No, 47
Vrijdag 20 November 1936
50e Jaargang
WEEKBLAD VOOR DE GEREFORMEERDE KERKEN IN ZEELAND.
UIT HET WOORD,
DADERS DES WOORDS.
VAN VERRE EN NABIJ.
ZEEUWSCHE KERKBODE
REDACTIE t Ds. A. C. HEIJ en Ds. A. H. OUSSOREN.
MEDEWERKERS: D.D. W. M. LE COINTRE, F. J. v. d. ENDE, A. B. W. M. KOK, F. STAAL Pzn., A. SCHEELE, R. J. VAN DER VEEN en W. H. v. d. VEGT.
ABONNEMENTSPRIJS: per halfjaar bij vooruitbetaling 2.
Afzonderlijke nummers 8 cent.
ADVERTENTIEPRIJS 15 cent per regelbij jaarabonnement
van minstens 500 regels belangrijke
reductie.
UITGAVE VAN DE
PERSVEREENIGING ZEEUWSCHE KERKBODE
ADRES VAN DE ADMINISTRATIE
FIRMA LITTOOIJ G OLTHOFF, MIDDELBURG
Berichten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot
Vrijdagmorgen 9 uur te zenden aan de Drukkers LITTOOIJ 6
OLTHOFF, Spanjaardstraat, Middelburg.
TELEFOON 238. GIRONUMMER 42280
EEN KLOEKE MOEDER.
De dorpen hielden op in Israël, zij
hielden op totdat ik, Debora, opstond,
dat ik opstond, een moeder in Israël.
Richteren 5 7.
Ja, verlaten lagen in Israël de dorpen ver
laten, éénzaam lag daar het platteland. Alles
kwijnde. Handel en verkeer lag zoo goed als stil.
De wegen hadden rust (vs. 6). Niemand waagde
zich er op uit vrees voor doodslag en plunde
ring, vermeed men ze, en als men voor zijn werk
er toch langs moest, verkoos men liever de sluip
paden öf heel eenzame, onbekende binnenwegen.
Israël kromde zich onder de slaande hand des
Heeren. Hij had dat volk verkocht in de hand
van Jabin, koning der Kanaanieten, die te Hazor
regeerde. Dat kwam, omdat dit bondsvolk was
afgeweken van den Heere, zijn God. Het wan
delde andere goden na. Een ieder deed, wat
goed was in eigen oogen. Wat Jozua voorspeld
had, was gebeurd. De niet-uitgeroeide of ver
dreven volkeren werden Israël tot een val, tot
een strik en tot een geesel. Kanaan, die een
knecht moest zijn, gaat heerschen in Sems tenten.
En hij heerschte zonder mededoogen. Twintig
jaar lang zuchtte dit volk onder het geweld van
Jabin en zijn veldheer Sisera, met zijn negenhon
derd strijdwagens. Verweer had men niet, want
Israël had geen geweer. Immers, alle smid was
uit het land weggedaan. Samgar moest een os-
senstok gebruiken om in dienzelfden tijd een an
deren vijand, de Philistijnen, te weerstaan.
„Werd er ook een schild gezien, of een spies
onder veertigduizend in Israël?" (vs. 8). Onder
de stammen was geen saamhoorigheid meer, een
ieder zorgde maar voor zichzelf. We krijgen zoo
den indruk, dat priester en altaar verdwenen
waren. Droef, ja zéér droef was het onder dit
volk gesteld. Men was onverschillig geworden...
totdat men inzag, dat het zoo niet verder ging.
Ze riepen tot den Heere, en Hij hoorde naar
hen. Nu zal de Heere dan wel tegen den steeds
meer opdringenden vijand een sterken man stel
len om Israël te verlossen Op den donkeren
achtergrond van Israëls godsdienstig en zedelijk
verval, treedt naar voren in wonderschoon licht...
een vrouw Debora, de huisvrouw van Lappi-
doth.
