VOORZICHTIG
WANDELEN
Weekblad van de Gereformeerde Kerken in Zeeland
GEVOEL
De zwakheden der Kerk....
ZEEUWSE KERKBODE
TIENDE JAARGANG No. 15
Berichten en opgaven Predikbeur
ten tot Dinsdagsmorgens te zenden
aan de drukkers Littooij Olthoff,
Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Hoofdredacteur: Dr C. Stam, Westwal 2, Goes, Telefoon 2563.
Redacteuren: Ds D. J. Couvée, Ds Y. J. Tiemersma, Drs A. Verschoor.
Medewerker: Ds H. Veldkamp, Veldweg C 260i, Telefoon 884, Hattem.
Drukkers: Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg, Telefoon 2438, Giro 42280
VRIJDAG 8 OCTOBER 1954
Abonnementsprijs: ƒ2,75 per half
jaar (bij vooruitbetaling).
Afzonderlijke nummers 12 cent.
Advertentiën 10 cent per mm.
Dit treffend woord van Paulus was
misschien wel een mooie wandtekst in de
kamer van vele scribenten. De edele
schrijfkunst is een prachtige vinding.
Maarwat geschreven is, staat een
maal op papier. Daar blijft het staan en
laat niet na, enige werking te doen. Het
getal onzer medeburgers, die niet lezen
kunnen, is niet zo bijzonder groot. Daar
om is enige „keur" bij zichzelf, vóór dat
tot schrijven wordt overgegaan, wel ge
wenst.
Als U boos bent, schrijf nooit een
brief, die „flink op poten" staat. Laat de
ergste hitte er eerst een beetje afgaan.
Want, U kunt later nog zo roerend be
tuigen, dat U het zó niet hebt bedoeld,
het geschrevene heeft intussen zijn wer
king gedaan.
Dit alles krijgt nog veel meer kleur,
wanneer het geen particulier geschrijf is,
maar bestemd voor ruimer kring. Zeker
hoeft een schrijver zich niet altijd uit te
laten, gelijk een deel van zijn lezerskring
het graag heeft. Plet persoonlijke element
blijft hier altijd een rol spelen. Wie zich
daaraan stoot, die draagt té veel erger
nissen met zich om.
Ook de kerkelijke pers heeft zich deze
dingen aan te trekken en zich te wachten
voor het sensationele.
Het is nog niet zo lang geleden, dat
de bekende medewerker onzer Kerkbode
schreef over sensatie. Men heeft er in de
pers zijn mening over gezegd. en er
zich verder niets van aangetrokken. Al
thans, ik las sindsdien, ook in de Chris
telijke pers, dik-gedrukte-aankondigingen,
dat die of die voorlopig in z'n bewegings
vrijheid een beetje beperkt was; en dan
later, dat zijn wandelvrijheid weer nor
maal geworden was. Welke enorme belan
gen met dergelijke berichtgeving gediend
zijn, ontgaat me. Maarhet is moge
lijk, dat een kerkelijk mens dat zo niet
snappen kan.
Als nu de kerkelijke wereld zich maar
van dat „sensationele" onthield. Plet be
gint er echter de laatste tijd naar uit te
zien, dat de zucht tot openbaarmaking ook
in de kerkelijke kring behoorlijk is door
gedrongen. Vrijwel iedereen weet nu zo
ongeveer, dat er in Scheveningen iets te
doen geweest is over een trouwdienst van
een beetje „apart" karakter. Inderdaad.,
apart was het wel. Een trouwdienst van
particuliere aard, waarbij de dienstdoende
predikant vrijwel de enige fungerende
persoon was. Maar, enfin.... waar de
zee haar lied zingt, en in de buurt de
Plaagse bossen ruisen, daar mag het dan
ook wel een beetje uitzonderlijk toegaan.
Intussen bleek de^ kerkeraad van de
Geref. Kerk aldaar minder gesticht over
het geval. Waar ik, onder ons gezegd,
heel goed „inkomen" kanEchter
was het nu nodig, dat héél Nederland
sinds zomer 1954 daarover werd inge
licht? Dat hier reden tot enige ophelde
ring bestond, spreekt vanzelf. Maar, de
hooggeroemde geheimhouding op kerke
lijk erf had op dit punt toch wel toege
past moeten worden.
