Kerknieuws
DE VRIJE UNIVERSITEIT
Predikbeurten
Met die laatste man was ik het van harte eens. Al
ben ik ook geen specialist, als „gewoon mens" kun je
toch zomaar zien wat onze patiënt mankeert. Gaat u
maar eens met mij bij het bed staan. Geen ogenblik
rust. Hij hijgt naar lucht. En wat een stapels papieren
op dat bed. Overwerkt. Veel te veel van het hart
gevraagd. Voelt u die pols eens. U vraagt, hoe dié
ziekte heetwel men zegt mij, dat het centra-litis is.
Allerlei baantjes en functies die hem niet lagen en
waar hij eigenlijk niets mee te maken had, heeft hij
in zich verenigd. En nu deze ellendige gevolgen.
Vroeger kwam deze ziekte niet voor. Toen was het
zo, dat al die functies door zeer velen verricht werden.
Toen werd dat werk niet geconcentreerd op 1 of een
paar mensen. Toen had men nog oog voor de functie
van de plaatselijke kerken. Toen leefde men nog bij
het goud van het Woord. Toen had ieder een stukje
van Java te verzorgen. Maar nu is het precies anders
om nu hebben slechts enkelen heel Indië te verzor
gen. Of in nieuwerwetse termen nu mogen we coö
pereren met Indische kerken, tenminste als ze dat toe
staan
Wijze en reeds lang gestorven mannen als Dr Abra
ham Kuyper en de ons wel bekende Dr Lützen Wa
genaar hadden in 1896 de kerken bezworen laat dat
principe van. zending door de plaatselijke kerk nooit
los. Die mannen hebben toen gevochten als leeuwen
tegen de centralisten van die tijd. Ze werden wat uit
gelachen, een caricatuur werd van hun principe ge
maakt, maar ze hielden voet bij stuk. Ze zeiden niet
een klein groepje van experts, maar alle kerken of
één kerk in combinatie met andere kerken moet zen
ding drijven. Maar geen specialistenzending a.u.b.
Toen kwam 1899 Generale Synode van Groningen.
En weer trachtten de voorstanders van het centralisme
hun systeem aan de kerken o'p te dringen. Maar weer
stond de oude Abraham pal en hield voet bij stuk.
Gereformeerd Nederland juichte. Want intuïtief ge
voelden ze centralisme is uit de boze. En na een paar
jaar hebben ze toen zwart op wit gezet, dat zending
moest gedreven worden door plaatselijke kerken en niet
door een groepje van enkele specialisten. Geen de-
putatenzending, maar kerkelijke zending. Geen centra
lisme, maar decentralisatie. Geen bureaucratie met zijn
papieren rompslomp en hoge kosten, maar kerkelijke
zending. Zo stond het dan zwart op wit na de Gene
rale Synode van Arnhem 1902.
Maar toen kwam de oorlog. Contact met Indië werd
verbroken. En toen zeide men nu moeten we cen
traliseren. De tijd eist het. Het kan niet anders. Zen
dende kerken jullie moeten nu inzien, dat je het oude
beproefde principe moet loslaten. Het principe moet
opzij (natuurlijk maar voor een poosje, want over een
paar maanden is alles weer in orde in Indië) en we
krijgen een Commissie, die alles weer opböuwt en een
centrum en o, dan wordt het goed. Beter dan het ooit
geweest is Toen hebben de kerken gezegd vooruit
dan maar. Het is maar voor korte tijd, dat we het
principe opzij zetten en dat we aan centralitis gaan
lijden. Bovendien het was mode om te gaan centra
liseren. Bureaucratie zat in de lucht. Toen dan, na
de oorlog hebben de kerken het beginsel losgelaten
en de omstandigheden laten spreken. Niet het goud
van het Woord gaf lichtschijnsel, maar de donkere
omstandigheden bepaalden de weg. En toen hebben
de kerken in Eindhoven ondanks protest vastgesteld,
dat tenzij dat alle kerken zouden zeggen we stoppen
met die onschriftuurlijke organisatie, dit voor onbe
paalde tijd doorgaat. Dus als maar één kerk zegt
we willen die centralisatie handhaven, dan blijft dit
doorgaan.
