Perspectieven
Jeugdrubriek
EENHEID in VEELHEID
AMBON
schatting, voor tortelduiven enz., al naar
de opschriften dit aangeven.
Jezus zit er en neemt de voorbijgangers
waar niet voor zichzelf o neen, Hij
weet toch wel wat er in de mens is
maar voor Zijn discipelen, om hèn van
'n stuk schijn te bevrijden.
Al maar houdt het voetgeschuifel aan
en niemand van de talrijke schare gaat
voorbij die dertien bazuinvormige bussen,
of hij werpt in één of zelfs verschillende
zijn geld.
De Heiland ziet vanuit zijn halfduister,
hoe vergezeld van hun knechts, .ook rijken
de schatkist naderen en eigenhandig of
door hun bedienden heel wat geld in de
schatkist deponeren. Niet één van de vele
offerbussen slaan zij over. Noch die van
de vrije doeleinden, noch die van de ver
plichte tempelschatting. Onophoudelijk
klinkt het vallende geld, dof of hel.
(Wordt vervolgd) D. J. C.
Wij werden dezer dagen verblijd door
het persbericht, dat dhr Thys Booy in het
huwelijk zal treden met jkvr. v. Rand
wijk, en dat dit huwelijk kerkelijk beves
tigd zal worden door Prof. Berkelbach
v. d. Sprenkel én Ds Toornvliet.
Wij zijn van oordeel, dat wat aan de
publiciteit van de krant wordt prijsgege
ven belangrijk is. Het zou een belediging
voor de krant èn voor de berichtgevers
zijn daar anders "over te denken. En
voorts geloven wij stellig, dat de bericht
geving niet ten doel heeft om een en an
der domweg voor kennisgeving aan te ne
men of in minimum van tijd in een poel
van vergetelheid te laten smoren, maar
om er over na te denken, er conclusies
uit te trekken en er zodoende winst mee
te doen. Anders wordt het krant-lezen
een zinloos bedrijf.
Wij hebben dus over het bovenstaand
bericht nagedacht.
Het feit zelf moeten wij volkomen bui
ten beschouwing laten, want wij missen
daartoe elk recht en elke bevoegdheid.
Maar over de verrassende perspectie
ven die het biedt, mogen we gerust wat
zeggen.
En dan moet direct eerlijk verklaard,
dat de weg die hier gewezen wordt aan
kerk en jeugd heel wat moeilijkheden zo
maar van de kaart wist.
Denkt u, om te beginnen, maar eens
aan het meest „gewone" geval van hu-
wel ijksbevestiging.
Twee jongelui van uw kerk willen
trouwen. Zo'n trouwerij kost heel wat
hoofdbrekens, wat de voorbereiding aan
gaat. Daar moet u niet gering over den
ken. Menige buitenstaander loopt daar
veel te lichtvaardig over heen. Daar is in
de eerste plaats de kwestie van de kledij,
het bruidsbouquet en de fotograaf. Ver
volgens de niet minder belangrijke vraag
auto's of koetsen? Om nu maar te zwij
gen van het diner en de bruiloft. Als dit
alles in bijzonderheden geregeld is, wordt
in overleg met de burgerlijke stand dag
en uur vastgesteld, en het resultaat van
dit overleg wordt daarna aan de even
tuele dominee die het huwelijk kerkelijk
bevestigen zal, meegedeeld. Zo geschiedt
alles ordelijk, zoals u merkt: overleg met
de ambtenaar van de burgerlijke stand,
en mededeling aan de predikant.
In dit laatste nu schuilen of we kunnen
beter zeggenscholen totnogtoe, enkele
moeilijkheden.
Deze titel draagt een werkje, dat door
de Directeuren der Vereniging voor Ho
ger Onderwijs op Gereformeerde Grond
slag (Vrije Universiteit) aangeboden
wordt aan vrienden en belangstellenden
dezer Universiteit.
Het is een bundel opstellen over een
aantal aan de Vrije Universiteit onder
wezen wetenschappen. Zo schrijven veer
tien hoogleraren over de door hen onder
wezen vakken. Niet alleen de vanouds in
de belangstelling staande als Theologie en
Rechtsgeleerdheid, maar ook de andere
als Geneeskunde en Sociologie.
