We geest
en het Sacrament
JTxelaria
negende jaargang No. 50 Weekblad van de Gereformeerde Kerken in Zeeland vrijdag 11 juni 1954
DE VERSPREIDING
VAN HET WOORD GODS
BERICHT.
ZEEUWSE KERKBODE
Hoofdredacteur: Dr C. Stam, Westwal 2, Goes, Telefoon 2563.
Berichten en opgaven Predikbeur- Redacteuren: Ds D. J. Couvée, Ds Y. J. Tiemersma, Drs A. Verschoor. Abonnementsprijs: ƒ2,75 per half-
ten tot Dinsdagsmorgens te zenden Medewerker: Ds H. Veldkamp, Veldweg C 260i, Telefoon 884, Hattem. jaar (bij vooruitbetaling).
aan de drukkers Littooij Olthoff, Afzonderlijke nummers 12 cent.
Spanjaardstraat 47, Middelburg. Drukkers: Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg, Telefoon 2438, Giro 42280 Advertentiën 10 cent per mm.
Plet Pinksterevangelie heeft ons weer
opnieuw kunnen leren, tot welke actie de
Heilige Geest beweegt. We mogen het,
wat dit punt betreft, niet eens zijn met
hen, die voor het buitengewone meer be
langstelling opeisen dan voor de ontwik
keling van de kerk.
We moeten elkaar hier niet verkeerd
verstaan. Langs welke weg ooit iemand
tot de beleving van het Pinkstergebeuren
komt, altijd geeft dit reden tot blijdschap.
In dat opzicht mogen wij in ruimte van
hart de apostel Paulus niets toegeven.
Maarwel zullen wij altijd zeer voor
zichtig moeten blijven, door zonder slag
of stoot de voorkeur te geven aan wat
van de gewone orde afwijkt. Het gaat om
de blijvende indruk en vrucht van het
werk van de Geest.
Waar we die vinden, in de eerste plaats,
dat leert ons Hand. 2. Het valt niet moei
lijk, om uit dit bekende hoofdstuk naar
voren te brengen, wat de Pleilige Geest
gemaakt heeft. Een saamvergadering in
het zelfde geloof, een voortduren weer
luisteren naar de boodschap van het
Woord Gods, en een ontwikkeling van
de gemeenschap der heiligen.
Wat de kerk alle eeuwen cfoor belijdt,
dat staat in Hand. 2 voor ons. Een toe
lopen op het Woord, en een ontvangen
van het Sacrament.
Plet is opmerkelijk, in kringen waar het
„extatische" en „opvallende" nogal ge
waardeerd wordt, daar is de aandacht
niet op gelijke wijze gericht op het Sacra
ment.
Het Methodisme laat bij voorkeur het
accent vallen op „opwekkingsbewegin
gen", maar als het over het Sacrament
gaat, dan treft men een niet te verklaren
lauwheid menigmaal aan.
Pinksteren stelt het Sacrament naast
het Woord in de gemeente, en de zin van
het Sacrament komt hier duidelijk uit.
Zowel van de Doop, als van het Avond
maal. Het komt tot beide. Eerst tot het
dopen op de naam van Jezus Christus,
tot vergeving der zonden. Daarna lezen
wij ook van de breking des broods, die
de gemeente gedurig onderhield.
Waar dus het vuur van de Geest is
ontstoken, en de Heer door Zijn Geest
kwam wonen in Zijn volk, daar vinden
wij het Woord des Heren èn -het Sacra
ment des Pieren voortdurend bediend.
'Andere zaken hangen hiermee samen.
Tot deze bediening is het ambt nodig, en
de kerk-inrichting. Ook daarvan is spra
ke. Maar alle nadruk valt dadelijk op de
activiteit van het ambt, door de kracht
van de Heilige Geest. De middelen dei-
genade worden uitgereikt, zoals de Heer
Zelf deze aan de gemeente heeft gegeven.
Als het over de zegen des Geestes gaat,
dan moet het onderwerp van de Sacra
menten aan de orde komen.
De Doop, zoals Petrus daarvan spreekt
in Hand. 238.
De Doop, als 't zichtbaar teken van
het volkomen betrokken zijn bij de Open
baring des heils, in Jezus Christus. Plet
teken zonder bloed, dat als zegel dient
van het volbrachte verzoeningswerk. In
deze weg het symbool, dat bij het Woord
de zekerheid geeft van de vergeving der
zonden.