Ze was een profetes, een dichteres, een heldin
des geloofs ja, een moeder in Israël. Ze zong
na de overwinning op Sisera dat welbekende
lied „de dorpen lagen verlaten in Israël, ver
latentotdat ik, Debora, opstond, ik opstond,
een moeder in Israël". De herhaling dezer woor
den „totdat ik opstond", verraadt haar bewogen
heid. Zij was toch maar een vrouw. Doch ze
wist het de Heere riep haar. Zij gehoor
zaamde Gods roepstem en zoo werd zij een moe
der in Israël. Onder den palmboom bij Beth-el,
op het gebergte van Efraïm, daar richtte zij.
Haar profetische gave werd iedereen bekend.
Van heinde en ver kwamen mannen en vrouwen
tot haar. Al meer werd zij de raadgeefster en
leidsvrouw van het zoo zwaar verdrukte volk.
We weten, hoe ze den zwakken Barak aan
spoorde, om een leger te verzamelen en op te
trekken tegen den vijand. God zou Israël de
overwinning geven. En dit geschiedde. Sisera's
leger werd verslagen, zijn strijdwagens vernield
of buitgemaakt en hij zelf door eenvrouw
vermoord.
Door haar geestdriftige, vurige en machtige
geloofstaal heeft deze Debora haar volk tot krijg
en overwinning bezield. Door haar moederlijke
toewijding, door haar profetisch woord, wist zij
dit afgezakte Israël weer moed in te blazen. Zij
maakte zich één met hun nooden. Zoo was zij
een moeder, die het goede zocht voor haar groot
gezin, een moeder, die het lied der hoop zong
voor een moedeloos volk, een moeder, die zwak
ke mannen tot sterke helden maakte, en hen aan
vuurde tot de oorlogen des Heeren.
Zoo verschijnt Debora voor ons oog als een
dichteres, een richteres, een profetes bij de gratie
Gods, ja als een moeder in IsraëlOp het heilig
Bijbelblad is zij eigenlijk een éénling. Toen de
mannen moedeloos neerzaten, verwekte de Heere
een vrouw, en stelde die vrouw inplaats van den
man. Deze vrouw met een sterk mannenhart,
maar tóch een moeder.
Denken wij hier niet aan het woord van den
apostelin Christus is nóch man, nóch vrouw
Jezus Christus heeft ook de vrouw vrijgemaakt.
Daarom roept onze God ook in déze dagen de
vrouw. Wanneer het ongeloof, de verflauwing
en moreele inzinking bij de mannen gevonden
worden, dan wordt bij de vrouwen soms iets
anders aangetroffen.
In zeker opzicht ligt er in de vrouw van thans,
ook een kracht, die goed aangewend, tot zegen
kan zijn voor velen.
Dan, als de vrouw het gevaar ziet van het
niet-godsdienstig leven en daarom in haar gezin,
als de moeder, haar kinderen onderwijst in den
wil van God. Dan, als zij haar kinderen vroeg
leert bidden en den band met de kerk onder
houdt. De invloed der moeders is zoo groot. Ook
bij de geestelijke opvoeding. In het gezin worden
de grondslagen voor later gelegd, en dat niet het
minst door de moeder. Gelukkig, als de moeder
God liefheeft en haar kinderen in de rechte vree-
ze des Heeren opvoedt
Hoeveel jongelingen en jongedochters zouden
niet behouden zijn, als ze hadden kunnen schuilen
onder den palmboom van Debora, als zij een
verstandige, lieve, krachtig-geloovende moeder
hadden gehad
God komt ook daardoor tot Zijn eer, ja Zijn
almachtige kracht schittert te luisterrijker door
een zwakke vrouw. Van een vrome Christin kan
zulk een geweldige kracht uitgaan, ook in de
gemeente. Hoeveel Christenvrouwen hebben haar
leven niet feil gehad voor de zaak des Heeren
Ook onder haar zijn er geweest, die mannen be
schaamd hebben en gesteund in hun worste
lingen.