Nu de viering van het 75-jarig bestaan
der Vrije Universiteit nadert, meenden de
Directeuren, dat het gewenst was dit
werkje te laten verschijnen. Wie het boek
je leest, zal de bedoeling begrijpen. Zij is
deze: hen, die niet met al die wetenschap
pen in aanraking komen op de hoogte te
brengen met hun wezen en doel en te
doen inzien, waarom zij, en juist ook aan
onze Vrije Universiteit onderwezen wor
den. Immers deze Universiteit onder
scheidt zich van de andere inrichtingen
van Hoger Onderwijs hierdoor, dat zij
van bepaalde, n.l. de Calvinistische begin
selen uitgaat en haar onderwijs richt naar
de vorm van Gods Woord.
Bij het ene vak zal het belang van zulk
bijzonder onderwijs duidelijker in het oog
Die moeilijkheid zit niet in de vraag
of de dienstdoende predikant op de door
bruidspaar, familie en burgerlijke stand
vastgestelde uur kan. Natuurlijk moet hij
kunnen, daar is hij „dienstdoend" voor.
De moeilijkheid zit ook niet in de vraag,
óf het huwelijk kerkelijk bevestigd of be
ter „ingezegend" zal worden. Dat spreekt
ook vanzelf, want anders is de zaak niet
rond. Maar de moeilijkheid iswie Aan
welke dominee zal dit privilege te beurt
vallen? Wie zal de uitverkoren celebrant
zijn? Voor de stadhuisplechtigheid is deze
vraag niet zó klemmend. Plet is natuur
lijk aardig, als de burgemeester in eigen
persoon verschijnt, maar dat kan nu een
maal niet altijd, en men heeft bovendien
vaak geen keus. Op een dorp met één
dominee is de zaak meestal ook opgelegd.
Maar in de stad met een ganse reeks van
mogelijkheden, hoe moet dat? „Hij" zou
wel graag die dominee hebben, bij wie hij
belijdenis deed, maar „zij" vindt dat een
„enge man". Er worden nóg enige namen
genoemd, maar die vallen na enige dis
cussie ook af, omdat je dan weer die en
die passeert. Een vlucht in de neutraliteit
naar een verre neef die ook dominee is,
gelukt slechts weinigen. Het perspectief
van bovengenoemd persbericht geeft dé
oplossing. Dit is feitelijk het ei van Co
lumbus. Wat maken wij dikwijls veel din
gen ingewikkeld, die in feite doodeenvou
dig zijn. Men moet er maar opkomen
Er zijn al heel wat hete hoofden en koude
harten gemaakt over de vraag: moet het
dominee Jan van As of dominee Piet
van Bes zijn. U kunt al die sousah ver
mijden. Het kan veel eenvoudiger. U
neemt dominee Jan van As en dominee
Piet van Bes allebei! Er is ook helemaal
geen bezwaar tegen, de zaak nog wat uit
te breiden. Tres faciunt collegium en
zo'n drievoudig snoer is nog mooier. U
hebt er één dominee bij, waar u weinig
aan hebt. Zijn preken zijn maar wat ma
ger. Hij kan het eigenlijk niet. Laat deze
man het formulier lezen. Er staat een
tweede dominee in uw gemeente, wiens
preken wat beter geslaagd zijn. Het iss
uw lievelingsdominee wel niet, en u loopt
hem niet achterna, maar er zit toch wel
wat in. Laat die de trouwpreek houden.
Slaagt hij voor deze bijzondere gelegen
heid wat minder, dan loopt"er nóg geen
bloed uit, want naar een trouwpreek luis
tert toch niemand. Die trouwpreek hoort
er wel bij, maar is toch nog niet centraal.
Dit is nog de „luister" die er „bijgezet"
wordt, maar niet om naar te luisteren.
Plet eigenlijke komt pas bij de knielplech-
tigheid. Knielen doen we in een gewone
kerkdienst nooit, want dat is Rooms:
Maar bij de huwelijkskerkdienst doen we
't altijd. Stel u voor, dat het niet gebeur
de Dan was heel de aardigheid er af.
