Onderlinge
diaconale hulpverlening
Merkwaardige
REACTIES
Jftxelaria
Weekblad van de Gereformeerde Kerken in Zeeland
ZEEUWSE KERKBODE
TIENDE JAARGANG No. 3
Berichten en opgaven Predikbeur
ten tot Dinsdagsmorgens te zenden
aan de drukkers Littooij Olthoff,
Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Hoofdredacteur: Dr C. Stam, Westwal 2, Goes, Telefoon 2563.
RedacteurenDs D. J. Couvée, Ds Y. J. Tiemersma, Drs A. Verschoor.
Medewerker: Ds H. Veldkamp, Veldweg C 260i, Telefoon 884, Hattem.
Drukkers: Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg, Telefoon 2438, Giro 42280
VRIJDAG 16 JULI 1954
Abonnementsprijs: ƒ2,75 per half
jaar (bij vooruitbetaling).
Afzonderlijke nummers 12 cent.
Advertentiën 10 cent per mm.
II.
In ons vorig artikel hebben wij de be
doeling van de onderlinge diaconale hulp
verlening uiteengezet. De overtuiging
moet veld winnen, dat er metterdaad op
diaconaal terrein iets moet gebeuren, en
dat de verdeling der lasten over meerdere
gemeenten daarbij noodzakelijk is.
In hoever de Deputaten voor de lande
lijke regeling er reeds in geslaagd zijn,
om hun arbeid te verrichten, laten we bui
ten beschouwing. Te zijner tijd zal hun
rapport wel aan de. Kerken worden toe
gezonden.
In onze provincie zijn we ook aan het
werk getogen. Zeeland verkeerde daarbij
in de gelukkige omstandigheid, dat er
reeds een kas bestond tot ondersteuning,
in geval van opname van zwakzinnigen
e.d. Nu is op de Particuliere Synode van
1953 het besluit genomen, dat het Depu-
taatschap voor deze zaak zou worden uit
gebreid, terwijl op de Synode van 1954
voorstellen verwacht werden inzake de
steun-verlening in breder verband.
De Deputaten hebben de Particuliere
Synode niet teleurgesteld, maar een uit
gewerkt plan deze zomer aangeboden. Plet
is goed, dat Kerkeraden en Diaconieën
kennis nemen van de regeling, zoals die
door de Part. Synode op 16 Juni j.l. is
vastgesteld.
Elk jaar dient elke Classis een voor
dracht in bij de Synode, waarin zij twee
personen voordraagt voor dit Deputaat-
schap. Het is nodig, dat het merendeel
van de Deputaten, samen 10 broeders uit
de 5 Classes, uit Diakenen zal bestaan.
De werkzaamheden van dit Deputaat-
schap stelt de Synode zich als volgt voor
daar komt een aanvrage om steun van
één of andere Diaconie. Vanzelf behoort
zo'n Diaconie onder een bepaalde Classis.
Dan hebben de Classicale Deputaten deze
aanvrage te onderzoeken, en met hun ad
vies komt de aanvrage in behandeling op
de vergadering van Prov. Deputaten.
Daar valt de beslissing.
Nu kan het voorkomen, dat in bepaalde
omstandigheden direct moet geholpen
worden, en geen vergadering kan worden
afgewacht. In dat geval is het moderamen
van Deputaten bevoegd om een voorlopige
beslissing te nemen, waarvan dan natuur
lijk verantwoording wordt gedaan op de
eerstvolgende vergadering van Deputaten.
Er behoeft dus geen zorg te ÏDestaan,
dat een aanvrage op de lange baan wordt
geschoven.
Onderlinge hulpverlening is het doel,
en daar moet alles op zijn gericht.
En de daartoe benodigde geldmiddelen
In de eerste plaats moet hiervoor een
collecte in de kerken worden gehouden.
Voor e.v. extra-collecten zal de Particu
liere Synode een beslissing moeten nemen.
Bovendien raakt hier de steunverlening
ook de algemene regeling, waarover we
nu nog niets kunnen zeggen.
Het is natuurlijk zó, dat er ook een
Generale Kas zal moeten komen, wil deze
zaak doorgang hebben.
We blijven op deze wijze geheel in de
kerkelijke sfeer, zonder hulp van buiten
af. Of dit voldoende zal zijn Dit kan
niemand zeggen, vooral niet, wanneer we
niet al het mogelijke doen, om de onder
linge hulpverlening te doen slagen.
