't Eind van de slag J7xelaria Kamer en Kerk Weekblad van de Gereformeerde Kerken in Zeeland ZEEUWSE KERKBODE NEGENDE JAARGANG No. 20 Berichten en opgaven Predikbeur ten tot Dinsdagsmorgens te zenden aan de drukkers Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg. Hoofdredacteur: Dr C. Stam, Westwal 2, Goes, Telefoon 2563. RedacteurenDs D. J. Couvée, Ds J. H. van Halsema, Ds Y. J. Tiemersma, Drs A. Verschoor. Medewerker: Ds H. Veldkamp, Veldweg C 260i, Telefoon 884, Hattem. Drukkers: Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg, Telefoon 2438, Giro 42280 VRIJDAG 13 NOVEMBER 1953 Abonnementsprijs: ƒ2,75 per half jaar (bij vooruitbetaling). Afzonderlijke nummers 12 cent. Advertentiën 10 cent per mm. Dit jaar heeft ons de geweldige inhoud van Zeeland's spreuk goed geleerd. Worstelen is het geweest, sinds de ban ge nacht, toen Februari begon. Wanneer we nu in tabellen voor ons krijgen, hoe véél gaten in de dijken geslagen werden, en we letten op de data, waarop werd ingegrepen, dan spreekt daaruit de harde wil van het volk van Nederland, in al zijn geledingen, om dóór te zetten, en worste lende het ontkomen te bewerken. Zo kwam nu als hitorische gebeurtenis het dichten van het laatste gat, dat Schouwen aan het water zou ontrukken. We hebben het in de nacht van 6 en 7 Nov. voor de radio allen kunnen meema ken. Ooggetuigen, die er bij waren, ver tellen ons nog bijzonderheden, en verder heeft de pers, ook met foto's, ons vrijwel volledig ingelicht. Daarin blijkt ook, dat wij in heel an dere tijden leven dan ons voorgeslacht, die pas later iets vernamen, van wat er gaande was. Als kinderen van de eeuw der techniek kunnen we, zelfs uit de ver te, „overal op en bij" zijn. Plet was in dit geval een bijzonder voordeel, want de strijd om 't laatste dijkgat was iets ge weldigs. Bij 't horen van de reportage moest men onder de indruk komen van het beheerste en verantwoordelijke wer ken, dat daar plaats greep; van de span ning, die van hoog tot laag bij ieder aan wezig bleekvan de ontroering, dat eindelijk toch, de strijd tegen het water uitliep op overwinning. Juisthier bij Quwerkerk, waar de grillige en onbere kenbare invloeden van het water in Augustus teleurstelling brachten. Dat het hier komen mocht tot afslui ting, zó precies volgens de berekening, waardoor wij nu, met enige voorzichtig heid natuurlijk, weer mogen spreken van het teruggewonnen eiland, is de bekroning van véél diepgaand overleg, en volgehou den noeste arbeid. Hersens èn spieren zijn in de weer geweest, en daarom willen wij ook in ons kerkelijk orgaan, met grote dankbaarheid melding maken van de ver lossing, ons geschonken. Zoals de ramp destijds van nationale aard was, en héél ons volk in beweging bracht, zo draagt ook deze overwinning op het water een nationaal karakter. In de vreugde hierover deelt héél ons volk. Het was ook een fijne gedachte, om in Zierikzee de blijdschap en dank der be volking op te vangen, en in een gemeen- Weer 'n kink in de kabel. Telkens reeds is mij gevraagd: hoe staat het eigenlijk met kerkbouw te Axel Enerzijds best. 'n Knap architect, 'n uitstekend dage lijks opzichter, 'n soliede aannemersfirma, eerste klas ambachtslieden èn aanhoudend goed weer hebben dag voor dag 'n ge bouw met toren doen rijzen, dat door ieder om vorm en afwerking geprezen wordt. Ik heb er van niemand nog 'n mis prijzend woord over opgevangen. Dat alles stemt prettig. De dag, dat we het ondeugdelijk speel lokaal met zijn vele ergernissen kunnen verlaten, nadert. We kunnen God en vele gulle gevers niet dankbaar genoeg zijn. Dit wil niet zeggen, dat er geen tegen vallers zijn geweest. Het begon met de 1 Februari-vloed, die ons