OFFICIEELE BERICHTEN
KERKNIEUWS.
PREDIKBEURTEN*
dat van geen belang? Er is niets gebeurd. Er zijn al
leen maar candidaten geweerd en schorsingen ver
richt. En toen? vraagt misschien de leerling. Nu, toen
was alles klaar. Scheuring? dat is die dwangvoor
stelling van Dr. Hommes. Kromme geschiedenisbe
schrijving, anders niet. De Vrijgemaakten noemen öns
de scheurmakers. Daar weet men in ieder geval, dat
er een scheuring is.
Dr. Hommes zegt nu voorloopig niets, maar wordt
als 't volgt verbeterd:
Ds. Meester.
6. Dit was door de Synode van 1905 nimmer bedoeld
en is door die Synode ook nooit gedaan. 1905 gaf
haar uitspraken niet uit voor Goddelijke waar
heden", gelijk 1942-43.
Zoo, 1905 gaf haar uitspraken niet uit voor „God
delijke waarheden"; waarvoor dan wel? Voor men-
schelijke waarheden? Voor halve .waarheden? Ds. A.
M. Donner was 't, naar ik meen, die een eenvoudig
catechisatieboekje schreef en aan wat hij samen
gesteld had den titel gaf: Goddelijke waarheden en
dat zonder yitroepteekens. En als die broeders in 1905
eenstemmig zeggen: dit is volgens de Belijdenis, zullen
ze evenmin bezwaar maken dit te rangschikken onder
de Goddelijke waarheden. Wat is door de Synode
van 1905 niet bedoeld? Het schorsen van predikanten?
Neen, zeker' niet; maar dat is toch door 1942-43 ook
niet bedoeld. Wat was door 1905 wèl bedoeld? „Er
zijn hoofdpunten vastgesteld, die al meer en meer los
geraakt waren. Er zijn uitspraken gedaan, waaraan
allen zich voortaan te houden hebben". Aldus Ds.
T. Bos. En dat is door de Synode van 1942-43 óók
bedoeld. Het verschil ligt slechts hier, dat allen zich
tóén er aan hielden en nu niet.
Ds. Meester.
7. De Synode van 1942-43 heeft den vrede die door
1905 was gesticht tusschen tweeërlei visie op het
verbond, verstoord.
Geschiedschrijving? Slechts een waardëeringsoor-
deel, waarbij ons „neen" moet gesteld tegenover Ds.
M.'s „ja".
Dr. Hommes. Ds. Meester.
6. Naast dit dogmatisch 8. Bovendien zijn er nog
conflict was er nog kerkrechtelijke afwij-
een'kerkrechtelijk con- kingen en niet alleen
flict enz. rondom de schorsing
van Prof. Schilder. v
Met beide'historieschrijvers kan ik ditmaal accoord
gaan. Inderdaad, er was een kerkrechtelijk conflict,
want er waren bovendien nog kerkrechtelijke afwij
kingen en niet alleen rondom de schorsing van Prof.
Schilder; bij zijn afzetting bleek eerst'recht hoever
deze afwijkingen voerden, zoodat er nu kerken zijn,
die zich noemen naar dat artikel 'uit de kerkenorde,
dat door hen het grondigst is mishandeld, het artikel,
dat spreekt van het beroep op de meerdere vergade
ring, een regël geeft, die geheel werd genegeerd, en
een uitzondering toejaat, die een dergelijke uitlegging
ontvangt, dat elke ketter, die immers zijn letter heeft,
onder ons vrij zou kunnen in- en uitgaan. Als ik maar
van meening ben, dat mijn leer met Gods woord
overeenkomt, kan ik voortaan alle besluiten van
kerkeraden, classis en Synode, die niet- mijn over
tuiging in strijd zijn, naast me leggen: voor mij is het
bewezen.
Ds. Meester eindigt zijn artikel met een opmerking.
In 1927 heeft Prof. Ridderbos gézegd, dat een Synode
niet mocht binden aan een bepaalde exegese van de
Schrift. De' Exegese (uitlegging) der Schrift is vrij.
Alleen aan de Schrift mag de kerk binden.' Nu bindt
de Synode op straffe van schorsing niet aan de 23e-
lijdenis, maar aan een bepaalde exegese van de belij
denis. En de belijdenis staat toch onder de Schrift.
Dat lijkt wel erg vreemd, maar het laat zich toch wel
begrijpen, als wij slechts het volgende overwegen.
