VAN VERRE EN NABIJ.
FEUILLETON
BRANDING
KERKNIEUWS.
OFFICIEELE BERICHTEN.
Maar anderzijds mogen we ons toch zeker ook
verblijden als we de notulenboeken opslaan.
Wat een geharrewar, wat een onkerkrechter
lijk gedoe soms. Hoe treurig met het vereeni-
gingsleven, wat een losbandigheid met de jeugd
Waarlijk, we hebben reden om den Heere te
danken, dat na veel strijd en na veel gebeds er
toch ook veel veranderd is. En wc doen niet
goed door steeds maar te klagen over het lieden,
al erkennen we natuurlijk onze hedendaagsche
kerkelijke fouten. Laten we een kijkje nemen in
't verleden op een willekeurige bladzijde.
Op 6 Juli 1857 werd Provinciale Synode ge
houden. Men rapporteert. Groote gemeente moe
ten 2, kleine 1 afgevaardigde sturen. Komen ze
niet, dan moet de eerste 10.boete betalen,
de tweede f 5.en komen ze te laat, dan 5.
boete.
Dat is het eerste wat de notulen van Juli 1857
melden. Dan heeft een zuster gezondigd. Deze
zaak wordt behandeld. Voorts heeft iemand een
„lievige woordenwisseling" gehad. Tenslotte is
er een „bedriegelijke brief" van een zuster. De
volgende vergadering wordt ze gesommeerd voor
den Raad te komen. En nu wordt reeds besloten
haar het Avondmaal te verbieden.
Maar de volgende vergadering is ze er niet
kan niet komen. De zaak wordt aangehouden.
Een stokman is niet rondgegaan met de wee-
zenbus. Wordt besloten hem stellig te vragen of
hij het kan doen of niet. Aangezien „wij anders
verplicht zijn een ander te benoemen".
Ook fungeert de Raad als arbeidsbeurs een
knecht komt binnen. Hij kan niet bestaan van
zijn loon. Heeft nu het werk opgezegd. De ker-
lceraad moet nu zorgen voor een betere positie.
Llit deze enkele voorbeelden van twee versla
gen ziet men, dat de toestand althans wat het
formeele betreft toch anders is geworden.
Op 28 Augustus besluit men Ds. Sluiter te
beroepen.
A. H. OUSSOREN.
Predikantenconferentie.
„Vrede, vrede, en nog eens vrede", zoo kan
men wel eens uit sommiger monden hooren.
Nu zou men al zeer dwaas moeten zijn
geen vrede te begeeren, en te verlangen al
tijd te strijden. Maar die vredesroep is zonder
meer niet juist. Want we willen aannemen, dat
het goed bedoelden brave menschen zijn, die
eerst het woord vrede en daarna het woord
waarheid den naaste voorhouden.
Maar het kan ook zijn, dat dergelijke men
schen de waarheid niet aandurven of niet willen
en daarom hun vredesroep zoo sterk laten hoo
ren en foutief voorop plaatsen.
Dan is het waarheid verkrachten.
Nu zal men zich herinneren, dat het vorige
jaar zulk een vredesroep uit een onzer kerken
is gekomen. We laten nu daar wat de motieven
waren voor die irenische stem.
Maar wie op de predikantenconferentie te
Utrecht in de Paaschweek is geweest of wie ook
maar het verslag in de kranten heeft gelezen, zal
bemerkt hebben, dat van sommige vredige men
schen weinig vrede uitging ondanks alle betui
ging van geen animositeit.
Niet alleen op de predikantenconferentie, maar
ook in andere opzichten gaat het schijnen, dat
de vrederoepers wel een vredesmantel dragen,
maar dat daaronder een hart zit dat niet zoo
irenisch is aangelegd. Het heet bij dezulken
vrede, maar de bedoeling is zwijg, opdat eigen
stem zoo scherp mogelijk naar voren komt.
De tegenstelling, die op de predikantenconfe
rentie openbaar werd, schijnt verder door te
werken.
En het is goed, dat ons volk wete waar het
aan toe zij.
Opdat ze niet door vredegeroep zonder meer
zich laten leiden, maar door waarheid en vrede.
Daar komt nog bij, dat men verschillende ac-
tueele vraagstukken, die de belijdenis raken, den
volke niet wil doen weten.