Ook gij, lezeres, moet gelooven en getuigen
van uw geloof. En al zult gij niet allen, moeders
in Israël zijn (gelukkig, ook zülken zijn er nog
wees dan een moeder in uw onmiddellijke om
geving
Allen zijn geen Debora's. Dat kan ook niet
Maar laat dan iets van deze vrouw in uw leven
uitkomen Wees trouw in het groote, maar óók
in het kleine! Woeker met uw talent(en), die
God u schonk Dat man en vrouw, beiden be
zield door denzelfden Geest, geloofshelden mo
gen zijn, allereerst in hun gezin, maar dan ook
verder Zij er een heilig getuigen, temidden van
een door de zonde ontwricht en ontredderd ge
zinsleven, van dat geloof, dat bergen verzet, en
van dat leven, dat den dood overwint
Domburg. J. E. VISSER.
DANKDAG VOOR HET GEWAS.
Voor enkele jaren was het nog regel, dat de
dankdag voor het gewas gehouden werd op den
eersten Woensdag van November. Voor onze
provincie geldt dat niet meer. Op vele plaatsen
kwam daarvoor in de plaats de laatste Woens
dag in die maand. En zoo zal dan de volgende
week algemeen de dankdag voor het gewas ge
houden worden.
Op den naam nu van dien dag, dankdag voor
het gewas, wordt aanmerking gemaakt die naam
zou niet deugen omdat de eigenlijke beteekenis
van dien dag daarin niet goed zou aangegeven
zijn.
Dan wijst men er op, dat wij nog niet er mee
klaar zijn, wanneer het veld al z'n gewas gedra
gen heeft. Zal de mensch z'n levensonderhoud
vinden, zoo wordt dan betoogd, dan is nog veel
meer noodig.
Wanneer toch al het gewas er is, maar de
prijzen zijn erg laag, zoo heeft de landman nog
wel te eten, maar hij heeft niet om z'n pacht te
betalen en z'n belasting en zooveel meer.
Daarom moet op een dankdag en evenzoo
op een biddag de gedachte verder gaan dan
over wat er groeide op veld en akker. Dan moet
ook gedacht worden aan allerlei andere factoren,
die op het dagelijksch brood invloed hebben.
De vraag op een dankdag is dus niet alleen
wat is er gegroeid maar ook wat is de prijs
en ook gebeurde er alles wat noodig was, om
dien prijs loonend te maken
In dat alles worden natuurlijk dingen gezegd,
die op zichzelf waar zijn. Als de Catechismus
uitlegging geeft van de vierde bede „Geef ons
heden ons dagelijksch brood spreekt hij niet
alleen van Gods gaven, maar ook van onze zorg
en arbeid.
En die zorg en arbeid kan zich dan niet be
perken tot de zorg over en den arbeid aan het
veld en den akker, in ploegen en zaaien en wie
den en oogsten. Tot die zorg behoort ook de
goede keuze van de gewassen, die men kweeken
zal. Daartoe behoort evenzoo, dat men zich be
raden zal om door saamwerking een geoorloof-
den invloed uit te oefenen op een behoorlijke
prijsstelling der producten. Dan moet ook in be
trachting komen de vraag naar middelen om als
volk temidden der volkeren zijn bestaan te hand
haven. Tot die zorg behooren allerlei vragen van
verstandig beleid van mechaniek en techniek
van handel en verkeer van economie en staat
kunde.
Toch zijn dat niet de vragen, die op den dank
dag op den voorgrond mogen staan. In deze
vragen gaat het vooral om de verhoudingen tot
onze medemenschen. Het zijn vragen, die vaak
leiden tot de smartelijke ontdekking dat de men-
schen zoo dikwijls Gods zegen verderven en
daardoor het leven benauwen.
Maar op een dankdag is niet de voornaamste
vraag, wie de menschen voor ons waren, maar
wie God voor ons was Niet de voornaamste
vraag is wie waren de menschen als meewerken
de of ook wel tegenwerkende factoren maar
Wie was, in een wereld vol onrecht en strijd,
God voor ons
En dan blijkt de juistheid van den naam
dankdag voor het gewas.
