KERKNIEUWS*
OFFICIEELE BERICHTEN.
BOEKAANKONDIGING.
PREDIKBEURTEN*
noodeloos lang te wachten. Namens het Bestuur
der C.S.B. heb ik de eer adviseur voor dit jeugd
werk te zijn. Van nabij ken ik de kampen en ik
durf 't uzelf en uw kinderen eerlijk aanraden
wanneer u een gezonde vacantie zoekt, die veel
biedt en weinig kost, maakt dan van deze „Jool-
hul" kampen gebruik.
JAC. JONKER,
Hillegersberg. Geref. Prea.
De deelnemersprijs bedraagt, voor 8 dagen op
„Joolhul" 12.50. Het Waterkamp in Friesland
kost 15.De data van de kampen zijn Meis
jeskamp, Seniores, 25 Juli2 Augustus Meis
jeskamp, Juniores, 3 Augustus11 Augustus;
Jongenskamp, Juniores, 15 Juli23 Juli Jongens
kamp, Seniores, 15 Augustus23 Augustus. In
lichtingen en opgaven bij S. Feitsma, Okeghem-
straat 15, Amsterdam-Zuid.
VIERTAL TE
Stiens A. G. Luiks, Cand. te Leeuwarden.
D. J. Scholten, Cand. te Zutphen.
G. Spijker, Cand. te Moerdijk.
E. Torenbeek, Cand. te Den Ham.
TWEETAL TE
Helpman F. Guillaume te Klundert.
J. W. Tunderman te Vrouwenpolder.
ZeistG. Lugtigheid te Amstelveen.
Chr. W. J. Teeuwen te Heerde.
BEROEPEN TE
Groote LindtJ. v. d. Schaft, hulppred. aldaar.
AANGENOMEN NAAR
Rotterdam-C. (als miss. pred. te Poerbolinggo,
vac.-Esser): J. Verkuyl te Oegstgeest.
Dinsdag 14 Juni a.s. zal Deo volente gehouden
worden de jaarlijksche conferentie van de Pre
dikanten der Gereformeerde Kerken in Zeeland,
in de Gereformeerde Kerk te Goes, 's morgens
om tien uur.
Waarschijnlijk zal de Particuliere Synode eerst
Donderdags van die week gehouden kunnen wor
den, maar de Predikantenconferentie blijft op
Dinsdag gesteld.
's Morgens hoopt te refereeren Ds. J. Post van
Axel over „De Zelfstandigheid der Plaatselijke
Kerk",
Stellingen
A. Karakter der plaatselijke kerk.
I. De H. Geest roept na Christus' heengaan
Zijn Kerk in de wereld tot openbaring door op
elke plaats de Kerk zelfstandig in de ambten te
institueeren.
II. De plaatselijke kerk is niet een onderdeel
van een grootere groep geloovigen in een bepaald
land of gewest, maar elk afzonderlijk een open
baring van de Kerk van Christus, Zijn Lichaam,
waarvan Hij het Hoofd is.
III. Elke plaatselijke kerk is, ideëel genomen,
een complete vertegenwoordiging en een afspie
geling van deze heilige, algemeene Christelijke
Kerk.
IV. Het Hoofdschap van Christus komt in
de plaatselijke kerk uit in het feit, dat het Woord
Gods, ons gegeven in de H. Schrift, in haar het
gezag heeft.
V. Dit gezag wordt uitgeoefend door het drie
voudige ambt, dat beantwoordt aan het drievou
dige ambt van den mensch, waarvan Christus de
volmaakte belichaming is.
VI. Dat in den loop der geschiedenis de
zelfstandigheid der plaatselijke kerken niet is ge
ëerbiedigd, dient als een groote fout te worden
aangemerkt, omdat dit de kerk gebracht heeft
onder menschenheerschappij en het gezag van
Christus heeft verdrongen.
B. Onderlinge eenheid der plaatselijke kerken
(tegen het Independentisme).
VII. Elke plaatselijke kerk is geroepen met
de andere plaatselijke kerken van dezelfde be
lijdenis, de nauwste verbinding te zoeken en te
bewaren.