En het Avondmaal, om te versterken
in die verkregen zekerheid, dat alles met
God in orde kwam door de offerande van
Golgotha. Een gemeenschap met de Hei
lige, nadat Hij met ons verzoend is. En,
het symbool, dat ons zegt, hoe onver
breekbaar nu die gemeenschap is gewor
den in Jezus Christus.
Zó neemt de Pleilige Geest alles uit
Christus, en draagt het, naast het Woord
óók door het Sacrament, ons leven binnen.
Wie zich ernstig bezig houdt met de
bewegingen des Geestes, gelijk de Schrift
daarvan spreekt, die komt vanzelf op ker
kelijk terreinDe Heilige Geest brengt
U er op! Geen wonder, want de kerk is
Zijn werk, en daarin voleindigt Hij, wat
Christus begon.
Als we zó, uit de Woord, door de
kracht van de Geest, het Sacrament be
schouwen, dan zal dit uitermate vrucht
baar zijn voor ons geloofsleven.
In dit verband wijzen we op het mooie
boek van Prof. Dr G. C. Berkouwer, dat
over „De Sacramenten" handelt. Hier
ontvangen we veel stof, die tot het ge
lovig verstaan en waarderen van de beide
Sacramenten zal bijdragen.
Er is de laatste jaren een merkwaar
dige Sacramentstheologie naar voren ge
komen, waarin we klanken horen, die
haast in R. Katholieke richting konden
wijzen. Een soort overschatting van het
Sacrament op zichzelf, en de kracht, die
het in zich bevat. Deze richting is niet
bevorderlijk tot een echt reformatorisch
verstaan en belijden van de zin van
Woord en Sacrament.
Daartegenover is er altijd het mysti
cisme, dat in de practijk het Sacrament
haast naar een schuilhoek heeft gebracht,
en de weg daarheen liefst barricadeert.
Nu is het nooit voldoende, om te we
ten, welke weg we niet uit moeten. Plet
moet voor ons worden door het Woord
Gods, en het verband tussen geloof en
Sacrament moet ons duidelijk zijn.
Plierover verschaft genoemde studie
veel licht. Vanzelf is er een brede be
schouwing over de historie der Sacra-
mentsbeschouwing, waarbij de Reforma
toren tegenover Rome naar voren komen.
Deze historie wordt tot in de jongste tijd
toe gevolgd.
De Geest en Zijn werking bij het
Sacrament, met betrekking tot het ge
loof, dit onderwerp vraagt van ons, dat
wij ons bezinnen op het Woord. Onder
de leiding van Dr Berkouwer leidt deze
bezinning tot verrassende resultaten. Dit
hebben we nodig. We worden op die ma
nier bewaard voor oppervlakkig enthou
siasme, of voor dwaling, en we worden
rijker in het Woord door de Geest, Die
ons is gegeven. Waar het verband tussen
Geest en Sacrament schriftuurlijk gezien
wordt, daar heeft de Geest de heerlijke
Pinkstervrucht gebracht. C. St.
Uitgave J. II. Kok, N.V., Kampen.
-¥•
16 Juni a.s. zal er in Den Haag een
belangrijke samenkomst worden gehou
den. Aangekondigd als Bijbeldag. Daar
zal het feit worden herdacht, dat we nu
reeds 150 jaar Bijbelverspreiding kennen
door Bijbelgenootschappen.
Het Brits enBuitenlands Bijbelgenoot
schap was Nederland nog 10 jaar voor.
Het Ned. Bijbelgenootschap dateert van
1814. Maar in Engeland begon het reeds
in 1804.
Dit betekent niet, dat er vóór die tijd
niet aan Bijbelverspreiding, en bekend
making van het Woord Gods gearbeid is,
maar in de vorm van Bijbelgenootschap
pen bestaat dit mooie werk nu 150 jaar.
Het is moeilijk te zeggen, hoeveel ze
gen er is uitgegaan van dit werk der Bij
belverspreiding.
Men heeft er naar gestreefd, de Bijbel
te brengen tot de volken, in de taal, die
de volken spreken.
Uit de geschiedenis der Reformatie
was bekend, dat de Bijbelvertaling en
Bijbelverspreiding als de belangrijkste
middelen golden om tot het hart van het
volk door te dringen.