Gevolgenzie het stukje van Ds Veldkamp van
vorige week. Verdere gevolgen? De interesse zakt,
want de kerken-^elve doen het niet meer. En ze heb
ben geen eigen voorwerp van belangstelling meer in
Indië. Die kerken, die zo graag hadden willen blijven
werken en hun mensen interesseren, zien de ellende
van dit systeem steeds duidelijker. Meerdere kerken
beginnen te protesteren. Ze willen terug. Maar ze
zijn gebonden.
Wie critiek levert op deze situatie moet horen te
gen spoken te vechten. Immers „niemand wil centra
lisme". Niemand. Uitroepen als„waar is dan de
centralisatie maken op sommigen zo waarlijk nog
indruk. En tóch kan men bijna iedere week artikelen
lezen, waarin het pleit gevoerd wordt voor centralisa
tie. Immers wat er de facto er al is moet de jure nog
een fundament krijgen. De feitelijke toestand moet nog
een rechtsgrond krijgen. Dan hebben de tegenstanders
van Dr* Kuyper en Dr Lützen Wagenaar het weer
gewonnen en dan kan de specialistenzending gehand
haafd blijven. Al gaat de Hervormde kerk dan ook
steeds meer inzien, welk een ernstige ziekte centra
litis is, de Gereformeerde Kerken gaan steeds meer
lijden aan deze kwaal. Er is slechts één remedie goud
injecties uit het Woord.
Volgende keer meer over deze patiënt.
A. H. O.
Beroepen te Amsterdam (10e pred. pl.J. G. Adema
te Delfshaven te Garrelsweer W. v. d. Linden te
Nes (W. D.).
Aangenomen naar Asperen J. Bos te Montfoort
naar Ooltgensplaat A. C. Scherpenisse, cand. te Klun-
dert.
Bedankt voor Tzummarum S. Wagenaar te Arum -
voor Sibculo-Kloosterhaar en voor Sellingen, G. J.
Cozijnsen, cand. te Amsterdam voor Capelle aan
de Yssel, Genderen, 's-Gravenmoer, Hoek van Hol
land, Molenaarsgraaf-Brandwijk, Nieuwerkerk aan de
Yssel, Schoondijke, Wieringen, Oegstgee'st-Morsch-
Rijndijk en Heinkenszand, A. C. Scherpenisse, cand.
te Klundert voor Lichtenvoorde, D. G. Molenaar
te Renswoude.
Afscheid en intrede. Wegens vertrek naar Lands
meer nam Ds K. v. d. Meulen afscheid van Kommer
zijl met Openb. 3:11. Wegens vertrek naar Aalten
nam Ds J. Nawijn afscheid van Avereest met 2 Tim.
2:8. Cand. R. van Mazijk is voornemens 14 Dec.
a.s. intrede te doen te Maarn, na tevoren in dezelfde
dienst te zijn bevestigd door Ds J. C. Seegers van
Baarn. Ds J. A. Meijer te Pijnacker-Nootdorp is
voornemens 9 Januari a.s. intrede te doen te Gerkes-
klooster-Stroobos. Ds G. M. van Rennes is voor
nemens "Wegens bekomen emeritaat 16 Januari a.s. af
scheid te nemen van Heeg.
Ds B. Bonma te Noordyijk aan Zee is deze cam
pagne als de eerste predikant die uitgezonden wordt
door de Ned. Herv. en Geref. zeekerken naar Dieppe
vertrokken, om daar een paar weken werkzaam te zijn
onder de Ned. zeevissers.
Ds D. van Dijk, thans légerpredikant in Ned.-Indië
en tevoren predikant te Hollum op Ameland, heeft op
zijn verzoek van de classis Hallum c-en verklaring
ontvangen, dat zij geen bezwaar heeft dat hij een kort
dienstverband aangaat bij de K.N.I.L.
