KERKNIEUWS.
FEUILLETON.
DE BOER VAN
„LEVENSSTRIJ D"
OFFICIEELE BERICHTEN.
voorlichting noodig. Veel onbarmhartigheid te
genover gevallenen is een gevolg van onkunde in
dingen van het psychologische leven. Men ver
geet, dat er een ,,daad" is, die eigenlijk dien
naam niet mag dragen, omdat de mensch, die
haar bedreef, meer tot zijn daad werd „gedre
ven" dan die welbewust koos. Dat de geestelijke
verantwoordelijkheid en dus ook de mate van
straf onder die omstandigheden afneemt, schijnen
velen niet te kunnen begrijpen. En zoo missen zij
het Christelijk oordeel, dat toch zoo broodnoodig
is."
Ik heb zelf meermalen met ernst en klem van
redenen moeten waarschuwen toch zielszieke
gemeenteleden niet als gezonde menschen te be
handelen wat betreft de tuchtoefening. Maar...
zelfs getuigenissen van psychiaters maakten soms
geen indruk. Zulke zielszieken konden toch im
mers zoo verstandig redeneeren
Zeker er wordt overdreven wat 't ontoe
rekenbaar zijn betreft, maar dit neemt niet weg,
dat met het element van ontoerekenbaarheid
moet worden gerekend.
Dr Hutter geeft een frappant voorbeeld hoe
deze beschouwing tot zelfs in de kerkelijke tucht
oefening ingrijpt.
Een kerkeraad plaatste een toevallijder, die
telkens zijn huis en vrouw verliet, onder censuur.
Een psychiater waarschuwde den kerkeraad
en toonde aan, dat hier andere omstandigheden
waren dan bij den gezonde, dat hier met den
ziektetoestand moest gerekend worden. Toen
werd de censuur opgeheven.
We dienen er rekening mede te houden, dat er
velerlei vormen van zielsziekten zijn en dat het
godsdienstig leven dier zieken abnormaal is. De
wijze, waarop het abnormaal is, hangt samen met
den vorm der geestesziekte. De toevallijder heeft
een anderen vorm van godsdienstig leven dan de
lijder aan ziekelijke melancholie.
Tegenover een teringlijderes moet de zielszor-
ger anders staan als tegenover een kankerpatiënt.
De tuberculosepatiënt is vaak optimistisch, ter
wijl andere ziekten een zekere neerslachtigheid
en somberheid wekken.
Vele epileptici zijn overdreven godsdienstig en
in hun godsdienstuitingen onbetrouwbaar, zoodat
een medicus van deze menschen eens zeide „Ze
loopen met onzen Lieven Heer op de lippen,
maar met den satan in het hart".
Vooral de wijze van behandeling van degenen,
die meenen de zonde tegen den Heiligen Geest
bedreven te hebben en denken verloren te gaan,
hangt ten nauwste samen met den zielstoestand
der lijders. We kunnen b.v. te doen hebben met
een ziekelijk melancholicus of met iemand, die
graag beklaagd wil worden en in overgevoelig
heid er genoegen in vindt de klachten te etalee-
ren.
Het is hier vooral duidelijk van hoe groot be
lang de kennis van de menschenziel is om deze
gedachte te beoordeelen en op haar juiste waarde
te schatten.
A. B. W. M. KOK.
TWEETAL TE
Oude Pekela A. Bos te Koogersmilde.
M. Hamming te Siegerswoude.
BEROEPEN TE
Schoonebeek Cand. D. J. P. Meijer
te Badhoevedorp.
AANGENOMEN NAAR
Nieuwerkerk a. d. IJsselCand. G. W. Rijksen,
hulppred. te Lutterade.
BEDANKT VOOR
Harlingen C. P. Boodt te Leerdam.
Tot hulpprediker te Montfoort is benoemd
Cand. H. van Rhijn te Waddinxveen.
De Classis Middelburg heeft préparatoir
geëxamineerd Cand. A. A. Leenhouts en heeft
verklaard, hem met volle vrijmoedigheid toe te
laten, om te staan naar het ambt van Dienaar
des Woords.
Jubileum Ds H. Meulink.