VIII. De kerkelijke eenheid, die daardoor
ontstaat, behoudt evenwel het karakter van vrij
willig kerkverband en neemt de zelfstandigheid
van iedere plaatselijke kerk in acht.
IX. Het kerkverband is tot samenleving, sa
menwerking, voorlichting, raad en steun, en
schept geen machten boven het ambt in de plaat
selijke kerk.
X. Het gezag der meerdere vergaderingen is
niet juridisch, maar moreel van aard.
XI. De meerdere vergaderingen, als zijnde
bijeengebracht door de plicht van elke kerk tot
aaneensluiting, en door gemeenschappelijk ac-
coord en samengesteld door de afvaardiging van
de meest wijze mannen, hebben niettemin zeer
groot gezag.
XII. Elke plaatselijke kerk heeft zich te on
derwerpen aan de besluiten der meerdere ver
gaderingen, „tenzij, dat het bewezen worde te
strijden tegen het Woord Gods" enz. (cf. art.
31 K.O.).
XIII. Handhaving van de zelfstandigheid der
plaatselijke kerk is geen independentisme, maar
eisch der H. Schrift en noodzakelijke voorwaard'
voor de goede ontwikkeling van het kerkelijke
leven.
XIV. Independentisme is een doopersch ver
schijnsel, dat door de Gereformeerde verbonds-
leer, die den kinderdoop waardeert, ten sterkst:
wordt weersproken.
C. Zelfstandigheid (tegen de Hiërarchie).
XV. Een groep van plaatselijke kerken wordt
nooit zelf een kerk („vaderlandsche kerk" b.v.),
die met gebiedende macht boven de plaatselijke
kerken zou staan, en door zich eigenmachtig bo
ven het ambt te plaatsen, haar zelfstandigheid
zou mogen aantasten of opheffen.
XVI. De macht in de kerk kleeft aan het
ambt in de plaatselijke kerk, waar de ambtsdra
gers zich met hun woord aan God hebben ver
bonden.
XVII. De grondslag voor het gebouw der
eenheid van de gezamenlijke kerken ligt in de
verbintenis van het ambt aan het Woord in elke
plaatselijke kerk.
XVIII. Het Woord Gods in Schriftprediking
en Sacramentsbediening, waaraan het geloof der-
leden vat heeft, is de kracht der kerk.
XIX. Dit wordt gevonden in de plaatselijke
kerk. Daar brandt het vuur.
XX. Het ambt mag zich door geen menschen-
macht laten overheerschen.
XXI. Kerkoverheersching, hetzij door machts
misbruik door ambtsdragers, hetzij door een ge
zag, dat in de Schrift geen grond vindt, is hiërar
chie.
XXII. Hiërarchie is verstikkend voor het le
ven der kerk, fnuikend voor de kracht van het
Woord, belemmerend voor de werking van het
ambt, en legt de plaatselijke kerk onder bepalin
gen, die uit haar leven niet voortvloeien, en met
haar ontwikkeling geen gelijken tred houden.
XXIII. Elke plaatselijke kerk heeft een eigen
karakter door volksaard, ontwikkeling en bewer
king.
XXIV. Het gemeenschappelijk geloof in
Christus adelt het karakter van alle kerkelijke
vergaderingen.
XXV. De meerdere vergaderingen gaan uit
een, wanneer de afvaardiging ophoudt alleen
de kerlceraad is een blijvend college.
XXVI. Boven den kerkeraaa is geen heer-
schend menschelijk gezag.
XXVII. De plaatselijke kerk is eerst en blijft
eerst.
D. Taak.
XXVIII. De Gereformeerde Kerken in het
bijzonder hebben de roeping te waken, zoowei
tegen hiërarchische als tegen independentistische
invloeden.
's Middags hoopt te refeeren Dr. J. van Lonk-
huijzen overDe positieve taak der overheid
ten opzichte van den godsdienst naar Calvinis
tische opvatting. (De blijvende Schriftuurlijke
gedachte van art. 36.)
Stellingen
I. Er bestaat een positieve roeping der over
heid voor haar terrein, ten opzichte van den
godsdienst.