Eigenlijk moest in alle provinciale res
sorten de zaak nu voor elkaar zijn. De
Deputaten voor de landelijke regeling
hadden dan de gegevens van elke provin
cie maar te verzamelen, en het zou niet
zo moeilijk vallen, om de arbeid af te
sluiten.
Na kennisname van deze artikelen hoop
ik, dat men in elke kerkeraadskring het
belang van deze hulpverlening zal erken
nen, en de geestelijke kracht, welke er in
kan schuilen.
Zou die niet groter zijn, dan bij het
vraagstuk van de subsidie?
Het enige, wat daar iets makkelijker
loopt, is hét verkrijgen van geld. Maar,
men kan van te voren niet weten, welke
voorwaarden bij de subsidie gesteld wor
den. Het is wel opvallend, dat in het Mei
nummer van het Diaconaal Correspon
dentieblad een stuk te lezen viel over een
gemeentelijke pottenkijker, die ergens
was ingevoerd. Blijkbaar had men in die
burgerlijke gemeente bij het vaststellen
van subsidie-regelingen, ook de bepaling
gemaakt, dat een gedelegeerde van de
burgerlijke gemeente, met het inwendige
van de zaken volledig bekend moest wor
den gemaakt.
Begrijpelijkerwijs wordt hiertegen nog
al geageerd. Toch.... als we de zaak
nuchter stellen, dan kan deze mogelijk
heid zich voordoen. En hoe meer er ge
bruik van subsidie zal gemaakt worden,
des te groter wordt de kans, dat hierbij
ook regelingen zullen gelden.
Bij de onderlinge steunverlening blij
ven we kerkelijk en diaconaal „onder el
kaar", en samen vervullend de dienst des
Heren.
Hoe men verder over het subsidie-
vraagstuk moge denken, het valt niet te
ontkennen, dat de onderlinge steunver
lening in de eerste plaats onze belang
stelling vraagt, en aanspraak kan maken
op het meedoen in alle Diaconieën en
Kerkeraden. En het is te hopen, dat we
ook in deze richting mogen gaan.
C. St.
Boompje verwisselen.
Allereerst dus imponeert nog altijd de
„grote" kerk menig lid van „de kleine",
door haar gebouwen, orgels, en groter
variëteit van vlotte „sprekers". Niet al
léén in de grote steden.
Daarnaast wijs ik op 'n soort in ons
midden, die om dieper liggende redenen
zich aan onze kerken onttrekt.
Ik heb het oog op hen, soms juist heel
ernstige jonge mensen, die ontdekken dat
ze nu eenmaal niet gereformeerd zijn.
Aanleg, karakter want ook die spelen
veel groter rol dan men vaak aanneemt
studie, gemengde komaf, allerlei factoren
werken daartoe mee.
Met name de leer van „de verwerping"
is hun 'n hevige aanstoot. Of de lezing
van één of ander populair critisch ge
schrift heeft hen doen wankelen in hun
door opvoeding overgenomen mening, dat
al de Schrift van God ingeblazen is. Ze
zien immers al de tegenstrijdigheden en
naden en barsten in het voor hen voortaan
slechts menselijk boekEn als hun
leermeesters aan allerlei christelijke scho
len het zelf ook niet helemaal geloven
We zijn immers al op weg naar de maan
Het kan ook zijn dat de botsing met
'n ruw voorgedragen „leer der verkie
zing" hen voor goed kopschuw heeft ge
maakt. Onderzoek eens waaróm dat klei
ne logé-tje, dat dagen lang zo flink eet,
opeens begint te grienen, wanneer het an
dijvie ziet op haar bordje. Met geen zacht
woord, met geen geweld is het te bewegen
zelfs maar tot één hap. Het kan het zelf
niet zeggen waarom. Er rollen alleen maar
steeds dikker tranen op de andijvie. Mis
schien wordt het de verbaasde, geërgerde
Oma nooit duidelijk. Maar Prof. Wa
terink zou wel ontraadselen, dat Amalia
de eerste keer reeds, toen het bij „die
andere Oma" at, al grondig alle andijvie
heeft tegen gegeten. Die andijvie had ook
meer van taaie, groene „theeblaren" dan
van het sappige kooksel, dat Amalia nu
voor zich krijgt. Maar haar gevoel weer
streeft. Aan andijvie zal zich, zelfs wan
neer zij straks getrouwd is en kinderen
heeft, altijd het begrip vies, naar, akelig
verbinden en van 'n vuist, mee omdat die
„andere Oma" ook al zo'n dwingeland
was, die het die eerste keer toch met de
vuist op tafel heeft klaar gespeeld.