Herdenking in het midden der gemeente.
Enschede, 6 Mei. In een speciaal hiervoor be
legde bijeenkomst vond hedenavond in de Geref.
Kerk aan de Haaksbergerstraat alhier onder zeer
68)
„Zou je denken
„Ik weet het niet. Er is mij nooit iets gevraagd.
Maar dat zegt niets. Want je moeder was geheel
op de hoogte en heeft er mij nooit iets van ge
zegd, zelfs niet met een grapje."
„Moeder was van oordeel, dat .wij beiden het
moesten uitmaken en dat is een heel gezond
standpunt van een moeder. Vermoedelijk zal je
tante, als zij vermoedens had, dat ook hebben
gedacht."
Zij oordeelden, dat hun verloving zoo spoedig
mogelijk publiek moest worden gemaakt. Den
volgenden dag zouden zij naar de pastorie gaan,
nadat Steven den dominé op de hoogte zou heb
ben gesteld.
„Maar vóór een advertentie in de courant
komt, ga ik eerst naar je vader", zei hij vast
beraden.
„Steven
„Ja, kind, dat doe ik. Ik geloof, dat we dat
min of meer verplicht zijn. Zijn toestemming heb
ben we niet noodig, zouden we ook niet krijgen,
maar die ga ik ook niet vragen. Hij moet, meen
ik, onze verloving niet in de courant lezen, zon
der dat hij er van op de hoogte is. Daarom ga
groote belangstelling de herdenking plaats van
het 40-jarig ambtsjubileum van den nestor der
Geref. predikanten van Enschede, Ds. H. Meu
link.
De leiding voor dezen avond was bij den heer
C. Schmal, scriba van den Kerkeraad en voorzit
ter van de herdenkingscommissie, die in korte
trekken den arbeid van Ds Meulink schetste, in
Meliskerke begonnen en voorts in Hendrik-Ido-
Ambacht, Wolvega en Enschede voortgezet.
Spr. vertolkte de blijdschap der gemeente, dat
Ds Meulink na 40 jaren nog actief in haar midden
mag zijn om uit de goudmijn van Gods Woord
de schatten op te delven.
Hierna sprak de heer G. J. Koerselman namens
de gemeente een hartelijk woord, onder aanbie
ding van een enveloppe met inhoud, terwijl aan
Mevr. Meulink bloemen werden aangeboden.
De heer P. Dijkstra sprak daarna namens den
kerkeraad.
Ds J. van Henten voerde het woord als collega
en namens één der hulppredikers. In een geestige
toespraak uitte hij zijn waardeering voor de pret
tige samenwerking. Ook Ds I. de Wolff sprak
als collega en namens den anderen hulpprediker
en uitte zijn blijdschap over het feit, dat hij, nu
hij wegens zijn veldpredikerschap langzamerhand
van de gemeente vervreemdt, vanavond in de
gelegenheid was dit jubileum mede te vieren.
Vervolgens kregen Ds M. Vreugdenhil van
Meliskerke en Ds N. Streefkerk van Wolvega
het woord om de gelukwenschen van de vroegere
gemeenten van Ds Meulink over te brengen. De
gemeente van Hendrik-Ido-Ambacht zond schrif
telijke gelukwenschen.
Namens de classis Almelo sprak Ds W. L.
Milo van Almelo, waarna Ds V. K. Kuyvenho-
ven van Hengelo (O.) namens de genabuurde
kerken van Hengelo (O.), Glanerbrug en Haaks
bergen het woord voerde, terwijl hij ook namens
de kerk van Delden zijn waardeering uitsprak
voor het werk in die gemeente verricht.
De gemeente van Oldenzaal, die onder leiding
van Ds Meulink tot openbaring kwam, bracht
bij monde van Ds Joh. Karsten haar gelukwen
schen over.
Inmiddels was ook de burgemeester van En
schede, de heer J. J. G. E. Rückert ter vergade
ring gekomen.
De burgemeester, het woord verkrijgende,
wees er op, dat het contact tusschen hem en den
jubilaris bijna uitsluitend tot stand kwam als het
ging om de vieringen van het Kon. Huis te orga-
niseeren. Spr. uitte zijn groote waardeering voor
den arbeid van den jubilaris op dit terrein.