Een sfeer van geheimzinnigheid moet tegen
over „den leek" bewaard blijven en de „inge
wijden" alleen mogen weten wat er te koop is.
Geheimzinnige clubjes worden opgericht waar
men geheimzinnig een handteekening moet zetten
en waar men geheimhouding van het gesprokene
moet beloven. Man en paard noemen, als men
DOOR
K. H. M ARIN USSEN
3)
Och, hij is niet een kwade jongen. In den
grond is hij goedig en wij konden altijd goed met
elkaar over weg. Maar in tegenstelling met den
verzekerden Frits, gaat Dolfs hart een anderen
koers uit. Hij voelde het leven thuis als een ga
reel. 't Was met tegenzin, dat hij naar de kerk
ging. Hij was lid van de knapenvereeniging, om
dat vader het wenschte. Niet uit eigen, vrijen wil.
'k Weet niet wat het worden moet met Dolf,
nu de sterke kracht is weggenomen, die hem al
thans voor het uiterlijk, in het goede spoor hield.
Moeder, o, die goede moeder, zij kan het niet.
Zij is te zwak van karakter.
Frits is anders. Die gelijkt op vader, als twee
druppels water op elkaar gelijken. Dat zal ook
wel de reden geweest zijn, dat vader en hij zoo
goed konden accordeeren met elkaar. Dolf en
dat was toch ook weer een bewijs, dat hij veel
van vader hield was dan wel eens jaloersch
en zeide mij vaak vader geeft niet om mij.
Maar dat was een leugen. Vader trok niemand
van ons voor. Het zou niet gestrookt hebben met
zijn rechtvaardigheidsgevoel. Hij hield ook wel
veel van Dolf. Ik weet, dat vader er onder leed,
dat Dolf zoo onverschillig zich betoonde. Dolf
zocht de oorzaak der strubbeling, als die zich
voordeed, bij vader in plaats van bij zichzelf.
Ik dwaal af. Waar was ik O ja, Frits is an-
iets tegen iemand heeftneen, het argument van
den stille of liever den doodzwijger moet dienen.
We hopen om het heil van onze kerken, dat
dergelijke geheimzinnige vergaderingen wegblij
ven, evenals het roepen van vrede en men zoekt
strijd.
De kracht van onze kerken heeft zich altijd
geopenbaard in een met open oog elkaar zeggen
waar het op staat, laten we deze beproefde paden
blijven bewandelen.
Laat de Pinkstergeest werken.
Die werkt naar het Woord, d.i. naar de
Waarheid.
En dan verdwijnt alle clubgeest, alle onwaar
heid hoe listig ook verborgen.
A. H. OUSSOREN.
DE VRIJE UNIVERSITEIT.
De nieuwe actie.
Verblijdende resultaten zijn reeds te boeken
van de actie, die mede door het nieuwe Werk
plan door de organisatie der Vereeniging voor
Hooger Onderwijs op Gereformeerden grondslag
wordt ontwikkeld.
De rapport-formulieren, door het Bureau ver
strekt, welke vóór 1 Mei moeten binnenkomen,
zijn nog slechts gedeeltelijk terugontvangen.
Toch kan met groote dankbaarheid een verblij
dende opleving in de actie worden geconstateerd.
In de eerste vier maanden van dit jaar zijn reeds
meer dan 1500 nieuwe contributies ingeboekt,
uit zeer veel correspontschappen bijeengebracht;
o.a. Grootegast 72, Kommerzijl 39, Leens 35,
Siddeburen 45, Aduard 34, Huizum 42, Engwie-
rum 9, Kollum 57, Meppel 44, Zuidlaren 28,
Nieuwlande 7, Zwolle 53, Kampen 15, Den Ham
26, Arnhem 19, Oosterbeek 15, Hoorn 19, Gouda
16, Koudekerke 19 enz. enz.
Als de overige correspondentschappen niet te
leurstellen, zal de actie er toe leiden dat het
dreigende tekort voor 1936 belangrijk wordt
verminderd.
Met groote dankbaarheid mag voorts worden
gewezen op enkele belangrijke giften, waarvan
het bedrag van 2000.bij Prof. Dr. H. H.
