KERKNIEUWS* OFFICIEELE BERICHTEN. PREDIKBEURTEN* buitengewoon oordeel Gods, waaraan de men- schen geen weerstand konden bieden. In 1567 kwam Alva naar de Nederlanden. Marnix werd „voor eeuwig" uit den lande ver bannen. Zijn goederen werden verbeurd ver klaard. Als balling moest hij in den vreemde rondzwerven. Gedurende deze ballingschap, die duurde van 1567-1572, bewoog Marnix zich in hoofdzaak op kerkelijk en theologisch gebied. Straks kom ik op dit tijdperk terug. Alleen noemen we uit dezen tijd het „Wilhel mus". Hij vernam op het einde van 1568, hoe Wil- lems tocht naar het Zuiden mislukt was. In het Wilhelmus maande hij de arme schapen, die zijn in grooten nood, tot onderwerping aan Gods wijzen wil en tot vertrouwen op redding, wan neer Zijn tijd gekomen is. Dit prachtige lied, in den nood geboren, bevat een profetie voor de toekomstde eenheid van Oranje en Nederland. Het is lijdenslied en over- winningshymne. Als we slechts dit ééne lied aan Marnix dank ten, dan zou hij daardoor reeds zich een blijven- den naam onder ons hebben verworven. Meermalen heeft men aan Marnix het auteur schap van dit lied zoeken te betwisten, maar verreweg de meeste geleerden houden hem voor den dichter. Na den tijd van ballingschap volgde een hoofd zakelijk staatkundige loopbaan. Hij stond aan de zijde van Oranje en werd tot velerlei gewichti- gen arbeid geroepen. Een moeilijke tijd was 't voor hem, toen hij in 1573 hem was het bevel opgedragen over Rotterdam, Schiedam en Delft door zijn sol daten in den steek werd gelaten en in handen der Spanjaarden viel. Eerst werd hij te Den Haag gevangen gezet en later naar een kasteel bij Utrecht overgebracht. In den kerker had hij met somberheid en moe deloosheid te kampen, zoodat hij bij den prins aandrong om maar vrede met Spanje te sluiten, aangezien in deze wereld voor de religie naar Gods Woord toch geen plaats der rust was. Laat ons sprak hij de goederen dezer we reld achterlaten en een nieuw vaderland zoeken! Gelukkig bezweek de Prins voor dezen ster ken aandrang niet en antwoordde hij, dat een dergelijke handelwijze tot verderf van het vader land zou zijn. Marnix verwachtte in de gevangenis niet an ders dan het doodvonnis. Eiken avond beval hij Gode zijn ziel en troostte hij zich met zijn He- breeuwsch Psalmboekje. Na een gevangenschap van ruim tien maanden werd hij echter in vrij heid gesteld, omdat de Prins hem tegen den Spaanschen gevangene Bossu inruilde. Van veel belangrijke opdrachten heeft Marnix zich' op de meest nauwgezette wijze gekweten. Ik noem alleen zijn werkzaam aandeel in de Pacificatie van Gent en zijn deelname aan de Unie van Brussel. In 1583 trok hij zich teleurgesteld op zijn kas teel te Souburg terug, waar hij als landedelman leefde en den Bijbel begon te vertalen. Maar nog eenmaal riep Oranje hem tot staat kundigen arbeid en liet hij zich na veel tegen werpingen overhalen om zijn boezemvriend te dienen. Parma had sinds lang het oog gericht op Ant werpen, den sleutel van Zuid-Nederland en spande alle krachten in om de stad in te nemen. Juist in dezen tijd werd Marnix benoemd tot „eerste Burgemeester van Antwerpen". Dit bur gemeesterschap is voor hem een bron van ellende geworden. Na een beleg van