FEUILLETON
BRANDING
KERKNIEUWS»
OFFICIEELE BERICHTEN7
van Suriname beleed, hoe heerlijk hij hier den
dienst des Heeren vond.
Wat was hij dankbaar eens te mogen zien
wat er leeft in onze Gereformeerde Kerken. Bij
al haar zonden is er toch veel reden den Heere
te loven. Verrijkt met kennis hoopt hij naar zijn
vaderland terug te keeren, om daar te zeggen
welk een gezegend land Nederland is.
Wat was die persoonlijke belijdenis van dien
gekleurden broeder ontroerend. Hier gevoelden
we Ik geloof de gemeenschap der heiligen, ver
geving der zonden en een eeuwig leven.
Hoe scherp steekt hier tegenaf het geschrijf
van de Middelburgsche krant. Niet dat ons dit
verwonderd heeft. Alleen de aap zit anders in
de mouw, nu is hij door Colijn en het oplaaiende
enthousiasme van het Gereformeerde leven uit'
de mouw gehaald.
We zijn echter dankbaar voor deze zelfopen
baring.
We weten nu, dat de Middelburger is een
principieel Liberaal Vrijzinnig blad.
Luister slechts
„En van dien a.r. politicus (Colijn) moeten
„wij als principieel liberaal-vrijzinnig blad, niets
„hebben. Nog minder zijn we daarvan gediend,
„omdat tengevolge van ons beroerde lijsten-kies-
„stelsel de, niet onbegrijpelijk, populaire figuur
„van Colijn niets anders is dan een trekpleister,
„een stemmentrekkende suggestieve naam."
Voorts „Maar breeder beschouwd hebben we
„ernstig bezwaar tegen de antirevolutionairen.
„Niet om hun beginselen: dat is elks zaak
„Maar om hun houding tegenover hun mede-
„menschen (vetgezette van mij), beter gezegd
„als antirevolutionair staatsburger tegenover hun
.andersdenkende mede-staatsburgers.
„Dan treft ons op allerlei terrein en in veler
lei omstandigheid hun hooghartige afgeschei
denheid. Hun bewust niet mee-willen-doen. Dit
„kan niet anders dan als onnationale zelfgenoeg
zaamheid gezien worden.
„Wij weten het, wij weten het precies, en wij
„doen aldus.
„Zie, dat is wat velen zoo onuitstaanbaar vin
den in de antirevolutionaire politiek.
„Een ieder die van die schotjesgeest niet gediend
„is en die van scherp rechtsche geestdrijverij
„niets moet hebben, die overwege toch één en
„andermaal wat hij doet alvorens op de Colijn-
„lijst zijn stem uit te brengen."
t We zijn het let wel principieel Liberaal
Vrijzinnige blad heel dankbaar voor deze zelf
openbaring. Gereformeerde lezers van dit blad
weten nu wat ze in huis nemen. Niemand be
hoeft nu meer te twijfelen aan de beginselen van
dit blad die zijn Liberaal. Die zijn Vrijzinnig.
Met andere woordendie beginselen staan
lijnrecht tegenover de onze. Die hebben niets,
maar dan ook niets, te maken met de beginselen
naar Gods Woord. Ze zijn Vrijzinnig.
Nu zijn we natuurlijk niet van plan op die
scheidpartijtjes in te gaan. Een scheldende straat
jongen kwetst niet zoozeer zijn tegenstander dan
wel zichzelf. Ook meenden we altijd nog, dat
het niet voorkwam bij beschaafde menschen, dat
ze gingen schelden. Maar dit zullen we wel uit
zenuwachtigheid moeten verklaren.
„De Zeeuw" (dagblad) gaf reeds een mooie
verklaring.
Het was ook wel wat veel in de vorige week
die Colijn met 3000 menschen en die bondsdagen
met 5000 jongens.
Maar laten nu alle Gereformeerden de con
clusie trekken, die ze moeten trekken. Zijn er
nog die dit principieel liberaal vrijzinnige blad
lezen, laten ze dan dit blad verwijderen.