Wat is de Bijbel? Het Woord Gods. Wie is dus de
eenige uitlegger? De Goddelijke Schrijver van dat
Woord, nl. de Heilige Geest. Geeft de Heilige Geest
door de kerk geen onfeilbare uitlegging? Christus
heeft zijn kerk beloofd hhar in alle waarheid te zullen
leiden, op welke belofte de kerk, die in gehoorzaam
heid aan Jezus Christus de waarheid verdedigt, steunt;
maar zij weet ook, dat dit niet insluit, dat over elke
schriftplaats, die met behoud van den regel der -
analogia Sacrae Scripturae et fideï (schrift met
schrift .en belijdenis vergelijken) tweeërlei uitlegging
toelaat, de kerk het beslissende woord kan en moet
spreken. Met de belijdenis staat dat anders. Dat is niet
het Woord Gods, maar het woord der kerk. Diezelfde
kerk, die van Gods Woord geen authentieke uitleg
vermag te geven, kan dat wèl doen van haar eigen
woord, - zooals elk ^chrijver gerechtigd is tot een
authentieke en andere bindende verklaring zijner
woorden. Die uitlegging zal allereerst een historische
moeten zijn. "De kerk "draagt zich af: wat hebben
wij toen gezegd en blijkens de geschriften van hen,
die toen de tolk der kerk waren, bedoeld. En daarna
een _schriftuurlijke; want zoo vraagt de kerk dan ver
der, als dat toen zóó gezegd en zóó bedoeld is komt
dat ten volle met Gods \Voord overeen? Indien dat
niet het geval is, kan de kerk een uitlegging geven,
die van de historische afwijkt (Cat. vr. 44). Indien dat
wel het geval is, bindt de kerk hen, die zich vrijwillig
aan haar belijdenis hebben gebonden, ook aan de uit
legging, die zij geeft. En in het geval, dat wij meenen
in onze consciëntie gehouden te zijn om deze uitleg
ging niet te aanvaarden, voorziet het formhlier, dat
de dienaren des Woords bij Hun ambtsaanvaarding
onderteekenden.
Waar gaan wij heen? vraagt Ds. Meester zijn
lezers. Ds. Meester, ik vreeze.
CLASSIS' GOES.
Coétus van predikanten Maandag 12 November 1945,
2 uur n.m. in „Centraal" Goes.
AGENDUM
van de vergadering der classis Middelburg,
OP WOENSDAG 14 NOVEMBER 1945,
des voormiddags ELF uur, in de consistoriekamer
van de Hofpleinkerk te Middelburg.
1. Opening door de roepende kerk van Mid
delburg.
2. Nazien der credentiebrieven en constituee
ring der vergadering.
Moderamen:
Ds M. W. J--. C. de Kluis, praeses.
Dr N. J. Hommes, assessor.
Ds J. M. Bloemkolk, le scriba.
Ds 'Th. H. van Andel, 2e scriba.
3. Lezing en vaststelling notulen.
4. Behandeling der ingekomen stukken.
5. Behandeling der instructies.
6. Rapporten.
7. Rondvraag naar Art. 41 D.K.O.
8. Aanwijzing roepende kerk en vaststelling
van de volgende vergadering.
9. Persoonlijke rondvraag.
10. Lezing van de korte notulen.
11Sluiting.
Namens de roepende kerk van Middelburg,
Dr. N.v J. HOMMES, praeses h.t.
C. BOUCHERIE, scriba.
P.S. Stukken voor bovengenoemde classicale vergade
ring, gelieve men in te zenden aan het adres van den
seriba" van de roepende kerk, Langeviele 13, Middel
burg.
A.
J. A. T.
Tweetallen te Knijpe', J. Goris, cand. en hulp-
pred. te Krommenie en R. de Roos, idem te» Oss; te
Marrum E. Baerends te .Voorst en L. Moesker te
Rhenen; te Rotterdam (10e pred.pl.), W. C. v. d.
Brink te Heemstede en P. Robbers te Zuidland; tè
's-Gravenhage Loosduinen (2e vac.) G. J. Aalders
te Katwijk'a.d. Rijn en H. J. tem Brink te Santpoort;
H. Mulder te Deventer en H. Pol te Hallum.
Beroepen te Breukelen W. A. Krijger te Oost-
wold (Old.); te Noord-Scharwoude Ch. H. Swen te
Linschoten; te Sappemeer (als evang.pred. v. Mar-
tenshoek) N. B. Knoppers te Lollum; te Veenwoud-
sterwal P. Klapwijk, te Dronrijp; te Drijber G. K.
