PREDIKBEURTEN
Kerknieuws
Zending
ZONDAG 30 AUGUSTUS 1953
CLASSIS MIDDELBURG.
Middelburg (Hofpleinkerk) 9.30 uur Ds H. J. Hoek te Oss
2 uur Ds L. Zwanenberg te Schoonebeek
5 uur Ds N. J. Hommes te Hillegersberg
Middelburg (Noorderkerk) 9.30 uur Ds L. Zwanenberg
5 uur Ds H. J. Hoek
Collecte voor Middelburg's Geref. Jeugdverband.
Luth. Kerk, avond 7.15 uur Ds L. Zwanenberg te Schoonebeek
Arnemuiden 10 en 2.30 uur Ds P. M. Veldhuijzen
Domburg 10 uur Ds J. E. Visser te Suameer, 2.30 uur Ds G. J. Pontier
Gapinge 9.30 en 2 uur Ds J. Spoelstra
Grijpskerke 10 uur Ds J. Goumare, 2.30 uur Ds C. Boon.
Koude kerke 9.30 en 2.30 uur Ds A. Elshout
Meliskerke 9.30 en 2.30 uur Ds C. van Nes
Oostkapelle 10 en 2.30 uur Ds N. J. Hommes
Serooskerke 10 en 2.30 uur Ds S. van Wouwe
Namiddag Voorber. H. Av.
Souburg 9.30 en 2.30 uur Ds G. D. L. Brederveld
St. Laurens 10 uur Ds C. Boon, 2.30 uur Ds H. J. Hoek te Oss.
V eer e 10 en 2.30 uur Ds J. C. Streefkerk
Vlissingen 9.30 en 5 uur Ds A. Verschoor
Vrouwenpolder 2 en 7 uur Ds O. Jager
West kap elle 10 uur Ds G. J. Pontier
2.30 uur Ds J. E. Visser te Suameer
Collecte Hulpbehoevende ÏCerken in de provincie.
CLASSIS AXEL.
Aardenburg 10 en 3 uur Ds L. Ringnalda
Axel 10 en 3 uur Cand. J. P. Dondorp te Heemstede
Breskens 10 en 3 uur Ds P. van Til te Middelburg
Hoek 10 en 2.30 uur Ds J. B. van Mechelen
Schoondijke 9.30 en 2.30 uur Ds Th. Rienks
Oostburg 10 en 2.30 uur Ds W. J. Meister te Middelburg
Terneuzen 10 en 4.30 uur Ds H. Pestman
Zaamslag 9.30 en 2.30 uur Ds Middelkoop
CLASSIS GOES.
Baarland 9.30 en 2 uur Ds A. Veldhuijzen
Borssele 10 en 2.30 uur Ds J. v. cl. Veen
Driezvegen 9.30 en 2 uur Leesdienst
Goes, Aula Chr. Lyceum, 9 uur Ds R. A. Flinterman
Kerk Westwal, 10.30 en 5 uur Ds R. A. Flinterman, Zondag 14
Collecte Evangelisatie onder studerenden.
s-Gravenp older 9.30 en 2 uur Ds C. Stam, Bed. H. Av. en Dankz.
Heinkenszand 10 en 2.30 uur Ds J. Koolstra
Kapelle 10 en 2.30 uur Ds J. van der Leek
Kruiningen (Herv. Kerk te Hans weert) 5 uur Ds J. Koolstra
Lewedorp 9.30 en 2.30 uur Ds H. Wiersinga
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds G. Aalbersberg
Wemeldinge 10 uur Leesdienst, 5 uur. Ds G. Heijerman.
Wolfaartsdijk 10 en 2.30 uur Ds G. Heijerman
Yerseke 9.30 en 2 uur Ds J. E. Booy
CLASSIS THOLEN.