Ds W. Schepel te de Wilp (Gron.) heeft op zijn
verzoek van de classis Grotegast tegen 1 Januari a.s.
eervol emeritaat ontvangen in verband met het be-
reiken van de 70-jarige leeftijd. Ds Schepel, die 2e
Kerstdag de leeftijd der sterken hoopt te bereiken, aan
vaardde 30 Juli 1911 zijn ambt in zijn tegenwoordige
eerste en enige geméente.
Apeldoorn. Aangezien de commissie van beheer
de beschikking kreeg over „De Paaschhof", gelegen
Regentesselaan 4, is voor de beroepen vijfde predikant,
Ds J. F. Colenbrander te Ommen een pastorie ver
kregen. Ds Colenbrander hoopt midden Januari a.s.
intrede te doen.
Maarn. De Ned. Herv. predikant van Maarn-
Maarsbergen, Ds C. van Leeuwen, heeft aan de be
roepen predikant der Geref. Kerk, cand. R. van Mazijk,
de helft van zijn pastorie aangeboden, z.olang de
Geref. pastorie nog niet gebouwd is. Van dit zeer
sympathieke aanbod is een dankbaar gebruik gemaakt.
Rectoraatsoverdracht. De overdracht van het
rectoraat aan de Theol. Hogeschool te Kampen door
Prof. Dr J. Ridderbos aan Prof. Dr K. Dijk zal, naar
wij vernemen, Woensdagavond 8 Dec. a.s. om 7.30
uur in de grote aula plaats vinden.
De kerkelijke bevestiging van het gedwongen hu
welijk. Ter vergadering van de classis Grotegast
vroeg een der kerken het oordeel der vergadering over
het kerkelijk bevestigen van gedwongen huwelijken van
doopleden. De classis sprak uit, dat in de weg van
samenspreking en vermaning van zulke jonge mensen
de begeerte naar zulk een kerkelijke bevestiging zo
mogelijk moet worden opgewekt.
Ouderlingen-conferentie. Op de 42e Ouderlingen
conferentie van de classis 's-Gravenhage der Geref.
Kerken zal Prof. Dr S. U. Zuidema van de Bilt 8
Dcc. a.s. in de Westerkerk te 's-Gravenhage spreken
over „Kierkegaard's critiek op het „Officiële Chris
tendom".
Het predikantstractement. De classis Grotegast
nam met meerderheid van stemmen het voorstel aan
van de commissie ad hoe, dat kerken die het minimum-
tractement uitkeren voor ieder kind beneden 21 jaar
dat nog geheel ten laste van de ouders komt een
minimum-toelage van 100,per jaar zullen geven,
terwijl de classis zich bereid verklaarde de kosten
boven het 5e kind geheel of gedeeltelijk te dragen
voor de kerken die daaraan behoefte hebben.
Combinatie van gemeenten. De kerken van Bel-
lingwolde en Nieuweschans hebben besloten een com
binatie aan te gaan alleen wat betreft het gezamenlijk
bezitten van een voorganger. De classis Winschoten
heeft daarvan met blijdschap kennis genomen.
Het Calvinisme zoekt in den dienst des Hee-
ren Zijn naam in heel het leven groote ma
ken. Tot het bereiken van dit doel vindt het
onwaardeerbaren steun in den arbeid van
onze Vrije Universiteit.
Prof. Dr K. DIJK.
ZONDAG 5 DECEMBER 1948.
CLASSIS MIDDELBURG
Middelburg (Hofpleinkerk) 10 uur Dr A. H. Oussoren
2.30 uur Ds P. van Til, Zondag 40
Middelburg (Noorderkerk) 10 uur Ds P. van Til
5.30 uur Dr A. H. Oussoren, Zondag 40
Collecte Classicale bijdragen en Herstelfonds.
Arnemuiden 10.30 en 2.30 uur Dhr. A. Vreugdenhil
te Rotterdam.
Domburg (Herv. Kerk) 11 uur Leesdienst
3 uur Ds A. Scheele
Gapinge 9.30 uur Leesdienst, 2 uur Ds J. Hindriks
Grijpskerke 10 en 2.30 uur Ds L. Dorst
Koudekerke 9.30 en 4.30 uur Ds A. Elshout
St. Laurens 10 en 2.30 uur Ds C. Boon
Meliskerke 9.30 en 2.30 uur Ds C. van Nes
Oostkapelle Geen opgave ontvangen
Serooskerke 9.30 en 2.30 uur Ds S. van Wouwe
Bed. H. Av. en Dankz.
