OFFICIEELE BERICHTEN.
BOEKAANKONDIGING.
PREDIKBEURTEN*
ADVERTENTIEN.
Deputaten door de Generale Synode van Am
sterdam in 1936 benoemd voor advies inzake de
zekerstelling van bezittingen der gezamenlijke
kerken, verzoeken ons opname van het navol
gende
Bij arrest van den Hoogen Raad van 13 Mei
1938 is uitspraak gedaan in dien zin, dat de
Classis 's-Hertogenbosch van de Gereformeerde
Kerken in Nederland rechtspersoonlijkheid bezit.
In verband met dit arrest achten Deputaten
het gewenscht eenige mededeelingen te doen.
De Synode van Middelburg in 1933 heeft aan
de Kerkenordening toegevoegd artikel LXXXIV,
luidende als volgt
,,De kerken, die in Classes, Particuliere
„Synoden en Generale Synode samenkomen,
„vormen te zamen even zoovele vermogens
rechtelijke eenheden ten aanzien van de
„stoffelijke aangelegenheden, die haar onder
scheidenlijk in Classicaal, Particulier Syno
daal en Generaal-Synodaal verband ge-
„meen zijn. Deze eenheden worden in en
„buiten rechte vertegenwoordigd zoowel
„door de respectieve Classicale, Particuliere
„Synodale en Generaal-Synodale vergade
ringen, als door deputaten, die door deze
„vergaderingen worden benoemd, geïnstru
eerd en ontslagen en in al hun handelingen
„door hun instructie zijn gebonden".
Ondergeteekenden werden door de Synode tot
Deputaten aangewezen inzake de zekerstellingen
van bezittingen der gezamenlijke kerken.
Het is niet te verwonderen, dat bij Deputaten
verschillende vragen inkwamen, wat men te doen
had ten aanzien van de overschrijving van on
roerende goederen.
Ondergeteekenden hebben toen bezwaar ge
maakt om te adviseeren tot overschrijving over
te gaan.
Weliswaar was ter vergadering van de Synode
in Middelburg medegedeeld, dat de toenmalige
Minister van Justitie geen bezwaar had tegen de
opname van dit artikel en dat de Minister van
Financiën had toegezegd, dat overschrijving van
de onroerende goederen in verband met de in
voering van artikel LXXXIV zonder kosten zou
kunnen geschieden, doch geenszins stond hier
door vast, dat ook de rechtspraak in Nederland
de meerdere vergaderingen als rechtpersonen zou
erkennen.
Teneinde zooveel mogelijk rechtszekerheid te
verkrijgen hebben Deputaten het van belang ge
oordeeld een uitspraak van ons hoogste rechts
college te krijgen over de vraag der rechtsper
soonlijkheid.
Deputaten hebben daartoe gekozen den ge-
bruikelijken weg om een procedure op te zetten,
met geen ander doel, dan de rechtsvraag voor al
onze Kerken van belang aan den Rechter in hoog
ste instantie te onderwerpen.
Hiertoe werd eerst door de Classis 's-Herto
genbosch een bedrag aan een der Kerken betaald
en daarna van die Kerk teruggevorderd. De Kerk
antwoordde het geld te hebben ontvangen en op
het bedrag geen recht te hebben. Zij merkte ech
ter op, dat de Classis 's-Hertogenbosch het be
drag niet kon terugvorderen omdat deze Classis
geen rechtspersoonlijkheid bezat en dus niet in
rechte kon optreden.
Op deze wijze kreeg de rechter dus uitspraak
te doen over de rechtspersoonlijkheid van de
Classis 's-Hertogenbosch der Gereformeerde
Kerken.
Nadat het Gerechtshof 's-Hertogenbosch aan
de Classis den Bosch der Gereformeerde Kerken
rechtspersoonlijkheid had ontzegd, is van het ar
rest beroep in cassatie aangeteekend.
In deze cassatie-procedure heeft de Hooge
Raad bij arrest van 13 Mei 1938 uitspraak ge
daan.