De Bijbelgenootschappen hebben daar
nu anderhalve eeuw voor geijverd. Zij
hebben het Woord Gods verstrekt in een
Wegens het Koninklijk bezoek aan
Walcheren op Vrijdag 25 Juni zijn
wij genoodzaakt de Kerkbode een
dag vroeger te drukken.
Derhalve verzoeken wij U de op
gaven van predikbeurten e.d. voor
het nummer van 25 Juni ons zó te
zenden, dat deze u i t e r 1 ij k per
OCHTENDpost van Dinsdag 22
Juni in ons bezit zijn.
De Drukkers.
volksuitgave, zodat, het binnen ieders be
reik kon komen. Ja, ook de gratis-ver
spreiding van de Bijbel hebben zij ter
hand genomen. In een kostelijke samen
werking is er op het terrein der Bijbel
genootschappen veel tot stand gebracht,
ten dienste van het Koninkrijk Gods. Dit
doet te meer goed, waar verder bij de
Nabetrachting.
Natuurlijk hadden wij allen er wel bij
willen zijn, toen daar opeens al die man
nen en vrouwen recht stonden op dat ge
luid als van 'n geweldige windvlaag.
Zij zelf moeten geschrokken zijn toen
't scheen, dat de lucht boven hen eens
klaps ontbrandde. Alsof er vuurtongen
sprongen naar alle kant, zich splitsend en
dalend op elk van hen, zodat zij branden
de kaarsen leken, schoner dan wanneer in
het nabije heiligdom de ene na de andere
luchter ontstoken werd.
Als geëlectriseerd waren allen van hun
zetels gevlogen, voelden zich doorstroomd
van nooit zó ervaren drang om zich te
uiten, dronken van blijdschap. Zij hoor
den zich zelf en de anderen jubelen, wat
de Geest hun gaf uit te juichen.
Ja, wie zou dat niet hebben willen ho
ren en zien, zelf één dier vervulden wil
len zijn
Staan wij in Pinkstertijd niet altijd
weer wat ontnuchterd over het feit, dat
óns Pinksterfeest zo weinig heeft van dat
eerste en grootse, toen de heilige Geest
werd uitgestort onder zo aangrijpende te
kenen
Misten wij en onze kinderen ook nu
weer niet heel veel?
Laat ons nog eens scherp acht geven,
wat het eigenlijke van dit geweldigste al
ler Christelijke hoogtijden uitmaakt
Is het die orkaanstoot of die opvlam
mende vuurtongen
Hoe ontzagwekkend deze symbolen ook
mogen zijn geweest, zij zijn juist het we
zenlijke en het meest heerlijke niet. Pas
send op die grote dag van overgang van
oud naar nieuw verbond, van schaduw
naar licht, van belofte naar vervulling,
zouden zij de kerk vandaag eer schaden.
Stel li eens voor, dat, zeg elke Pinkster
dag zich de tekenen herhaalden, wat zou
de gemeente anders worden dan 'n kijk
spel voor de wereld, waaruit de spotters
misschien wel haar zouden verdenken van
kunstgrepen van de meest geraffineerde
techniek, die thans alles nabootsen kan.
En zij, die ons zouden volgen om die
curieuze tekenen Christus, het hoofd der
kerk, wenst hen verre te houden op dit
puur geestelijk feest van de Geest. Hij
heeft er genoeg onder geleden, hoe voor
zichtig Hij ook met zijn wonderen om
ging in de dagen zijner vernedering.
Doch, waarom dan tóén wel
Indien ze nu licht zouden schaden, wat
nut deden ze dan op de dag der uitstor
ting zelf?
Allereerst heeft dat geweldig gedruis,
hoorbaar over alle tempelpleinen, de aan
dacht getrokken van pelgrims uit vijftien
verschillende streken. Met één slag moest
naar alle hoeken van de wereld verspreid
wat daar in Jeruzalem plaats greep: het
ontstaan van een nieuwe gemeente, ron
dom een gekruisigde en weer opgestane
Heer, Jezus Christus.
Hoe groots èn natuurlijk was dus dit
teken tegenover de best-gevoerde en meest
uitleg van de Bijbel helaas zoveel ver
scheidenheid aan de dag treedt.
Het éne Woord Gods is verspreid,
vertaald, en onder 't oog gebracht van
een ontelbare menigte in alle landen.
