KERKNIEUWS.
OFFICIEELE BERICHTEN
PREDIKBEURTEN.
een vrouwen-zendingsbijeenkomst meegemaakt die me
tot jaloerschheid prikkelde en' deed vragen „Zou dat
bij ons nu ook niet mogelijk zijn Een kerk vol met
vrouwen, louter uit belangstelling voor de zending
"Een vssuwelijke dominee, die met bezielende liefde de
roeping ran Christus op aller harten bindtEn daarna
een gezellige tea. Laat ik die dame die daar sprak
maar noemen het is the Rev. Joyce Rutherford. Ze
is secretaresse van de groote London Missionary So
ciety. Dat is het Londensche Zendingsgenootschap dat
hoofdzakelijk uitgaat van de Independenten, menschen
die wat de leer betreft vlak bij ons staan, maar wat
kerkregeering betreft, op de zelfstandigheid van de
plaatselijke kerk heel .stprk de nadruk leggen. Dat
Londensche zendingsgenootschap heeft het vorige jaar
December zijn 150-jarig bestaan gevierd. Dat was een
geweldig feest. Van alle landen van de wereld waren
er menschen gekomen die allen hun eigen nationale
vlag bij zich droegen en toen zich groepeerden om
een geweldig kruis. De Hervormde broeders in ons
land zonden Ds J. J. Stam van Rotterdam. Of iemand
van ons vertegenwoordigd was weet ik niet. Hun
terrein is China, Indië (Engelsch), Africa en Ocianië.
Een geweldig veld. Later hoop ik wel eens iets meer
te vertellen van de werkmethode en geschiedenis van
dit wakkere genootschap. Maar we willen niet nalaten
hen ook nu nog van harte geluk te wenschen niet dit
jubileum. Honderd duizenden zijn door de arbeid van
dit genootschap tot den Heiland gebracht. De hoogste
vertegenwoordigers van Engeland wgren aanwezig en
wie de verslagen in de prachtig uitgevoerde en pak
kende zendingsbladen leest, die verstaat welk een
prachtige organisatie the London Missionary Society
is. Moge God de Heere het ook verder tot rijken
zegen stellen.
Amerika eh Zwitserland. Ik wil eindigen met de
mededeeling dat we ook weer contact konden krijgen
met Amerikaansche kerken, speciaal de 'Christelijk Ge
reformeerde kerk. De leidende figuw in zendingszaken
aldaar is Dr Henry Beets. Het gedeeltelijk Engelsch,
gedeeltelijk Hollandsche zendingsblad werd ons weer
.gezonden. Daarover een volgende keer iets. Ook uit
Zwitserland ontvingen we verschilende goed uitge
voerde zendingsbladen. We hopen later iets van den
inhoud u mede te deelen. A. H. OUSSOREN.
RAPPORT VAN Ds J. VERKUÏJL
UIT INDIË.
EENIGE MEDEDEELINGEN
over de kerkelijke arbeid en de geestelijke
stroomingen in de
Burger-interneeringskampen in Indië.
5. De houding van de bezetter t.o. kerkelijke ar
beid in de. kampen.
Van het begin af aan bleek, hoezeer het de Nip-
ponsche autoriteiten te doen was om een geestelijke
en lichamelijke uitmoording van de Westerlingen te
bewerkstelligen. Geestelijke uitmoording, dat woord
wordt mét opzet gekozen. In Holland heeft de bezetter
gelukkig vergeefsch gepoogd om de ideologie
van het Naziisme op te dringen aan het Nederland-
sche volk. De Japanners hebben natuurlijk gepoogd
hun idiologie aan het Indonesische volk op te dringen.
T.z.t. zal er wel gelegenheid zijn daarop in ander
verband terug te komen. Maar ze hebben nooit ge
poogd ons Nederlanders te bewegen om mee te doen
aan de primitieve zelfaanbidding van hét Japansche
volk, die Shintoisrae heet. Dat zou ook in strijd ge
weest zijn met het wezen van die religie» Wij zijn
als Westerlingen, volgens de Schemita van de Japan
sche ideologie injmers de barbaren, die verdreven,
gedood en uitgemoord moeten worden. Toch voelden
ze, dat er in het vervloekte Westen, geestelijke mach
ten werken, die het geheim van dat Westen zijn.