De rechtsoverwegingen van dit arrest luiden
als volgt
„Overwegende omtrent de gegrondheid
van het beroep dat in dezen stand van het
geding vaststaat, dat de Gereformeerde Ker
ken in Nederland in dier voege georganiseerd
zijn, dat zich vereenigingen van zelve rechts
persoonlijkheid bezittende Kerken onder den
naam van Classes gevormd hebben mede
teneinde als eenheden aan het rechtsverkeer
deel te nemen
dat de wet van 22 April 1855 Stbl. 32 aan
het optreden als rechtspersoon door zoo
danige Classis geen belemmering in den weg
legt, daar de vrijheid, die de wet van 10
September 1853 Stb. 102 aan de kerkgenoot
schappen verzekert om alles, wat hun gods
dienst en de uitoefening daarvan in eigen
boezem betreft, te regelen, medebrengt, dat
genoemde wet van 1855 ten aanzien van de
Kerkgenootschappen niet van toepassing is
dat derhalve de vraag, of de onder den
naam van Classis gevormde vereeniging van
Gereformeerde Kerken overeenkomstig haar
bestemming vermag op te treden als rechts
persoon, moet worden beantwoord naar het
geen het gemeene recht daaromtrent inhoudt;
dat zoodanige groep van rechtspersonen
valt onder de vereenigingen, welke artikel
1690 Burgerlijk Wetboek als zedelijke licha
men erkent, die ingevolge artikel 1691 even
als natuurlijke personen aan het burgerlijk
rechtsverkeer kunnen deelnemen
dat mitsdien de Classes der Gereformeerde
Kerken in Nederland aan deze wettelijke
bepalingen de hoedanigheid van rechtsper
soon ontkenen
dat het Hof ten onrechte tot de slotsom
is gekomen, dat deze Classes niet zijn rechts
personen en dat, al waren zij dit wèl, dan
nog aan de Classis 's-Hertogenbosch rechts
persoonlijkheid moest worden ontzegd, door
voor het bestaan van een zedelijk lichaam
in den zin van het Burgerlijk Wetboek meer
dere eischen te stellen dan de bij dit wet
boek gegeven regeling toelaat, terwijl de on
juistheid van 's fiofs opvatting, dat een zoo
danig lichaam niet kan bestaan zonder be
stuur, met name nog blijkt uit artikel 1694
Burgerlijk Wetboek, dat voorzieningen treft
juist voor het geval, dat een zedelijk lichaam
geen bestuur mocht hebben
dat het middel mitsdien terecht klaagt over
schending van voormelde wetsartikelen, ter
wijl uit het bovenstaande tevens volgt, dat
de klacht, dat het Hof ook ten onrechte
heeft geoordeeld, dat de eischeres niet vol
doet aan de eischen, die het Hof meende
te mogen stellen voor haar bestaan als
rechtspersoon, niet meer behoeft te worden
onderzocht
Vernietigt het bestreden arrest".
Deputaten deelen mede, dat voor Gerefor
meerde Kerken exemplaren van het arrest bij den
Rapporteur van Deputaten beschikbaar zijn.
Naar aanleiding van het arrest van den Hoo
gen Raad veroorloven Deputaten zich nog een
enkele opmerking.
Vooreerst moet men als bij elke rechtelijke be
slissing onderscheiden de gronden, waarop de
beslissing van den Hoogen Raad rust en de
eigenlijke uitspraak.
De eigenlijke uitspraak luidt, dat de Classis
den Bosch rechtspersoonlijkheid heeft.
Naar het oordeel van Deputaten vloeit hieruit
voort, dat ook de Particuliere Synode en de
Generale Synode als rechtspersonen in de recht
spraak zullen worden aangemerkt.
Ten aanzien van de eerste overweging, dat in
dezen stand van het geding vaststaat, dat de
Gereformeerde Kerken in Nederland in dier
voege georganiseerd zijn, dat zich vereenigingen
van zelve rechtspersoonlijkheid bezittende Ker
ken onder den naam van Classes gevormd heb
ben, mede teneinde als eenheden aan het rechts
verkeer deel te nemen, merken Deputaten voor
eerst op, dat hier uitdrukkelijk de rechtspersoon
lijkheid der plaatselijke kerken wordt erkend.