Laat het eens zijn, dat het met al de tweede
oorzaken in orde is, dan hebben we daarmee
het voornaamste niet.
Laat het zaad goed zijn en gezaaid zijn in een
veel bewerkten en veel toebereiden akker laat
het zijn, dat er de goede organen zijn om de
vruchten, wanneer die er zijn, door middel van
een goed georganiseerden handel te brengen naar
een goed afzetgebied, voor een prijs, die men
mede zelf bepalen kan Wat geeft dat alles,
als er die vruchten niet zijn Wat heeft men
aan een molen, zelfs wanneer het waait, als er
geen koren is
Daarop wilde prediker wijzen, als hij zegt dat
de koning zelf van het volk wordt gediend
(Pred. 5:8b).
Er is nog een andere vertaling van dit vers,
n.l. Het oordeel van een land bestaat allerwege
in een koning die den akkerbouw genegen is. Die
gedachte zou zeker wel veler instemming heb
ben. De klacht wordt weieens geuit, dat de over
heid wel wat meer haar zorg over den landbouw
mocht uitstrekken.
We houden ons echter aan de Statenvertaling:
de koning zelf wordt van het veld gediend. En
daarbij moeten we dan bedenken wat een hooge
voorstelling de Prediker had van een koning. En
dan zegt hij wat is zelfs een koning, met z'n
groote macht zonder de vrucht van het veld
Aan beschikking over de tweede oorzaken
ontbreekt het hem niet hij heeft geld, en macht
en de organen om zich te doen toekomen wat
voor zijn levensonderhoud noodig is.
Maar wat baat hem dat alles, wanneer de
vrucht des velds ontbreekt. Het is niet zóó, dat
de vrucht des velds alleen maar noodig zou zijn
voor de armen, maar dat de rijken onafhankelijk
daarvan zouden kunnen leven. Het voordeel des
aardrijks is voor allen. De koning kan al even
min, als de armste van zijn volk, buiten de vrucht
van veld en akker. Er is maar één ding, dat, als
middel, ons leven onderhouden kan. Dat is de
vrucht van het veld.
Zoo blijkt de groote beteekenis van het gewas
des velds.
Industrie is goed en handel en verstandige
wetgeving en zooveel meer. Maar het komt toch
alles voor ons levensonderhoud in de tweede
plaats. Datgene, waarvan we metterdaad leven
kunnen, komt van het veld.
En zoo blijft de belangrijkste, de allesover-
heerschende vraag, die naar het gewas des velds.
En zoo is de naam dankdag voor het gewas
een goede naam, en moet allereerst onze aan
dacht hebben, wie God voor ons was, als Hij
het weer deed groeien op veld en akker en in
Zijn goedheid ons schonk wat we voor ons le
vensonderhoud behoeven.
En als we daarop letten, dan zullen we zien,
dat we op dezen dankdag overvloedige stof heb
ben om den Heere voor Zijn goedheid te danken.
HET HALLELUJA EENER GROOTE
SCHARE IN DEN HEMEL
Openb. 19:110 (I).
(Om het oordeel over Baby Ion.)
Openb. 18 sprak van het oordeel, dat kwam
over Babylon, over de valsche kerk en van een
drievoudige klacht over dien val van de koningen,
de kooplieden en de zeelieden.
Die klacht was dan niet een klacht over on
recht, dat Babyion zou aangedaan zijn ook niet
een klacht, voortspruitende uit liefde.
Die klacht vond haar oorsprong in zelfliefde
en zelfzucht, en gold het verlies, dat door den
val van Babyion geleden werd.
In hoofdstuk 19, dat zich in de eerste tien ver
zen nauw aansluit aan het voorafgaande, wordt
melding gemaakt van een driemaal herhaald hal
leluja over dienzelfden val van Babyion. Voorts
van een halleluja over de zaligheid dergenen, die
mogen aanzitten aan de bruiloft des Lams. En
ip dat alles worden dan geroemd de deugden
Gods, die daarin openbaar werden.
