„MET AL DE HEILIGEN"
zesde jaargang No. 20Weekblad van de Gereformeerde Kerken in Zeeland vr„Dag 17 nov. 1950
ZEEUWSE KERKBODE
HoofdredacteurDs H. Veldkamp, Langevielesingel 68, Middelburg, Telefoon 2047
Abonnementsprijs2,50 per Redacteuren t Ds P. de Bruyn, Ds D, J, Couvée, Ds S. Greving, Dr C, Stam Berichten en opgaven Predik-
halfjaar (bij vooruitbetaling) beurten, tot Dinsdagsmorgens
Afzonderlijke nummers 10 cent te zenden aan de drukkers
Advertentiën 10 cent per mm Drukkers Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg, Telefoon 2438, Giro 42280 Littoolj Olthoff, Middelburg
Het gebed roept gedachten van eenzaamheid
op.
Als wij de gemeenschap met God zoeken, trek
ken we ons terug in de stilte, en ofschoon het
gebed tot de heilige verrichtingen behoort, wor
den we er toch niet graag op „betrapt". De aan
wezigheid van derden werkt storend op ons bid
den in.
Dit wil intussen (gelukkig niet zeggen, dat
wij geheel alleen de strijd moeten voeren.
Het is een hoogst gelukkige, hoewel niet altijd
gewaardeerde omstandigheid, dat de gelovigen
in deze wereld niet als losse individuen naast el
kaar staan, maar als kerk vergaderd worden.
Het is dus niet zó, dat ieder maar op eigen ge
legenheid moet zien hoe hij er komt, maar wij
staan van meetaf in relatie met anderen, met onze
mede-gelovigen, de kerk of de gemeenschap der
heiligen. Het schreiend gemis, dat door menig
„enigst kind" gevoeld wordt, behoeft in het ko
ninkrijk Gods niet bestaan, want er zijn vele kin
deren Gods, met wie wij in gemeenschap staan.
De gloeiende kool die uit de haard genomen
wordt, dooft onmiddellijk uit, maar tezamen ge
ven ze een milde gloed.
Het is van ontzaglijk grote betekenis, dat wij
deze gemeenschap der heiligen ook metterdaad
beoefenen, anderen steunen en door anderen ge
steund willen worden. Wij komen daarbij soms
tot de verrassende ontdekking, dat die anderen
met precies dezelfde moeilijkheden worstelen als
wij, en de uitwisseling van gedachten kan op
deze bijzondere wijze vertroosten en verlichten.
Een van de vormen van beoefening van de
gemeenschap der heiligen is de wekelijkse kerk
gang.
Wij komen daar heus niet alleen om een preek
te horen.
In onze Catechismus wordt van die dominé
niet eens gerept, noch van de kerk, maar wel
dat wij „tot de gemeente Gods naarstig zullen
komen.
Wij komen niet naar een kille kerk, maar
naar een levende gemeente, en dat geeft direct
al een weldadig warm gevoelmet al Gods
kinderen mogen wij daar samen jubelen en kla
gen, bidden en luisteren, offeren en Avondmaal
vieren, en zo God ontmoeten, die tot Zijn ge
meente komt
'k Zal met d' oprechten onderling
Vereend in hun vergadering
En raad Hem plechtig eer bewijzen.
Het is een geweldig voorrecht, dat wij daar
aan deel mogen nemen. Duizenden nemen niet
eens de moeite op de Zondag hun Schepper te
groeten.
Dat wij dat wèl doen, ligt heus niet aan ons.
We hebben geen enkele reden om ons op een
voetstukje te plaatsen, dat wij zo vroom zijn, om
's Zondags naar de kerk te gaan. Wij hebben
integendeel alle reden om ons te schamen. De
schoonste geheimen worden ons in de kerk ver
teld en de rijkste schatten onder ons uitgedeeld,
maar wij doen vaak niet de minste moeite, deze
door te geven en te beantwoorden aan de roe
ping gij zult Mijn getuigen zijn. Wij zouden met
de diepste afschuw vervuld zijn voor iemand,
die een middel had gevonden tegen de kanker,
en anderen daarvan niet wilde laten profiteren.