Namens de Chr. Oranjevereen. sprak de heer
Brunsveld, die wees op den steun, die deze ver-
eeniging van haar voorzitter nu reeds 13 jaren
genoot. De heer R. Visser bood daarna namens
deze vereeniging een bloemenmand aan.
De heer R. Bruins bood namens de Geref.
Jeugdcentrale een boekwerk aan.
Ds Meulink sprak een woord van diepgevoel-
den dank.
De volgende Generale Synode der Geref.
Kerken.
Naar wij vernemen heeft de Commissie door
den kerkeraad der Geref. Kerk van Breda aan
gewezen om een onderzoek in te stellen naar de
mogelijkheid van het houden van de volgende
Generale Synode, waaromtrent het moderamen
van de Sneeker Synode een verzoek tot de kerk
van Breda gericht had, vorige week een bezoek
aan Sneek gebracht, om naar een en ander eens
nader te informeeren en zich door de kerk van
Sneek, die zoo pas de Synode heeft ontvangen,
te doen voorlichten.
De Commissie heeft nu den kerkeraad gerap
porteerd, dat er geen overwegende bezwaren be
staan om de Synode te ontvangen. De kerkeraad
van Breda heeft daarop besloten aan de afge
vaardigden ter Generale Synode vanwege de
Part. Synode van Noord-Brabant en Limburg
mededeeling te doen, dat de kerk van Breda zich
beschikbaar stelt de volgende Synode te houden.
Gelijk bekend zou deze Synode in 1942 moe
ten plaats vinden. De voortgezette Synode van
Sneek, die in September a.s. bijeenkomt, zal dan
definitief beslissen over het advies van Prof. Dr
G. Ch. Aalders om deze Synode, waar die van
Sneek zoo lang duurt, van 1942 naar 1943 te
verschuiven.
(Geref. Kerkbl. voor N. Brab. en Limb.)
K. B. S.
ik je vader er van op de hoogte stellen."
„Je zult niet - ontvangen worden."
„Ontvangen wel. Maar het zou kunnen zijn,
dat mijn vertrek niet vriendelijk zal wezen. Dat
heb ik er voor over."
„Als vader naar mij vraagt", aarzelde Jane,
„je kunt nooit weten
„Dan zal ik je vader op de hoogte brengen en
hem je beweegredenen vertellen. Als ik mag uit
spreken. Dat geloof ik niet."
„Ik eigenlijk ook niet", zei Jane smartvol. „Ik
zou graag willen, dat het weer in orde kwam. Ik
ben nu toch niet meer thuis en kom ook niet
meer, als je er werkelijk op staat, over eenige
maanden te trouwen."
„Waarom niet, meisje Waarop zouden wij
wachten We hebben elkaar nu en voor de zaak
is het veel beter, wanneer ik mijn eigen woning
betrek. Je vindt het immers goed
„Dat weet je wel. Ik heb het je al gezegd. O,
Steven, ik kan het me niet indenken."
„Ik ook niet", lachte hij vroolijk. „Maar het is
nu eenmaal zoo. Kijk, wie staat daar bij het hek?
Je tante. Natuurlijk naar jou uitkijken."
Inderdaad was de boerin van „Sursum Corda"
ongerust geworden. Jane was meer dan een uur
over den vastgestelden tijd en dat was haar ge
woonte niet. Maar toen zij bespeurde met haar
scherpe oogen, wie er naast haar nichtje reed,
gleed een schelmschen glimlach over haar lief,
tevreden gezicht.
„Tusschen die twee is het in orde", mompelde
zij. „God zegene ze. Jane kan geen beteren man
krijgen."
„Niet gaan mopperen, tante Marie riep Ste-
Attentie.
Tot heden kwamen nog zeer weinig rapporten,
boeken, enz. voor de Particuliere Synode van 5
Juni a.s.» om 9 uur te Goes D.V. samenkomend,
in ons bezit.
