KERKNIEUWS.
OFFICIEELS BERICHTEN.
PREDIKBEURTEN
Hope" van Sept. 1876„De arbeid was van
zoodanigen aard, dat blijkbaar Gods genade zich
daar ten toon spreidde en zijn Naam verheerlijkt
werd. Vele zielen werden door den dienst van
Ds. van der Meulen voor Christus gewonnen
en hoe menige dorstige ziel hij gelaafd heeft uit
de bron der eeuwige vertroosting laat zich met
geen woorden eenigszins meedeelen. Hiertoe
werkte ook mee onder Gods heilig bestel de
weg des lijdens toen aan de bediening des
Woords en de belijdenis van 's Heeren Naam,
in de Afgescheidene gemeente verbonden. Be
halve door den tegenstand van buiten, was de
druk door de maatschappelijke toestanden zeer
zwaar. De weg des Heeren was in alle opzich
ten moeilijk en donker. Alleen van binnen was
het licht. Want brandende waren onze harten
om te hooren, als Ds. van der Meulen tot ons
sprak en de Schriften opende. Hoe heilbegeerig
zaten we te luisteren en hoe werden we ver
kwikt en vertroost en opgebouwd in het aller
heiligst geloof. We gevoelden ons onderling als
leeraar en gemeente met een machtigen liefde
band aan elkander verbonden. Het gemeentelijk
leven was als een afdruksel van de eerste ge
meente der christenheid."
Intusschen groeide ook de gemeente van Mid-
delharnis. Er werd een pastorie gebouwd, waar
van een gedeelte als kerk moest dienst doen,
en toen dat in 1840 gereed was, maakte Middel-
harnis aanspraak op den vollen dienst door Ds.
van der Meulen en begeerde de samenwerking
met Rotterdam af te breken. De billijkheid werd
door Rotterdam niet betwist, maar wel betreurd.
Voordat de band aan de Rotterdamsche ge
meente werd losgemaakt zorgde Van der Meu
len er voor, dat er iemand was, die eenigszins
tot stichting van de gemeente kon werkzaam
zijn. Een „leerend ouderling" werd gekozen, die
hij bevestigde met de woorden uit 1 Petr. 5:1-3.
Zoo werd door dezen dienst bewaard, wat
Van der Meulen mocht bouwen, en door de
goede hand Gods is onder de hand van anderen,
die tot dezen arbeid zijn ingegaan, dat kleine
stekje uitgegroeid tot een grooten boom die
kleine gemeente uit de Hovenierslaan is gewor
den tot een kerk van vele duizenden.
Middelharnis had dus nu sinds Mei 1840 in
Ds. van der Meulen een eigen Dienaar des
Woords. Het ontbrak, vooral hier in zijn ge
boorteplaats niet aan hoon en smaad en booze
tegenwerking. De arbeid moest geschieden onder
veel vijandschap van buiten en groote ontberin
gen zoowel voor den leeraar en zijn gezin, als
voor de gemeente. Maar bij velen vond Van der
Meulen erkenning en groote waardeering. De
arbeid was niet ijdel in den Heere, zoodat ze
mochten ondervinden, dat onder hen bevestigd
werd ,,En de Heere wrocht mede". Al was de
smaad ook groot, de vijandschap hevig, de druk
der vervolging soms zwaar, Dienaar en ge
meente droegen het met vreugde, verblijd zijn
de, dat zij waardig geacht werden om Jezus'
naam smaadheid te lijden" (Hand. 5:41).
Zekere broeder Van Hees, die later ook naar
Amerika is vertrokken, deelt uit dien tijd iets
mede van de bijzondere achting, die Ds. van der
Meulen genoot van den Hervormden predikant
te Middelharnis. Van vijandschap was bij dezen
geen sprake. Hij was een zeer beminnelijke per
soon, vriendelijk jegens allen. Hij verklaarde
zelf niet Gereformeerd te zijn en 't ook niet be
geerde te wezen, maar hij gaf allen, die de oude
Gereformeerde waarheid zochten, den raad naar
Ds. van der Meulen te gaan. Dat maakte voor
menigeen den overgang gemakkelijk, en zoo
werkte de niet-Gereformeerde predikant meê
aan den opbouw van het Gereformeerd kerkelijk
leven te Middelharnis.