Anna Jacoba Polder 10 en 2.30 uur Cand. W. H. Melles te Maarssen
Bergen op Zoom 9.30 en 5.30 uur Prof. G. Brillenburg Wurth, Kampen
Hoogerheide 2.30 uur Prof. G. Brillenburg Wurth te Kampen
Krabbendijke 9.30 en 2.30 uur
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Ds A. T. Besselaar
Oud-V ossemeer 10 en 2.30 uur Ds A. Koning
Poortvliet 10 uur Leesdienst, 2.30 uur Ds J. H. van Halsema
Tholen 10 en 5 uur Ds J. H. van Halsema
CLASSIS ZIERIKZEE.
Brouwershaven 11.15 en 3.15 uur Ds L. v. d. Linde te Rijnsburg
Bruinisse 10 en 5 uur Ds D. Bremmer, Zondag 31
Colijnsplaat 10 en 6 uur Ds H. Retel
Geersdijk 10 en 2.30 uur Ds ,H. L. van Aller
Haamstede 10 en 5 uur Ds J. H. Meijer
Kamperland 9.30 en 2.30 uur Ds J. H. Baas te Hillegersberg
Renesse, Evangelisatiegebouw, 7.30 uur Ds J. H. Meijer
Scharendijke (Noodkerk Chr. School) 10 uur Ds A. P. Nauta
(Ned. Herv. Pred.)
Wissekerke 10 en 2.30 uur Ds W. Fokkens
Zierikzee 10 en 5 uur Ds Y. J. Tiemersma
Zonnemaire 10 en 2.30 uur Ds A. Nagelkerke
Integendeel. Er wordt doorgewerkt onder
ongunstige omstandigheden en laten we
over dat gezwoeg in weer en wind niet
gering denken.
Een van de slachtoffers van dat werk
is Bart Boot, jongste zoon van de Wed.
Boot van de „Houten Poppe". Hij ligt
sedert 19 Aug. in het „Cornelia"-zieken-
huis. Zijn linkervoet raakte zodanig be
klemd tussen bumpers van kipkarren, dat
er veel zorg is over de mogelijkheid tot
behoud van dit lichaamsdeel.
In al die tegenslagen en zorg en pijn,
valt het niet altijd mee het hoofd omhoog
te houden.
Maar er is troost, omdat de Enige, Die
ons helpen kan, gebukt gegaan is onder
eenzaam leed. Woorden zeggen zo weinig.
De zekerheid dat onze Heiland, Die geen
plaats had op deze aarde van rust en vei
ligheid, bij ons wil zijn in alle zorg en
beproeving, waarborgt een uitweg uit alle
nood.
Kerkelijke stand.
Vertrokken met bel. att. naar de Geref.
Kerk van Terneuzen: C. L. Kolijn en
J. W. KolijnKoster. Adres voorlopig
nog: Zaamslag, Plein 5.
Vertrokken met bel. att. naar de Geref.
Kerk van AxelD. J. Marijs en J. P.
MarijsRuytenburg met vier kinderen.
Adres: Weststraat 15.
Gedoopt 23 AugustusBartelina Marina,
dochter van J. Sies en W. J. Sies
Flikweert.
Adreslijst:
C. PostBenthuizen, naar Hazerswoude,
Westeinde 39.
Allen weer het beste toegewenst. Moed
en vertrouwen! Y. J. Tiemersma.
Tweetal te Wateringen, L. F. A. Böt-
ticher, cand. te Rotterdam en D. W. Don-
dorp, cand. te Heemstede.
Beroepen te Hijum-Finkum, II. Bade,
cand. te Sneek te Ten Post en Wate
ringen, L. F. A. Bötticher, cand. te Rot
terdam te Zuilichem, J. M. Snoek,
cand. te Renkum.
Aangenomen naar Appingedam (vac.
E. J. Oomkes), A. J. Janssens te Kou-
dum.
Bedankt voor Surhuisterveen, J. Kuntz
te Tzum.
MOEILIJKHEDEN.