En na dezen zoo schrijft Johannes in 19:1
hoorde ik als een groote stem eenen groote
schare in den hemel, zeggende Halleluja
Johannes mocht dus beluisteren het gezang van
hemelingen van een groote schare hemelingen.
En het gezang van die groote schare hemelingen
had tot thema Halleluja, d.i. looft den HEERE,
looft Jehova, looft Hem, die de trouwe Ver-
bondsGod is.
Er is verschil of bij deze hemelingen alleen te
denken is aan de Engelen of ook aan de ge-
zaligden. Voor beide opvattingen is wat te zeg
gen. 't Lijkt ons toe, dat onder de hemelingen
hier ook bedoeld zijn de gezaligden. Engelen en
gezaligden heffen het Halleluja aan.
En dat Halleluja gold dan allereerst het oor
deel over de groote hoer, die de aarde verdierf
met hare hoererijen, omdat de Heere het bloed
Zijner dienaren van hare handen wreekte.
Niet aan leedvermaak is hier te denken. Dit
Halleluja was niet in strijd met den eisch van
Gods wetGod lief te hebben boven alles en
den naaste lief te hebben als zichzelven. De naas
tenliefde mag toch niet in strijd komen met de
liefde tot God, die boven alles moet gaan.
Juist de liefde tot God drong tot dit Halleluja.
Als reden daarvan noemen ze, dat in het oordeel
over de hoer geoordeeld werd zij, die de aarde
verdierf met haar hoererij. Moet, wie God lief
heeft en daarom Diens werk lief heeft, niet toor
nen op hen, die dat werk verderven Moet er
geen blijdschap zijn, als aan dat verdervende
werk een einde komt Als vijanden in ons land
zouden dringen en daar veel zouden verwoesten,
zouden we dan niet blij mogen zijn, wanneer die
vijanden verwoest werden en er alzoo een einde
kwam aan hun verwoestend werk Liefde tot
het vaderland zou niet anders kunnen dan zich
daarover verblijden. Liefde tot God brengt
vreugde, wanneer de verdervers van Gods werk
tot verwoesting komen.
En temeer is die vreugde gerechtvaardigd,
wanneer ze daarmee gemotiveerd wordt, dat die
hoer, die alzoo gestraft werd, het bloed van Gods
dienaren gedronken had en dat nu in haar ver
woesting het bloed der heiligen gewroken werd.
Om die wreking van hun bloed riepen met
groote stem de zielen van hen, die gedood waren
om het Woord Gods en om de getuigenis die zij
hadden (Openb. 6: 10). Om die wraak riepen
ze, niet in lage zelfzuchtige begeerte, maar uit
liefde tot de eere van dien God, Wiens Majesteit
in hun dood was aangerand.
En daarom konden ze het Halleluja aanheffen,
wanneer nu in Babylons ondergang het bloed
van Gods heiligen gewroken was.
Het oordeel over Babylon was wel vreeselijk.
Haar rook gaat op in alle eeuwigheid (vers 3b).
Haar rook gaat op, want zij staat in vlam, maar
wordt niet tot asch verteerd ze wordt niet
vernietigd. Haar" pijniging is eeuwig.
Moet bij zoo vreeselijk oordeel het Halleluja
niet verstommen „Mogen dan menschen den
Heere danken over en prijzen om het verderf,
waarin Hij hun medemenschen stort
Hier staan we zeker voor een diep ingrijpende
vraag. En volkomen waar is wat hier een uit
legger opmerkt, dat er een hooge geestelijke
stemming noodig is om dit Halleluja te zingen,
zonder dat er zich verkeerde elementen in men
gen. Het is ook noodig, dat we in deze bedeeling
der tijden met deernis denken aan degenen, die
zich dit oordeel waardig maken en dat we ver
staan de roeping om aan hun bekeering te ar
beiden.