Daarnaast achten Deputaten het gewenscht de
aandacht er op te vestigen, dat de Hooge Raad
het woord „Vereeniging" gebruikt in den zeer
ruimen en ongebruikelijken zin, waarin dit in ar
tikel 1690 B.W. voorkomt waarheen de Hoo
ge Raad uitdrukkelijk verwijst en waarin ook de
Staat, de Provincies, Gemeenten en meer derge
lijke lichamen als „Vereenigingen" worden aan
geduid. Door dit spraakgebruik wordt uiteraard
in geen enkel opzicht ons Gereformeerde Kerk
recht beïnvloed.
Voor de toepassing van artikel LXXXIV van
de Kerkenordening achten Deputaten het voorts
gewenscht, dat in de practijk de Particuliere
Synode en de Classes zich houden aan de voor
schriften, die in artikel LXXXIV zijn vervat en
derhalve zorg te dragen, dat steeds Deputaten
met geldige instructies de kerkelijke colleges ver
tegenwoordigen, terwijl het een practijkseisch is
dat het adres waarheen stukken kunnen worden
gericht, voldoende vaststaat.
Deputaten zijn van oordeel, dat thans tegen
de overschrijving van onroerende goederen op
Classes, Particuliere Synodes en Generale Sy
node geen bezwaar behoeft te bestaan.
Wel zal het aanbeveling verdienen dat over
individueele overschrijvingen alsnog overleg met
Deputaten word gepleegd.
Uit den aard der zaak zijn zij, uit hoofde van
hun opdracht, gaarne bereid de kerken met alle
verdere inlichtingen terzake van dienst te zijn.
De Deputaten
H. H. KUIJPER.
W. BREUKELAAR.
G. H. A. GROSHEIDE, Rapportèur.
1690 B.W. Behalve de eigenlijke maat
schap, erkent de wet ook vereenigingen van per
sonen als zedelijke lichamen, het zij dezelve op
openbaar gezag als zoodanig zijn ingesteld of er
kend, het zij zij als geoorloofd zijn toegelaten,
of alleen tot een bepaald oogmerk, niet strijdig
met de wetten of met de goede zeden, zijn samen
gesteld.
K.B. S.
Middelburg. VERGADERING van de Com
missie van Beheer Woensdag 27 Juli. Tijd en
plaats als gewoon.
De Secretaris.
VERGADERING van den Kerkeraad van
St. Laurens, gehouden op 20 Juli 1938.
Afwezig met kennisgeving de broeders Goed-
bloed en Sanderse.
Ds. A. Koning opent de vergadering op ge
wone wijze.
Notulen worden gelezen en geteekend.
Ingekomen Stukken
1. Steunaanvrage Comité uitgewekenen voor
ras en geloof reeds gesteund.
2. Verzoek om gebruik consistoriekamer en
orgel van de Chr. Zangvereeniging „De Lof-
stem". Wordt onder zekere voorwaarden toege
staan.
3. Ontslagaanvrage organist br. Suurmond.
Met dank voor zijn bewezen dienst gegeven.
4. Steunaanvrage Stichting Chr. School voor
B.L.O. Wordt aan voldaan.
Rapporten a. Ziekenbezoek. Praeses brengt
verslag uit van gedane bezoeken. Geen reden tot
zorg. b. Vereenigingen. De Voorzitter brengt
verslag uit over bezoeken aan J.V., M.V. en K.V.
De Boekhouder komt ter vergadering en brengt
verslag uit over beheer le halfjaar 1938 der kerk.
Hij ontvangt den dank voor zijn gehouden beheer,
waarna hij de vergadering verlaat.
Diaconale zaken. Over gedane arbeid wordt
rapport uitgebracht door brs diakenen. Verschil
lende andere zaken worden besproken.
Mededeelingen. Tijdens de vacantie-Zondagen
hopen D.V. op te treden Ds. Snel van Hoenza-
DrielDs. de Boeft van Rotterdam Ds. Pest
man van Rijswijk Ds. Pontier van Heerlen.
Schrijven van de Synode inzake herdenking
Regeeringsjubileum vooravond 6 September.
Rondvraag. Enkele brs vragen het woord.
Censura Morum. Geen der brs heeft bezwaar.