Welnu, die krachten moeten gesloopt worden. Boeken
mochten niet gelezen worden. In vele kampen werd
het houden van samenkomsten -absoluut verboden.
Toch w^tden in Ae practijk kerkelijke samenkomsten
eenigszins gerespecteerd.
Eindelijk kwam een algemeen voorschrift, dat slechts
liturgische samenkomsten mochten worden gehouden.
In sommige kampen was men door de strenge controle
gedwongen zich aan dien regel te houden. In de
meeste kampen echter heeft men zich aan deze regel
nooit gestoord en is de prediking, ondanks alles, tot
het einde toe, voortgegaan. Bijzondere vermelding
verdient een gebeurtenis in het beruchte Tjidengkamp,
het grootste vrouwenkamp van Batavia. Daar werd
het houden van" Godsdienstige samenkomsten kras
verboden en onmogelijk gemaakt. Toen liet een der
daar wonende predikanten zijn preeken in vele ge
typte exemplaren rondgaan. De Japanners kwamen
daarvan op de hoogte. Allen, die die preeken lazen
moesten aantreden. Honderden traden aan, ook vélen,
die de preeken nooit lazen kwamen uit gevoelens van
solidairiteit naar voren. De Jap zat er mee. Het eind
van het liedje was, dat hij 20 geestelijke arbeiders en
arbeidsters uit dat kamp verwijderde en daarmee trof
hij inderdaad dat kamp op heftige en geraffineerde
wijze. Het cynische plan tot geestelijke uitmoording
van de Europeesche groep is niet gelukt. Wat de
menschen ten-kwade dachten, dacht God ten goede.
Juist dat plan prikkelde tot verzet en tot waardeering
van de Dienst des Woords.
6. De uitwerking van de Kerkelijke arbeid.
Het is moeilijk, zoo niet onmogelijk, om de uitwer
king van de verkondiging van het Evangelie te be
schrijven. Toch mag en moet iets gezegd worden over
wat zichtbaar werd voor menschelijke oogen. Veler
leven heeft een verdieping ondergaan. Routine Chris
tenen werden vaak tot levende Christenen en beleef
den een geestelijk réveil. Menschen, die wegens ón
wetendheid of standshoogmoed mammondienst of in-
tellectueele bezwaren tevoren afwijzend stonden, tra
den nader en telkens zag men hoe hongerige en dor
stige menschen voorover bogen om te drinken van het
water des levens, dat onuitputtelijk is in Christus.
Onvergetelijk zijn de vele kerkdiensten, waarin men
schen Uit alle rangen en standen van de Indische
samenleving belijdenis deden van hun geloof of ge
doopt werden. Het aantal daarvan loopt in de hon
derdtallen. Smalend werd soms gesproken van kamp-
bekeering of kampvroomheid. „Denkt U dat deze be
keeringen stand zullen houden als de wereld straks
weer met haar invitaties komt", zoo werd vaak ge
vraagd. Niemand kan die vraag exact beantwoorden.
Hoe velen zijn niet reeds heengegaan van hen, die
in den kamptijd tot belijdenis van hun geloof kwamen
Hoe zal het zijn met de anderen, die God nog het
leven liet? Gissingen daarover hebben geenizin. Het
heeft meer zin om te bidden en te arbeiden, opdat ze
houden, wat ze verwierven in de kampen.
Afgezien van het feit, dat de Evangelie-Verkondi
ging leidde tot geloof en bekeering bij velen, kan ge
zegd worden, dat er van de kerkelijke arbeid een
bederfwerende en remmende invloed is uitgegaan,
tegenover de demoraliseerende krachten van het kamp
leven.