Zoals ik U beloofd had, zou ik U óók
schrijven over bepaalde moeilijkheden op
ons zendingsterrein. Eerlijk gezegd ver
wijt ik mezelf enigszins, dat ik dat al niet
eerder gedaan heb. U moet in Holland
niet de indruk krijgen, dat alles op Java
alleen maar „prachtig gaat". U moet niet
het gevoel krijgen, dat er stelselmatig din
gen verzwegen worden, die niet „in de
krant mogen", omdat ze misschien nadelig
voor de „propaganda" zouden zijn. Stel
je voor! Alsof U één cent minder voor
de Zending zou geven, als U hoorde, dat
er ook tegenslagen of hindernissen bij de
evangelieverkondiging zijn, die zorgen ge
ven! Ja, sterker nog: alsof U maar een
keertje zou overslaan met voor de Zen
ding te bidden, als U te weten bent ge
komen, dat het allemaal niet zo gemakke
lijk gaat, als sommige mensen wel eens
denkenIntegendeelDan wordt U aan
het „thuisfront" juist extra waakzaam en
werkzaam, met name in Uw gebed!
Zeker, ik begrijp wel, wat U nu zeggen
wilt„Geven de enthousiaste berichten in
Zendingsblad en Kerkbode zelf niet vaak
aanleiding tot de gedachte, dat er alleen
maar wondere zegeningen en rijke vruch
ten op het Zendingsveld gezien worden?
Hebben de Zendingsmensen, die niet an
ders dan zulke juichende brieven naar
Holland sturen, zelf geen schuld?" Beste
vrienden, zij hebben schuldEn ik wil dat
eerst, voor wat mezelf betreft, ruiterlijk
erkennen, en U beloven, zoveel als in mijn
vermogen ligt, deze dwaalweg der „een
zijdige berichtgeving" te vermijden. Met
andere woordenik zal trachten, U eerlijk
over het zendingswerk te schrijven.
Nu dan, als ik op dit moment „bepaalde
moeilijkheden" zie, dan denk ik in de eer
ste plaats aan wat men noemt de „Sala-
tiga-kwestie". Kijk, dat zit zó: Het res
sort, waarin wij arbeiden, is niet, zoals
het gebied van Midden-Java ten Zuiden,
voor de Geref. Zending „oud vertrouwd
gebied". Daar hebben wij (afgezien van
de periode tussen 1941 en ong. 1949)
meer dan tachtig jaar onafgebroken mo
gen werken. Hier d.w.z. in de gebieden
Tegal, Semarang, Purwodadi en Blora
Bodjonegoro - is onze arbeid pas begon
nen in 1949. Vóór de oorlog werkten hier
de broeders van de zgn. Salatiga-Zending.
Die naam is ontleend aan het stadje Sala-
tiga, een 30 km ten Zuiden van Semarang,
waar de bakermat ligt van deze Zending.
Wel meer dan 60 jaar hebben deze broe
ders, merendeels Duitsers, die opgeleid
werden in Neukirchen, met veel ijver en
vaak met grote zelfopoffering in Midden-
Java ten Noorden het Evangelie gepredikt
door woord en daad. En de Heilige Geest
heeft daar kennelijk Zijn activiteit aan
verbonden, zodat er vele gemeenten wer
den gesticht, enkele prachtige, echt chris
telijke scholen werden opgericht, en ook
(ik noem niet alles) in Purwodadi, Blora
en Bodjonegoro zendingsziekenhuizen
werden gebouwd, waarin zó liefdevol en
zegenrijk is gewerkt, dat er nu, waar mo
menteel die ziekenhuizen in beheer van
de Regering zijn, een sterk verlangen
heerst bij de bevolking (zowel niet-chris-
tenen als christenen), dat de Zending
daarin weer terugkeertDoor allerlei fac
toren, die hun belangrijkste oorzaak in de
oorlog hadden, kwamen de Salatiga-zen-
delingen na de ommekeer in Indonesië
niet terug. Intussen waren de Javaanse
kerken van het Zuiden èn die van het
Noorden tot een fusie overgegaan, zodat
er sinds 1949 maar één Chr. Javaanse
kerk in Midden-Java is. Deze éne kerk
ging nu met de Geref. Kerken in Neder