dertien maanden moest hij de stad aan den vijand overgeven. Toen brak de onbillijke kritiek los, die inzonderheid den eersten burgemeester gold. Niet alleen zijn bekwaamheid, maar ook zijn goede trouw werd in twijfel getrokken. Hij zou de stad aan den vijand verraden hebben Diep gekrenkt trok Marnix zich op zijn land goed te Souburg terug en leefde sedert stil en eenzaam in afzondering. Tevergeefs drong hij bij de regeering aan op een gerechtelijk onderzoek. „Dit is" schrijft hij aan een vriend „dan hëïHoon voor al het doorgestane leed, voor al <ï|ÉÉröuwe diensten, aan mijn medeburgers be wezen, die mij, naast God, geheel hun leven en welzijn te danken hebben Daarop laat hij het merkwaardig woord vol gen „Maar vorstelijk is 't, bij weldoen gelaakt te worden". De latere geschiedschrijvers hebben al den laster kunnen weerleggen en helder Marnix' trouw en onomkoopbaarheid aan het licht gesteld. Na den val van Antwerpen telde hij als poli tiek persoon nauwelijks meer mee. Wel voerde hij een drukke correspondentie met vele beroem de mannen, zoodat hij toch niet alle contact met de buitenwereld verbroken had, maar voor 't grootste gedeelte ging de leiding der staatszaken buiten hem om. Van een reis, die hij op verzoek van Prins Maurits naar het prinsdom Oranje ondernomen had, keerde hij ziek terug. Hij stierf den vijftienden December 1598 te Leidèn en werd in het koor van de Pieterskerk begraven. In Souburg werd tot zijn nagedachtenis een monument opgericht. Marnix' beteekenis voor de kerk en de theo logie is zeer groot geweest. Hij had groote liefde voor de kerk des Heeren en was in het kerkrecht zeer bedreven. Door de bloedplakkaten en vooral door de fel oplaaiende vervolging na Alva's komst waren de belijders der Gereformeerde waarheid naar allerlei vreemde landen uiteenge dreven. Marnix heeft met andere vooraanstaande mannen in die bange jaren al 't mogelijke gedaan om te voorkomen, dat de uit elkaar geslagen Ge reformeerden geheel van elkaar zouden ver vreemden. Hij heeft mede het Convent van We zel (1568) helpen voorbereiden en aan zijn in vloed niet het minst was 't te danken, dat in 1571 te Emden de eerste Generale Synode bijeenkwam. Marnix heeft ook door geschriften zich een haam verworven. Zijn minder bekende werken gaan we stilzwij gend voorbij, om op drie geschriften te wijzen. Tegen het einde van zijn leven viel hem de eer te beurt tot officieel vertaler van den Bijbel te worden benoemd. De bestaande vertalingen waren zóó gebrekkig, dat reeds lang de behoefte aan een nieuwe overzetting werd gevoeld. Marnix nu was behalve kerkhistoricus ook een grondig kenner van het Hebreeuwsch. In 1586 droeg de Synode van Den Haag het geheele werk der bijbelvertaling aan Marnix van St. Aldegonde op. Toén bedankte hij, maar het verzoek van een latere Synode aanvaardde hij. In 1595 vestigde hij zich te Leiden, om daar de vertaling tot stand te brengen. Maar nauwe lijks had hij het boek Genesis in vertaling gereed of God nam hem weg door den dood (1598). Van zijn aanteekeningen hebben de Kanttee-- kenaren van onze latere Statenvertaling een ruim gebruik gemaakt. In de tweede plaats Marnix heeft minstens tien jaar gewerkt aan de Berijming der Psalmen. Indien iemand dan