
voor wat ik boven onder 1. en 2. noemde.
Daarnaast kwam dan nog het gebruik, dat
de zendelingen en guru's Indjil van de
ziekenhuizen maakten als verzamel- en
contactpunten (zie onder 3). Het zou de
moeite waard zijn eens na te gaan, hoe-
velen van hen die thans tot de Chr. kerk
behoren, hun Heiland hebben gevonden
middels het zendingsziekenhuis. Het zijn
er stellig zéér velen! Wijlen Dr. H. A.
van Andel heeft eens de opmerking ge
maakt, dat de grote groei van de kerk van
Jog ja voornamelijk te danken is aan de
invloed van en de arbeid aan het Petro-
nella-hospitaal (nu ziekenhuis „Bethes-
da") aldaar. Hij zal voor het trekken van
deze conclusie wel de nodige cijfers tot
zijn beschikking hebben gehad.
De wereldoorlog met de daarop vol
gende revolutie bracht de catastrofale af
takeling. Afgezien er van dat ettelijke ge
bouwen werden verwoest en verschillende
artsen en verpleegsters het leven lieten,
werd het beheer van alle hospitalen en
klinieken aan de Zending ontnomen en
door de Regering aan zich getrokken.
Wel bleven op vele plaatsen de Chr. in
heemse verplegers (sters) en mantri-ver
plegers (de gediplomeerden) trouw aan
het werk, maar hun aantal nam in de loop
der jaren zienderogen af, en daarmee te
gelijk het Chr. karakter van de zieken
huizen.
Omstreeks 1947/48 kwam er langzaam
een wending ten goede. Een nieuwe zen
dingsperiode brak aan met een nieuwe
vorm van samenwerking en organisatie
(Kwitang-accoord en Synode van Eind
hoven!). Vanuit de Javaanse en Chinese
kerken werd er een „Stichting Chr. Zie
kenhuizen" (de zgn. Jejasan) in het leven
geroepen, die ging pogen het beheer over
de medische inrichtingen in handen te
krijgen, in samenwerking met de (later
gevormde) Raad van Samenwerking dei-
Zendende Kerken. De laatsten droegen
successievelijk het eigendomsrecht van
alle hospitalen en poliklinieken over aan
deze Jejasan. De situatie was daarmee
toen zo, dat de Jejasan officiéél eigenaar
van al die inrichtingen was, maar het be
heer daarover nog bleef berusten bij de
Indonesische Regering.
Doch ook dat ging veranderen, zij het
nog zeer ten dele. Door bizondere om
standigheden kon al spoedig het Petro-
nella-ziekenhuis in Jogja aan de leiding
van de Jejasan overgegeven worden.
Daarmee was het omvangrijkste en be
langrijkste Chr. hospitaal van Midden-
Java weer in Chr. handen. Het kreeg de
prachtige naam „Bethesda". Enkele jaren
later werd in Semarang de kraamkliniek
„Panti Wilasa" (Huis van Barmhartig
heid") opgericht, ook onder auspiciën van
de Jejasan. En momenteel is men druk
doende met de overname van het zieken
huis „Djebrès" te Solo.
Ondertussen deed zich nog een andere
mogelijkheid voor, die als tijdelijke oplos
sing hier en daar werd aangegrepen: het
plaatsen van door de Zending uitgezonden
doktoren als gouvernementsartsen op onze
ziekenhuizen. Op deze wijze werden weer
bezetPurbolinggo, Klaten, Purwodadi
en eigenlijk ook Magelang (daar werkt
nu Dr Wardojo). Deze oplossing wordt
echter hoe langer hoe moeilijker uitvoer
baar, omdat Holland daarbij nog grote
bedragen aan uitzendingskosten, verlof-
en pensioenvoorziening e.d. opbrengen
moet. Er zijn ook nog andere, niet ge
ringe moeilijkheden, maar daar zal ik nu
maar niet verder over uitwijden. Graag
wil ik nu wat nader met U ingaan op de
toestand op ons eigen terrein wat de „me
dische dienst" aangaat. Maar dat doen
we dan een volgend maal.
H. Schut.
Blora, 10 Februari 1955.
AD VERTENT1ÈN
God verraste ons met een Zoon,
die we
WYBE PAUL
noemen.
H. M. KUITERT.
I. N. A. KUITERT—"WESTLING.
HILDE.
Scharendijke, 3 Maart 1955.
Past. Geref. Kerk.
STOMEN VERVEN
BETER DAN BEST.
Hebt U het al geprobeerd 11
„DE LELIE",
Leliestraat 19, tel. 3286, Middelburg.
Koningstraat 6, Goes.
met onze nieuwe
Ook geen wonder
Want ze zijn afwasbaar, blijven keu
rig en fris en geven de beste
verlichting
Moderne modellen en fleurige des
sins I
Prijzen binnen ieders bereik.