Waar op de Part. Synode in 1939 geklaagd
werd over het te laat ontvangen der stukken
door de leden der Synode, hebben we besloten,
op 16 Mei a.s. de ingekomen stukken naar den
drukker te zenden
Dringend verzoeken we dus nogmaals alle
rapporteurs, quaestores, scribae van kerken en
classes, enz. de bescheiden uiterlijk 15 Mei a.s.
ons toe te zenden, opdat hun zakèn behandeld
en de namen der afgevaardigden opgenomen kun
nen worden.
Tevens verzoeken we dringend, het agendum
der Provinciale Predikantenconferentie, die D.V.
4 Juni a.s. te Goes gehouden wordt, eveneens
vóór 15 Mei a.s. in te zenden, vergezeld van de
stellingen of een resumé der referaten.
Ds W. H. v. d. VEGT, Praeses.
H. C. VAN DONK, Scriba.
Goes, 9 Mei 1940.
VERGADERING Classis Middelburg op
7 Mei 1940 in de Hofpleinkerk.
1. Roepende Kerk: Vrouwenpolder. Ds de
Vries opent, laat zingen Ps. 89: 15, leest Hand.
1 15einde.
2. Credentiebrieven worden nagezien door
St. Laurens en in orde bevonden.
3. Moderamen neemt zitting. Ds Scholing,
Praeses Ds Koning, le Scriba Dr Hommes.
2e Scriba Ds Kraan, Assessor.
4. Praeses roept het welkom toe aan Ds de
Kluis van Serooskerke (voor het eerst ter Clas
sis) en eveneens aan Cand. A. A. Leenhouts, die
praeparatoir examen zal doen.
5. Het examen neemt een aanvang met Preek-
voorstel over Hand. 2 32, 33. Het wordt voort
gezet. Ds Koning examineert O.T. Maleachi 1.
Ds Smeenk examineert N.T. Joh. 3.
Ds Heij examineert Dogmatiek.
Het examen heeft een gunstig gevolg. Cand.
Leenhouts wordt met alle stemmen toegelaten
om te staan tot het ambt van Dienaar des
Woords in de Geref. Kerken. De Praeses spreekt
hem toe en wenscht hem namens de Classis ge
luk met den goeden uitslag. Na verklaring van
motieven en instemming met de belijdenisge
schriften door onderteekening, ontvangt Cand.
Leenhouts getuigenis van toelating om te staan
naar het ambt van Dienaar des Woords. Nadat
hem toegezongen is Ps. 1343, verlaat Cand.
Leenhouts de vergadering.
6. Br. Pouwer ontvangt het woord naar aan
leiding van Art. 13 K.O.
De Praeses dankt hem voor al den trouwen
arbeid verricht.
Er wordt nog een schrijven behandeld van
den Kerkeraad van Middelburg. Zal worden be
antwoord. Eveneens van de Uitgevers Littooij
Olthoff. Ook dit zal worden beantwoord.
Daarna wordt gepauzeerd.
7. De Praeses heropent de vergadering met
het zingen van Ps. 116: 10.
8. De notulen der vorige vergadering wor
den gelezen en goedgekeurd.
9. Ingekomen Stukken
a. Schrijven van den Kerkeraad van Middel
burg aangaande het vaststellen der collectelijst.
Zal worden beantwoord.
b. Schrijven van den Heer F. met verzoek
om een testimonium. Wordt ingewilligd.
c. Schrijven van de firma v. d. P. te S. Zal
worden beantwoord.
10. Instructies. Kerk van Domburg vraagt
voor 16 Juni, 8 en 15 Sept. een liefdebeurt.
Westkapelle vraagt dit voor 26 Mei, 1 Sept. en
8 Sept. Dit wordt toegestaan.
11. Rapport over de percentagecijfers. Dit
wordt uitgebracht door Ds Vreugdenhil. De con
clusies van het rapport worden aanvaard. De
nieuwe percentagecijfers zullen gelden met in
gang van 1 Juli. De nieuwe percentagecijfers lui
den Arnemuiden 4J4 Domburg \]/2, Gapinge
1%, Grijpskerke 5, Koudekerke 6J4 St. Laurens
3M, Meliskerke 524 Middelburg 27, Oostkapelle
4J4 Serooskerke 8J4 Souburg 9%, Veere 3%,
Vlissingen 13, Vrouwenpolder 3J4 Westkapelle
1J4
12. Rapport over grensregeling Westkapelle
en Meliskerke.