Het doet daarbij wel wat merkwaardig
aan, als op hetzelfde grondgebied, waar
een kerkeraad z'n bezwaren aan het for
muleren is, tegelijk de predikant in kwes
tie aantreedt om het Jeugdappèl te hou
den. Of, heeft de jeugd rond de hofstad
al bij voorbaat het advies gevolgd van een
ander predikant tot de jeugd „elders",
om van het besluit van de kerkeraad zich
maar niets aan te trekken.
We beginnen kerkelijk wel een beetje
te zweven. Daar mogen we elkaar wel
eens op wijzen.
Ook „Charlois" heeft z'n deel gehad in
de bespreking in de pers. De kerkeraad
heeft daar een besluit genomen met be
trekking tot de Interkerkelijke Jeugd-
Evangelisatie.
Anderen schrijven daarover in goed
keurende of afkeurende zin. Zelfs van
héél ver mengde een predikant zich er in,
en gaf zijn oordeel over de bewuste ker
keraad teii beste, dat lang niet mals bleek.
Nu gaan we niet van die leuke, oud-
Hollandse rijmpjes ophalen, als: zó jong,
en zóveel snaps.... enz. enz. Laat*dat
er nu maar buiten.
Wel rijst de vraaghoe lean iemand op
verre afstand zó goed beoordelen, of een
kerkeraad juist handelde? Ofzou in
het bepaalde geval de „geheimhouding"
zijn opgeheven, zodat héél de discussie
enz. aan bedoelde predikant is doorge
geven? Dit lijkt nogal onwaarschijnlijk.
Als dan de schrijver van het artikel, dat
zelfs vanuit Groningen naar Zeeland
(ver)dwaalde, het moest doen met de
zelfde officiële bekendmaking, die we al
len hebben gelezen, dan ontbreekt het hem
in ieder geval niet aan „gepaste" (of on
gepaste) „vrijmoedigheid", om zó tegen
een kerkeraad en zijn besluit te schrijven.
Is dat nu de weg van de voorzichtigheid
bewandelen Hij laat daar zó maar dis
cipelen muilkorvenIk dacht, dat dit
nooit gelukte, daarbij me herinnerend,
wat eens voor het Sanhedrin gebeurd
nnbovendienzaten er in die
kerkeraad ook geen discipelen?
Wat voor de vuist wordt opgediend,
Komt warm op tafel sprak een vrind
Inderdaad, warm was het wel
't Komt warm op tafel, dat is waar,
Maaris niet altoos even gaar.
Persoonlijk ben ik van mening, dat wij
Ds Broek een dienst bewijzen, door zijn
artikel verder niet voor het voetlicht te
laten komen.
Zelfs al hebben wij critiek op een lcer-
keraadshandeling of besluit, dan is het
nog gewenst om de perken niet te buiten
te, gaan.
Kunnen wij op een afstand de zaken
zo goed beoordelen De gemeente, waar
over het gaat, is mij wel bekend. Voor
de jeugd daarginds mocht ik voor vele ja
ren wel eens als catechiseermeester op
treden. En de kerkeraad is me ook niet
„gans en al" onbekend. En, daarom juist
zou ik op een afstand geen oordeel willen
vellen. We zijn er soms „geheel naast",
terwijl we het zo goed bedoelen.
Och, die goede bedoelingen
Een kerkeraad kreeg onlangs een
schrijven van iemand, die het goed be
doelde. De schrijver behoorde tot een an
dere kerkelijke kring dan de kerkeraad,
aan wie geschreven werd. Daarbij werd
bedoelde kerkeraad verzocht, om verder
(in geestelijke zin) te willen zorgen voor
enkele personen.
Nu wilde het „geval", dat bedoelde per
sonen behoorden tot de getrouwe mee-
levenden. Terwijl, bij informatie, bleek,
dat de schrijver zelf in zijn eigen kring
dit helaas niet deed. Wat is dan beter op
zijn plaatseen snik. of een glimlach
Maar, zekermet de beste bedoelin
gen natuurlijk, daar niet van.
Soms zou de „rare" gedachte boven
komen, dat men beter een iets minder
goede bedoeling kon hebben, en wat meer
practische wijsheid en voorzichtigheid.
Als we de hoofdsom van de Wet lezen,
dan staat daar ook bijgij zult de Heer,
uw God, liefhebbenmet uw verstand.