Geen wonder, dat de arbeid van Van der Meu
len in den kring der Afgescheiden gemeenten
alom bekend werd en ook andere plaatsen hem
begeerden. Zoo kwam er beroep van Vuren en
Herwijnen. Hij kon evenwel zijn werk in Mid
delharnis nog niet loslaten en bedankte.
Niet lang daarna kwam er een beroep, niet
maar van ééne kerk, maar van twaalf kerken
tegelijk. Van der Meulen noemde dat „een pro
vinciaal beroep".
In het voorjaar van 1841 waren de twaalf in
Zeeland bestaande Afgescheiden gemeenten te
Goes vergaderd. Het waren altemaal kleine ge
meenten, alle te zwak om een eigen Dienaar des
Woords te hebben. Ze gevoelden zich zoo ver
laten en hulpeloos sinds Ds. Budding zich van
haar had afgetrokken. De nood der gemeenten
woog ze zwaar op het hart en 't was een bran
dende vraag in 't midden der vergadering „hoe
kan hier in den Dienst des Woords worden
voorzien Die nood werd ernstig besproken
en biddend voor 's Heeren aangezicht neerge
legd. En zoo werd, meê onder invloed van Ds.
Scholte, die ook deze vergadering bijwoonde,
het besluit genomen om voor alle kerken in de
Provincie saam één Dienaar des Woords te
verkiezen. De keuze viel op Ds. C. van der
Meulen te Middelharnis, aan wien de beroeps
brief werd toegezonden.
Ds. van der Meulen verhaalde zelf in zijn
gedachtenisrede te Grand Rapids, toen hij in
1869 dertig dienstjaren had vervuld, dat hij met
zekere koelheid dien beroepsbrief las en zijn
eerste gedachte v/as „daar zal ik niet heen
gaan". Het arbeidsveld leek hem veel te ruim
en het werk te zwaar. Hij oordeelde gaven noch
kennis genoeg te hebben om die gewichtige taak
te aanvaarden.
Maar telkens moest hij naar den brief weêr
teruggrijpen en altijd meer werd de nood dier
gemeenten hem op het hart gebonden, zoodat
de evenaar langzaam aan naar de andere zijde
ging.
Hij zag als voor zijn oog hoe die kleine ge
meenten in moedeloosheid schenen weg te zin
ken en het werd hem bang als hij een geheele
provincie zag zonder herderlijke zorgen. Het
werd hem een moeten. Hij durfde die roepstem
des Heeren niet weerstaan, hoewel het hem,
ziende op zijn eigen onbekwaamheid te zwaar
leek. En zoo besloot hij, in het vastgeloof, dat
de Heere hem riep en daar wilde gebruiken,
die roeping op te volgen.
Dat sterk vertrouwen, de Heere roept mij
daar, maakte het afscheid van Middelharnis lich
ter en hij besloot er zijn dienstwerk met deze
woorden „Want onze roem is deze, namelijk
de getuigenis onzer consciëntie, dat wij in een
voudigheid en oprechtheid Gods, niet in vlee-
schelijke wijsheid, maar in de genade Gods, in
de wereld verkeerd hebben en allermeest bij
ulieden" (2 Cor. 1 12).
F. STAAL Pz.
TWEETAL TE
SouburgJ. Bavinck te Gramsbergen.
C. B. Bavinck te Hoek (Z.)
BEROEPEN TE
Wanswerd R. Schippers
te Drachtster Compagnie.
Monster J. Andrée te Poortugaal.
Appelscha Cand. B. Holwerda te Houwerzijl.
Benoemd tot hulpprediker te Huizum de
heer F. Colenbrander, cand. te Vriezenveen.
De herdenking van de Afscheiding.
In menig opzicht kan gezegd worden, dat er
veel gedaan wordt voor de actie van het Co
mité tot herdenking van de Afscheiding.
De verantwoording van den penningmeester
toont wel, dat op verschillende plaatsen met
liefde gegeven wordt.
Trouwens dit was ook niet anders te ver
wachten.
Het betreft toch de herdenking van het groote
werk, dat onze God in 1834 heeft gedaan, en
waarvan wij nog altijd den rijken zegen genieten.
Ons gereformeerd kerkelijk leven is mede te
danken aan wat onze God in en door de Af
scheiding tot stand bracht. Van veel arbeid op
het breede terrein van Gods koninkrijk, kan het
zelfde gezegd worden.
