Jjeer ons bidden
VERSTAAT
ZEEUWSE KERKBODE
zesde jaargang Nc. is Weekblad van de Gereformeerde Kerken in Zeeland vrijdag 10 nov. 1950
Hoofdredacteur: Ds H. Veldkamp, Langevielesingel 68, Middelburg, Telefoon 2047
Abonnementsprijs2,50 per RedacteurenDs P, de Bruyn, Ds D. J, Couvée, Ds S. Greving, Dr G Stam Berichten en opgaven Predik-
halfjaar (bij vooruitbetaling) beurten, tot Dinsdagsmorgens
Afzonderlijke nummers 10 cent te zenden aan- de drukkers
Advertentiën 10 cent per mm DrukkersLittooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg, Telefoon 2438, Giro 42280 Littooij Olthoff, Middelburg
Zoals in een gesprek woord en antwoord bij
elkaar horen, zo moet nu naast het Woord van
God het antwoord van de mens, d.i. het gebed
aan de orde komen. Ook in deze volgorde. De
vorige week spraken we over de BijbelGod
spreekt eerst, en daarop volgt ons antwoord. Dit
is niet alleen een kwestie van eerbied. Zonder
Gods voorafgaande spreken zou óns spreken zelfs
ten enenmale onmogelijk zijn. We zouden niet
weten tot Wie en wat we zeggen moesten.
Dus volgt ons bidden, dat een spreken tot God
is op het luisteren naar Hem in de Schrift. Niet
alleen in tijdsorde. Deze twee behoren altijd in
eengestrengeld te zijn, en „bidden gelijk het be
hoort" is practisch alleen maar mogelijk met de
handen gevouwen op de opengeslagen Bijbel.
Wij gaan nu over het gebed in de tweede
plaats enkele ogenblikken nadenken, omdat dit
het andere ons gegeven middel is om naar
de innige uitdrukking van de Schrift in Hem
te blijven, wat onmisbare voorwaarde is voor
geestelijke groei. Om geestelijk te groeien, moe
ten we terugvallen op het gebed, dat gemeen
schapsoefening met God bij uitstek is, en de weg
opent waarlangs hemelse krachten ons toevloeien.
Het gebed dus.
Zullen we hier zinvol over nadenken, dan zul
len we eerst moeten weten wat bidden eigenlijk
is.
Het is niet zo eenvoudig, daar een definitie
van te geven, maar als wij de Heidelbergse Ca
techismus horen zeggen, dat Christus ons ge
boden heeft God aan te spreken als onze Vader,
kan dit de juiste leiding geven aan onze gedach
ten. Bidden is dus God aanspreken of eenvoudig
spreken met God. Zodra we over God gaan
spreken, of horen spreken, en slechts wat in ons
zelf mediteren, kan dat van alles zijn, maar het
is geen bidden. Zoals een kind met z'n vader of
moeder spreekt, en zegt wat er aan scheelt, zo
kan ik Hem eenvoudig zeggen wat mij op het
hart ligt, zonder omhaal van woorden en zonder
mooie woorden. Mooie gebeden, heeft eens
iemand gezegd, zijn vaak als mooie vrouwen
ze deugen lang niet altijd. Ik weet met mijn moei
lijkheden geen weg meer, en nu loop ik niet links
en rechts om advies, maar neem God in het ver
trouwen, en spreek er met mijn Vader over.
Dit mag ons intussen niet in de verleiding
brengen om te denken, dat bidden uitsluitend
een middel is om iets te krijgen.
De gangbare voorstelling is wel zo. Bidden
doe je als je in nood bent, en geholpen moet
worden, en of iemand bidt of niet bidt, hangt in
de meeste gevallen of van z'n overtuiging of het
al dan niet „helpt". Dit is natuurlijk volkomen
fout. In de hemel is geen enkele nood meer, en
toch wordt er voortdurend gebeden, om de een
voudige reden, dat de rijkste gebedsuiting die
van „aanbidding" is.
Niettemin hangt het gebed wel ten nauwste
met onze nood samen, en de Schrift verbindt
voortdurend het bidden en het ontvangen met el
kaar. Als we maar niet menen, dat het gebed
uitsluitend voor „dagen van nood" gereserveerd
kan worden.