Er zullen geen vrijzinnigen zijn, die onze bla
den lezen.
Omdat ze een ander beginsel belijden.
Toon gij dan, dat gij niet langer door uw-
abonnement-op-zulk-een-blad wilt steunen de
principieel liberaal vrijzinnige pers, tenzij in
noodzaak.
Tenslotte de Heer Kersten, die ons dikwijls
liberalen noemt, moge zichzelf thans corrigeeren.
y
Alles tezamen hebben we veel reden tot dank
baarheid. De geesten, die van ons zijn, werden
wakker. Ze hebben met vuur hun liefde geopen
baard. Ze hebben gezegd wij en ons huis willen
DOOR
K. H. MARINUSSEN
49)
Sergeant Everaards, met wien hij er een lang
durig gesprek over gehad had, vond die houding
heel natuurlijk. Ook bij Mr. Troelstra en de
zijnen kroop het bloed waar het niet gaan kon.
Het was alleszins verklaarbaar, dat hij zóó had
gesproken. Anders zou hij toch landverraad heb
ben gepleegd
Voor Dolf was de zaak niet vanzelfsprekend.
Hij herinnerde zich de stoute woorden, die hij
zoo vaak uit dienzelfden mond had vernomen,
als het kapitalistische stelsel werd aan de kaak
gesteld, het stelsel, dat van oorlogen leven moest.
Maar de arbeidersklasse zou zich niet langer la
ten knechten. Hij had die woorden ingedronken.
Hij had er mede ingestemd. Dat was nog eens
mannentaal, die alle maskers afrukte en die den
mensch niet terneer drukte door al maar te spre
ken van zonde, maar die zeide, dat de mensch
van zichzelf een goed wezen was, maar bedorven
werd door de schreeuwend-verkeerde, den hemel
tergende misstanden. Men moest de omstandig
heden veranderen, de maatschappij omzetten, de
menschen een goed bestaan geven en laten leven
ifn rechtvaardigheid. Dan werden ze vanzelf goed.
Hij had die leerstellingen ingedronken, als wa
ter. Maar de ontnuchtering werd zoo groot
den Heere dienen, ook in het politieke leven.
Ook in ons bondsleven.
De geesten die niet van ons zijn, werden even
eens wakker. Wat diep in hun ziel woont, kwam
er nu opeens uit.
Wat anders nog dikwijls verborgen wordt,
werd nu openbaar.
Zoo werkt het Woord des Heeren altijd.
Het bouwt de gemeente.
Het ontdekt degenen, die niet van ons zijn.
Het sterkt de geloovigen.
Het rukt het masker af van de wereld.
En naarmate wij trouwer zijn zal de tegen
stelling scherper worden. Geen noodHemel
vaart heeft ons bij vernieuwing geprediktMij
is gegeven alle macht in hemel en op aarde.
En we vragen
Verlaat niet wat uw hand begon
O levensbron, wil bijstand zenden.
A. H. OUSSOREN.
BEPERKING VAN LEESDIENSTEN
Toen ik de vorige week de lijst van preekbeur
ten in onze Kerkbode doorkeek, viel me op het
groot getal kerken, waar leesdienst werd ge
houden.
Wanneer ik buiten beschouwing laat kerken
als Borssele, Domburg enz., waar geregeld lees-
diensten zijn, omdat één predikant twee gemeen
ten te verzorgen heeft, blijven er toch niet minder
dan negen kerken over, die volgens de opgave
(ik ga er van uit dat deze juist is) zich met
leesdienst moesten behelpen.
Die negen kerken waren Geersdijk, Nieuwer-
kerk, Oosterland, Wissekerke, Zonnemaire,
Krabbendijke, Poortvliet, Baarland en 's-Graven-
polder.
Zooals ieder weet is het aantal candidaten
beangstigend groot.
Sommige krijgen bijna geen preekverzoeken
meer.
Moet in deze omstandigheden het preeklezen
niet tot het uiterste beperkt worden 1
De finantieele toestand van de gemeente
dwingt weieens tot leesdiensten, omdat deze geen
onkosten meebrengen.