We zullen nu maar zwijgen. Wij weten hét mid
del tegen de kanker van de zonde, en hoeveel
laten wij er van profiteren
Er schuilt in de geregelde kerkgang een ont
zaglijke zegen, ook al omdat daar ons geloof
regelmatig gevoed wordt door de bediening van
het Woord. Wij kunnen op de wijze, waarop
dat laatste gebeurt veel en soms rechtmatige cri-
tiek hebben, maar we moeten niet vergeten, dat
we daar ook veel aan af of toe kunnen doen
door ons gebed. Bovendien loopt de slordige
kerkganger gevaar een slordig christen te wor
den, en dat is lévensgevaarlijk.
Het is ons niet bekend in welke situaties we
nog kunnen komen. De perspectieven die de
Bijbel opent zijn niet zo bijster moedgevend. Er
zullen tijden komen, dat van een geregelde rus
tige kerkgang geen sprake meer kan zijn en wij
in die tijd van nood vurig zullen verlangen naar
een honderdste deel van de „lichte spijs" die we
eertijds hadden veracht. Het wordt hoog tijd,
dat we de wijsheid leren van de mieren, die in
de zomer spijs vergaderen, om klaar te zijn, als
er niets meer te vergaderen valt.
Eens in de drie maanden in sommige ge
meenten eens in de twee maanden gebeurt er
in de kerk iets ongewoons. De aandacht is dan
niet gericht zoals gewoonlijk, op de kansel, maar
op de tafel vóór de kanselhet Avondmaal
des Heren
In onze Kerkenorde staat dat zo, dat het
Avondmaal des Heren tenminste elke drie of elke
twee maanden moet gehouden worden. Bedoeld
is dus niet een maximum het mag niet vaker,
maar een minimum tenminste. Zesmaal per jaar,
doch viermaal is wel het allerminste. De meeste
kerken hebben dat minimum gekozen. Jammer.
En niet minder jammer is, dat er ner
gens eens een verzoek komt bij de kerkeraacl om
deze minimumrantsoenen eens te verhogen. Door
dit alles weten wij niet beter of het hóórt zo,
terwijl het in feite niet zó hoort. Als de Cate
chismus een normale kerkdienst beschrijft, dan
worden er geen drie, maar vier diensten in ge
noemd de dienst des Woords, de dienst der
gebeden, de dienst der barmhartigheid én de
dienst der Sacramenten. In de oudste christelijke
kerk werd het Avondmaal elke Zondag gehou
den, en indien de Avondmaalsbediening onder
ons minder een artikel werd aan de lopende
band, waarbij af en toe de stemming zelfs merk
baar wordt van is het alweer zo ver en meer
op haar waarde werd geschat, dan zouden we
geen moeite sparen om dit festijn vaker te zien
aangericht. Waarlijk een festijn. Want hier wordt
nu tastbaar en voelbaar wat als critiek was be
doeld, maar waarin de Heiland Zijn hoogste eer
stelde. Deze eet en drinkt met tollenaren en zon
daren. En aan deze Avondmaalstafel is te zien
wat nergens elders in de wereld te zien is dat
armen en rijken, geleerden en ongeleerden, pa
troons en arbeiders, autobezitters en chauffeurs,
mevrouwen en dienstboden, uit één beker drin
ken en van één schotel eten.
Maar dat is nog het schoonste niet.
Wat gebeurt er toch aan het Avondmaal en
wat is het, dat ons zozeer naar deze maaltijd
moet dan verlangen
Daar wordt ons geloof versterkt.
Wij moeten ons daar vooral geen verkeerde
voorstelling van vormen.
Niet weinigen koesteren het valse denkbeeld,
dat ons geloof toch eigenlijk maar een armetierig
plantje blijft. We weten eigenlijk niet goed, óf
we wel het eigendom van Christus zijn. Soms
menen we van wel, maar even later schemert
het weer, en zo blijven we tussen hoop en vrees
heen en weer slingeren. En om ons arme tobbers
en twijfelaars weer wat stevigheid te geven zo
menen zij is nu het Avondmaal ingesteld.