13. Ds de Graaf rapporteert over de verte
genwoordiging bij de intrede van Ds de Kluis.
ven al van verre. „Jane is volmaakt onschuldig.
Ik alleen ben de schuldige. Ik breng haar nu nog
terug, maar over eenige maanden kom ik Jane
voor goed halen."
„Ik dacht het wel. Had het al veel eerder ver
wacht, kinderen. Gelukgewenscht, hoor. En
Gods zegen.
„Had U het al begrepen vroeg Steven. „Hoe
is het mogelijk."
„Dan had je het hier anders aan moeten leg
gen, jonge man. Maar dat kunnen verliefde jon
gelui nu eenmaal niet. Die verraden zich onmid
dellijk."
„U weet er van mee te praten, geloof ik", zei
Steven overmoedig.
„Vast wel. Want ik ben ook jong geweest.
Kom gauw mee naar binnen. De mannen zijn
thuis. Die moeten het ook weten."
Het werd een gezellig samenzijn op „Sursum
Corda", waar de bewoners iets later naar bed
gingen dan met de zomerwerkzaamheden over
eenstemde.
Toen het uur van scheiden eindelijk geslagen
had Steven had het samenzijn nog wel willen
rekken, maar Arie Goedegebuure maakte er een
eind aan met de opmerking, dat het nu welletjes
was en dat er „morgen weer een dag kwam",
waarop tante Marie repliceerde, dat Steven niet
eiken dag moest komen aanloopen, 't was nu al
mooi genoeg geweest voorloopig, ze plaagden el
kaar wat over en weer bracht Jane Steven
naar het hek, waar zij afscheid namen.
„Ik ga morgenavond naar je vader", zei Steven.
Jane schrok er toch nog van.
„Zou je dat wel doen vroeg zij, met benepen
14. Ds de Kluis dankt voor de welkomst
woorden en tevens voor de vertegenwoordiging
der Classis bij zijn intrede.
15. Ds Heij rapporteert nog over onze Zen
ding en zegt, dat het nog niet mogelijk is over
te gaan tot het beroepen van een 2den missio-
nairen predikant.
16. Rondvraag Art. 41 K.O.
De kerk van Oostkapelle vraagt vertegen
woordiging bij de Doleantieherdenking op 7 Juni.
De Praeses zal de Classis vertegenwoordigen.
De kerk van Vlissingen vraagt om gunstig ad
vies voor aanvragen van 100.voor de Evan
gelisatie-arbeid bij de Part. Synode. Wordt ge
geven.
17. Verkiezing afgevaardigden naar de Part.
Synode. Afgevaardigd worden als Primi de Di.
Ds A. C. Heij, Koudekerke en Ds M. Vreugden
hil, Meliskerke en de ouderlingen J. Olthoff,
Middelburg en K. Polderman, Biggekerke en als
Secundi worden aangewezen de Di. Ds A. Ko
ning, St. Laurens en Ds G. Smeenk, Vlissingen
en de Ouderlingen A. Geschiere, Grijpskerke en
P. Meyers, Serooskerke.
18. Aanwijzing roepende kerk. Wordt aan
gewezen Arnemuiden voor 11 September.
19. Persoonlijke rondvraag wordt gehouden.
KORT VERSLAG van de vergadering der
Classis Axel der Geref. Kerk op Dins
dag 7 Mei te Terneuzen.
1. De Praeses der roepende kerk, Ds Tie-
mens opent de vergadering. Hij laat zingen Ps.
68 9, leest voor Hand. 11226 en gaat voor
in gebed.
Hij roept een woord van welkom' toe aan Ds
Post, die voor 't eerst na zijn ongesteldheid weer
ter vergadering aanwezig is en spreekt de wensch
uit, dat Ds de Vries, die de vergadering nu niet
kan bijwonen, spoedig moge herstellen.
2. De credentiebrieven worden nagezien. Aan
een diaken wordt keurstem verleend.