Dit is dus de clou, het hoogtepunt zoge
zegd, waarvan de „inzegening" het opleg
gen der handen door de dominee het sluit
stuk vormt. Daar gaan we dan staande
bij zingendat 's Heren zegen op u daal
Natuurlijk doen we dat st&ande. Wij zin
gen immers het bruidspaar toe. Als wij
God toezingen in een „gewone" kerk
dienst, blijven we meestal gewoon zitten.
Maar nu gaan we staan. Dat hoort er
bij, en verhoogt ongemeen de plechtig
heid. Dit is het allerintiemste deel van de
trouwplechtigheid. Dit is gewoonlijk het
uitgezochte moment dat er hier en daar
een traan wordt geplengd. Dit onderdeel
van de dienst kunt u niet laten celebreren
door Jan en alleman. Hier moet uw bloed-
eigenste dominee aan te pas komen, de
springen dan bij het andere, maar wie de
zaken dieper onderzoekt, zal begrijpen,
dat er geen terrein van wetenschap is,
waarop de beginselen, van welke het on
derzoek uitgaat, niet van het grootste be
lang zijn. Zij zijn de eenheid* die de veel
heid der wetenschappen samenbindt. Plet
was niet mogelijk, gezien het bestek van
dit boekje, alle vakken en onderdelen van
vakken, die aan de Vrije Universiteit ge
doceerd worden te behandelen. Er moest
een keuze gedaan worden en dat is dan
ook in overleg met Directeuren geschied.
Natuurlijk werd aan de medewerkers vol
le vrijheid gelaten inzake de wijze, waar
op zij hun onderwerp zouden behandelen.
Dat bood het voordeel, dat eentonigheid
vermeden werd.
Aldus Prof. A. Sizoo in het Woord
vooraf. Hij besluit met de wens: „Moge
dit werkje er toe meewerken, dat de ken
nis omtrent de Vrije Universiteit steeds
meer verbreid wordt en het begrip voor
haar streven verdiept.
W. J. Meister.
Het Provinciaal Interkerkelijk Comité
voor Geestelijke en Culturele belangen
der Ambonnezen zet nog geregeld zijp
werk voort. Zij het bescheiden, toch niet
zonder betekenis. Door het verstrekken
meest pastorale. Laat hém dit sluitstuk
opvoeren, bruiden en bruidegoms. Dat
grijpt in Dat gaat er diep doorDit kunt
u zo maar niet aan iedereen overlaten,
en het lijkt ons een schone oplossing, dat
er meer dan een predikant aan uw huwe
lijksinzegening meewerkt. Mochten er in
de plaats uwer inwoning meer dan drie
predikanten zijn, dan is er niet het minste
bezwaar tegen, heel het ministerie van
predikanten te laten meewerken. Een
trouwdienst biédt allerlei mogelijkheden,
waarvoor u in 'n gewone kerkdienst geen
schijn van kans krijgt, U kunt er een
spreekkoor van laten maken. U kunt ze
als paranimfen laten fungeren. U kunt er
een commissie uit samenstellen, die u bin
nenleidt en uitgeleide doet, terwijl intus
sen de oer-gereformeerde „Hochzeits"
melodie uit het orgel wordt geperst. Kort
om, er zijn veel meer mogelijkheden dan
u vermoedt.
Het voordeel is, dat hiermee het hele
geval veel meer dan tot nu toe het geval
was, een kerkelijk cachet krijgt.
Iedereen zal moeten toegeven, dat het
nu meestal maar een onder-onsje is, een
familieaangelegenheid. Wij laten het
bruidspaar beloften afleggen „voor God
en zijn heilige gemeente", maar die heilige
gemeente laat verstek gaan. Ze is er niet
zintuigelijk waarneembaar. We proberen
het schamele geval wat op te kalefateren
door een „forma ecclesiae" te creëren, en
met kunst- en vliegwerk krijgen we één
ouderling en één diaken op de been, 'n
paar gepensionneerde lieden die anders
toch niets omhanden hebben, en die ver
tegenwoordigen dan de „heilige gemeen
te".
Dit kan nu beter worden.
U krijgt nu niet één dominee, maar
vele. Die anderen kwamen wel op de re
ceptie, maar dit was niet ambtelijk, en
bovendien niet in toga. Door de bovenge
noemde richtlijnen wordt alles uit de fa
miliesfeer gehaald en overgebracht in de
hoogkerkelijke sfeer. De dienstdoende
predikant geflankeerd en liefst geassis
teerd door de collega's. Wij zouden ter
verhoging van de plechtigheid beslist de
toga voor allemaal verplichtend willen
stellen.