II. Er is een blijvende Schriftuurlijke gedach
te, welke achter Calvijns uitspraken en die van
artikel 36 ligt, met aftrek van wat daarin als de
eigenlijke taak der Kerk beschouwd moet wor
den. En eveneens met aftrek van wat als de
particuliere gedachte van Calvijn en zijn tijd aan
gemerkt moet worden.
III. Bij de beschouwing van Calvijns opvat
tingen moet men letten op den nood der tijden,
waarop Calvijn wijst, en welke hem drong tot
zijn bekende uitspraken over de positieve taak
der overheid jegens Kerk en godsdienst (over
genomen in art. 36 Ned. Gel. Bel.).
IV. Om de blijvende gedachte, achter deze
uitspraken van Calvijn liggende, te vatten, moet
men deze woorden voor een oogenblik geheel ter
zijde stellen, d.i. om de blijvende gedachte van
artikel 36 te vinden, moet men een streep halen
door art. 36, zooals het in onze Gereformeerde
Belijdenis, wat de positieve taak der overheid
jegens Kerk en godsdienst betreft, geformuleerd is.
V. De geïncrimineerde woorden van art. 36
moeten anders verstaan worden, dan men ge
meenlijk doet. Calvijns kennelijke bedoeling is,
om er de saamwerking, welke er zijn moet tus-
schen de Chr. Overheid en de Kerk mee uit te
drukken.
VI. Deze blijvende gedachte wordt gegrepen
door te letten op de drieërlei wijze, waarop Cal
vijn het probleem benadert, t.w. ten eerste op
de Overheid als dienaresse Gods, geroepen op
haar terrein God te verheerlijken ten tweede
op haar gebondenheid aan Gods Woord en ten
derde op haar taak tot bescherming der religie,
behalve om Gods- en Christus' wil, ook om den
wille van de maatschappelijke orde en zedelijk
heid, waarvan ze de grondslag is.
VII. De moeilijkheid van het zoeken naar en
het toepassen van de taak der Overheid ten op
zichte van den godsdienst ontslaat ons niet noch
van dit zoeken, noch van dit toepassen.
VIII. In het zoeken naar die taak heeft zoo
wel de Christelijke Kerk als instituut als die Kerk
als organisme (Chr. wetenschap en Chr. staat
kunde) een eigen taak. In de toepassing heeft de
Chr. Overheid in overleg met de volksvertegen
woordiging wederom een eigen taak.
IX. Calvijns hoofdgedachte, liggende achter
zijn beschouwing van de taak der Overheid is
Elk schepsel zal God dienen op zijn eigen terrein
met zijn eigen middelen of gaven. D.i. voor de
Chr. Overheid zij zal God dienen in Christus
naar Gods Woord op haar terrein met haar
middelen.
X. Zooals de nood van zijn tijd Calvijn drong
om zijn opvattingen over de positieve taak der
Overheid jegens den godsdienst met kracht voor
op te zetten, zoo eischt de nood van onzen tijd,
dat wij de blijvende Schriftuurlijke, echt Calvi
nistische gedachte van de taak der Overheid je
gens Christendom en godsdienst met kracht doen
uitkomen, deze Christelijke beginselen in ons
staatkundig leven indragen, en doen realiseeren,
zoover dit kan.
F. J. v. d. ENDE,
Secr. der Predikantenconferentie.
Terneuzen, 23 Mei 1938. Ontvangen van de
Kerken in de Classis Axel, de collecten voor de
Evang. in het IJselmeergebied en de collecten
voor de Verstrooiden in Indië.
Aardenburg 7.71 8.01
Axel 12.98 12.97
Hoek 8.50 9.51
Oostburg 14.07 15.40
Schoondijke 11.69 11.68
Terneuzen 31.83 45.35
Zaamslag 20.63 32.09
Middelburg. VERGADERING van de Com
missie van Beheer Dinsdag 31 Mei, 7.30 uur,
consistoriekamer Hofpleinkerk.
De Secretaris.