Kerkelijke stand. GedooptJanny Pieternella
Flipse. Vertrokken met belijdenisattest zr Schui
temakerPoortvliet naar Zuilen. Met doopattest
Johannes Dekker naar Nijmegen.
Lezen Persverslag. Sluiting.
Adres Kerkeraad tijdens vacantieP. Boon,
Kerklaan, St. Laurens.
Middelburg. Nagekomen gift voor de Hong.
Studenten 2.50 van Souburg.
De Correspondent, J. A. VERTREGT.
Middelburg. VERGADERING van den
Kerkeraad-Smal, 21 Juli 1938.
Praeses Ds. Oussoren.
Opening. Aanwezig 26 broeders.
Notulen gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen Stukken
Bericht van overlijden van een br. der ge
meente.
Schrijven van een br., dat hij met zijn gezin
de gemeenschap met onze kerk verbreekt.
Een ongeteekend schrijven wordt ongelezen
vernietigd.
Commissie voor doopaanvragen 1 aanvrage
huwelijksbevestiging op 10 Aug. 2 doopaanvra
gen. Ingekomen 5 attestaties en 2 doopattesten.
Rapporten
Van den ouderling voor de militairen. Wordt
in dank aanvaard.
Idem van den Jeugdouderling.
Verschillende rapporten volgen.
Op eerstvolgende Breede Kerkeraadsvergade-
ring zal Ds. Merkelijn worden uitgenoodigd over
de Zending te spreken.
Verslag van de voortgezette Class, vergadering.
Volgen nog een tweetal rapporten.
Persverslag. Sluiting.
Jubileum-Bondsdag 1938. Uitg. „De
Geref. Jongelingsblad" te Amersfoort.
Reeds binnen twee maanden na de feestelijke
samenkomst ter herdenking van het vijftigjarig
bestaan van den Geref. Jongelingsbond, verschijnt
dit boek, waarin alle redevoeringen en toespra
ken zijn opgenomen.
Het was zeker goed gezien niet veel tijd te
laten verloopen tusschen dien dag en het in druk
vastleggen van wat daar gesproken werd. We
leven tegenwoordig zöö snel, dat zelfs heel be
langrijke gebeurtenissen weer spoedig vergeten
worden, tenzij men er op bedacht is de herinne
ring te hulp te komen. Nu is er nog de herinne
ring aan die mooie dagen in het R.A.I. gebouw
te Amsterdam, daarom zal men nu nog met gre
tigheid naar dit boek grijpen en daardoor zal de
herinnering blijven leven.
En daaruit kan niets dan goeds voortkomen.
Er zijn op dien dag redevoeringen gehouden van
meer blijvende beteekenis. We denken met name
aan de rede van Dr. Colijn „Geen vreesachtig
heid, maar kracht", waarin de leerzame verge
lijking tusschen 1913 en 1938, de toestand na
een kwarteeuw en na een halve eeuw sinds de
oprichting van den Bond.
Behalve door den voorzitter werden door den
oud-voorzitter, de heer Zijlstra, en door Ds. van
der Vliet, en den heer J. Schouten, dingen gezegd,
waarvan door rustige lezing nog eens opnieuw
moet worden kennis genomen, omdat ze van
groote beteekenis zijn voor de verdere ontwik
keling van den Bond en den arbeid op onze
J ongelingsvereenigingen.
Tal van foto's zijn opgenomen, die er getuige
nis van afleggen, hoe vol het daar was en ook,
wat een opgewekte geest daar heerschte.
Met warmen aandrang kunnen we aanbevelen,
dat men zich dit gedenkboek aanschaffe.
HE1J.
In Majeur door M. Veren. Bottenburg,
Amsterdam.
'n Zekere familie Doorman heeft twee
zoons. De eene is advocaat, de ander is dokter.
Een meisje, dat op straat loopt, raakt onder een
auto, wordt binnengedragen bij de familie, dok
ter behandelt haar. Ze klaagt haar noodze
heeft geen betrekking en geen familie. Nu heeft
de vrouw van den advocaat een secretaresse
noodig. Toch duurt dit niet zoo lang en ze komt
bij de moeder van den dokter als hecretaresse.
De vrouw van den advocaat sterft. De secreta
resse treedt in het huwelijk met den advocaat.