Kuyper van een onbekende gever ingekomen, het
meest de aandacht trekt. Twee andere giften zijn
in de laatste dagen ingekomen, beide groot
100.eveneens van onbekenden. En verder
werden na de reeds vermelde nog legaten ont
vangen van Mevr. Wed. HeymansMark te
Rotterdam ad 2000.Mevr. Wed. J. Wester-
dijk, Franeker 250.en den heer K. Duyser
te Abbenes 3000.
Amsterdam, 29 April 1936.
Ds. B. W. de Graaf te Stad aan 't Ha
ringvliet is voornemens in den loop van dit jaar
emeritaat te nemen. Hij is geboren 28 April 1866
en heeft den 70-jarigen leeftijd bereikt.
In Zeeland was hij werkzaam als leerend-
ouderling van October 1911Januari 1919 en
vervolgens te Rilland-Bath van 5 Januari 1919
1922. De Part. Synode van Zeeland in 1922 ver
leende hem de vrijheid na onderzoek ad art. 8
K.O. te staan naar den dienst des Woords. De
kerk van Rilland-Bath beriep hem direct en na
classicaal examen deed Ds. de Graaf aldaar in
trede 19 November 1922 om in October 1923 te
vertrekken naar Stad aan 't Haringvliet, waar
hij de Geref. Kerk nog 13 jaren dienen mocht.
Op de laatstgehouden vergadering van de
classe Apeldoorn werd besloten de kerk van
Kootwijk met 1 Nov. a.s. te splitsen in twee
kerken, n.l. Kootwijk en Kootwijkerbroek. Koot
wijk blijft het oude dorp, waar de kerk van Ds.
Houtzagers staat en waar voor de Geref. Ker
ken zooveel herinneringen aan verbonden zijn.
Kootwijkerbroek is de nieuwe buurt tusschen
Stroe en Barneveld. In laatstgenoemd deel ver
gadert men in de Chr. School. Het ligt in de
bedoeling aldaar een bescheiden kerkgebouw te
stichten. De predikant Ds. van Voorts, die tot
nu in Kootwijkerbroek woonde, verhuist naar
Kootwijk, waar een pastorie gebouwd zal wor
den. Ook is het voornemen, dat in de zelfstan
dige gemeente van Kootwijkerbroek een candi-
daat als hulpprediker zal worden benoemd, waar
toe het Comité Grosheide-Schouten hulp ver
leent. (A. R.)
ders. Hij zou, als vader, in staat zijn, Dolf te
leiden. Maar de kans daarop is niet groot, want
Dolf loopt niet weg met Frits. Zij leven niet in
onmin. Er is geloof ik nog nooit ruzie geweest,
maar bepaald hartelijk is de verstandhouding ook
niet. Alweer gebiedt de eerlijkheid mij, te zeggen,
dat de schuld daarvan niet bij Frits, maar bij
Dolf ligt.
Nu moet ik voor heden toch waarlijk ophou
den. 'k Heb ook nog andere dingen te doen.
21 October.
Moeder neemt niet gauw een beslissing. Zij
heeft het nog nooit gedaan. Vader was precies
het tegendeel. Hij was resoluter en tastte door,
besliste, soms zelf onmiddellijk, als het noodig
was. Zelden kwam die beslissing verkeerd uit.
En dan vond vader het nog niet erg. Hij stond
op het standpunt dat men vaak beter een ver
keerde beslissing kan nemen dan geen beslissing.
Moeder loopt nu bepaald te piekeren over het
voorstel van tante Kathe. Zóó gewoon was zij,
vaders oordeel te vragen en op diens beslissing
te bouwen, dat zij eergisteravond plotseling zeide:
,,'k Wou, dat ik het vader nog vragen kon".
Alsof dan het voorstel, om in Rotterdam te gaan
wonen, eenigen zin zou hebben
Moeder zag dat natuurlijk wel in. Zij glim
lachte er zelfs om. Maar een beslissing durft zij
niettemin niet nemen.
En tóch zal het moeten. Bepaald haast is er
niet bij. Maar weken kan toch niet meer gewacht
worden. Dat heb ik moeder ook gezegd.
Gisteravond stond in de bladen de advertentie,
waarin een nieuw hoofd werd gevraagd. Over
veertien dagen wordt de termijn van aanmelding
gesloten. Enkele weken daarna volgt de benoe-
Bij welke kerk Uit het verslag van de
Classis Almelo
Op voorstel van de Kerk van Deventer zal het
volgende verzoek worden ingediend bij de Part.