Natuurlijk kan en wil en mag ik daarover
niet oordeelen.
Maar ik zou toch in 't algemeen alle kerken
willen radenbeperkt het preeklezen zooveel
mogelijk.
Misschien kan alleen reisgeld vergoed worden.
Welnu men vrage een candidaat en schrijve
eerlijk, dat men geen honorarium kan geven.
Als 't eenigszins kan geve men echter een ver
goeding.
Vele candidaten hebben bijna geen inkomsten.
A. B. W. M. KOK.
DRIETAL TE
Ten Post
Cand. H. J. Heersink, hulppred. te Drijber.
Cand. J. v. d. Linden te Leeuwarden.
Cand. K. Schaafsma te Gassalternijveen.
TWEETAL TE
ZevenbergenRoosendaal
Cand. G. R. Visser, hulppred. te Roosendaal.
Cand. J. S. v. d. Weg te Dubbeldam.
BEROEPEN TE
's-Gravenhage-West (vacature-wijlen W. van 't
Sant): Joh. Meynen te Den Helder.
Ten PostCand. J. v. d. Linden te Leeuwarden.
Zevenbergen-RoosendaalCand. J. S. v. d. Weg
te Dubbeldam.
BEDANKT VOOR
Oosterbeek S. Wouters te Soest.
Bierum P. H. Wolfert te Mariënberg (Ov.).
AANGENOMEN NAAR
Gameren Cand. K. J. Schaafsma
te Gasselternijveen.
Theol. School te Kampen.
Kwam verleden jaar een gift van 10.000.
binnen voor steun aan studenten, die in het Hos
pitium der Theol. School te Kampen willen in
wonen, thans is weer een belangrijke gift voor
dit suppletiefonds ontvangen. Bij Prof. Schilder
kwam van een gever, wiens naam onbekend moet
blijven voor dit fonds de som in van 5000.
En onder invloed van den sergeant Everaards,
die er aanvankelijk zich over verbaasde, dat een
zoon van den vromen onderwijzer Woldinga dus
sprak, was hij steeds verder gaan nadenken, om
tot de conclusie te komen, dat hij tóch niet moest
zijn daar, waar hij het zocht.
Maar verder was hij nog niet gekomen. Nóg
dreef hij stuurloos op de golven zijner overleg
gingen.
De eerlijkheid gebood hem evenwel, het fiasco
van de socialistische levensbeschouwing te er
kennen. Vandaar zijn eerlijk antwoord aan den
luitenant Van der Poll.
„Ik heb het je immers voorspeld vroeg deze.
„Niet, omdat ik zoo knap ben, maar omdat, wie
de eenig juiste levensbeschouwing aanhangt, niet
anders voorspellen kan. Ik weet niet, of je er
mede op de hoogte bent, maar wat uit den
mensch komt, gaat ten gronde. Één regeert. Dat
is God in den hemel. Hij alleen bestiert het leven
en geen schepsel kan dat. En nu moge men met
veel bravour God uitschakelen, het baat niets.
Zooals de Almachtige het leven van elk persoon
en ook het leven der volkeren ordineert, zoo
geschiedt het. Je hebt gemeend, dat een zekere
catagorie menschen den oorlog zou kunnen ver
hinderen. Ze zouden eenvoudig in massa weige
ren, de wapens op te nemen en dan was er geen
oorlog. Overleggingen, redeneeringen van een
mensch. Dus van geen beteekenis. In ons leven
moet God, moet Jezus Christus de stuwende
kracht zijn. Zoo niet, er is geen dageraad. Moge
lijk vertel ik je dingen, waarvan je nooit gehoord
hebt, maar
Luitenant Van der Poll zweeg opeens. Want
Op de 12 Mei 1937 gehouden vergadering
van de Classis Zierikzee is peremptoir examen
afgelegd door Cand. A. J. van Sluijs, ber. pred.
te Zonnemaire.
Met algemeene stemmen is hij toegelaten tot
den dienst des Woords en der Sacramenten.