Middelburg. De Commissie van Beheer houdt
zitting tot het in ontvangst nemen van vrijwillige
bijdragen Woensdag 1 Juni a.s., van 7.308.30
uur, Noorderkerk.
De Secretaris.
Tjallings jubeljaar door G. Mulder.
Uitgave J. H. Kok, Kampen.
De bekende V. C. L. van de N.V. Kok, Kam
pen, deed ons in prachtband ter recensie toe
komen boeken, die in alle opzichten de verge
lijking kunnen doorstaan met wat op niet chris
telijk terrein gepubliceerd wordt.
In dit opzicht zijn de tijden al heel wat ver
anderd. Wie nagaat wat voor een jaar of tien
uitkwam en wat nu door onze christelijke letter
kundigen gepresteerd wordt, kan niet anders dan
dankbaar zijn voor deze ontwikkeling. De Firma
Kok kan gelukgewenscht worden met dit mooie
viertal.
Als eerste lazen we Tjallings Jubeljaar. Dit
trok ons het meest aan, omdat we reeds gelezen
hadden „Deining" en „Tjalling wil wat anders".
En na lezing kan ik niet anders dan dit zeggen
het beste boek van Mulder dat in de Tjalling-
cyclus verschenen is.
Dat er Friesche uitdrukkingen in staan, spreekt
voor zich zelf. Het speelt in Friesland. Ik meen,
dat dit niet een al te groot bezwaar is.
Wat vooral in dit boek treft is de goed vol
gehouden teekening van het karakter van Tjal
ling. Tjalling is de hoofdfiguur. En de boer van
Tjalling -de rijke boer, die tevens oom is
speelt niet al te mooie rol. Toch vond ik gefor
ceerd de bekeering van Oom, na één gesprek
op één avond en de verdeeling van zijn
landerijen. Velen zullen andere ervaringen
hebben van dergelijke menschen, die zich vast
gebeten hebben in Kerstiaansche leeringen.
Mooi is ook de rol van „Hendrik met het
hart". De gluiperd
We kunnen dit boek van harte aanbevelen,
zoowel om de teekening van de misstanden, als
ook om de christelijke tendenz die het bezit.
Ascuncion. Het Spaansche Sprotje,
J. K. van Eerbeek. Uitg. Kok, Kampen.
Het is met een zekere schuchterheid, dat ik dit
laatste boek van Van Eerbeek recenseer. Maar
die schuchterheid belet me toch niet te zeggen,
dat ik dit boek wat vreemd vind. Het is niet ge
woon. En dat ongewone boeit wel, maar of dit
komt door de vreemde taal, de vreemde om
geving, de vreemde inhoud elk dezer factoren
zal er wel iets toe bijdragen.
Het christelijke van dit boek is eveneens wat
vreemd. Ascunsion is een gevallen meisje. De
schrijver komt met haar in aanraking. Tracht
haar te behouden voor nog dieper ellende. En
tenslotte slaagt hij hierin. De strekking van het
verhaal zal dan wel zijn, dat we ons moeten
geven aan het gevallene. Maar nogmaals het
vlot geschreven boek kan ik over het algemeen
maar matig bewonderen, al is het wel spannend.
Gaarne had ik gezien, dat dit boek niet versche
nen was. 't Zou geen verlies zijn geweest.
A. H. OUSSOREN.
Richteren en Ruth door Dr. C. J.
Goslinga. Uitg. J. H. Kok N.V., Kampen.
In dit deeltje worden behandeld de hoofdstuk
ken 1321 van het boek der Richteren en het
boek Ruth.
Ook met de nieuwe vertaling en verklaring van
het laatste boek zijn we blij, omdat dit kleine
boekje altijd weer boeit door de eenvoudige
maar treffende geschiedenis van de Moabietische
en een bewerking daarvan, waarbij met de laat
ste gegevens gerekend wordt, welkom is. Maar
voor bijzondere moeilijkheden, die doen uitzien
naar een nieuwe verklaring, plaatst dit boekje
niet.
Heel anders is dat met de laatste hoofdstuk
ken van het boek der Richteren. Daar vinden we
beschreven de geschiedenis van Simson, waarbij
tal van vragen rijzen. En ook wat daar verder
in voorkomt stelt voor allerlei moeilijkheden.