U fronst de wenkbrauwen De kosten,
zegt u Maak u geen zorgen. Het aardige
van dit geval is, en dat is het tweede voor
deel het kost u niets meer. U hébt al
heel wat kosten aan al die dure spullen,
een autobedrijf is ook geen liefdadig
heidsinstelling, en het Plorecafbedrijf kan
niet voor niets werken. Uw kerkeraden
en predikanten weten dat. Zij hebben er
begrip voor. Als de koster voor de huwe
lijksbijbel en het honorarium voor koster
en organist uit de collecte komen, lachen
ze al blij. Maak u dus geen zorgen.
Wij hebben het nu alleen nog maar ge
had over de perspectieven van de „ge
wone" kerkelijke huwelijksbevestiging.
Blijven over die voor de laten we maar
zeggenoecumenische huwelijksinzege
ning, het huwelijk van leden uit verschil
lende kerkformatie, het modaliteitshuwe
lijk of hoe u dat verder maar noemen wilt.
Vroeger gaf dit vaak ongekende moei
lijkheden.
U kreeg als predikant bezoek van een
meisje, dat u spreken wilde over ernstige
moeilijkheden. Ze was verloofd met
iemand die niet van haar kerk was, en
ze zouden nu spoedig trouwen. Mét dat
u de vraag verwachttedominee, hoe
móét dat nu? bleek, van haar zijde al-
van lectuur (tijdschriften) en speciaal bij
bels en kinderbijbels in de gezinnen tracht
het met de daad het geestelijk en cultu
reel belang dezer ontheemden te dienen.
Bovendien steunt het de plaatselijke co-
mité's in hun arbeid bij het organiseren
van Kerstfeestvieringen en andere ont
spanningsavonden. Daartoe wordt het Co
mité in staat gesteld door de collecten en
bijdragen der Zeeuwse kerken, waarbij er
zijn op wier hulp gelukkig nooit tever
geefs een beroep wordt gedaan. Met meer
aandrang dan te voren wil ik op deze
arbeid wijzen. Allereerst omdat het Co
mité zich als gebruikelijk in deze dagen
tot de kerken richt met het verzoek om
zijn arbeid te steunen. Maar in de tweede
plaats, omdat de arbeid nog uitgebreid
dient te worden daar het aantal kampen
in Zeeland vermeerderd is. Vond men
eerst in Aardenburg, Oostburg, Groede,
Breskens, Vlissingen, Middelburg en
Wouw Ambonezenkampen, nu is er in
Vlissingen een kamp voor grote gezinnen
bijgekomen, Middelburg krijgt er een
kamp bij, terwijl er in Kruiningen ook
twee zullen worden ingericht. Dat betreft
een grote vermeerdering, want enkele de
zer nieuwe kampen zijn speciaal bestemd
voor grote gezinnen, met 5 of 6 kinderen
als minimum.
Nu is één van de idealen van het Co
mité om juist in deze gezinnenkinder
bijbels te plaatsen. Wij beogen daarbij
zowel de kinderen als de volwassenen, een
thans de moeilijkheid al volkomen opge
lost. Het was al in kannen en kruiken.
Ze hadden er lang en breed over gespro
ken, en „thuis" had het ook de nodige
narigheid gegeven, maar ze was nu dan
maar besloten. Het aangekondigde ge
sprek over moeilijkheden bleek een af
scheid te zijn, ze ging „mee over", en het
huwelijk zou ook in die andere kerk „in
gezegend" worden. Dit was trouwens al
lemaal al afgesproken.
Het zijn ook deze moeilijkheden, die
nu tot het verleden kunnen gaan behoren.
De pijnlijke vraagwelke kerk geven we
de clandizie als' we eenmaal getrouwd
zijn, en in welke kerk zullen we „over
trouwen" behoeft niet meer opgelost. Al
thans niet direct. Het alternatief van: de
één of de andere kerk kan vervangen
door de vreugdevolle combinatiede één
èn de andere kerk. Het oecumenische
bruidspaar laat in de Eén-acter van de
kerkelijke trouwerij de vertegenwoordi
gers van beider kerkelijke denominatie
een rol spelen. Het kan niet eenvoudiger.