Zó zetten nu ook soms goed-gerefor-
meerden aan kinderen in het geloof, de
leer der verkiezing èn verwerping voor.
Ze voeren het hun kinderen met 'n volle
lepel als Gods eigen woord. En werken
met de vuist op tafel tegen iedere beden-
king.
Zo zijn de kleinen niet alleen.
Zo blijven wij groteren, doch niet altijd
wijzeren. Denk maar wat 'n verzet nóg
bij sommige mensen het simpele woord
„gezang" pleegt op te wekken, die gezang
2 voor geen goud zouden willen meezin
gen in de kerk, maar wel de lofzang van
MariaAls het slechts anders héét.
Associaties doen goed. Maar soms ook
veel kwaad.
Ach, dat ontijdig, soms onbewogen, al
te zakelijk, indien niet grof spreken over
de hel, de verwerping e.d. Ook op onze
jeugdverenigingen. Door verkeerde lei
ding wordt ook daar wel eens wat bedor
ven. Houdt u toch aan het eenvoudige.
En als moeilijker onderwerp aan de orde
komt, nodigt dan 'n werkelijk deskundige
met '11 teer hart, dat niet gemakkelijk
praat over de diepste dingen, die zelfs 'n
Calvijn horribel voorkwamen.
Menigeen, die afkerig lijkt van „de
waarheid", keert zich terecht tegen de af
god, die sommige ^gereformeerden" er
op na houden. Ook Job verzette zich tot
het eind, niet tegen de Levende, maar te
gen de al te doorzichtige, logische afgod
Lik om Stik van zijn zogenaamde, vrome
vrienden.
Vraagt het aan alle oprechte kinderen
Gods wat zij zelf hebben toegebracht aan
hun geloof en zaligheid, en allen, zonder
onderscheid zullen antwoordenGod
heeft het gedaan. Plij alléén. Mijn bij
drage bestond enkel uit tegenstribbelen
en zonde, die Hij heeft overwonnen. Maar
daarom aanvaarden ze nog niet allen uw
misschien wel allerongelukkigst uit-een-
ge-zette „leer" der verkiezing en verwer
ping En wanneer zij al te jong reeds
eenmaal 'n aversie hebben gekregen tegen
die slecht toebereide geestelijke andijvie,
dan is het o zo moeilijk dit gevoel te over
winnen. Wat heeft het 'n jaren en moeite
gekost eer 'n genie als Augustinus zijn
afkeer tegen de leer van het naar Gods
beeld geschapen zijn, was kwijt geraakt.
Mijn gedachten gaan hier vooral uit
naar twee jonge mannen, die tot de beste
catechisanten behoorden, maar tenslotte'
met geen mogelijkheid de gereformeerde
belijdenis konden onderschrijven. Zij zijn
nu beiden predikant in de Ned. Herv.
Kerk.
Had dit kunnen voorkomen worden?
Ik geloof van niet.
De één kwam reeds uit 'n gemengd ge
zin, waar de vraagtot welke kerk zullen
de kinderen behoren, van jongsaf aan de
orde kwam. 'n Vriendelijk, niet erg strijd
lustig karakter, zoals wij er te weinig
hebben in onze militante kringen.
De ander was zelfs eerst 'n aan, het
gereformeerd verenigingsleven sterk par
ticiperend lid.
Ik voor mij acht het 't waarschijnlijkst,
dat hun aanleg, bij de eerste bovendien
'n verdeeld, bij de ander 'n wat strak ge
zin hen reeds praedisponeerden voor het
omzien naar wat anders dan 'n kerk,
waar de puntjes op de i werden gezet.
En toen eerst de Netelenbos-affaire,
daarna de Geelkerken-episode, tenslotte
de troebelen rondom art. 31 en 1905 kwa
men, hebben zij zich afgevraagd of, in
dien zó de vruchten zijn van afscheiding
en doleantie, deze zelf niet 'n vergissing-
zijn geweest, 'n Kerkbegrip en -bedrijf,
die als 'n soort repeterende breuk tot
steeds nieuwe afsplitsingen van al kleiner
en vinniger groepjes, leiden, voeren meer
dan één ernstig jongmens tot de weg te
rug naar de moederkerk. Het verlies is
voor óns. De winst voor de Herv. Kerk.