Men kan over het moreele peil van het kampleven
een pessimistisch beeld teekenen. Hebzucht, egoisme,
liefdeloosheid, misteekenden de kampgemeenschappen
zeer. Toch is het moreele peil velen meegevallen. Het
lijkt me niet overdreven te zeggen, dat de Kerkelijke
arbeid meegewerkt heeft aan het bevorderen van het
morele peil en dat die arbeid preventieve invloed heeft
gehad tegen de krachten van onreinheid, bederf en
verwildering. Tallooze getuigenissen van kampgenoo-
ten zouden deze bewering kunnen bevestigen.
7. De jeugd-arbeid.
Wie onder de oudere generatie gewend was klaag
liederen over de jeugd aan te heffen, vond in de kam
pen meer nog dan anders, aanleiding daartoe. Respect
voor de ouderen verdween bij vele jongelui en als
men hun argumentatie hoorde, dan was het niet moei
lijk om het te begrijpen. Het kampleven demasqueerde
heel veel ouderen. „Karakters werden naakt uitge
kleed". Jonge menschen hebben scherpe oogen. Zede
lijke verwildering, ruig egoïsme en synisme waren
onder de jongeren makkelijk aanwijsbaar. Maar er is
pok aanleiding om een loflied op zeer vele jongeren
te schrijven. Ondanks allerlei verplichte corvee's werd
door tientallen hard gestudeerd en met succes gestu
deerd. Prachtige kameraadschap ontbloeide. Tusschen
ouders" en kinderen in de kampen zag men soms ver
houdingen van hartelijkheid, hulpvaardigheid en open
hartigheid, die grensden aan het ideaal. Nuchtere
werkelijkheidszin begrip voor de nooden van dit land
en voor de verhoudingen tusschen de bevolkings
groepen trof men soms bij jongeren meer aan dan bij
de ouderen. Dat de koloniale verhoudingen totaal
moeten geliquideerd worden en dat het ideaal moet
zijn het in vrijheid samengaan van Nederlanders,
Indonesiërs en Chineezen begrepen de jongeren beter
dan de ouderen. Ze' hadden immers op hun scholen de
ongegrondheid van het Europeesche superioriteits
gevoel al vaak aan den lijve ondervonden in hun
contaet met jongelui van ander ras.
(Wordt vervolgd)
AGENDUM
van de vergadering der classis Middelburg,
op Woensdag 13 Februari 1946, des vóórm.
negen uur, in de consistoriekamer van de
Hofpleinkerk te Middelburg.
1. Opening door de roepende kerk van Domburg.
3 2. Nazien der credentiebrieven.
3. Samenstelling van het Moderamem
Praeses dr A. H. Oussoren.
Assessor drs K. Kraan.
Ie Scriba, ds A. Koning.
2e Scriba ds Ar C. Heij.
4. Peremptoir examen van den Eerw. Heer J. W.
Deenik, ber. pred. te Oostkapelle. Predikatie
over: Jesaia 18:4, 5.
Exegese O. Test, dr A. H. Oussoren Jeremia 35, 36.
Exegese N. Test. sbs.K. Kraan: Opènb. 3, 4.
Dogmatiek ,dr N. J. Hommes^
SymboJiekds M. Vreugdenhil.
Ethiek ds Th. v. Andel.
Kerkgeschiedenis ds J. E. Visser.
Kerkrechtds Th. v. Andel.
Kennis der H. Schriftds J. Bloemkolk.
Ambtelijke vakken ds A. Koning.
5. Lezing en vaststelling der notulen.
6. Behandeling der ingekomen stukken.
7. Instructies.
8. Rapporten.
9. Rondvraag naar art. 41 D.K.O.
10. Aanwijzing roepende kerk en vaststelling der vol
gende vergadering.
11. Persoonlijke rondvraag.
12. Lezing der korte notulen.
13. Sluiting.
Namens de roepende Kerk van Domburg,
Ds J. E. VISSER, praeses.
J. BOSSELAAR, scriba.
TWEETAL
te ZonnemaireCand. Becker te Amsterdam.
Cand, v. d. Meulen t,Q Katwijk aan Zee.
BEROEPEN
te Veere Ds J. C. Streefkerk te Lobith.
te ZonnemaireCand. Becker te Amsterdam.