Oisterwijk (N.-Br.). De tijd voor het
vaststellen der vacanties begint weer te naderen.
Voor velen levert dit tevens de vraag op „waar
dit jaar nu eens heen Laat u in dezen nu eens
een goeden raad geven. Nergens schier is het
natuurschoon in zoo'n ongerepten enuitge-
strekten staat nog aanwezig als hier. Het is wel
gelegen in het „donkere Zuiden", maar dit be
hoeft geen bezwaren meer op te leveren. Het
eenvoudige gebouwtje der Geref. Kerk, gelegen
Kievitslaan D 355, biedt u des Zondags gelegen
heid om u hier ook op den rustdag volkomen
thuis te doen voelen. De brs J. Anema, Klomp
ven D 339, wijkouderling, en B. Quist, Kievits
laan D 354 (naast het kerkgebouw) zijn gaarne
bereid u alle gewenschte inlichtingen te verschaf
fen.
Andere bladen wordenf verzocht dit over te
nemen.
De oude penningmeester der Theol. School.
Ds. F. C. Meyster, secretaris van curatoren,
schrijft in de „Rott. Kerkbode"
„Onze Theologische School krijgt een nieuwen
penningmeester. Bijna 31 jaren heeft onze waar
dige Ds. A. M. Donner deze functie vervuld.
Zij scheen als met zijn persoon saamgeweven.
Met groote trouw en toewijding gaf Ds. Donner
zich aan zijn taak, zoowel toen hij nog dienst
doend predikant was, als toen hij genoot van
zijn welverdiende rust.
Het penningmeesterschap van een Hoogeschool
is, zooals ieder begrijpen kan, geen sinecure. Het
vereischt zeer velen en nauwkeurigen arbeid.
Bovendien wijsheid en bedachtzame voorzichtig
heid. Deze gaven waren bij Ds. Donner in ruime
mate aanwezig. Hij was afkeerig van alle geld-
over-den-balk-gooierij. Als iemand met plannen
en voorstellen bij hem aankwam, die in de pa
pieren zouden loopen, zag men zijn anders zoo
vriendelijk gelaat betrekken. Dat gezicht van
onzen deftigen penningmeester was ook in de
curatorenvergadering wel eens een soort baro
meter, waar we graag mooi weer aflazen
voor de financiën, doch we wisten het moest
al heel, héél stralend zijn, eer het wijzertje bij
hem doorzette naar „Schoon Weder" en „Be
stendig". Doch er was kans, dat het direct naar
Storm terugliep, als b.v. een buitenstaander
hem vroeg of het nu heusch waar was, dat die
School zoo rijk was, althans in zeer goeden doen
verkeerde Over die legende heeft hij zich uit
liefde voor de School vaak geërgerd.
Thans heeft Ds. Donner tegen de maand Juli,
met het oog op zijn hoogen leeftijd (75 jaar),
ontslag gevraagd bij curatoren. En dit ontslag
wordt hem op de meest eervolle wijze verleend,
al zal hij nog eenige maanden in functie blijven
en al is het nog geen tijd afscheid van hem te
nemen."
De Classis Dordrecht der Geref. Kerken
besloot aan de kerk van Papendrecht voor één
jaar een bedrag van 250.te schenken om
het haar mogelijk te maken een candidaat te be
noemen om als hulpprediker haar te dienen.
De onrust in de Geref. Kerken.
Naar wij van meer dan één zijde vernemen,
hebben curatoren van de Vrije Universiteit een
ernstig onderhoud gehad met de hoogleeraren,
die betrokken zijn in de wrijvingen en disputen
der laatste maanden. Een der gevolgen van dit
onderhoud zal zijn, dat de publicatie van brochu
res, welke de spanningen kunnen verhoogen,
stopgezet wordt.
In de kerkeraadsvergadering van de Geref.
Kerk van DenHaag-West, is in den breede de
mogelijkheid behandeld om te komen tot den
bouw van een vierde kerk. Besloten werd aan
de Commissie van Beheer opdracht te geven, de
voorbereidende werkzaamheden aan te vangen.