Dit is natuurlijk helemaal fout.
In de eerste plaats omdat twijfel zonde is en
niet maar een lagere trap van geloof. Dus hoort
bij de zelfbeproeving vóór het Avondmaal ook,
dat wij deze zonde van twijfel uit ons hart weg
bannen. En in de tweede plaats, wat moeten in
deze gedachtengang de niet-twijfelaars dan aan
het Avondmaal doen
Daar komen we dus niet uit.
De zaak ligt echter ook heel anders.
We weten allemaal dat het geloof een taak
heeft opgekregen en dat is werken Geloof dat
niet werkt, is dood. Het geloof heeft ontzaglijk
veel te doen. Wij moeten door het geloof ten
bloede toe strijden tegen de zonde, en worstelen
in de gebeden. We moeten door het geloof ons
zelf verloochenen en anderen dienen. We moeten
bouwen aan het koninkrijk Gods en lijden om
Zijn naam. Kortom het terrein der geloofswerk
zaamheid is niet te overzien.
Geen werker houdt het uit zonder te eten.
En zo is het nu hier precies. Aan de Avond
maalstafel komen de uitgeputte werkers en de
vermoeide strijders. Zij denken nietis het al
weer zover, maar hoelang zou het nog duren.
Zij verlangen naar brood en wijn, waardoor
Christus Zijn levenskracht in hun zwakheid doet
overvloeien.
Zij bidden
Laat m' in U blijven groeien, bloeien
O Christus, die de wijnstok zijt.
LIw kracht moet in mij overvloeien
Of 'k ben een wis verderf bereid.
Doorstroom, beziel en zegen mij,
Opdat ik waarlijk vruchtbaar zij.
Als wij werkelijk ernst maken met ons geloof,
en er mee werken gelijk het behoort, zal de pe
riode tussen de ene en de andere Avondmaals
bediening ons nooit te kort, maar altijd te lang
vallen. Dan zegenen we de Zondag, waarop weer
het Avondmaal wordt bediend, waar Christus
ons moede hoofd zalft met olie en de beker doet
overvloeien.
Zo hebben we dan nagedacht over de midde
len, die ons ter beschikking zijn gesteld om tot
geestelijke wasdom te komen.
We hebben het Woord en het gebed, de kerk
en het Sacrament en ieder heeft gevoeld, dat dit
alles maar even vluchtig kon aangestipt. Maar
zóveel hebben we er wel uit begrepen, dat we
niet onbeschermd de strijd zijn ingezonden. Dat
kan ook niet, want de strijd is zwaar. We hebben
maar niet met vijanden, maar met doodsvijanden
te doen, die niet ophouden ons aan te vechten,
en er geen ogenblik over denken, het vuren te
staken. Vijanden die bovendien lang niet altijd
met eerlijke wapenen strijden, maar als sluip
schutters voortdurend de wegen die wij gaan
onveilig maken. Wij hebben de strijd te voeren
met tegenstanders buiten ons, en met de zonde
in ons. Met grote zonden en kleine zonden, maar
wij ervaren, dat er maar één kleine hand voor
het oog nodig is, om het zonlicht te onderschep
pen.
Wij zullen ondanks de vele maatregelen die
de Here genomen heeft, om ons in deze strijd
niet te doen onderliggen, nog dikwijls genoeg
struikelen en vallen. Maar daarin ligt in het minst
geen aanleiding om de moed te laten zinken. Dit
zou wel het geval zijn, als alles hing aan ons
„Ja". Maar zo is het niet. Wij liggen tenslotte
verankerd in het „ja" van God, waarvan ons
„Ja" maar een zwakke echo is. En dat „Ja" wordt
nooit tot „nee", omdat het het Woord is van
de God des Verbonds, Die gezegd heeft
„Want bergen zullen wijken, en heuvelen
„wankelen, maar Mijn goedertierenheid zal
„van u niet wijken, en het Verbond mijns
„vredes zal niet wankelen, zegt de Here uw
„Ontfermer".
H. V.