Als ze gehuwd is, bemerkt ze ook, dat ze van
den dokter houdt. Dokter echter huwt tenslotte
de vriendin van den dochter van den dokter.
Men ziethet thema is vrij eenvoudig. Toch is
dit boek vlot geschreven. Ook zijn de karakters
goed volgehouden. Echter diepgang bespeuren
we weinig in dit boek. Wat o.i. hier ook niet
de bedoeling geweest is. Aanbevolen.
Delistraat, G. J. Peelen, Kok, Kampen,
'n Verslag, dat leerrijk is. Maar als
boek achten we dit werk in het geheel niet ge
slaagd. De Yesoe-pak acht ik psychologisch ge
heel foutief. Het is het type dominee, dat met
een parapluie onder de arm en het hoofd opzij,
de wereld naast zich vergeet, althans er geen
notie van heeft. Hij is een arme ziel, die er zoo
door Chineezen wordt tusschen genomen. Overi
gens geeft het boek ons wel een aardige kijk op
de toestanden van de Chineezen in Katendrecbt
en het Zendingswerk, dat daar gedreven wordt.
Als boek echter kan ik dit werk slechts matig
aanbevelen.
De Tijd is Nabij. Ds. J. J. Knap. Kok,
Kampen.
Wat Ds. J. J. Knap Czn. schrijft, is
altijd frisch en altijd gemakkelijk te lezen. Dit
boek is dan ook een aanwinst voor onze theolo
gische bibliotheken. Toch zijn er verschillende
recente vragen inzake de eschatologie onbespro
ken gebleven. Overigens is dit werk actueei
en zal het ook door velen begeerd en gelezen
worden. Gaarne aanbevolen.
A. H. OUSSOREN.
VERANTWOORDINGvan LIEFDEGAVEN.
Met hartelijken dank ontvangen
voor de Schoolzending van de Chr. School te Kou-
dekerke (hoofd de heer J. C. Ruitenbeek) 10.
en voor de Vrije Universiteit van N. N. 25.
Ds. HEIJ.
ZENDING.
Met hartelijken dank zij bericht de ontvangst van
5.voor den Schooldienst te Magelang, mij over
handigd door br. F. P. de Graaf namens de Christel.
School te Goes (hoofd dhr. Nederhand) en verder ook
voor den Schooldienst uit het busje van de Zondags
school voor schipperskinderen te Wemeldinge 1.20.
Zoo helpen onze kinderen mee.
Met verdere aanbeveling.
Kapelle-Biezelinge, 20-7-1938. A. SCHEELE.
Middelburg. Gevonden in de Diaconale collecte
een gift van 0.55 met het volgende bijschrift „De
tienden voor Kerk en Armen van een zuster".
Hartelijk dank.
F. DAMEN, Kassier Diaconie.
Veersche Singel 278.
VEREENIGINGSLEVEN.
Geref. Jongelingsvereeniging „Herman Faukeel".
N. T. 11. „Nicodemus" door vr. M. Verstraate.
V. G. 24. „Herstel van Nederland" door vr. K.
v. d. Berge.
ZONDAG 24 JULI 1938.
CLASSE MIDDELBURG
MIDDELBURG.
Collecte Theol. Fac. V. U.
Hofpleinkerk 9.30 uur
2 uur
6 uur
Noorderkerk 9.30 uur
6 uur
Arnemuiden 9.30 uur
2 uur
Domburg 9.30 uur
2.30 uur
Cand. J. Rook
Cand. J. Rook
Ds. A. H. Oussoren
Ds. A. H. Oussoren
Cand. J. Rook
Leesdienst
Ds. H. Scholing
Ds. J. E. Visser
Leesdienst
Gapinge 9.30 en 2 uur Ds. J. W. Tunderman
Bed. H. Av. en Dankz.
Grijpskerke 9.30 en 2.30 uur Ds. J. Plomp
Bed. H. Av. en Dankz.
Koudekerke 9.30 en 2 uur Ds. A. C. Heij
St. Laurens 9.30 en 2 uur Ds. A. Koning
Bed. H. Av. en Dankz.