JAARVERGADERING „EFFATHA",
VOORBURG.
Ter aanvulling van het verslag van de op 5
dezer gehouden Algemeene vergadering van de
Vereeniging „Effatha" kan nog worden mede
gedeeld, dat in die vergadering is aangenomen
een aanvulling van het statuur.
Aan artikel 11 is toegevoegd een nieuwe alinea,
luidende als volgt„De Bestuursleden verrichten
hun taak belangeloos".
hij zag Van Oosten glimlachen en „ja" knikken.
„Ik ben onderwijzer aan een christelijke school,
luitenant", zeide hij, vroolijk. „U vertelt mij dus
geen nieuws. En wat Woldinga betreft, wel, hij
weet het minstens evengoed als wij, maar och,
waarom zal ik het verhelen hij is in ver
keerd vaarwater terecht gekomen."
De officier luisterde met verbazing.
„Ik wist heel niet, dat ik met twee geestver
wanten te doen had. U kende ik natuurlijk niet,
maar de uitlatingen die Woldinga mij indertijd
deed, wekten bij mij het vermoeden, dat ik, eer
lijk gezegd, mét een socialist te doen had."
„Dat was ook zoo", bekende Dolf.
„Dat was ook zoo. Dus nu niet meer
„Ik ben nog lid van de S.D.A.P."
„En tóch lag, naar ik moet begrijpen, je op
voeding in een geheel andere richting
„Mijn vader was hoofd van de christelijke
school in Laarwoud. Hij is overleden. Mijn broer
is er thans hoofd."
„Je broer Maar is luitenant Woldinga, die
op het oogenblik in Zeeland ligt, dan je broer
Die is hoofd van een school, maar 'k weet niet
precies waar. Hij is een week hier in Vlissingen
geweest, maar is nu bij het 14e gedetacheerd."
„Hij is mijn broer", deelde Dolf mede. „Vol
gens een brief van moeder is hij in Zeeuwsch-
Vlaanderen."
„Ja, in Hulst. Vlak bij de grens. Maar, mijn
beste jongen, neem me niet kwalijk, dat ik zoo
familiaar ben, in welk vaarwater ben je dan toch
verzeild geraat
„Ik heb gebroken met mijn opvoeding. Ik ge
loof er niet aan. Verlangt U van mij, dat ik hui-
Bij zijn toelichting merkte de Voorzitter op,
dat deze statuten-aanvulling niet bedoelde iets
nieuws in „Effatha" in te voeren, want alle Be
stuursleden verrichten toch reeds hun taak be
langeloos.
Echter werd het met het oog op hetgeen om
trent sommige Vereenigingen verluidde wensche-
lijk geacht alle twijfel omtrent hetgeen bij „Ef
fatha" regel is weg te nemen.
De vergadering vereenigde zich gaarne met
het voorstel.
Vermelding verdient nog, dat de nieuwe In-
spectur van het Buitengewoon L. O., Dr. I. C.
van Houte, de vergadering van het begin tot het
eind heeft bijgewoond. De Voorzitter dankte
hem voor zijn tegenwoordigheid. Aan den oud-
Inspecteur, Dr. A. van Voorthuijsen, werd tele
grafisch dank betuigd voor de aan „Effatha"
steeds bewezen sympathie en steun.
K. B. S.
Particuliere Synode,
De vergadering van de Particuliere Synode
der Gereformeerde Kerken in Zeeland zal D.V.
op Woensdag 9 Juni a.s. gehouden worden te
Middelburg.
Namen en adressen der afgevaardigden en
stukken voor het agendum worden vóór Dins
dag 25 Mei a.s. ingewacht bij den Scriba.
De boeken der questores worden aan het
zelfde adres verwacht.
Namens den Raad der roepende kerk van
Middelburg,
D. BREMMER, Praeses h.t.
D. H. LOODEWIJK, Scriba,
Lange Noordstraat 31.