Daarom verblijdt het ons, dat Dr. Goslinga,
die in de bewerking van het eerste deel toonde,
dat hij een bekwaam en consciëntieus verklaar
der is, ook dit slot op dezelfde wijze behandeld
heeft.
Dit deeltje beteekent weer een goede aanwinst
van de door Kok, zoo keurig uitgegeven Korte
Verklaring der Heilige Schrift met nieuwe ver
taling.
HEIJ.
VERANTWOORDING van LIEFDEGAVEN.
Middelburg. In hartelijken dank ontvangen van
een Broeder en een Zuster der gemeente uit dankbaar
heid wegens aanvankelijk herstel 2.50 voor de Kerk
en f 2.50 voor de Diaconie.
D. BREMMER.
Serooskerke. Met hartelijken dank ontvangen van
een zieke zuster 10.waarvan 3.voor de
Kerk, 3.voor de Diaconie, 2.voor de Zen
ding, 2.voor de Kerktelefoon.
W. F. M. LINDEBOOM.
Middelburg. Ontvangen een pakket kledingstuk
ken van Mevr. de J. Hartelijk dank
Namens de Evangelisatie Commissie,
Molstraat 14. KORTEKNIE, Penningm.
Totaal 107.41 135.01
L. MICHIELSEN, Correspondent.
VEREENIGINGSLEVEN.
Gerei. Meisjesvergadering „Blandina", Koudekerke.
Bijb. Gesch. „Davids omzwervingen" door Neeltje
Wielemaker.
Vad. Gesch. „De Kerk in de Republiek" door Jaan-
tje Dekker.
VoordrachtLena Alewijnse.
Geref. Meisjesvergadering „Nunia", Middelburg.
Afdeeling 1.
Bijb. Gesch. 1 Kon. 8. „Salomo bij de ark des ver-
bonds" door Tannie Ingelse.
Gerei. Meisjesvereeniging „Meisjesroeping"M'burg.
Ajdeeling A.
N. T. „Jezus te Nazareth", No. 11 v. d. 18e jaarg.,
Tanny Davidse.
Vrije werkzaamheden.
RING VLISSINGEN.
Vergadering op Donderdagavond S uur in de Geref.
Kerk (e Meliskerke.
1. „Onze roeping t.o.v. het Verbond", zie voor
schets J. B. 46e jaarg., blz. 61.
2. „Loterij en Speculatie", zie voor schets Vraag
boek, blz. 10.
V. „Dr. Luizen Wagenaar", Middelburg.
G. B. 4. „Kanonieke boeken der H.S.", vr. J. Vereist.
A. R. 28. „Recht en grens inzake belastingen,,, vr.
J. Pouwer.
Varia J. A. Kabboord.
Gereformeerde Knapenv erg ader ing SamuëlM'burg.
Bijb. Gesch. „Jezus en Nicodemus", vr. P. de Bruin.
Gerei. Jongelingsver. „Sola-Ftde"Middelburg.
Ethiek. Sch. 10. „Het vierde gebod", J. H. Louwerse.
M. O. Art. 14. „Barmhartigheid en naastenliefde
(A)", P. Krijger.
Varia C. Alewijnse.
V. „Repos Ailleurs", Aid. A., Souburg.
S. S. Schets 73. „Het duizendjarig rijk" door W. F.
Diermanse.
V. G. Ond. 19. „Staatgezinden en Prinsgezinden"
door H. Vos.
ZONDAG 29 MEI 1938.
CLASSE MIDDELBURG.
MIDDELBURG.
Collecte voor de Kerk.