Zondag 3 Februari 1946.
CLASSE MIDDELBURG
Middelburg.
Collecte Bouwfonds.
Hofpleinkerk 9 30 uur
5.30 uur
Noorderkerk 9.30 uur
2.30 uur
Arnemuiden 10 en 2.30 uur
Woensdag 2.30 uur
Dr A. H. Oussoren
Dr A. II. Oussoren
Ds P. M. Veldhuijzen
te Monster
Ds A; Koning
Huwelijksbevestiging
Domburg (R.K. Kerk) 11 en 3 uur Ds J. E. Visser
Voorber. H. Av.
Gapinge 2 uur
Grijpskerke 10 en 2.30 uur Ds K. J. Kraan
Koudekerke 10 en 2..30 uur Ds A. C. Heij
Sink'Laurens 10 uur Ds A. Koning
Voorber. H. Av.
2.30 uur Ds A. Koning
Meliskerke 2.30 uur
Oostkapelle 10 en 2.30 uur
Serooskerke 10 uur
2.30 uur
Souburg 10 uur Leesdienst
1.30 uur Ds Th. II. van Andel
Vlissingen (Nieuwe Kerk Wilhelminastraat)
9.30 en 2.30 uur
Veere 9.30 uur Ds Th. II. van Andel
Voorber. H. Av.
Vrouwenpolder 11 en 3.45 uur
Westkapelle 9.30 uur Ds J. E. Visser
2.30 uur Leesdienst
CLASSE AXEL.
Aardenburg 10 uur
3 uur
Axel 10 en 2.30 uur
Hoek 10 en 2.30 uur
Oostburg (in „Pro Rege" 10
2.30 uur
Schoondijke 11.30 en 3 uur
Zaamslag 10 en 3 uur
Zoutespui 10 en 2.30 uur
Leesdienst
Ds A. A. Oostenbrink
CenU. J. H. Slager
te Soestdijk
dhr. Vingerling
te Goes
uur
Ds.A. A. Oostenbrink
Leesdienst
Ds D. de Vries
Ds A. B. W. M. Kok
Ds Lanning
te Fijnaart
CLASSE GOES.
Baarland 10.30 en 3 uur
Borssele 10 uur
5.30 uur
Driewegen 10 en 2.30 uur
Goes 9.30 en 3 uur
Ds W. J. de R-uiter
Leesdienst
Ds Joh. Booij
Ds E. Beukema
Bed. H. Av. en Dankz.
Bevestiging ambtsdragers
Ds J. J. Ritsema
te Genderen
Zondag 27
Collecte Theol. Fac. V. U.
Heinkenszand 10 en 2.30 uur Ds Joh. Booij
Kapelle-Biezelinge 10 en 2.30 uur Ds A. Scheele
Kattendijke 9.30 uur Leesdienst
Kruiningen 10 en 2.30 uur Ds J. Koolstra
Lewedorp 10 en 2.30 uur Leesdienst
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Leesdienst
Wemeldinge 10 uur Ds M. P. van Dijk
2..30 uur Ds M. P. van Dijk
Bevestiging Ambtsdragers
Wolfaartsdijk 10 en 2.30 uur Ds G. van Heiningen
CLASSE THOLEN.
Krabbendijke 9.30 en 2.30 uur Ds C. J. v. d. Boom
te Lunteren
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Ds D. Kuiper
CLASSE ZIERIKZEE.
Colijnsplaat 10 en 2.30. uur
Geersdijk 10 en 2.30 uur
Haamstede 10 en 3 uur
Kamperland 10 en 2.30 uur
Scharendijke 10 en 2.30 uur
Wissenkerke 10 en 2.30 uur
Zierikzee 10 en 3.30 uur
Ds II. Veenstra
Ds L. Dorst
Ds H. C. Voorneveld
Ds II. Scholing
Leesdienst
Leesdienst
Ds II. v. d. Berg
Bed. II. Av. en Dankz.
Zonnemaire 10 en 2.30 uur Leesdienst