was hij wel de man voor een Psalmberijming. Hij kende door en door de taal van het Oude Testament en was door zijn teer en innig geloofsleven in staat zich in de zielestemming der psalmdichters in te leven. Zijn berijming staat dan ook op hoog peil, is eenvoudig en zuiver en doet nergens de woorden geweld aan. Het is ik wees er in het begin reeds op een bittere teleurstelling voor Marnix geweest dat zijn berijming niet tot kerkelijk ge bruik is verheven, hoewel de bestaande (van Datheen) bij de zijne ver ten achter stond. Ten slotte noemen we het boek dat de groot ste bekendheid heeft verworven zijn „Biëncorf der H. Roomsche Kercke", een scherpe satyre op de gebreken van de Roomsche kerk. Marnix leeft bij het volk voort als de dichter van het Wilhelmus en de schrijver van de Biën corf. De Roomsche kerk leest haar leer van overal samenze is „van velerley en menigerhande bloemkens bij een geraept" (vandaar Bijenkorf). Vanwege dit boek is aan Marnix in de wereld literatuur een plaats naast de beroemdste saty- rici van zijn tijd gegeven. Prof. J. Wille roemt in zijn lezing over Mar nix' Bijenkorf de compositie, de stijl en de taal. Hij eindigt zijn jubelzang op deze satyre met de woorden „Maar onverminderd blijve de eerbied en ruimer worde de belangstelling voor het schoone werk, gewrocht voor Nederlands taal en letteren, door den man, die, een exempel, van jongsaf, onderworpen aan het Woord, vaststaand in het geloof, alle gaven stelde in den dienst van zijn Volk en zijn God". A. B. W. M. KOK, AANGENOMEN NAAR de Hey-Tuindorp (Rotterdam): Cand. R. de Vries te Grootegast. Wijlen Mej. H. Houtman van Hilversum, tijdelijk woonachtig te Driebergen, waar zij 16 Februari is overleden, heeft aan de Vrije Univer siteit te Amsterdam en aan de Zending der Gerei. Kerken in Nederland elk 20.000.vrij van successie, gelegateerd. Bond van Geref. Mannenvereenigingen. De jaarlijksche Bondsdag van den Bond van Geref. Mannenvereenigingen in Nederland zal, naar wij vernemen, 3 Juli a.s. te Amsterdam in Krasnapolsky onder presidium van Ds. M. B. van 't Veer van Groningen worden gehouden. In de middagvergadering zal Ds. C. Veenhof, Geref. predikant te Haarlem een referaat houden en Ds. Y. van der Zee, idem te Amsterdam-W. de opwekkende rede. In de morgenvergadering komt aan de orde de verkiezing van 5 leden van het Bondsbestuur wegens periodieke aftreding van de heeren E. Brouwer te Heerenveen, M. Noorlag te Emmen, J. de Bruyn te Tilburg, J. Schuytman te Halste ren en M. v. d. Ven te Rotterdam, waarvan de eerste twee niet herkiesbaar zijn en de anderen wel. Middelburg, De Commissie van Beheer houdt zitting voor het in ontvangst nemen van vrijwil lige bijdragen Woensdag 3 April, 's avonds 7.30 uur, Noorderkerk. Het Bestuur. Coetus Predikanten Classis Middelburg Maan dag 1 April, 's morgens 10 uur. L. S. Ingevolge Art. 8a van de „Huishoudelijke Re geling" brengt de roepende kerk van Aardenburg ter Uwer kennisse, dat de Classicale vergadering D.V. zal gehouden worden in de Geref. Kerk tc Terneuzen op Dinsdag 7 Mei a.s., aanvangende om 9.30 uur. Punten voor het agendum worden bij den eerst-ondergeteekende ingewacht vóór 16 April e.k. Met heilbede en broedergroet, Namens den Raad