Heel het oecumenische vraagstuk is
door de gelukkige vondst van de heer Th.
Booy bovendien een stap dichter bij de
oplossing gebracht. Wij hebben totnogtoe
wat heengedraaid en rondgedrenteld om
de „kanselruil''. Deze kanselruil wordt nu
belangrijk vereenvoudigd door kansel-
inschikkelijkheid. Hoe men het wendt of
keert, een trouwdienst blijft een kerk
dienst, een officiële, door de kerkeraad
ingestelde kerkdienst. Maar in deze kerk
dienst geldt nu niet meer de vraag: gij
of ik, maar komt verrassend de oplossing:
gij en ik. De ene dominee vraagt niet aan
de anderezullen we eens ruilen, maar
de gereformeerde dominee vraagt zijn
hervormde collega: kunt u ook een beetje
opschikken, want ik wou er ook graag bij
in. Het omgekeerde kan natuurlijk ook.
Wij zouden eigenlijk nog een stap ver
der willen gaan.
In het bovenbedoeld persbericht is spra
ke van een gereformeerd en hervormd
predikant. Wij vinden dit te eng gezien,
en te weinig oecumenisch. Is er rekening
gehouden met het feit, dat er bij de fami
lie, onder de gasten of de kerkgangers
ook Christelijk-gereformeerden, Vrijge-
maakten, Luthersen, Vrij-Evangelischen
en Roomsen kunnen zijn Is het niet mo
gelijk een eredienst voor de kerkelijke
huwelijksbevestiging te ontwerpen, waar
in meer groepen een functie krijgen Met
de kapelaan geeft dat misschien nog de
grootste moeilijkheid, omdat deze het hu
welijk als sacrament ziet, maar er is te
genwoordig veel mogelijk, dus waarom
niet enige toenadering op dit punt?
Er blijven bij dit alles natuurlijk nog
enige onopgeloste vragen, maar we staan
ook nog maar aan een begin. Wij dachten
b.v. altijd dat een kerkelijke bevestiging
betekende, dat dit bepaalde op te bouwen
gezin werd ingeschakeld in de kerk.
Vraag: bij welke kerk? Vervolgens: on
der de auspiciën van welke kerkeraad
staat zo'n kerkdienst, of van geen enkele
Wie is de opdrachtgever en op wiens ge
zag spreken en zegenen deze dominees
van diverse pluimage? Maar we willen
niet kinderachtig wezen. Er zijn bureaus
voor huwelijksmoeilijkheden en voor hu
welijksbevestigingsmoeilijkheden. Voor
het laatste o.a. in Leiden, adresStrijden
de kerk. U kunt daar in alle gevallen te
recht. Het bureau werkt onder het devies
„Spreek met Toornvliet
En het komt in orde!"
H. V.
arbeid, die door de Molukse Kerk zeer
op prijs wordt gesteld.
Wij raken aan vele dingen gewoon, ook
aan het verblijf der Ambonnezen in ons
land. En gewoon raken betekent veelal
onze taak verwaarlozen of vergeten. Maar
dit mag niet. Het leed is nog altijd gelijk,
het uitzicht miniem, maar het waarachtig
medeleven en ontvangen van steun om in
de geestelijke en morele strijd staande te
blijven betekent voor hen, dat hun leven
en lot hun broeders en zusters ter harte
gaat. Daarom mogen wij ons van dit werk
niet onttrekken en uw collecte of bijdrage
wordt op grote prijs gesteld en U kunt
er van verzekerd zijn, dat uw gaven wel
besteed worden.
W. J. Meister,
Voorzitter Prov. Interk. Comité voor
Geestelijke en Culturele belangen
der Ambonnezen.
OECUMENISCH, MAAR HOE?
Iemand heeft mij gevraagd voor de
jeugd eens iets te vertellen over de Oecu
menische congressen, die deze zomer ge
houden zijn in Amerika.
Dat wil ik met genoegen doen, al is
daarover langzamerhand wel meer ge
schreven, ook in onze Kerkbode.
Het gekke van het geval wil namelijk,