Geerds, cand. en hulppred. te Cubaard; te Gorinchem
(2 maal) P. Visser te Vijfhuizen; te Schiedam (4e
pred.plaats) H. de Moor te Boskoop.
Aangenomen naar Naarden-Bussum (als. evang.
pred. met standplaats Naarden) W. A. Wiersinga te
's-Gravenhage-Loosduinen.
Afscheid en intrede. Wegens bekomen emeri
taat nam ds. A. M. v. Berg afscheid van Vreeswijk,
sprekende over Hab. 3 2b. Wegens bekomen
emeritaat nam ds. P. v. Hoven afscheid van Honse-
lersdijk, sprekende over Judas 20 en 21. Wegens
vertrek naar Kralingen nam ds. B. Rietveld afscheid
van Leidschendam met 1 Cor. 13 13. Na te zijn
bevestigd dóór ds. D. A. Zijlstra v^n Uithuizen met
Jac. 1 19 deed ds. Th. Boersma, gekomen van
Oudega (Sm.) intrede te Uithuizermeeden, sprekende
over Neh. 2 17 en 18. Na te zijn bevestigd door
ds. W. A. Wiersinga van Loosduinen met 2 Cor.
1 24, deed dr. J. C. A. v Loon, gekomen van Pur-
merend, intrede te Delft als evangeliesatie-predikant
voor de studenten, sprekende over Ps 24 1 en 2.
Dr. A. Kuyper. Donderdag 8 Nov. a.s. zal het
25 j-aar geleden zijn, dat aan Nederland door den
dood 'ontviel de groote theoloog en staatsman dr.
Abraham Kuyper, wiens invloed in de Geref. kerken
denk aan zijn optreden rond de jaren- der Do
leantie onberekenbaar groot is geweest.
Ds. J. Rook te Epe is benoemd tot leger-predi-
kant met den rang 'van kapitein. Hij heeft deze be
noeming aangenomen en is momenteel te Utrecht ge
plaatst.
Ds. H. Steenhuis te Sneek ontving van zijn
kerkeraad sanctie op zijn besluit zich e.v. opnieuw
beschikbaar te stellen als hij wordt opgeroepen voor
de geestelijke verzorging der militairen.
Ds. M. Feitsma te Beverwijk slaagde aan de
V.U. voor het doctoraal examen theologie.
KORT VERSLAG van de buitengewone vergadering
der Classis Middelburg, op 17 October 1945.
Art. 1. Namens de roepende Kerk van Middelburg
opent Ds. A. H. Oussoren de vergadering. Hij laat
zingen Ps. 100 1, leest Joh. 10 1 10 en gaat voor
in gebed.
Art. 2. De Kerken van Veere en Gapinge zien de
credentiebrieven na. Verschillende Kerken zijn nog
niet aanwezig, waarschijnlijk door onvoldoende com
municatie.
Art. 3. Het Moderamen wordt als volgt samen
gesteld: Dr. N. J. Hommes, praeses, Ds. Th. H. van
'Andel, le scriba, Ds J. Bloemkolk, assessor en Ds. M.
Vreugdenhil, 2e scriba.
Art. 4. Dr. Hommes deelt de redenen voor de
buitengewone vergadering mede: de schorsing van
Ds. J. W. Smitt te Veere.
Art. 5. Eenige notulen worden gelezen door Ds.
Oussoren en Ds. van Andel en na enkele wijzigin
gen goedgekeurd.
Art. 6. Ds. M. J. C. de Kluis van Serooskerke
vraagt advies inzake zijn eventueele benoeming tot
veldprediker. Advies wordt gegeven.
Art. 7. De Commissie inzake „kwestie Veere"
rapporteert omtrent haar arbeid; afgevaardigden van
Veere "stellen een brief ter hant£ waarin Ds. Smitt
meedeelt zich „vrij te maken". Deze brief wordt voor
gelezen.
De classis constateert naar aanleiding van dezen
brief, dat Ds. Smitt zich hangende het onderzoek,
door de classis ingesteld naar de gronden van zijn
schorsing, den band verbroken heeft met de Geref.
Kerken en mitsdien vervallen is vaa, alle rechten en
eere aan het ambt van Dienaar des Woords'in de
Geref. Kerken verbonden.