dier kerk, JOH. A. TIEMENS, Praeses. I. VAN WIJK, Scriba. Aardenburg, 24 Maart 1940. AGENDUM van de vergadering van de Classis Goes van de Gereformeerde Kerken, te houden op Donderdag 11 April 1940, in het lokaal achter de Ge reformeerde Kerk te Goes. Aanvang 9.30 uur. 1. Opening door de roepende kerk. 2. Onderzoek der credentiebrieven en instruc- ties. 3. Institueering van het moderamen. Praeses: Ds. G. Leene Assessor Ds. A. Scheele Scriba: Ds. G. van Heiningen 2e Scriba Ds. W. H. van der Vegt. 3a. Praeparatoir-examen van Cand. L. van der Linde te Wemeldinge. Preek over Filippenzen 3 verzen 10 en 11. Exegese O.T. Joel 2 door Ds. Booij. Exegese N.T. Galaten 2 door Ds. Koolstra. Dogmatiek door Ds. Beukema. 4. Vaststelling van de notulen der vorige ver gadering. 5. Lezing van gehouden correspondentie. 6. Ingekomen stukken en instructies. 7. Rapporten. 8. Benoeming van Deputaten. 9. Regeling der vacaturebeurten. 10. Storting der gelden. 11. Onderzoek naar Art. 41 D.K.O. 12. Aanwijzing van de roepende kerk en mo deramen voor de e.v. vergadering. 13. Rondvraag. 14. Vaststelling der korte notulen. 15. Sluiting. Namens den Raad der roepende kerk van Kapelle-Biezelinge, A. SCHEELE, Praeses. F. P. DE GRAAF, Scriba. Te storten collecten en bijdragen 1. Huipbeh. Kerken in de Classis 2. Huipbeh. Kerken in de Prov., y2 coll. 3. Huipbeh. Studenten, y2 coll. 4. Theol. Facult. V.U. 5. Evangelisatie in Bel- gie en Y2 jaarl. bijdrage voor Wemeldinge. KORT VERSLAG van de vergadering van den kerkeraad te Serooskerke (W.), gehouden 21 Maart 1940. Opening door gebed en het lezen van Matth. 2750—56. Notulen. Ingekomen StukkenUitgave „Onze Dagor der". Belijdenisuitgaven. „Willem de Zwijger fonds." Steunaanvraag Geref. Kerk te Londen en Schagen. Rapporten door ouderlingen over bezoeken. Kerkelijke stand. GedooptJoost Janse Jz. en Leendert Boone Jz. Overleden Wed. B. Wattel- van Keulen. Vertrokken naar Bandoeng: Suzanna C. den Hollander. Ingekomen uit DelftAnna Maria Versluijs-Wondergem en 1 kind. Diaconale zaken worden besproken. Nu vraagt het opknappen der pastorie door de militairen nog een breede bespreking. In verband met de Openb. belijdenis zal het huisbezoek beginnen en zal met de bel. catechisanten apart worden ge sproken. Rondvraag. Sluiting. VERANTWOORDING van LIEFDEGAVEN. HULP AAN FINLAND. In de week van 2128 Maart staat de hulp in het teeken van offervaardigheid der jeugd Op 21 Maart kwam een gift binnen van N.N. van 2.50. Met deze gift als gangmaker begon hetEerst de catechisanten in Oostkapelleniet minder hadden ze bij elkander gebracht dan 8.39J4. Toen kwam als even treffende blijk van liefde voor het verdrukte en beroofde volk de J.V. op G.G. „Sola Fide" te Middelburg met 3.50 als opbrengst van een gehouden Paaschcollecte. Op dienzelfden dag kwam uit Brouwershaven door middel van Ds Meester bij me binnen 3.60, ook al weer van de jeugd de J.V. aldaar. En zelfs knapen hebben naar hun spaarpotten gegrepen en hun zakcentjes ge offerd, getuige een bedrag van f 5.dat ik ontving van de Knapenvereeniging „Obadja" te Westkapelle. Wat een prachtig voorbeeld van offerende liefde ge ven deze jonge menschenAllen hartelijk dank. Was de gift van 2.50 op 21 Maart de inzet, als