Er is alle reden voor, dat er in Den
Haag een samenkomst wordt' gehouden,
om God te danken voor dit werk, eens in
moeilijke tijden begonnen. Dat moeten
we niet over 't hoofd zien. 1804 was het
jaartal, waarin Europa zuchtte onder
Franse overheersing. 1814 het jaar, waar
in ons land uit de ontreddering te voor
schijn kwam. Juist in die periode werd
een arbeid aangepakt, die het meest zou
bijdragen tot het bekend worden van de
Naam des Heren.
Met dankbare erkennning voor alles,
wat de onderscheiden Bijbelgenootschap
pen reeds deden, hopen we, dat dit werk
ook in de toekomst ongestoord kan voort
gaan en tot uitbreiding komen. Moge
God het gebruiken als een middel, om
daardoor vele harten te treffen en te win
nen. C. St.
sympathieke reclame van zending of
evangelisatie in het heden. Het was geen
valwind, die daar voor 'li ogenblik allen
naderbij lokte. Het was slechts 'n onstof
felijk zinnebeeld van die Geest, die even
geheimzinnig als de wind in oorsprong
en ommegang, blaast waarheen Hij wil.
Men hoort enkel zijn geluidde éne, al
len saambindende taal der liefde, in het
prijzen van de grote werken Gods.
Wat dit eerste uiterlijke teken nood
zakelijk vooral voor die buiten waren, hoe
onmisbaar was ook dat andere teken van
het vuur voor die binnen waren. Zij
móésten boven elkanders hoofd, boven
ieders hoofd zien, die tong als van vuur.
Het was het onweersprekelijk bewijs, dat
de Geest ook hun, ook vrouwen, zelfs de
jongsten was gegeven. „Het zette zich op
ieder van hen." Het bleef er, nadat het
gemeenschapsvuur zich had verdeeld, als
'n zeer persoonlijk bezit, boven ieders
hoofd. Heiligend en louterend is de Geest
van God, bezielend, warmend, levenwek
kend. Éénzelfde bij allen in- en uitslaand
vuur, dat de meest contrasterende rassen
en karakters, volken en personen, voor
immer herschept tot leden van één li
chaam, waarin elk toch geheel eigen plaats
en betekenis heeft. „Het zette zich op
ieder van hen."
Dat is het wat de Here van stonde aan
zijn jeugdige gemeente diep inprenten
wil, laten zien en tastengij samen alleen
hebt de heilige Geest. Toch hebt gij die
ook voor u zelf. Ieder op zijn wijze, naar
zijn bevatting. Als uw gemeenschappelijk
en tegelijk meest individueel bezit.
Nu de Geest voor 't allereerst en voor
goed werd uitgestort in de gemeente, kon
den die hoor- en zichtbare tekenen door
de nu pas mondige kerk niet worden ge
mist. Geen twijfel mocht er overblijven,
over 't feit, dat de belofte aan allen te-
samen èn hoofd voor hoofd voltrokken
was. Doch zo min als de uitgieting zelf
voor herhaling vatbaar is, zijn het de te
kenen. Ook in dit opzicht zouden ze,
herhaald, licht misverstand verwekken,
alsof de Geest telkens opnieuw neerdalen
moest en deze dus plaatselijk of tijdelijk
ooit ergens in de groeiende gemeente zou
ontbreken! Terwijl de gemeente juist
overal geloven mag, dat Hij er is en blijft
alom waar Woord en Sacrament geliefd
zijn.
Geloven doch ook ervaren.
Want het eigenlijke, het meest essen
tiële van het feest duurde: het spreken
met andere tongen, zoals de Geest het gaf
uit te spreken, de grote daden Gods!
O, ook daarin, was iets niet blijvends:
de vorm waarin het tóén geschiedde.
Dat tijdelijk vooruit grijpen op de éne
hemeltaal. Voor 'n moment Babel, de
spraakverwarring overwonnen. Toen de
Here ook was „nedergevaren", doch in
zijn ongunst, opdat „zij elkanders taal
niet verstaan". Nu, blijvend weergekomen
in zijn gunst, zodat uit vijftien onder
scheiden oorden, „een ieder in zijn eigen
taal hoorde spreken", de van de Geest
vervulden de grote daden Gods.
Zie, dat meest wezenlijke van het Pink
sterfeest bleefhet echt geestelijk roemen
in Gods grote daden, 't grootst in Jezus