hier wel leven en bezit spaarde, maar die op prijzen van hout, transport enz. toch onmiddellijk nawerking gelden deed. Het liet zich bij het begin van dit jaar aanzien, dat de aannemers om dit belang rijk werk zouden vechten, zoals dat ook bij de aanbesteding van de pastorie het geval was geweest. Edoch, de ramp, die ons Zeeuwen teis terde, bracht terstond zoveel en zo duur betaalde arbeid elders mee, dat de animo onder de aannemers en arbeiders gering schappelijk samenzijn te brengen voor het aangezicht Gods". Zó hoorde het, na alles, wat er was doorleefd, om nu ook samen op te gaan, en te belijden, dat deze redding voortkwam van de Heer der heirscharen. Ja, er is in de „ramptij d" wel iets ge beurd in de verhouding tussen de kerken. Het is te hopen, dat daarvan ook iets zal blijven. Deze gemeenschappelijke toeloop, om God de eer te geven, is voor heel Ne derland belangrijk geweest. De Koninklijke belangstelling in de ge denkwaardige nacht, en de Koninklijke boodschap tot het volk, de daarop volgen de dag, hebben ons weer opnieuw geleerd, hoe onze Vorstin met héél haar hart alles mee doorleefde, enmet haar volk, het enige adres noemt, voor kracht en troost God beheerst de overmoed van de zee, zegt Ps. 89. Daarbij vallen niet al onze vragen weg. Immers, de golven kon den toch maar komen. Zo zijn Gods wegen ondoorgrondelijk. Maar, Hij sterkt ons, in deze dagen, in het vertrouwen, waar de Psalm om roept Hem te zien als de Heerser, ook over het woelige water. De Grote Gebieder van alle dingen, Die met Zijn almacht en goed heid Zich tot dit leven keert. 't Beeld van de toekomst is, dat de zee zal wegwijken. Dan zal 't heersen Gods over de golven ten volle openbaar worden. Hij is ook in deze tijd, de Vorst in heel het natuurgebeuren. Steeds groter voor ons, naarmate wij Zijn werken meer zien. En, bij die grote God is 't leven veilig, elke dag Moge dat de bewoners in Schouwen rust geven. Ik denk, dat wij allen e.v. najaarsstormen anders zullen „tellen" dan voorheen. Maar, de rust van het geloof in God moet de ondergrond zijn. Die nog geëvacueerd zijn, wensen wij verder toe, dat zij hun uur kunnen ver beiden. Het is althans weer in het veld der mogelijkheden gekomen, om het on derwerp: onze terugkeer aan de orde te stellen. Dit zal ook weer nieuwe smart aan de oude toevoegen. Terugkeer zonder hem, of haaren straks aan komst in een zozeer gehavende omgeving. Moge God, Die over het geweld der zee gaat, ook als Trooster der harten Zijn bijzondere kracht in deze tijd laten uit gaan. Geve Hij, wat wij allen hopen: herle ving van de zó zwaar getroffen gebieden en kerken. C. St. was. De laagste inschrijver kwam zó ver boven onze begroting uit, dat het aanvan kelijk zelfs de vraag werd of er van bou wen wel iets kon komen. Drastische be zuinigingen en langdurige onderhandelin gen werden eindelijk tot iets dat uitvoer baar scheen. Maar we wisten vooruitde schuld zal nu nog groter zijn. Toen kwam aanstonds reeds 'n nieuwe tegenvaller bij het graafwerk. De struc tuur van de grond eiste dieper graven en dieper funderen. Bij elk bouwwerk komt z.g. „meer- werk" voor. De ontworpen consistorie bleek met het oog op het groeiend aantal leerlingen te klein. Ze moest groter. Maar daarmee de uitgaven weer vergroot. Zo is het gegaan met de banken, de preekstoel of liever het platvorm. Ondanks bezuiniging op verlichting en verwarming, ondanks het schrappen van alle gekleurd glas en het ontbreken straks van 'n kerkorgel, zal de blijvende schuld belangrijk hoger zijn dan de oorspronke lijk geraamde. En nu als laatste tegenvaller berichten deputaten voor steun aan gescheurde ker ken ons daareven, dat zij de' laatste toe gezegde