land een overeenkomst aan, waarbij werd
afgesproken, dat men in de Zendingsar-
beid zou samenwerkenin het Zuiden dus
als vanouds, in het Noorden voor het
eerst. Die algemene afspraak werd, wat
Nederland's stem daarin aangaat, gemaakt
op de Generale Synode van Den Haag in
1949. In de anderhalf jaar daarop volgend
werd die uitgewerkt in afzonderlijke over
eenkomsten tussen de Zendende Kerken
(en de samenwerkende kerken) in Hol
land en dito op Java. Dit noemt men de
„Regionale Ac co or den"die voortaan de
samenwerking-op-voet-van-gelijkheid re
gelen: b.v. tussen Amsterdam (met de
kerken van Noord-Holland) en Djogja
(met de kerken van de Classes Djogja en
Kedu), tussen Utrecht (met de kerken
van de provincie Utrecht) en Semarang
(met de kerken van de Classis Semarang),
tussen Arnhem (met de kerken van Gel
derland) en Purwodadi (met de kerken
van die Classis). En zo bestaat er nu ook
sinds najaar 1950 een „Regionaal Ac-
coord" tussen Middelburg als Zendende
Kerk namens alle Geref. Kerken* van
Zeeland, Noord-Brabant en Limburg (sa
men in de wandeling „Zuiderzending" ge
heten) en Blora als Zendende Kerk na
mens alle kerken van de Classis Blora/
Bodjonegoro. U hebt zich wellicht al meer
dan eens afgevraagd, hoe het dan zit met
het vroegere zendingsterrein van de Zui
derzending, Magelang, waar iedereen die
een beetje meeleeft nog altijd heel bijzon
der de namen van Ds Merkelijn, Ds van
Nes en Dr Dreckmeijer aan verbindt. Nu,
dat is, terwille van de nieuwe terremver-
deling, die op de Synode van Den Haag
moest worden gemaakt tengevolge van de
tevremuitbreiding, gevoegd bij het gebied
van Amsterdam (Magelang is centrum
van de Classis Kedu), en daar werkt nu
Ds D. Bakker als missionair predikant.
En nu die moeilijkheden. Die liggen
voornamelijk binnen de kring der Javaan
se christenen zelf. Slechts luttele jaren na
het tot stand komen van de vereniging van
de Noordelijke- en Zuidelijke kerken van
Midden-Java zijn er namelijk stemmen
opgegaan, die er voor pleiten, weer tot
een zekere splitsing over te gaan. Deze
actie wordt vooral geleid door één predi
kant en gesteund door enkele, gelukkig
niet velefiguren uit sommige kerken van
„het Noorden", waaronder ook enige
broeders uit Blora en Bodjonegoro. Wat
zij precies willen, is eigenlijk niet helemaal
duidelijk. Enerzijds wil men de fusie van
1949 weer ongedaan maken en de vroe
gere „Synode" van de Noordelijke ker
ken weer nieuw leven inblazen. Anderzijds
wil men de band met de Zuidelijke ker
ken toch niet verbreken en op een of an
dere wijze de kerkelijke gemeenschap met
hen bewaren. U zult zich misschien af
vragenVanwaar komt nu toch, en dat
al zo spoedig na de vereniging, de neiging-
bij die broeders om „de wijzers van de
klok weer terug te zetten" Het antwoord
is vrij eenvoudig: Als twee kerken-groe-
pen met elkaar samensmelten, waarvan de
ene veel groter van omvang is dan de an
dere en over meer leidende persoonlijk
heden beschikt dan die andere, en boven
dien alle nieuw-opgeleide predikanten af
komstig zijn van de Theologische School
(Djogja), die oorspronkelijk bij die eer
ste kerkengroep hoorde, dan ligt het ge
vaar vlak voor de hand, dat er ontevre
denheid ontstaat in de kring van die twee
de kerkengroep. Zó is hier nu ook ge
beurd. Men voelde zich in vele opzichten
achteruitgezet, sommige vooraanstaande
figuren beseften, dat hun invloed ging
tanen, er kwam bij enkelen zelfs het idee