Synode
„De Part. Synode van Overijssel verzoeke de
Generale Synode, een uitspraak te doen inzake
de vraag, bij welke Kerk belijdende doopleden
behooren gerekend te worden
a. die gedurende eenige maanden op een an
dere plaats vertoeven (bijv. militairen);
b. die gedurende langen tijd op een andere
plaats vertoeven dan waar zij zich des Zondags
bevinden.
Bij testamentaire beschikking van wijlen
den heer K. Duyser te Leimuiden is aan de Geref.
Kerk aldaar gelegateerd 5000 voor de kerk en
2000 voor de diaconie.
Ds. H. Lanning te Fijnaart herdacht zijn
25-jarig ambtsjubileum als predikant bij de Geref.
Kerken. Ds. Lanning werd bevestigd te Baarland
1911 en diende achtereenvolgens van 1915 de
gemeente Dwingelo in Drente, van 1918 Nieuw-
Weerdingen, van 1921 Siddeburen, waarna hij
in 1928 zijn intrede deed in Fijnaart.
Zevenbergen-Roosendaal. Bij de classis
Klundert kwam een verzoek in van de Kerk te
Z. medewerking te verleenen bij de steunaan
vrage, die noodig is
a. voor de bearbeiding van R. gedurende de
vacature
b. om zoo spoedig mogelijk te kunnen komen
tot vervulling der vacature wordt toegestaan, na
dat de onder b. bedoelde steunaanvrage met
50.is verminderd.
Voorts vroeg de Kerkeraad van Zevenbergen-
Roosendaal aan de classis, moreelen steun te
willen verleenen aan het verzoek gericht tot het
comité „Overvloed van werk en werkkrachten",
om een candidaat te verkrijgen voor den specia-
len arbeid in Roosendaal. De classis zal den ge-
vraagden steun verleenen.
Uit het Kort Verslag der 22 April j.l.
gehouden vergadering der classis Leeuwarden.
Aangenomen wordt het volgende voorstel
De Kerken van de classis Leeuwarden
kennis genomen hebbende van de circulaire
die in den laatsten tijd door onzen missionairen
dienaar Ds. K. v. Dijk aan de Kerkeraden van
Friesland is toegezonden.
zich onthoudende van eenig oordeel over het
daarin bedoelde geschil zelf
nochtans overwegende, dat het niet in het be
lang onzer Zending kan worden geacht, dat Ds.
v. Dijk geschillen met de zendende Kerk en de
Deputaten der Zending in plaats van op de Prov.
Zendingssynode, waar zij eventueel behooren,
per circulaire brengt in de plaatselijke kerkeraden;
besluit
1. over deze wijze van handelen door onzen
missionairen dienaar haar diep leedwezen uit te
spreken
2. hiervan kennis te geven aan de a.s. Prov.
Zendingssynode, met het dringend verzoek in het
belang der Zending te overwegen hoe aan deze
wijze van handelen van den missionairen dienaar
een einde gemaakt kan worden
3. Ook Ds. v. Dijk van dit besluit kennis te
geven.
Verband van Geref. Evangelisatie-Com
missies. Ook dit jaar zal het Verband van Geref.
Evangelisatie-Commissies weer een conferentie
op Woudschoten beleggen. Deze zal gehouden
worden van 35 Juni.
Na opening op Woensdagavond 3 Juni door
Ds. W. A. Wiersinga van Loosduinen, zal een
bidstond in de kapel geleid worden door Dr.
K. Dijk.
Voor 4 en 5 Juni zijn aangekondigd een refe
raat door Ds. C. J. Sikkel, van Amsterdam-Zuid,
over „De Evangelisatie in de groote stad" van
Ds. H. Retel, van Hoornsterzwaag, over„De
Evangelisatie op het platteland" van Ds. J. Ver-
kuyl, van Laren, over „Noodzaak en methode
van de Evangelisatie onder hoogere standen en
meer-ontwikkelden" van den heer N. Baas, van
Amsterdam, over „In de lijn des Verbonds" en
van Ds. H. A. Wiersinga, van Leiden, over „De
Evangelisatie-nood".