hekkensluiter kwam op 25 Maart binnen 10. Aldus is totaal deze week binnengekomen: 32.99J4 Vorige verantwoording 1647.04 Totaal 1680.03 A. H. OUSSOREN. -Middelburg, Hofplein 11. Giro 88855. Middelburg. Gevonden in de Diaconale collecte een gift van twee gulden voor „Avondmaal en Bid dag", waarvoor hartelijk dank. Tevens troffen wij in deze collecte aan een enveloppe, waarop vermeld „bijDraagen", bevattende een bankbiljet van tien gul den. Gever of geefster wordt vriendelijk verzocht door een briefje in de collecte of aan den kassier kenbaar te maken voor welk doel deze bijdrage bestemd is. F. DAMEN, Kassier Diaconie. Veersche Singel 278. Gironummer 329748. Middelburg. Getelde collecten Collecte Middelb. Geref. Jeugdcentrale 127.56 Collecte Geestelijke bearbeiding militairen 105.63 Collecte Rudolfstichting 97.57 Collecte Evangelisatie en Hulpbehoevende Kerken in de Provincie 144.19 Collecte Biddag 164.19 Collecte Aflossing 131.89 Collecte Goede Vrijdag 34.33 Kerkbussen 63.58 Huwelijkscollecte 20 Maart 23.81 Huwelijkscollecte 27 Maart 10.43 De Boekhouder der kerk, A. DE POORTE. VEREENIGINGSLEVEN. Geref. M.V. ,,'t Mosterdzaadje" te Koudékerke, Afd. A. vergadert 's Maandagsavonds half 8 in 't V'ereenigingsgebouw Inl. N.T. Schets 65. „Jezus' jeugd", B. en B. 5 Maart 1937 door Coba Verhage. Vad. Gesch. Schets 6. „Hervorming der Nederlan den", B. en B. 24 April 1936 door Jo Bakker. Memorisatie M. Schout. VoordrachtJ. Boone. Geref. M.V. ,,'t Mosterdzaadje" te Koudekerke, Afd. B. vergadert Woensdag 3 April in het Vereenigingsgeb. O. Test. Schets 51. B. en B. 19 Juni 1936, T. Looise. Vrij ond. „De stem van het geweten", B. en B. 19 Juni 1936, C. Ruitenbeek. Reciteeren C. Aarnoutse Jd. Vrije bijdrage M. de Vos. De Geref. M.V. „Wees een Zegen" te St. Laurens vergadert D.V. op 4 April om 8.30 uur. O. T. Schets 39. „Absalom", Tan Dingemanse. V. G. Schets 23. „Revolutie in ons land", Bets San- derse. Bijdrage J. v. d. Hofstede. Geref. Meisjesvergadering NuniaMiddelburg. Afdeeling 1. B. G. „Het Gebed", Lukas 18: 114, Suur Leinse. Afdeeling III van 7.308.30 uur. Bijbelgesch. „Over den Sabbath", Matth. 12 114, Mark. 2 23—28 3 1—6 Lukas 6:1—11 door Krina de Boeft. Kerkgesch. „Strijd en overwinning", Adri de Jong. Geref. Meisjesvereeniging „Meisjesroeping", M'burg. Geen vergadering wegens filmavond. Geref. Meisjesvereeniging „Meisjesplicht"M'burg. Bijbelbespr. 1 Cor. 8 9 door Matty v. d. Ouden. A. R. „Vrouwenkiesrecht" door Rie Labruyère. Geref. Meisjesver. MeisjesvreugdMiddelburg. N.T. „Christus' toekomst en het laatste oordeel" (19e jaarg. no. 35) door Tannie de Rijke. Kerkgesch. „De eerste eeuwen" (19e jaarg. no. 5) door Auke Schout. Bijdrage Cokkie Brand. KRING WALCHEREN-NOORD. Jaarvergadering D.V. op Donderdag 4 April des avonds half acht in de Geref. Kerk te Oostkapelle. Inl. N.T. „Het Koninkrijk der Hemelen", 12 Nov. 1937 door „Sursum Corda". Jaarverslagen. Bijdragen door de andere Vereenigingen. De J.V. op G. G. „Spr. 833a" te St. Laurens vergadert op Zondag 31 Maart om 7 uur. G. G. 20. „Het doel van het Ieeren door gelijkenis sen", vr. L. Davidse. K. G. 7. „Monniken-orden en Godgeleerde weten schap in de middeleeuwen", vr. W. v. Dort. J.V. „Dr. Lützen