op, dat „het Zuiden" langzamerhand ging
overheersen over „het Noorden". Daar
kwamen dan ook nog zekere „mentali-
teits-verschillen" bijde inrichting van
het kerkelijk leven en de invloed van de
predikanten daarop met name droeg bij
voorbeeld een enigszins ander karakter in
het Noorden dan in het Zuiden. Waar
schijnlijk zijn er door de Zuidelijke broe
ders fouten gemaakt, is er niet genoeg
tactisch opgetreden, heeft men te weinig-
geduld beoefend, of wat dan ook. Het
jammere in héél deze beweging is, dat er
zoveel „vlees en wereld" bijkomt, let wel
aan beide kanten! Een zucht naar eigen
eer en aanzien, een vechten voor eigen
invloed en positie. Dat alles is al even
begrijpelijk, maar ook al even on-christe-
lijk, als dat geweest is en nog is in ons
eigen Hollands kerkelijk leven.Merk
waardig genoeg heeft Dr F. L. Bakker,
die de Javaanse Synode meemaakte, waar
op tot vereniging werd besloten, een voor
gevoel er van gehad, dat deze ontwikke
ling dreigde. Hij heeft toen met grote
ernst de vraag gesteld: „Broeders, ziet
U deze eenwording als een werk van
Christus en van Zijn Heilige Geest?"
Toen zij daarop met een volmondig „ja"
antwoorden, voegde Dr Bakker er aan
toe„Herinner U dan dit ja-woord, wan
neer er zoals dat na kerkelijke fusie
altijd gebeurt achteraf mensen komen,
die zeggenwij zijn het er niet mee eens
Het ziet er naar uit, dat er binnenkort
op de kerkelijke vergaderingen ernstig en
diepgaand gesproken zal worden over
deze zaak. Totnogtoe is n.l. de „kwestie-
Salatiga" in die vorm nog niet door de
kerken zelf behandeld, of althans afgehan
deld. Doch eind deze maand zal zij waar
schijnlijk op de vergadering van onze
Classis Blora/Bodjonegoro aan de orde
komen, en volgende maand zeker op de
vergadering van de Synode der Javaanse
Kerken. Het gaat dan over hoogst ge
wichtige zaken, die van de grootst mo
gelijke invloed kunnen zijn op de gang
van het kerkelijk leven hier. En óók de
Zending is daar nauw bij betrokken, zoals
U wel begrijpen kunt, want wij werken
hier nu niet meer „op eigen houtje", maar
in samenwerking met deze kerken.
En waarom vertel ik U dit nu allemaal
Het was nu niet zo'n bijzonder opwek
kend verhaal! Toch moet U óók dit we
ten. U hebt daar recht op. En U wilt
toch zelf ook "van die dingen op de hoogte
zijn Enwij hier hebben het even
eens nodig, hard nodig, dat U deze moei
lijkheden bekend zijn. Waarom dan Om
dat wij Uw gebed nodig hebbenUw ge
bed om wegneming, oplossing van deze
moeilijkheden, Uw gebed tegen het werk
van Satan in een werk, dat maar al
te vaak méé wordt verricht door Satans
trouwe bondgenootons aller boze hart
dat niets anders beoogt dan de komst
van Gods Koninkrijk op Java te verijde
len.
Uw voorbede vraag ik voor de „be
zwaarde broeders", hier in Midden-Java
ten Noorden, dat God hun geve, bij alles
alleen naar Zijn stem te luisteren.
Uw voorbede vraag ik voor de aan
staande vergadering van onze Classis,
waar vele belangrijke zaken, waaronder
naar alle waarschijnlijkheid ook bovenge
noemde kwestie, aan de orde komen.
Uw voorbede vraag ik voor de komende
zitting van de Javaanse Synode, opdat
ook daar de Heilige Geest de harten leide,
en de uitslag verheugend moge zijn.
Uw voorbede vraag ik voor allen, die
op speciale wijze bij de „kwestie-Salatiga"
betrokken zijn, opdat zij naar niets anders
vragen dan naar wat Hij wil dat zij doen
zullen. H. Schut.
Blora, 1 Augustus 1953.