3. De vergadering wordt geconstitueerd.
Praeses Ds Kok Scriba Ds Pijlman As
sessor Ds Potma.
4. De notulen worden gelezen en vastgesteld.
5. Ingekomen Stukken. Naar aanleiding van
een ingekomen schrijven wordt Ds Pijlman be
noemd tot deputaat voor Hongaarsche studenten.
Mededeeling van twee brs uit de kerk van N.
betreffende het nazien van stukken, welke in
orde werden bevonden.
Een mededeeling van „Comité Overvloed van
werk enz." met overzicht opbrengst bijdragen en
collecten uit de kerken der Classis Axel.
Schrijven inzake de geestelijke verzorging van
zeevarenden met verzoek om aanwijzing van een
deputaat. Wordt aan de kerken overgelaten.
Schrijven van zr d. J. te N. Zal worden beant
woordt door den Scriba.
Schrijven van de kerk van S. inzake de grens
kwestie tusschen O. en S„ naar aanleiding van
het bezwaarschrift van br. D. Hierover wordt
uitspraak gedaan.
Schrijven van br. M. te N. Wordt behandeld
bij rondvraag Art. 41.
6. Rondvraag Art. 41.
De instructie van de kerk van S. wordt be
handeld.
De kerk van N. vraagt en verkrijgt advies in
zake een tuchtgeval.
7. Institueering Breskens. Opnieuw komt aan
de orde het verzoek van een aantal broeders en
zusters uit Br., om aldaar de ambten in te stel
len. Dit verzoek wordt met algemeene stemmen
toegestaan. Het blijkt, dat de brs accoord gaan
met de uitspraak der Classis, dat ze voorloopig
niet in staat is financieelen steun te verleenen.
8. Rapporten. Br. Michielsen rapporteert in
zake Classicale collecten.
Ds Tiemens brengt verslag uit als quaestor en
als Zendingsdeputaat.
9. Benoeming deputaten. Afgevaardigd wor
den naar de Particuliere Synode als prima de
predikanten Kok, Zaamslag en v. Houte, Ter-
neuzen, en de ouderlingen Koster, Zaamslag en
Catsman, Aardenburg als secundide predikan
ten Tiemens, Aardenburg en Potma, Oostburg en
de ouderlingenLensen, Hoek en de Putter, Ter-
neuzen.
Tot deputaat voor de Prov. Kas voor Hulpbeh.
Idioten wordt benoemd F. de Koeyer, sec. J.
Roose.
10. Roepende kerk voor dc volgende verga
dering is de kerk van Axel. Deze vergadering zal
D.V. gehouden worden op 16 Juli te Schoondijke.
ModeramenDs Tiemens, Praeses Ds Kok,
Scriba Ds Pijlman, Assessor.
11De korte notulen worden vastgesteld.
stem.
„Ik geloof, dat het mijn plicht is."
Hij somde zijn argumenten van dien middag
op, toen hij hetzelfde had opgemerkt.
„Laat ik dat nu maar doen. Je vader dient het
te weten voor hij het in de courant leest. Heusch,
maak je niet ongerust. Mij zal geen kwaad over
komen."
Eindelijk dan stemde Jane toe. Zijn beweeg
reden, die te eerbiedigen waren, kon zij wel dee-
len, maar de vrees, dat hij onhartelijk ontvangen
worden zou, misschien wel van het erf verjaagd
een houding, dien zij haar vader wilde be
sparen had haar weerhouden.
Toen namen zij afscheid van elkaar. Jane
oogde hem na, hoewel de duisternis belette, hem
nog lang te zien.
Met een hart, dat klopte van geluk, keerde zij
naar de boerderij terug. De schaduwen waren
even verdwenen God had het welgemaaktHij
had haar toebeschikt een man, dien zij liefhad
en die den Heere vreesde. Kon zij grooter geluk
deelachtig worden
HOOFDSTUK XX.
Steven en de boer*
Steven Laarman liet er geen gras over groeien.
Dat zou lijnrecht tegen zijn karakter hebben in-
gedruischt.
Hij liep den volgenden avond in de pastorie
aan, waar de leuke, vroolijke Willy hem de deur
opendeed.
Steven was een vertrouwde vriend geworden