Collecte voor de Hulpbehoevende Kerken in de
Provincie i}/2 collecte)
Arnemuiden 9.75 Domburg 2.50 Gapin-
ge 2.30; Grijpskerke 11.57; Koudekerke
nihil St. Laurens 8.Meliskerke 9.46
Middelburg 64.42 Oostkapelle 6.87Se-
rooskerke 12.11 Souburg 25.82; Veere
nihil Vlissingen 33.50 Vrouwenpolder
6.91 Westkapelle 2.25.
De Correspondent,
J. A. VERTREGT.
Middelburg. VERGADERING van den
Kerkeraad (Breed), gehouden op 13
Mei 1937.
Praeses Ds. D. Bremmer.
Aanwezig 34 broeders.
Opening, zingen Ps. 133 3. lezen gedeelten uit
Hand. 1 en 2, gebed.
De broeders Hoek en Kabboord worden wel
kom geheeten.
Notulen gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen Stukken
1. 13 portretten van gewezen predikanten
der Geref. Kerken van Middelburg.
2. Br. Goedbloed kan wegens ziekte voorloo-
pig geen ambtelijk werk verrichten.
3. Overleden br. C. Cevaal.
4. Overleden zr. A. van Nesde Boer (Slo-
terdijk)
5. Overleden zr. A. de Jongede Maaker.
6. Theol. Schooldag te Kampen 17 Juni a.s.
Kennis van genomen.
7. Diaconie schrijft over een rondschrijven
van Deputaten der Part. Synode van Drenthe.
8. Iemand wil lid worden van onze kerk.
Wijkouderlingen zullen bezoeken.
9. Een schrijven van de Commissie voor het
Handboek ten dienste van de Geref. Kerken in
Ned. Indië.
10. Present-exemplaar: „Het Calvinisme, de
N.S.B. en de Geref. Kerken" door E. J. Roskam.
11. „Het Huisbezoek" door Ds. S. Neerken.
Commissie voor doopaanvragen enz. 1 doop-
aanvrage toegestaan. 2 doopattesten aanvaard.
Rondvraag.
De vergaderingen van breed beginnen voortaan
om 20 uur.
Afgevaardigd naar 't afscheid van Ds. M. van
Dijken te Oostkapelle, 23 Mei a.s., de brs Me-
liefste en De Kam.
Persverslag gelezen en goedgekeurd.
Sectie 20 Mei. Smal Vrijdag 28 Mei.
DE KERKERAAD.
chel vroeg Dolf heftig in eenen.
„Neen, dat verlang ik niet. 'k Heb liever, dat
iemand zegtik geloof niet, dan ik geloof en
hij meent het niet. Maar daarom mag ik wel op
merken, dat je in een verkeerd vaarwater zit.
Trouwens, dat voel je wel, want je bekent, dat
je gezien de feiten, niet kunt volhouden, wat je
toen zei."
„Op dat puntDaar hebt U gelijk aan."
„O, alleen op dat punt Maar het geheele
socialisme is gedoemd tot mislukking. Omdat het
een stelsel, een levensbeschouwing uit den mensch
is. Het rekent niet met God en wie met God niet
rekent, komt verkeerd uit, zelfs al won hij alle
schatten der wereld. Onder het socialisme ver
kommert de ziel van den mensch, waarvoor het
niet den Heiland biedt. Je moet dat voelen. Ik
wil je niet tot andere gedachten brengen, ik kan
dat per saldo niet, maar wel wil ik je zeggen,
dat je niet los bent van de opvoeding, die je hebt
genoten. Ik hoop, dat je dat zult inzien. In elk
geval verheugt het mij, dat je in dienst het gezel
schap zoekt, als van dezen kameraad. Dat is
teekenend en geeft hoop voor de toekomst."
„Woldinga was in Den Haag een trouw be
zoeker van het Militair Tehuis, luitenant. En we
wilden er hier ook heen."
Luitenant Van der Pol lachte.
„Dus kruipt ook bij Woldinga het bloed, waar
het niet kan gaan. Me dunkt, we gaan samen
naar het Militair Tehuis. Ik was ook op weg er
heen. 'k Heb den huisvader beloofd, vanavond
een korte lezing te houden."
(Wordt vervolgd)