termijn ad 10.000,niet kun nen zenden. Hun kas is niet maar leeg. Doch zij hebben zelf reeds 100.000, moeten lenen en andere gesteunde kerken hebben ook reeds 'n tweede 100.000, moeten lenen! Wij zijn dus verplicht nu nog weer 10.000,zelf er bij lenen met de hogere uitgaaf aan rente er vanzelf bij Was dat nu nodig? Indien alle gemeenten van meet af eens haar roeping in dezen hadden verstaan Dan zouden alle kerken reeds zijn ge bouwd. Dan zouden tienduizenden guldens zijn bespaard. Want niet alleen werden door het al maar uitstellen de bouwkosten in de loop der jaren al hoger, maar daar komt nu nog voor deputaten en elk dier reeds zo zwaar getroffen kerken afzon derlijk de stijgende som aan rente en af lossing bij Nog eens, wat dit nu nodig? Toen de ramp van 1 Februari ons trof, brachten onze kerken op één enkele Zon dag meer dan één millioen gulden op! Buiten 't geen zij reeds langs andere weg geofferd hadden! Op één Zondag. Nu, na zoveel jaren hebben vele kerken nog niets of zeer onvoldoende voldaan aan het verzoek om 3,per ziel te geven voor die kerken, welke met één slag be roofd stonden van alles en alles! Ik vind dit ontstellend. Maar zo telkens verschoven hulp is ook onpractisch en veel en veel kostbaarder. Door het al maar uitstellen is veel geld vermorst. Hoeveel goedkoper had er kunnen zijn gebouwd, indien de hulp terstond ware verleend. Het lijkt soms of enkelen niets verstaan van de verwoesting, die de scheuring el ders heeft teweeggebracht en van de ar moe en het getob. In de Tweede Kamer der Staten-Gene- raal worden 's Lands belangen besproken. Dat weet U. Daar wordt uitgemaakt hoe veel belasting U moet betalen, voorzover dat althans nog niet uitgemaakt is; daar wordt de kwestie bekeken, of er een af beelding van de Heilige Martinus op een bankbiljet mag voorkomen, en of het niet beter zou zijn dat deze door die van Cal- vijn zou worden vervangen. En verder nog een hele hoop belang rijke zaken. Hebt U wel eens zo'n ver gadering van de Tweede Kamer meege maakt? Moet U ook niet doen, want het zou waarschijnlijk voor U een grote te leurstelling worden. U leeft natuurlijk in de veronderstelling, dat als de een of an dere geachte afgevaardigde aan het woord is, en uw belangen onder de loupe geno men worden, dat dan de 99 andere afge vaardigden belangstellend toeluisteren. Waarvoor hebt U ze anders gestemd? Helaas moet ik U een illusie ontnemen. Vooreerst zijn die 99 anderen er nooit allemaal, en die er zijn luisteren als regel niet of ten dele. U ziet er ergens een paar in zacht, maar geanimeerd gesprek. Daar loopt er een wat te ijsbergen, en ginds zit er een te lezen of een artikel te schrij ven. Voorts is er ook nog een aangren zende koffiekamer. Tenslotte zijn er nog enkelen die luisteren. Het is U opgevallen natuurlijk, dat bij de jongste algemene beschouwingen, die de begrotingsdebatten inleidden, het aan tal luisteraars ongewoon groot is geweest. Met name toen Uw Dr Jan Schouten het woord voerde. Er wordt ook in de Kamer terdege rekening gehouden met de vraag wie er optreedt. En Schouten, dat weet U, is niet de eerste de beste. Derhalve waren er vele toehoorders. En wat voor toehoordersToen de heer Schouten was uitgesproken, zo meldt een krantenbericht, werd het spreekgestoelte omstuwd door afgevaardigden van diverse pluimage, en werd hij gecomplimenteerd zowel door V.V.D.-ers als P.v.d.A.