Meliskerke 9.30 en 2.30 uur Ds. M. Vreugdenhil
Oostkapelle 9.30 en 2.30 u. Ds. A. B. C. Hofland
Voorber. H. Av.
Serooskerke 9.30 en 2 u Ds. W. F. M. Lindeboom
Souburg 9.30 en 2 uur Cand. Schenkeveld
te Gorinchem.
Veere 9.30 en 2 uur Cand. Smit
te Oss.
Voorber. H. Av.
Vlissingen 9.30 en 5.30 uur Ds. G. Smeenk
Collecte Schulddelging.
Vrouwenpolder 9.30 uur Ds. H. Scholing
7 uur Ds. J. W. Tunderman
Westkapelle 9.30 uur Leesdienst
2 uur Ds. J. E. Visser
CLASSE ZIERIKZEE.
Brouwershaven 9.30 en 2 uur Ds. J. Meester
Bruinisse 9.30 en 2 uur Ds. J. P. Unger
Colijnsplaat 9.30 en 5.30 uur Ds. H. Veenstra
Geersdijk 9.302 en 5.30 uur Leesdienst
Haamstede 9.30 en 2 uur Ds. J. M. Muidei
Kamperland 9 en 2 uur Ds. F. J. v. d. Ende
6 uur Leesdienst
Nieuwerkerk 9.30 en 6 uur Cand. M. Pos
te Zaandam.
2 uur Leesdienst
Oosterland 9.30 en 2 uur Leesdienst
Scharendijke 9.30 en 2 uur Ds. J. B. Vogelaar
Wissekerke 9.30 en 2 uur Leesdienst
Zierikzee 9.30 en 5.30 uur Dr. J. v. Lonkhuijzen
Zonnemaire 10.30 en 3.30 uur Ds. A. J. v. Slui;.s
CLASSE THOLEN.
Anna Jacobapolder 9.30 en 2 uur
Bergen op Zoom 9.30 en 5.30 uur
Ds. W. M. le Cointre
Krabbendijke 10 en 3 uur Ds. M. Ros
Poortvliet 9.30 en 2 uur Leesdienst
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Leesdienst
Tholen 9.30 en 2 uur Dr. C. Veltenaar
Oud-Vosmeer 9.30 en 2 u. Ds. C. A. Vreugdenhil
CLASSE GOES.
Baarland 9.30 en 2 uur
Borssele 9 uur
2 uur
Driewegen 9.30 uur
2 uur
Ds. G. Leene
Leesdienst
Ds. H. Fransen
Ds. H. Fransen
Leesdienst
Goes 9.30 en 5.30 uur Ds. W. H. v. d. Vegte
Bed. H. Av. en Dankz.
's-Gravenpolder 10.30 en 3 uur
Cand. W. H. J. de Boer
Heinkenszand 10 en 2.30 uur Ds. Joh. Booij
Kapelle-Biezelinge 10 en 2 uur Ds. A. Scheele
Kruiningen 10 en 2.30 uur Ds. J. Koolstra
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds. E. Beukema
Bed. H. Av. en Dankz.
Wemeldinge 9.30 en 2 uur Ds. M. P. van Dijk
Wolphaartsdijk 10 en 2.30 uur Ds. J. Spoelstra
te Anna Jacoba Polder.
Yerseke 9.30 en 2 uur Ds. A. van Egmond
CLASSE AXEL.
Aardenburg 10 en 3 uur Ds. Joh. A. Tiemens
Axel 9.30 en 2.30 uur Ds. J. S. Post
Hoek 10 en 3 uur Ds. J. A. Vink
Oostburg 10 en 3 uur Ds. Th. P. Potma
Schoondijke 10 en 3 uur Ds. D. de Vries
Terneuzen 9.30 en 2.30 uur Ds. G. W. v. Houte
Zaamslag 9.30 en 2.30 uur Ds. A. B. W. M. Kok.
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, na een geduldiggedragen
lijden, onze lieve Vrouw, Moeder
en Grootmoeder
LOURINA IZEBOUD—Verhaoe,
in den leeftijd van 73 jaar.
Uit aller naam,
A. IZEBOUD.
Middelburg, 22 Juli 1938
Noordweg 103
Bezoeken kunnen niet worden
afgewacht.