Christelijke Vereeniging „Vacantie-onder-
dak". Men meldt ons
Reizen en trekken is langzamerhand iets heel
ming en misschien zes weken later, zoo niet eer
der, is het nieuwe hoofd er. Dan moeten wij de
woning ontruimd hebben en weten, waar we
heen zullen gaan.
Maar moeder komt niet tot een beslissing. Zij
aarzelt. Zij hangt aan het dorp, aan het graf van
vader. Maar dichter bij Dolf lokt haar ook aan.
Zij voelt dat min of meer als een verplichting,
hoewel ik blijf bij mijn vrees, dat er niets door
verandert, of we dichtbij of ver van Dolf wonen.
Vreemd toch dat moeder, die bij vaders plot-
selingen dood zoo sterk en krachtig en resoluut
was, nu weer vervallen is in haar oude kwaal
niet een beslissing durven nemen.
Zij vroeg mijn oordeel. Maar wat moet ik
zeggen Ik kan toch niet beslissen Ik wil wel
op het dorp blijven. Maar als moeder meent, dat
het voor alles beter is, naar Rotterdam te gaan,
dan is het mij ook best.
Nu is er vanmorgen in zekeren zin een beslis
sing gevallen moeder zal naar Frits schrijven
en zich onderwerpen aan diens meening. Schrijft
Frits blijf in het dorp, dan blijven we zegt hij:
ik zou naar Rotterdam gaan, dan gaat moeder.
Nu hoop ik van harte, dat Frits één van beide
ontraadt en niet zegt, dat moeder het zelf moet
weten.
Gelooven doe ik dat niet. Want Frits is re
soluut als vader. En hij kent moeder weet wel
dat zij niet vlug een beslissing neemt en niet
doortastend is.
En Frits begrijpt levendig, dat dezer dagen
toch een besluit vallen moet. Als we in het dorp
blijven, moeten we definitief naar een woning
omzien.
Vanavond zal er dus een brief gaan naar
Noordwoude, waar Frits eerste onderwijzer is
gewoons geworden ook onder menschen, die
daar vroeger niet aan dachten of denken kon
den. Vooral in de zomermaanden, wanneer de
kinderen vacantie hebben, ontvlucht men de
stad, om in de vrije natuur volop te genieten.
Zonder twijfel is dit als een voorrecht te be
schouwen en een lichtpunt in een tijd, die ove
rigens rijk genoeg is aan schaduwen en donkere
plekken.
Ondertusschen vraagt het in menig gezin heel
wat passen en meten, om op het overbeladen
budget een zij het ook bescheiden bedrag
te vinden, dat in de vacantie kan worden gé-
spandeerd.
Om nu uit de dikwijls kleine beurs toch nog
een prettig samenzijn, liefst in het normale ge
zinsverband mogelijk te maken, hebben verschil
lende personen uit allerlei belijdend-protestant-
sche kringen, zich in een nieuwe vereeniging
gegroepeerd, welke onder den naam van „Chris
telijke Vereeniging Vacantie-Onderdak" zich
ten doel stelt, aan reislustige personen van on
geveer gelijke levensbeschouwing, maar ook aan
geheele gezinnen, de gelegenheid te geven, tegen
billijken prijs, langer of korter tijd in een Chris
telijke omgeving door te brengen, waar zij, te
vreden over de geboden verpleging en voeding,
zich tevens thuis en op hun gemak gevoelen.
Eigen vacantieverblijven heeft de jonge ver
eeniging aanvankelijk natuurlijk nog niet. Maar
haar relaties met verschillende vereenigingen, die
wel over dergelijke tehuizen beschikken, alsook
met onderscheiden particulieren, stellen haar toch
in staat, reeds thans haar leden ten deze van
dienst te zijn.
Wie nadere inlichtingen verlangt, kan die ten
allen tijde op schriftelijke aanvraag bij den secre
taris der vereeniging, den heer Alb. Brauckman,
Zwanenplein 47/2, Amsterdam (N.) verkrijgen.
In het Bestuur zitten voorts de heeren H.
Gordeau Jr., Bussum (le Voorzitter); J. W.