Zij zullen daar goede herders zijn voor
hun kudde.
Zij sterken er de ruggegraat van de
middenpartij.
Inderdaad, dat herhaald „scheuren", is
het zwakke punt in onze nog korte his
torie. Hun zwakke punt is, dat zij bij
consequent doorredeneren, de weg terug
nog wat voortzetten moeten en terugkeren
in Rome's schoot.
Wat de jeugd van tegenwoordig, wat
ook velen van middelbare leeftijd ontvalt
is de rechte bezieling.
Zo begrijpelijk, want bij scheiding en
doleantie ging het om waarlijk grote en
duidelijke dingen.
Nu veelal om subtiele en duistere za
ken.
Zo zal het blijven, tenzij Christus, die
wel het Hoofd onzer kerk heet, maar al
te weinig het hart is, weer het middelpunt
wordt van aller vurige prediking, cateche
se en van alle kerkewerk. D. J. C.
Men zal zich herinneren, dat wij onder
de titel „sensatie" twee dingen met name
genoemd hebben: de sensationele recht
bankverslagen en Jubo II.
Voorzover wij hebben kunnen nagaan
is „Trouw" het enige blad geweest, dat
op onze bedenkingen inzake Berkel e.d.
serieus is ingegaan.
Maar in Jubo II hebben heel wat ge
hapt met uitzondering van het N.C.R.V.-
orgaan zelf, dat volkomen windstil is ge
bleven. Mr Roosjen zal gedacht hebben
deze boontjes laat ik ook Dr Bruins-Slot
wel doppen.
Voor de rest hebben we nogal wat-
brieven gekregen, die met enige zwier zijn
heengegleden over het punt waar het ons
voornamelijk om te doen wasde uiteen
rafeling van zedenschandalen in de krant,
maar die rechtop stonden van nijdigheid
om wat wij hebben durven schrijven over
dat Jubo-geval.
Deze brieven hebben ons, meer nog dan
die van bijval, in onze overtuiging beves
tigd.
Het was nog erger dan we dachten.
De gemakkelijke wijze waarop men de
H. Geest annexeert voor zuiver wereldse
gevalletjes heeft ons buitengewoon ver
ontrust. We kunnen hier op deze brieven
niet nader ingaan.
We vermelden alleen de reactie's die
ons onder de ogen kwam in de krant.
Nu, die waren nogal uiteenlopend.
„Trouw" heeft de samenkomst op
Sonsbeek gelijkgeschakeld met een kerk
dienst, en vond alles even stijlvol en ge
past. „Het Parool" (P.v.d.A.) is van.
oordeel, dat het begint te dagen, en dat
onze ogen eindelijk opengaan voor de
doorbraak (inderdaad, zó staat het er).
De Pleer Stufkens uit Middelburg ziet
spoken uit het Genevè van Calvijn, en is
bang dat wij de heer Pereboom of Edel-
hout zullen gaan verbranden (Gemeente
leven) en de heer J. Kuilman, voorzitter
van de Chr. Korfbalbond, meent, dat men
bij een eventuele Jubo III goed zal doen
zich meer onze critiek dan de „allesver
bloemende lof van Trouw" te herinneren.
U ziet, dat loopt nogal uit elkaar. Maal
laten we de dingen nog eens stuk voor
stuk bekijken.
We mogen misschien beginnen met nog
even te herhalen wat we zelf schreven.
Men kan dat natuurlijk niet allemaal ont
houden.
Hier volgt het
Al maanden worden de duizenden op
gewekt mee te gaan naar Jubo II. En de
duizenden zullen dat wel weer prachtig
vinden. Wat is er ook weer niet allemaal
te zien en te horen op deze erkende chris
telijke feestdag. Is het niet Pinkstermaan
dag? Nu, dan doet ons christelijk Neder
land aan massa-regie. Het wordt super-
massaal. Zóveel koren. Dameskoren, he
renkoren, kinderkoren! Dan kleurige ge
waden en décorsAutopolo en steekspel
Dit gebeurt allemaal in het christelijke.
Het verband immers tussen deze monster-
betoging met décors en auto-polo, steek
spel en verkeersstagnatie, reclame en
vlaggen enhet Pinksterfeest is voor
ieder zo maar duidelijk. Iedereen gaat
daar blij vandaan, de regisseurs en de
doodvermoeide verkeerspolitie incluis,
omdat het.Pinksteren is geweest. De