Als alles „gewoon" loopt, zo redeneren we
dan, redden we ons zelf wel, maar als de nood
aan de man komt, nemen we de „toevlucht" tot
het gebed.
Dit wijst op zeer zonderlinge gedachten, zo
wel over God, als over onze nood. Over God,
omdat we dan bezig zijn Hem tot „noodhulp" te
degraderen, en over onze nood, omdat we ver
geten, dat er altijd nood is, omdat we zonder
Hem niets kunnen doen.
Een prachtig voorbeeld van iemand die daar
heel diep van overtuigd was, is Nehemia. Als
we het Bijbelboek lezen, dat zijn naam draagt,
komen we tot de ontdekking, dat deze man bidt
op de meest onwaarschijnlijke momenten zo
maar een schietgebedje zouden wij zeggen. Deze
man denkt in gebeden. Het gebed loopt als een
ader door heel z'n leven. Hij valt niet op het ge
bed als op z'n laatste stelling terug, maar hij
begint er gedurig mee. Z|n eerste gedachte is
altijd „bidden". Hij vraagt zichzelf als 't ware
permanent afheb ik daar al voor gebeden, en
daarvoor Daarom is deze bidder zo'n machtig
werker geweest.
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat er geen
vaste gebedstijden behoren te bestaan.
Het „verkeer met God" moet ook ordelijk zijn,
en we kunnen als regel gerust vaststellen, dat een
dag die niet begon met gebed een dag vol neder
lagen iswe gingen onbeschermd de strijd in,
en daar móéten wel ongelukken van komen.
Er zit in deze „orde" in het gebed helemaal
niets wat het wezen van het gebed aantast, of
wat het gebed zou neerhalen. Daniël had ook
z'n vaste tijden, en het was een uitstekende ge
woonte. Natuurlijk kan de gewoonte ontaarden
in sleur, en er is niets waardelozer dan sleur-
gebeden en holle gebeden. Maar het gevaar, dat
de gewoonte ineenschrompelt tot sleur mag ons
er nooit toe verleiden, de gewoonte op te geven.
Hier dreigt een duivels gevaar
Er wordt nog al eens gezegd als je hart niet
gestemd is tot het gebed, kun je 't beter nalaten.
Gebeden moeten spontaan uit het hart komen,
en mogen geen confectie worden. Zodra je je
ogen plichtmatig sluit en je handen automatisch
vouwt, is het echte en het mooie er af, en ben
je feitelijk een huichelaar geworden.
Hier zit natuurlijk veel waars in.
De fout zit alleen in de conclusie huichelen
wil ik niet, en dus bid ik niet meer.
Je kunt dit natuurlijk uitbreiden, en precies
dezelfde dingen ook zeggen van het kerkgaan
en de Avondmaalsviering. Ook dat zou men dus
allemaal moeten nalaten, als de echte, spontane
behoefte er niet was. Zó begin je al mee te voe
len, op welk glad ijs je terecht komt.
Is het dilemma werkelijk zo óf echt en spon
taan uit behoefte, of helemaal niet.
Is er nog niet een derde
Het antwoord daarop moet bevestigend luiden.
Het gebed is ook een gebod.
Het is privilege, maar ook opdracht een
gunst en tegelijk een bevel. We mogen bidden en
we moeten bidden.
De fout van de bovengenoemde conclusie is,
dat het ene ten koste van het andere vergeten
wordt. Het odium „Voor een huichelaar door
gaan, wil je niet dragen, maar waarom dan wel
het andere „ongehoorzaam wezen" We kun
nen en mogen voor dat laatste evenmin uitwijken
als voor het eerste. Het is de weg van de gering
ste weerstand, om direct om te gaan liggen, maar
er is ook nog een andere weg het gebod zó
in je ziel laten branden, dat je wel moet bidden.
Dan komt er vanzelf bekering van gebedsver
slapping. Een van de venijnigste aanslagen op
het gebed is je kunt het beter nalaten, als er
geen behoefte is. Juist omdat het zo vroom klinkt.
Het is een van de gemeenste pogingen van
de vader der leugen, om ons het bidden grondig
af te leren.