In bepaalde gevallen mogen goed be
doelende Christenen deze onderwijzing
des Heren wel ter harte nemen. Trou
wens, het is voor allen goed. Want, het
onderscheidingsvermogen is een waarde
volle kracht. Er kunnen ongelukken ge
beuren? als „de warmte" er wel is, maar
als de regulateur niet werkt. God maakt
geen eenzijdigheid, maar in deze wereld
kweken wij eenzijdigheden. Enzo
werken we soms aan verwijderingen, waar
we op mars gingen voor „aansluitingen".
Voorzichtig wandelen.
De ambtsdragers voorop.
De gemeenteleden met hen.
Is dat niet de voetstappen nawandelen
van Hem, Die Zichzelf voor ons heeft
overgegeven C. St.
Een vaart door „de huidige samenle
ving" na de tweede wereldoorlog is geen
vacantietrip. Daar moet u „Gereformeerd
Weekblad" maar eens op nalezen. Dr
N. J. Hommes schrijft daar over die
„huidige samenleving". Als hij schrijft,
doet hij dat in beeldrijke taal. In één ko
lom Gereformeerd Weekblad hebt u al
ontzaglijk veel beleefd. U begint met Ge
nesis 1 en maakt een duik in het „tohoe
wabohoe", de woest- en ledigheid van
vóór de schepping. Nadat u dit overleefd
hebt, komt u in wat rustiger omgeving,
maar het is toch nog erg genoeg, want de
huidige samenleving lijkt achtereenvol
gens op een „donderende Niagara-water-
val", een „razende stroomversnelling,
waarbij het op en onder gaat", en een
„gevaarlijke draaikolk, die meedogenloos
alles meezuigt". Daar komt niemand uit,
zoudt u zeggen, maar aan het slot van
deze adembenemende kolom is u er nog,
zij het dan dat ons „kerkelijk en politiek
bootje" „lekgeslagen" is en wij er „met
één riem" in zitten te roeien. Dit betrek
kelijk gunstige resultaat is waarschijnlijk
te danken aan het feit, dat wij op onze
vervaarlijke tocht vanuit de bajert van
Genesis 12 via Niagara watervallen naar
alles meesleurende draaikolken, arbeids
vitaminen konden opdoen door muziek bij
de arbeid. Dr Hommes gewaagt tenminste
van „kerkelijke, politieke en maatschappe
lijke luidsprekers"die wij onderweg be
luisterden, en deze lieten wel „verwarren
de dissonanten" horen, zodat het een
„kaksphonie" werd, maar dit mag niet
hinderen. Daar zijn we wel aan gewend,
en het heeft ons er blijkbaar bovenop ge
houden.
Met die dissonanten uit de luidsprekers
zijn bedoeld de „kranten, tijdschriften en
maandbladen van uiterst rechts naar
„uiterst links", die de koene vaarder op
zijn levensgevaarlijke tocht door water
vallen en draaikolken blijkbaar meegeno
men heeft, en nog kans gezien heeft te
lezen ook.
Onderweg heeft hij zelfs nog gelegen
heid gehad even uit te stappen, om in een
draaimolen te gaan zitten, „een draaimo
len van tumulteuze meningen", waarbij
zijn hersenen wel „lichtelijk ontstoken"
zijn, maar deze ontsteking was kennelijk
niet van ernstige aard, wat deze repor
tage van de tocht door de huidige samen
leving klaar bewijst.
Intussen is de helft ons nog niet aan
gezegd. Op de enerverende tocht door de
huidige samenleving dwars door donde
rende Niagara watervallen, razende
stroomversnellingen en zingende draai
kolken, in een lekgeslagen bootje al maar
roeiende met één hand en één riem, en
al maar lezende in tijdschriften van
uiterst links tot uiterst rechts, die
men met de vrijgebleven hand omklemt,
In ons artikel van de vorige week heb
ben wij gepoogd aan te tonen, dat het
bewijzen van alle ere, liefde en trouw
zoals dat tegenover een vader en moeder
geboden is, ook regelrecht van toepassing-
is op de kerk als ons aller moeder.
Wij willen ons nu een ogenblik bezig
houden met de zwakheden en gebreken
van de kerk.
Evenals iedere vader en iedere moeder
en wie ook over ons geplaatst is, heeft
ook de kerk haar zwakheden en gebre
ken, waarmee wij dus ook geduld moeten
hebben.