Hofpleinkerk 9.30 uur
2 uur
6 uur
Noorderkerk 9.30 uur
6 uur
Ds A. H. Oussoren
Cand. J. Rook
Ds. D. Bremmer
Cand. J. Rook
Ds. A. H. Oussoren
Ds. H. Scholing
Arnemuiden 9.30 en 2 uur
Domburg 9.30 en 2 uur
Gapinge 9.30 uur Ds. J. W. Tunderman
2 uur Leesdienst
Grijpskerke 9.30 en 2 uur Ds. J. Plomp
Koudekerke 9.30 en 2 uur Ds. A. C. Heij
St. Laurens 9.30 en 2 uur Ds. A. Koning
Meliskerke 9.30 en 2.30 uur Ds. M. Vreugdenhil
Oostkapelle 9.30 en 2 uur Ds. A. B. C. Hofland
Serooskerke 9.30 en 2.30 uur
Ds. W. F. M. Lindeboom
Bed. H. Av. en Dankz.
Woensdag 2 uur Ds. W. F. M. Lindeboom
Huwelijksbevestiging.
Souburg 9.30 en 2 uur Ds. C. B. Bavinck
Bed. H. Av. en Dankz.
Veere 9.30 en 2 uur Ds. D. Bremmer
Vlissingen 9.30 en 5.30 uur Ds. G. Smeenk
Collecte Schulddelging.
Vrouwepolder 9.30 uur Leesdiensf
2 uur Ds. J. W. Tunderman
Westkapelle 9.30 en 2 uur
CLASSE ZIERI KZ E E.
Brouwershaven 9.30 en 2 uur Ds. J. Meester
Bruinisse 9.30 en 2 uur Ds. J. P. Unger
Colijnsplaat 9.30 en 5.30 uur Ds. HL Veenstra
Geersdijk 9.30, 2 en 5.30 uur .Leesdienst
Haamstede 9.30 en 2 uur Ds. J. M. Mulder
Kamperland 9 en 2 uur Ds. F. J. v. d. Ende
6 uur Leesdienst
Nieuwerkerk 9.30, 2 en 6 uur Leesdienst
Oosterland 9.30 en 2 uur Leesdienst
Scharendijke 9.30 en 2 uur Ds. J. B. Vogelaar
Wissekerke 9.30 en 2 uur Cand. P. Rullmann
te Utrecht.
Zierikzee 9.30 en 5.30 uur Dr. J. v. Lonkhuijzen
Zonnemaire 9.30 en 2.30 uur Ds. A. J. van Sluijs
CLASSE THOLEN.
Anna Jacobapolder 9.30 en 2 uur Ds. J. Spoelstra
Bergen op Zoom 9.30 en 5.30 uur
Cand. L. J. Schalekamp
Krabbendijke 10 en 3 uur Ds. M. Ros
Poortvliet 9.30, 2 en 6 uur Leesdiensf
Rilland-Bath 9.30 en 2 uur
Ds. W. G. F. van Herwijnen
Tholen 9.30 en 2 uur Dr. C. Veltenaar
Oud-Vosmeer 9.30 en 2 u. Ds. C. A. Vreugdenhil
CLASSE GOES,
Baarland 9.30 en 2 uur Ds. G. Leene
Borssele 9 en 2 uur Ds. H. Fransen
Driewegen 9.30 en 2 uur Leesdienst
Goes 9.30 en 5.30 uur Ds. W. H. v. d. Vegte
's-Gravenpolder 10.30 en 3 uur Leesdienst
Heinkenszand 9.30 en 2 uur Ds. Joh. Booij
Kapelle-Biezelinge 9.30 en 2 uur Ds. A. Scheele
Kruiningen 9.30 en 2 uur Ds. J. Koolstra
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds. E. Beukema
Wemeldinge 9.30 en 2 uur Ds. M. P. van Dijk
Wolphaartsdijk 9.30 en 2 u. Ds. G. v. Heiningen
Yerseke 9.30 en 2 uur Ds. A. van Egmond
CLASSE AXEL,
Aardenburg 10 en 3 uur Ds. Joh. A. Tiemens
Axel 9.30 en 2.30 uur Ds. J. S. Post
Hoek 9.30 en 2.30 uur Ds. J. A. Vink
Oostburg 10 en 3 uur Ds. Th. P. Potma
Schoondijke 10 en 3 uur Ds. D. de Vries
Terneuzen 9.30 en 2.30 uur Ds. G. W. v. Houte
Zaamslag 9.30 en 2.30 uur Ds. A. B. W. M. Kok.