-afgevaardigden. U zult het met mij eens zijn, dat het bij ons in de kerk toch vrij wat netter toegaat. Stel U eens voor dat de dominee na het „amen" omstuwd werd door een menigte enthousiaste ouderlingen, die hem Het gaat hier waarlijk niet om Axel alléén. Wanneer ge Zondag a.s. weer uw mooie, ruime kerk betreedt, denkt dan eens aan uw collega, die nu reeds jaar op jaar zich met zijn gemeente behelpen moet Wanneer ge uw catechisatie geeft in 'n fris, goed geoutilleerd eigen lokaal, denk dan eens aan uw collega die alleen terecht kan in 'n gehuurd hok, wanneer anderen hem dat willen laten! Dank zij onze Hervormde vrienden heb ik zelf hier althans één avond 'n goed lokaal. Maar om 8 uur moet ik er al uit en kan met geen catechisant eens naspre ken. J.l. Vrijdag nog vergaderden wij als kerkeraad met de jassen aan in 'n onge zellig hok, waar de rokende kachel niet wou branden. Hoe moet ook de jeugd zich hier nu reeds acht jaar behelpen. Dit leed althans zal nu voor Axel, zo God wil, spoedig zijn geleden. De grote schuld echter blijft en de stqp- gezette hulp van deputaten vormt een nieuwe kink in de kabel. Daarom moet er iets gedaan. Om gezondheidsredenen moest ik de laatste jaren alle spreekbeurten afzeggen. Nu die verbeterd is, ben ik bereid om hier of daar weer eens 'n lezing te hou den, hetzij over 'n bijbels of 'n letterkun dig onderwerp. Echter uitsluitend ten voordele van Axels nog niet betaalde kerkbanken. D. J. C. ontroerd en met tranen in de ogen kwa men bedanken voor de goede boodschap. Zo'n poespas maken we daar niet van. Slechts één van hen treedt naar voren met een plechtige handdruk, waarbij de gemeente toeziet behalve achterin. Voor de rest hebben we de stilzwijgende af spraak gemaakt, dat we van onze inner lijke gevoelens niets zullen laten blijken. Daar wordt de dominee nooit iets van gewaar, of het moest bij zijn afscheid wezen. En dat is maar goed. Wij maken van onze dominees noch ijdeltuiten noch zenuwpatiënten. En wat denkt U van die complimenten van andersdenkenden aan Schoutens adres? Zulke lieden hebben wij gelukkig niet in de kerk. Die horen niet in ons heiligdom! Bovendien, wat zouden ze er doen? De geheimtaal die er gesproken wordt is dermate onverstaanbaar, dat ze wel een tolk mee moesten nemen, om de preek in verstaanbaar Nederlands over te zetten. Daarom geen P.v.d.A. of V.V.D. in de kerk. Communisten natuurlijk hele maal niet. Als ze er kwamen zouden wij ze wel wegkijken hé, wat doet die nou in de kerk! Zo houden we de zaak in de kerk netjes. Van dat gruwelijk absenteïsme, zoals er in de Kamer van de 100 leden vaak geen 50 zijn, willen we in de kerk ook niets weten. We zijn altijd alle 99 present, en laten de ene niet als een verloren schaap op de preekstoel staan. En maar luisteren Of die man nou Schouten heet of een minder bekende naam heeft, het kan ons geen snars schelen. We luisteren. We zitten niet als in de Kamer met el kaar te praten, of ondertussen iets anders te doen, of aan iets anders te denken. We hijgen ook niet naar de koffiekamer. Zo doen we dat in de kerk. Het gaat dat voelt ieder zomaar in de kerk vrij wat netter toe dan in de Tweede Ka mer. Bovendien stappen we van onze net te gewoonten ook niet af. Zoals we dat verleden Zondag plachten te doen zo doen we dat deze Zondag weer. We schuiven in onze bank, en we luiste ren, en we praten niet, en we suffen nog minder. We denken ook niet aan de kof fie. We handhaven onze Zondagse ge woonte precies even onveranderlijk, als we al onze dagelijkse gewoonten handha ven. Wij gaan in het oude spoor vooruit, want daar houden we van. Evenmin als een R.K. of een V.V.D.-er ooit A.R. wordt, al staan er tien Schoutens te ore ren, laten we ons van ons stuk brengen, al vliegen de vonken van de preek af. Want we zijn immers met z'n negen en negentigen! H. V.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche kerkbode, weekblad gewijd aan de belangen der gereformeerde kerken/ Zeeuwsch kerkblad | 1953 | | pagina 1