Wagenaar", Middelburg. Zondag 31 Maart. Spreker Ds. A. H. Oussoren. Onderwerp „Onster felijkheid". Gereformeerde Knapenvergadering SamuëlM'burg. Afdeeling 111. Vergadert elke Donderdagavond van 7—8 uur in de consistorie Noorderkerk. Vrij onderwerp „Jona" door vr. B. Davidse. Daarna vrije werkzaamheden. ZONDAG 31 MAART 1940. CLASSE MIDDELBURG MIDDELBURG. Collecte Theol. Fac. V.U. Hofpleinkerk 9.30 uur Ds A. H. Oussoren 2 uur Ds. A. H. Oussoren 6 uur Dr. N. J. Hommes Noorderkerk 9.30 uur Dr. N. J. Hommes 6 uur Ds. A. H. Oussoren Arnemuiden 9.30 uur Ds. E. Beukema te Nieuwdorp. 2 uur Ds. H. Scholing Domburg 9.30 uur Leesdienst 2 uur Ds. J. E. Visser Gapinge 9.30 uur Leesdienst 7 uur Ds. W. de Graaff Grijpskerke 9.30 en 2 uur Ds. K. J. Kraan Koudekerke 9.30 en 2 uur Ds. A. C. Heij St. Laurens 9.30 en 2 uur Ds. A. Koning Meliskerke 9.30 en 2 uur Ds. M. Vreugdenhil Oostkapelle 9.30 en 2 uur Ds. A. B. C. Hofland Serooskerke 9.30 en 2 uur Ds. W. de Graaff Souburg 9.30 en 2 uur Ds. Th. H. v. Andel Veere 9.30 en 2 uur Ds. J. W. Smitf Vlissingen 9.30 en 5.30 uur Ds. G. Smeenk Collecte Emer. Fonds. Vrouwepolder 9.30 en 2 uur Ds. J. J. de Vries Westkapelle 9.30 uur Ds. J. E. Visser 2 uur Leesdienst CLASSE AXEL. Aardenburg 9.30 en 3 uur Ds. Joh. A. Tiemens Axel 9.30 en 2 uur Ds. J. S. Post Breskens 9.30 uur Geen dienst 6.30 uur Cand. W. J. de Ruiter Hoek 9.30 en 2.30 uur Ds. F. Pijlman Oostburg 9.30 en 2 uur Ds. Th. P. Potma Schoondijke 9.30 en 2 uur Cand. W. J. de Ruiter Namiddag Biduur voor het gewas. Terneuzen 9.30 en 2.30 uur Ds. G. W. v. Houte Zaamslag 9.30 en 2.30 uur Ds. A. B. W. M. Kok. CLASSE GOES. Baarland 9.30 en 2 uur Ds. G. Leene Borssele 9.30 en 2 uur Ds. H. Fransen Driewegen 9.30 en 2 uur Leesdienst Goes 9.30 en 5.30 uur Ds. W. H. v. d. Vegt 's-Gravenpolder 9.30 en 2 uur Leesdienst Heinkenszand 9.30 en 2 uur Ds. Joh. Booij Kapelle-Biezelinge 9.30 en 2 uur Ds. A. Scheele Kruiningen 9.30 en 2 uur Ds. J. Koolstra Nieuwdorp 9.30 uur Ds. H. Scholing te Arnemuiden. 2 uur Ds. E. Beukema Wemeldinge 9.30 en 2 uur Ds. M. van Dijk Wolphaartsdijk 9.30 en 2 uur Yerseke 9.30 en 2 uur Ds. A. van Egmond CLASSE THOLEN. Anna Jacobapolder 9.30 en 2 uur Ds. J. Spoelstra Bergen op Zoom 9.30 uur Cand. D. Wijnbeek 5.30 uur Ds. M. Ros Openb. Belijdenis en Voorber. H. Av. Krabbendijke 9 en 2 uur Ds. M. Ros Poortvliet 9.30 en 2 uur Leesdienst Rilland-Bath 9.30 en 2 uur Ds. W. G. F. van Herwijnen Tholen 10 en 6 uur Dr. C. Veltenaar Oud-Vosmeer 9.30 en 2 u. Ds. C. A. Vreugdenhil CLASSE ZIERIKZEE, Brouwershaven 9.30 en 2 uur Ds. J. Meester Bruinisse 9.30 en 2 uur Ds. J. P. Unger Colijnsplaat 9.30 en 5.30 uur Ds. H. Veenstrr Geersdijk 9.30. 2 en 5.30 uur Leesdienst Haamstede 9.30 en 2.30 uur Ds. H. C. Voorneveid Kamperland 9.30 en 2 uur Ds. F. J. v. d. Ende Nieuwerkerk 9.30 en 6 uur Leesdienst 2 uur Ds. H. Venema Oosterland 9.30 uur Ds. H. Venema 2 uur Leesdienst Scharendijke 9.30 en 2 uur Wissekerke 9.30 en 2 uur Ds. A. A. Oostenbrink Zonnemaire 9.30 en 2 uur Leesdienst Zierikzee 10 en 6 uur Cand. Swierts Hulpprediker te Vlissingen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche kerkbode, weekblad gewijd aan de belangen der gereformeerde kerken/ Zeeuwsch kerkblad | 1940 | | pagina 3