Klein, 's-Gravenhage (2e Voorzitter), H. Bos,
Huizen (Penningmeester); K. L. Braber, Huizen;
J. E. Kok, Noordwijk en Ds. C. v. d. Zaal,
's-Gravenhage, terwijl Mr. L. Lindeboom Czn.,
's-Gravenhage de rechtskundig adviseur der ver
eeniging is.
Een Commissie van Toezicht en Advies, be
staande uit de navolgende personenDs. H.
Janssen, Leger- en Vlootpredikant in Algemee-
nen Dienst, 's-Gravenhage Ds. D. A. v. d.
Bosch, Ned. Herv. predikant, 's-Gravenhage
Dr. C. J. Honig, Amsterdam Mevr. A. v. Hoog
stratenSchoch, Zeist; W. G. v. d. Hulst, Hoofd
eener Chr. School, Utrecht Dr. J. G. Leib-
brandt, Amsterdam Ds. W. F. M. Lindeboom
Czn., Geref. predikant, Serooskerke (W.); H.
W. Tilanus, Lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, 's-Gravenhage Mr. C. Veen,
Rechter bij de Arr. Rechtbank, Utrecht Prof.
Dr. J. Waterink, Hoogleeraar aan de Vrije Uni
versiteit, Amsterdam, geeft reeds aan de jonge
vereeniging haar moreelen steun.
Door nadere mededeelingen hoopt „Vacantie-
Onderdak" spoedig van haar voortschrijdenden
arbeid, vooral aan Christelijk Nederland, bericht
te kunnen doen.
K. B. S.
Ontvangen de collecten voor de Theol. Fac.
van de V.U. van de navolgende kerken
Aardenburg 9.43 Axel 32.30 Hoek
11.12; Neuzen 39.Oostburg 14.70;
Schoondijke 20.96; Zaamslag 25.01.
Totaal f 152.52.
L. MICHIELSEN,
Correspondent Classis Axel.
Ondergeteekende zal D.V. op Donderdag 14
Mei van 1112 uur zitting houden in de con
sistoriekamer van de Noorderkerk tot het in
ontvangst nemen van de collecte voor de
Hulpbehoevende Kerken in de Provincie en col
lecte Hulpbeh. Studenten.
Hij verzoekt dringend alsdan het bedrag der
collecte af te dragen of, bij verhindering, dit te
storten op zijn postrekening No. 71284 of over
te maken per postwissel, opdat in tijds de af
rekening kan plaats vinden ter plaatse waar dit
behoort.
De Correspondent,
J. A. VERTREGT.
aan een groote school. Ik zie hem en Lena, zijn
vrouw, al over den brief gebogen, samen over
leggend. Zooals zij altijd doen. Ook in dat op
zicht is Frits aan vader gelijk. Vader en moeder
overlegden ook altijd samen.
24 October.
In mijn verwachting ben ik niet bedrogen.
Frits heeft er niet omheen gedraaid, heeft de
beslissing niet aan moeder gelaten, maar als zijn
eerlijke overtuiging medegedeeld, dat hij het
voorstel van tante Kathe nog zoo dom niet vindt.
Hij schreef, te begrijpen, dat moeder het niet
prettig zou vinden, het dorp te verlaten, waar zij
al die jaren gewoond had en waar zulke mooie
herinneringen lagen, maar moeder moest ook niet
vergeten, dat er straks een nieuw hoofd kwam,
waardoor zij uiteraard op den achtergrond zou
raken, al zouden de menschen wel goed voor
haar blijven.
Het was verder heel wat waard, wanneer
tante Kathe, de lieveling van allen (nu daar heeft
Frits gelijk in, zelfs Dolf vindt haar een snoes
in haar vrijen tijd eens kwam aanloopen, te meer, v
omdat Annie (dat ben ik) op een leeftijd kwam,
dat nu moeder begreep het wel. Ondanks den
ernst van het onderhavige geval hebben moeder
en ik toch even gelachen om die schelmsche uit
drukking van Frits. Als moeder alleen overblijft,
zoo wilde hij zeggen, dus als ik getrouwd was
(en ik ben nog niet eens verloofd dan was
tante Kathe nog in de nabijheid. Zeker wij mo
gen wel niet in de toekomst speuren en moeten,
als het ware bij den dag leven, maar 't is toch
ook weer niet zondig, om met de toekomst reke
ning te houden.
(Wordt vervolgd)