Natuurlijk heeft de kerk zwakheden en
gebrekenhadden we bijna geschre
ven. Bijna want „natuurlijk" is het
toch feitelijk niet.
Zwakheid en gebrek is namelijk een
uitvloeisel van de zonde, en de zonde is
nooit „natuurlijk". Zonde is altijd een
abnormaal verschijnsel.
en onderwijl luisterend naar de luidspre
kers, wordt men ook nog bedreigd door
lawines. Tenminste Dr Hommes zegt
„We hebben het gevoel alsof een lawine
dagelijks op ons neerstort"
Wij mogen niet twijfelen aan de waar
heidsgetrouwheid van Dr Hommes' re
portage, maar deze laatste mededeling is
ons te kras. Zij roept in elk geval enige
vragen op.
1. Zijn er bij de Niagara-watervallen
lawines
2. Wp.t voor gevoel is het, als een lawine
op iemand neerstort
3. Hééft iemand nog gevoel, als zoiets
zich dagelijks herhaalt?
4. Is Dr Hommes toen nóg doorgegaan
met lezen met tijdschriften van uiterst
links
Wij zouden dit wel graag willen weten.
H. V.
Omdat iederéén zondigt, en wij nooit
iets anders waarnemen, zijn we er wel
zo aan gewend, dat we de zonde „nor
maal" zijn gaan vinden, maar dat berust
op een vergissing.
Zonde is altijd abnormaal.
Wij zijn allemaal abnormale mensen.
De enige normale mens die temidden
van zondige mensen op de wereld geleefd
heeft, is de Here Jezus geweest.
Zijn zondeloosheid was het normale
de terugkeer tot de door God gestelde
normen. Als wij dus zeggen dat de kerk
zwakheden en gebreken vertoont, dan
mogen wij niet zeggen, dat dit „natuur
lijk" zo is, en dat dit een zeer vanzelf
sprekend feit is. Nee, het is zeer onna
tuurlijk en abnormaal.
Maar nu in deze zondige wereld alles
op het peil van het abnormale terecht ge
komen is, valt de kerk daar niet buiten.
Zij neemt geen uitzonderingspositie in,
want de kerk bestaat uit zondige mensen.
Er is niets in deze wereld, wat niet
door de zonde is aangevreten, en worm
stekig is geworden.
Dat geldt zelfs van de allermooiste ver
houdingen.
Geen enkele liefde is geheel zuiver.
Geen enkel huwelijk is gaaf.
Geen enkele kerk is volmaakt.
Wie een volmaakte kerk wil zoeken,
moet naar de hemel gaan. Hier op aarde
is zij nergens te vinden.
We kunnen dit betreuren, we kunnen
er onze weeklachten over aanheffen, we
kunnen er de scherpe pijlen van onze cri
tiek op richten, dit kan allemaal niets ver
anderen aan het feit, dat de kerk, zolang
ze hier op aarde strijdt en worstelt een
onvolmaakte kerk blijft met vele zwak
heden en gebreken.
Pas in de nieuwe wereld wordt de
bruid volmaakt. zonder vlek of rimpel.
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat wij
van oordeel zijn, dat de zwakheden en de
gebreken der kerk tot een minimum zijn
beperkt gebleven.
Plet tegendeel is helaas het geval.
Vele „zwakheden" der kerk zouden
volledig vervallen, en vele „gebreken"
zouden althans veel minder opvallen, als
de kerk wat meer leefde uit het geloof
en wat meer ernst maakte met het gebed.
U moet in Hebreën 11 maar eens na
lezen, hoe sterk zij dan zou zijn.
Vele muren van Jericho die nu nog
overeind staan, zouden gevallen zijn,
zeeën waarvoor wij nu staan te jammeren
dat we er nooit doorheen komen, zouden
drooggevallen zijn, leeuwenmuilen zouden
toegestopt zijn, boze geesten op de vlucht
gejaagd, ruzie's bijgelegd, ongelovigen
tot bekering gebracht enzovoort, als de
kerk maar wat meer en vooral wat kin
derlijker geloofde en wat geloviger en
kinderlijker bad.
Wij doen hier dus ook geen enkele po
ging om de zwakheden en gebreken der
kerk te verontschuldigen of te vergoei-
lijken.