Maar, wanneer we dit alles laten gelden, blijft
er een plaats voor het Halleluja, zelfs bij het
allervreeselijkste oordeel. Als Israël in de woes
tijn juichte over den ondergang der Egyptenaren
in de Roode Zee, wie zou dat den kinderen Is
raëls euvel duiden
Dit vreeselijk oordeel moeten we althans eeni-
germate verstaan, wanneer we bedenken, hoe
in dat oordeel gewroken wordt de zonde van
hen, die tegen God streden en in hun strijd tegen
God, ondanks alle vermaningen, bleven volhar
den en, hoe God in dat oordeel niet anders
doet dan Zich tegenover Zijn vijanden hand
haven in Zijn goddelijke majesteit.
Johannes hoorde dan ook, hoe dit Halleluja
de instemming ontvangt van de vier en twintig
ouderlingen en van de vier levende wezens van
de tegenwoordigers der kerk van alle eeuwen en
van de vertegenwoordigers der schepping.
Johannes hoorde, dat deze vertegenwoordigers
van de verloste menschheid en van de geheele
schepping, nedervallende aanbaden God, die op
den troon zat en zeiden Amen, Halleluja
Zij stemmen in met het Halleluja, dat werd
aangeheven over de handhaving van Gods eer
in het vreeselijk oordeel over de hoer.
Dit alles moet ons doen verstaan, dat ook dit
ontzettend oordeel geen schaduw werpt op Gods
heerlijkheid, maar ruimte laat aan en zelfs stof
geeft tot een Halleluja.
HEIJ.
Synodalia.
Prof. H. H. Kuyper heeft in de Heraut een
waarschuwing geplaatst voor diegenen, die over
de gehouden Synode nabetrachtingen wenschen
te houden. Voorzichtigheid is eisch, opdat niet
de schijn ontsta alsof iemand, wanneer de be
slissing niet viel in de door hem meest wensche-
lijk geachten zin, achteraf zou willen napleiten.
Inderdaad, die waarschuwing mag wel ter
harte genomen worden. Het heeft er wel eens
de schijn van alsof men de vrees koestert, dat
de Synode toch wel wat erg ver gegaan is met
haar uitspraken.
Zoo heeft b.v. een man als Ds. Vellenga ge
zondigd. In het Ouderlingenblad wijst Prof. Aal-
ders op zijn kwaad.
Prof. Aalders schrijft„Ik heb het oog op de
beslissing inzake den naam van de Theol. School,
waarin Ds. Vellenga in het Gereformeerde Kerk
blad voor Drente en Overijssel een principieele
beslissing van de Synode ziet van ongeveer deze
strekking, dat daarmee zou zijn uitgemaakt, dat
de Theol. School niet zou zijn een inrichting van
eigen karakter en met het doel op te leiden tot
den dienst des Woords, maar een School tot
wier wezen ook het verleenen van den weten-
schappelijken titel van Doctor behoort". (Het
vetgezette is van mij.)
Nu meen ik mij zeker te herinneren, dat Ds.
Vellenga dit geheel anders gezegd heeft. En Ds.
Vellenga behoef ik niet bij te staan in het corri-
geeren van de weergave van zijn uitspraak. Maar
wel leg ik de vinger op een symptoom.
Deze weergave laat maar al te duidelijk hoo-
ren, dat hier iemand aan het woord is, die niet
sympathiseert met het recht van promoveeren
aan de Hoogeschool der Kerken.
Als de Synode dan terecht uitgesproken heeft,
dat men niet over het promotierecht moet gaan
schrijven, dan late men ook niet doorschemeren
dat men er niet voor is, op welke wijze dan ook.
Wie tegen het promotierecht is, wel die kome,
zooals de Synode dit wenscht op zijn tijd met
argumenten, maar die late ook niet verscholen
gevoelen, dat men er tegen is.
Men werpe niet tegen, dat het hier gaat over
een interpretatie van het Synodebesluit door
Ds. V.
Het gaat hier over een al-te-duidelijk-door-de-
regels-kunnen-lezenik ben geen voorstander.
Men houde zich aan de waarschuwing van
Prof. H. H. Kuyper en pleitte niet na. Ook al
vindt men de sprong van School tot Hoogeschool
misschien wel wat groot.