Komt U er ook één uitzoeken
U zult er tevreden mee zijn.
Lange Noordstraat 5759
t.o. de Doopsgezinde Kerk,
Telefoon 2492, Middelburg.
KOOPT MET KENNIS,
GA NAAR MENNES
UW ADRES VOOR
Landbouwgereedschappen
T uingereedschappen
Timmergereedschappen
Rugsproeiers
Waterslang
VLASMARKT 14
TEL. 3343, MIDDELBURG
DAMES!
Koopt Uw BABY- EN
KINDERKLEDING bij
MEJ. POPPE,
Gravenstraat 86, Middelburg
Ds. J. H. de Boer, die a.s. week
overkomt, vraagt tegen 21
Maart een
Welk Gereformeerd meisje wil
zich hiervoor melden
Aanbiedingen Mevr. Hoek,
Poelendaeleweg 1, Middelburg
Voorradig de nieuwste modellen
KAMGAREN COSTUUMS,
SPORT-COLBERTS EN
PANTALONS.
M. VAN LOO,
Korte Noordstraat, Middelburg
LANGE VORSTSTRAAT
106, GOES, TELEFOON 2159 I
Fa. W, KOEJEMANS.
door onze verrassend rijk gesorteerde collecties en prima
fabrikaten, slaagt U toch beslist veel beter in de
SPECIAALZAAK van
voor al Uw
overhemden, dassen, sokken, vesten, sportpullovers, sport-
kleding en regenjassen.
Niet duurder, wél beter i
IP LANGE DELFT 11 TEL. 3891
MIDDELBURG m
Wilt U slank worden
Gebruikt U dan Carru-
gan. Het nieuwe Zweed
se melkdiëet. ƒ4,80 per
x/2 bus, 8,70 p. Vi bus.
Hiervoor naar
K. Noordstr, 44, Middel
burg naast de Kazerne,
Telefoon 3331
Voor de Baby bijzondere
prijzen
Luiers 98 ct. Truitjes 98 ct.
Hemdjes 59 ct. Borstrokjes 79
ct. Overgooiers 1,90. Wieg-
zeiltjes 1,00, Lakentjes met
sloopjes 3,40. Teddy reiszak
ken 22,25, Speciaalhuis
„DE WEEFSTOEL"
Langeviele 3, Middelburg
H
O
F?
1
CD
C3
S
IN
:li! -
GOUD. DOUBLE!
icuoooii.STnPL
Een Zwitsers precisie uurwerk.
Het horloge voor Uw leven.
Alléén-verkoop voor Walcheren.
Graveurs - Juweliers - Horlogers
St. Pieterstraat 11 bij de Balans,
Telefoon K 11803344, Middelburg.
THEEBEURZEN.
Theebeurzen, grote sortering, vanaf
8,75.
Papiermanden vanaf 1,20
Strootassen vanaf 2,95
Broodschaaltjes en Tafelmatjes.
Bonbonschaaltjes, Glazen en stenen
Pullen, Gebakstellen vanaf 5,25,
Puddingvormen enz.
Grote sortering Koperwerk.
Kaarsenstandaards in koper en nikkel
Voor geschenken slaagt U zeker bij
Korte Noordstraat 6, Middelburg.
Is uw Naaimachine defect
Dekker maakt het perfect
Het adres is nog steeds
DEKKER'S naaimachinehandel,
Giststraat, Middelburg
Laat dan een
maken.
U hebt dan keus uit 36 verschillende
foto's, waaruit U een vergroting
kunt laten maken.
Zie onze etalage.
Enigst adres in Zeeland,
FOTOHANDEL
KORTE DELFT 2
(tegenover de Reigerstraat)
Tel, 2731, MIDDELBURG.
van
over„De Humor van de Bijbel".
Toegangsbewijzen ad 60 cent bij
(W, de Jong) en aan de zaal
Laat Uw zinken Waskuipen,
Wasketels, Emmers en Wasteiltjes
bij J. MEEUWSE,
Gravenstraat 5961, Middelburg.
Voor de a.s. Belijdenis ruime
keuze in Handschoenen. Ajour,
nylon, haakwerk, leder enz,
1,40, 1,95, 3,15, 3,65,
3,85, 11,65, 12,50. Wit,
zwart, grijs, rood, ecru.
Ziet onze etalage
Lange Delft 125, Middelburg
voor het schilderen van Uw
LANDBOUWWAGENS,
zoals Menie - Rood - Groen - Vernis
DROGISTERIJ en VERFHANDEL
LANGE NOORDSTRAAT 70
TELEFOON 2419, MIDDELBURG
Huis op z. g, st. bij bos en bus tegen
huis op Walcheren a. d. kust van
30 Juli13 Aug. of huren zitk., 6 sl.
pl. en keuken, P. de Rijcke, Berg
weg 73, Zeist.