Souburg 9.30 en 2.30 uur Ds J. v. d. Berg
Bed. H. Av. en Dankz.
Vlissingen 9.30 en 5 uur Ds J. Hindriks
Veere 9.30 en 2.30 uur Ds J. C. Streefkerk
Vrouwenpolder 9.30 uur Leesdienst
2 uur Ds A. Elshout
Westkapelle 9.30 uur DsA. Scheele, 2.30 u. Leesdienst
CLASSIS AXEL.
Aardenburg 10.30 uur Ds D. v. d. Meulen
3 uur Leesdienst
Axel (Ds Jan Scharpstraat 1) 10 en 3 uur
Ds D. J. Couvée, Zondag 14
Breskens (Clubgeb.) 10 en 2.30 uur Dhr P. J. de Jonge
Hoek 10 en 2.30 uur Ds Verveen
Oostburg (in Pro Rege) Ds A. A. Oostenbrink
Schoondijke 9 en 2.30 uur Ds D. v. d. Meulen
Terneuzen 10 en 3 uur Ds H. Pestman, Zondag 10
Collecte Plaatselijke Evangelisatiekas.
Zaamslag 9 en 2 uur Ds J. J. Ritsema
Bed. H. Av. en Dankz.
CLASSIS GOES
Baarland 10 en 2.30 uur Ds Y. J. Tiemersma
Borssele 10 en 2.30 uur Drs C. Stam
Driewegen 9.30 en 2 uur Ds J. v. d. Veen
Goes 10 uur (Bed. H. Av.) en 5 uur
(Bed. H. Av. en Dankz.) Ds R. A. Flinterman
Collecte voor de Kerk.
's-Gravenpoldcr 10 en 2 uur Ds Tiemersma
em. pred. te Baarland.
Heinkenszand 10 uur Leesdienst
2.30 uur Dr A. H. Oussoren te Middelburg
Kapelle 10 en 2.30 uur Ds J. v. d. Leek
Kruiningen 10 en 2.30 uur Ds J. Koolstra
Lewedorp Geen opgave ontvangen
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds E. Beukema
Wolf aartsdijk 10 uur Ds van Heiningen
2.30 uur Leesdienst
Wemeldinge 10 uur Leesdienst
2.30 uur Ds R. A. Flinterman, Voorber. H. Av.
Yerseke 9.30 en 2 uur Ds J. E. Booy
CLASSIS THOLEN
Anna Jacoba Polder 10 en 2.30 uur Ds M. J. Arntzen
Bergen op Zoom Ds A. G. v. d. Stoel
Krabbendijkc 9.30 en 2.30 uur Ds P. de Bruyn
's Morgens bevest. nieuwe lidmaten en
Voorber. H. Av.
Oud-Vossemeer 10 en 2.30 uur Cand. de Vries
Tholen 10 en 3 uur Geen opgave ontvangen
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Ds D. Kuiper
CLASSIS ZIERIKZEE.
Brouwershaven 11.15 en 3 uur Ds J. W. Deenik
te Oostkapelle.
Bruinisse 11 en 5 uur Leesdienst
Colijnsplaat 10 en 2.30 uur Geen opgave ontvangen
Geersdijk 10 en 2.30 uur Ds H. L. van Aller
Haamstede 10 en 3 uur Ds D. van Swigchem
Kamperland 10 en 2.30 uur Ds H. Scholing
Nieuwerkerk 10 en 2.30 uur Leesdienst
Oosterland 10 en 2.30 uur Dhr A. Vreugdenhil?
te Rotterdam.
Scharendijke 1.0 en 2.30 uur Ds D. Bremmer, Zondag 45
Wissekérkc 10 en 2.30 uur Ds G. Visser
Zierikzee 10 en 5 uur Ds S. Greving
Zonnemaire 10 en 2.30 uur Ds G. Aalbersberg