En als men dan geen polemiek wenscht, wel
dan zij men voorzichtig in het opwekken van
polemiek.
We herhalen wat Prof. H. H. Kuyper gezegd
heeft„Voorzichtigheid is eisch, opdat niet de
schijn ontsta alsof iemand, wanneer de beslissing
niet viel in de door hem meest wenschlijk ge-
achten zin, achteraf zou willen napleiten".
Inderdaad. We zijn het van harte met Prof.
H. H. Kuyper eens.
Zesden Hoogleeraar.
Giften op 10 November 14.622,92.
Mij is gevraagd of giften voor den zesden
Hoogleeraar mij ook persoonlijk ter hand mogen
worden gesteld. Natuurlijk. En bovendienin
mijn brievenbus kan heel wat in en de klein
ste gave is welkom. Voorts gironummer Prof.
Schilder 127278.
N. S. B.
In het Vrije Universiteitsblad, dat een waarde
vol orgaan is van de Vereeniging voor Hooger
Onderwijs op Gereformeerden Grondslag, trof
me de volgende uitspraak
„De N.S.B. is een der felste en een der ge
vaarlijkste vijanden, waarmee Christelijk Neder
land in onzen tijd te doen heeft. De strijd tegen
deze beweging is niet altijd gemakkelijk te voe
ren, het komt er op aan de juiste wapenen te
kiezen."
Het is verblijdend te zien wat aan de Vrije
Universiteit gedaan wordt tegen dit kwaad be
kend zijn de werken van Prof. Anema, Prof.
Diepenhorst, maar minder bekend is dat Prof.
Hepp in zijn colleges over de sociale ethiek in
den breede het fascisme, nationaal-socialisme en
N.S.B. heeft behandeld.
Het komt in den strijd tegen de N.S.B. vooral
aan op de beginselen.
Voor mij ligt een door mijn catechisanten ver
strekt nummer van Volk en Vaderland.
Met een groot opschrift staat in dat nummer
iets te lezen van De Generale Synode. Dan
De Generale Synode en de N.S.B. De interesse
voor onze Gereformeerde Kerken is groot.
Alleen denkt men natuurlijk aan het spreek
woord als de vos zijn passie preekt, boer pas
op je ganzen.
Mocht er nu nog iemand zijn die denkt, dat
de N.S.B. niet principieel is, wel die leze slechts:
„Geen machten van wereldlijke of kerkelijke re
geeringen zijn in staat ons het geloof te ontne
men, dat de strijd om de herwording van ons volk,
in hoogste instantie iets anders zou zijn dan een
taak, waartoe God Zelf ons roept en waartoe
Hij ons ook de krachten geven zal.
Wij strijden voor een eerlijke zaak. Als God
dan voor ons is, wie en wat zou dan tegen ons
zijn 1"
Zie, daar hebt ge het nu. Mooie woorden.
Maar wat is de inhoud En ziet ge wel die uit
drukking „herwording van ons volk" Dat be-
teekent als Mussert ooit aan het bewind mocht
komen allen zwijgen als moffen. Dat beteekent
een stuwen in de richting van Hegliaansche be
ginselen. Dat beteekent een strijd tegen de kerk,
die in de Culturkammer wordt ingeschakeld.
„Eerlijke zaak." Ja, het is maar de vraag wat.
men onder eerlijk verstaat.
Het is dan ook geen wonder, dat in datzelfde
nummer een fel artikel geschreven wordt tegen
de brochure van Prof. Schilder. Er staat boven
„Het masker af". En voorts „Onze vijand valt
in den voor ons gedolven kuil." Vol insinuaties,
vol beleedigingen en verdachtmakingen is dit ar
tikel. We vragen de N.S.B. eens de namen te
noemen van dien Gereformeerden predikant, die
laatstleden een bedrag stortte op het gironummer
van de N.S.B. en ook den naam te noemen van
dien Gereformeerden predikant, die nu dan het
volgende zou geschreven hebben „Wij zijn door
die brochure geen duimbreed overtuigd, integen
deel, wij zijn er kilometers door bevestigd in