Art. 8. Rondvraag wordt gehouden. Ds. van An
del zal de classis vertegenwoordigen bij het^afscheid
van Ds. G. Smeenk van Vlissingen.
Art. 9. De volgende classisvergadering zal wor
den gehouden Woensdag 14 November. Moderamen
Ds. de Kluis, praeses, Dr. Hommes, assessor," Ds.
Bloemkolk, le scriba en Ds. van Andel, 2e scriba.
Art. 10. Het kort verslag wordt "gelezen door ,Ds.
Vreugdenhil en vastgesteld.
Art. 11. Ds. Bloemkolk gaat voor in dankzegging
en sluit de vergadering.
Op last der classis,
Ds. M. VREUGDENHIL.
ZONDAG 11 NOVEMBER 1945
CLASSE MIDDELBURG.
Middelburg.
Collecte voor bet Herstelfonds,
Hofpleinkerk 9.30 uur Ds Ch. H. Swen
te Linschoten.
5.30 uur Ds H. J. Winter
te Antwerpen
Woensdag 2.30 en Vrijdag 2 uur Huwelijksbevestiging
Noorderkerk 9.30 uur Ds H. J. Winter
2.30 uur Ds Ch. H. Swen
Woensdag 3 uur Huwelijksbevestiging
Arnemuiclen 10 en 2.30 uur Ds P. Bakker
te Andel
Biggekerke 10 uur
Domburg (R.K. Kerk) 1.30 en 5 uur Ds J. E. Visser
Gapinge 10 en 2.30 uur
Grijpskerke
Koudekerke 10 en 2.30 uur Ds A. C. Heij
Meliskerke 2.30 uur
Oostkapelle 10 en 2.30 uur Ds K. J. Kraan
Dninen 5 uur Geen dienst
St. Laurens
Serooskerke 10 uur Geen dienst
2.30 uur Ds M. W. J. C. de Kluis
Souburg 10.30 en 3 unr Th, II, van Andel
Veere 9.30 en 2.30 uur Ds L. J. Allaart
te Baarn
Voorm. Voorber. H. Av.
Vlissingen (N. Kerk) 9 en 2.30 uur
Vrouwenpolder 11 en 3.45 uur Ds J.- M. Bloemkolk.
Westkapelie 9.30 uur Ds J. E. Visser
2.30 uur Leesdienst
Zoutelandè 10.45 uur
5.30 uur
CLASSE AXEL
Aardenburg .9.30 en 3 uur
Axel 10 en 2.30 uur
Ds J. A. Tiemens
Ds J.'F. Ilulsteijn
te Middelstum.
Hoek '10_en 2.30 uur Ds D. de Vries?
Oostburg "(in de School met den Bijbel) 10 en 2.30 uur
Ds A. A. Oostenbrink
Schoondijke 10.30 en 3 uur Ds D. de Vries?
Zaamslag 10 en 3 uur Ds A. B. W. M. Kok
CLASSE GOES.
Baarland 10.30 en 3. uur
Borssele 10 en 2.30 uur
Goes 9.30 en 5.30 uur
Ds W. J. de Ruijter
Lëesdienct
Ds A. Schouten Jr.
te Den Dolder
Heinkenszand 10 uuiy Leesdienst
2.30 uur Ds J. Booij
Kapelle-Biezelinge 10 en. 2.30 uur Ds A.-/Scheele
Kattendijke 9.30 uur Ds J. Booij
van* Heinkenszand
Kruiningen 10 en 2.30 uur Ds J. Koolstra
Lewedorp 2,30 uur - Leesdienst
Nieuwdorp 10 en-2.30-uur Ds. E. Beukema
Wemeldinge 10 en 2.30 uur Ds M. P. van Dijk
Wolfaart.sdijk 10.30 en 3 uur Ds G. van Heiningen
Yerseke 9.30 en 2 uur Ds A. van- Eguiond
CLASSE THOLEN.
Krabbendijke 9.30 en 2 uur Ds A. Koning
Hulppred. te Goes.
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Ds D. Kuiper
CLASSE ZIERIKZEE.
Colijnsplaat 10 en 6 uur
Geersdijk 10 en 2.30 uur
Haamstede 10 en 3 uur
Kamperland 9.30 en 2.30 uur
Wissenkerke 10 en 2.30 uur
Zierikzee 10 en 3.30 uur
Ds H. Veenstra
- Ds L. Dorst
Ds II. C. Voorneveld
Ds H. Scholing
Leesdienst
Ds J. M. Vlijm
te Ameide.