Een biddeloos mens is een verloren mens.
Het gebed is de kracht der machtelozen, en
het is verbazingwekkend, welke wonderen er
door gevouwen handen kunnen worden verricht.
Door het gebed heeft Elia, die een mens was
van gelijke beweging als wij de hemelen ge
opend en gesloten. Door het gebed heeft de Je-
ruzalemse kerk een engel uit de hemel gelokt,
om Petrus te bevrijden. De tijd zou eenvoudig
ontbreken, om alle wonderen te verhalen, die
voor de biddende mens mogelijk zijn. Archimedes
heeft eens gezegd „geef mij een plaats, waar ik
staan kan, en ik zal de wereld bewegen". Hij
dacht aan de kracht van de hefboom. Terecht
heeft daarom Kirkegaard de plaats waar een
mens voor God knielt, het Archimedisch punt
genoemd buiten de wereld, van waaruit hij de
aarde uit haar voegen lichten kan. God legt
iets van Zijn almacht in gevouwen handen, en
de beslissingen in het grote wereldleven en onze
particuliere zorgen vallen in de binnenkamer.
Als we dan maar goed bidden.
Soms hebben wij onze plannen allang klaar,
en we hebben God alleen nog nodig om deze
plannen uit te voeren. Op de wijze van een ar
chitect, die plan en bestek gereed heeft, en nu
een geschikte aannemer zoekt, om alles uit te
voeren.
Het moet natuurlijk precies andersom.
Alles zal naar Zijn gemaakt bestel in eeuwig
heid rijzen, en wij mogen daaraan meewerken,
óók door onze gebeden.
Als wij maar goed bidden.
Evenmin als het gebed een opdracht aan God
mag worden, mag het ook ontaarden in het wa
gen van een kans. Het gebed is geen sprong in
het onzekere het kan gelukken en het kan ook
missen. Zulke gebeden missen het fundament van
het vertrouwen. God is geen grillig despoot, die
handelt naar invallende gedachten of luimen, zo
dat we maar moeten afwachten, hoe het valt.
Hij is integendeel de God van het Verbond, die
Zijn belofte waar maakt en Zijn toezeggingen
gestand doet. Zolang we blijven binnen de cirkel
van Zijn beloften, zijn we volkomen zeker van
onze zaak, als we maar blijven vasthouden. Elia
hield bij de derde of vierde maal, toen er niets
veranderde, niet op, maar bleef aanhouden. De
spreuk, dat de aanhouder wint is nergens meer
waar dan in de sfeer van het gebed. En als wij
somtijds uit zwakheid in zonde vallen, en wer
kelijk niet meer wéten, hoe we er mee aan moe
ten, omdat ons eens gesproken „Ja" een leugen
dreigt te worden, dan is er deze open weg zal
God Zijn uitverkorenen geen recht doen, die dag
en nacht tot Hem roepen H. V.
GIJ OOK HETGEEN
GIJ LEEST
In het boek Prediker, dat trouwens veel meer
moeilijkheden oplevert, staat aan het slot van het
elfde hoofdstuk een uitdrukking, die gemakkelijk
kan worden misverstaan. De Prediker richt zich
daar tot de jeugd en zegt dan letterlijk „Wan
del in de wegen uws harten en in de aanschou
wing uwer ogen".
Zo oppervlakkig gezien zouden jonge mensen
kunnen denken niets liever dan dat Het lijkt
ook inderdaad een „evangelie naar de mens" en
vooral naar het hart van de jonge mens gespro
ken. Want „wandel in de wegen uws harten" is
veel gemakkelijker (denken we tenminste) dan
te wandelen in de wegen des Héren, waartoe de
Schrift ons altijd oproept. En „wandelen in de
aanschouwing uwer ogen" schijnt aangenamer
dan dat andere Wend, wend mijn oog van d'
ijdelheden af
Natuurlijk kan de Schrift, die altijd vermaant
niet de inspraak van het eigen hart te volgen, en
het oog uit te rukken als het tot zonde wil ver
leiden, niet met zichzelf in tegenspraak komen.
Waar het nu naar de Catechismus in Zondag