Zoo volkomen terecht schreef Prof. Dr. H. H.
Kuyper in „De Heraut, dat wij met groote dank
baarheid moeten gedenken aan hetgeen de Heere
ons in 1834 heeft geschonken.
Die dankbaarheid moet ook uitkomen in onze
daden.
Het is niet teveel gevergd, wanneer dus een
extra gave gevraagd wordt voor de herdenking
van dit gezegende werk Gods.
In ons geven moet het uitkomen, dat wij be-
geeren onze dankbaarheid te bewijzen.
Daarom dringt het Comité er ook met den
meesten ernst op aan, dat in alle gemeenten ge
werkt wordt met de inteekenlijsten. Niemand
moet overgeslagen worden. Alle leden der ge
meente moeten in de gelegenheid gesteld wor
den hun bijdrage te geven.
Als er plaatsen zijn, waar men dit nog niet
deed, laat men er dan spoedig mee beginnen.
Over enkele maanden is het reeds October.
En dan moet de inzameling over het geheele
land achter den rug zijn, opdat het Comité kan
overzien wat gegeven werd uit dankbaarheid
voor wat God ons schonk.
De Synode beval het werk van ons Comité
bij onze broeders en zusters aan. Het Mode-
ramen der Synode heeft ook een aanbeveling
gegeven. Verschillende bladen o.a. „De He
raut" hebben de inzameling door middel van
de inteekenlijsten krachtig aanbevolen.
Laat dan niet één gemeente achterblijven
Laten al onze broeders en zusters geven met
een blijmoedig en dankbaar hart
Opdat hierin onze God verheerlijkt worde
HET COMITÉ.
Door Ds. L. Oranje van Groningen is
Zondag j.l. de Cand. M. J. van Dijken beves
tigd in het ambt als predikant van de Geref.
Kerk te Oostlcapelle. Ds. Oranje sprak over
Ex. 30 1 en 68, handelende over a. het we
zen, b. de plaats des gebeds in het geheel van
den dienst Gods en c. de tijd. Aan de hand
oplegging nam mede deel Ds. L. Visser van
Domburg. Toegezongen werd Ps. 119:9.
Des middags deed Ds. van Dijken zijn intrede
met een predikatie over Jes. 6 58 en sprak
daarbij overa. van een heiligheid, die klein
maakt, b. van een heiliging, die rein maakt, c.
van een heiliging, die heilgezanten maakt. Hij
werd toegesproken door den consulent en af
gevaardigden van de classis. Ds. Lindeboom
van Serooskerke en door ouderling Wattel,
voorzitter van den kerkeraad. Aanwezig waren
tevens afgevaardigden van de genabuurde ker
ken en B. en W. Toegezongen is Ps. 134 3.
K.B. S.
Comité tot Herdenking van de Afscheiding van
1834.
Ontvangen van de Geref. Kerk te Brouwers
haven 22.13; idem te Yerseke 40.
idem te Serooskerke 120.idfem te Vlis-
singen 65.50.
W. M. LE COINTRE.
Bergen op Zoom, 9 Juli '34. (Gironr. 63783).
KORTE NOTULEN van de vergadering
der Classis Axel gehouden op 10 Juli
in de Geref. Kerk te Schoondijke.
1. De vergadering wordt geopend door den
Praeses der roepende kerk van Schoondijke op
de gebruikelijke wijze.
2. De credentiebrieven worden nagezien.
Alle kerken zijn wettig vertegenwoordigd.
3. Het Moderamen bestaat uitDs. Tiemens,
Praeses Ds. Kok, Scriba Ds. de Vries, As
sessor.
4. De notulen worden gelezen en met een
kleine wijziging vastgesteld.
5. Ingekomen Stukken.
a. Een schrijven van enkele br. te Breskens
over het houden van kerkelijke bijeenkomsten
te Br.
b. Een schrijven van de classis 's-Gravenhage.
c. Verslag van de Particuliere Synode, ge
houden 13 Juni 1934 te Goes.
6. Er zijn geen voorstellen en instructies.
7. Ds. Kok brengt rapport uit van de j.l.
gehouden Prov. Synode.
Ds. Groeneveld doet mededeelingen over de
Zending. Ds. M. zou gaarne repatrieeren in be
gin 1935. En dan daarna nog minstens 4 jaren
de kerken dienen. Door Deputaten werd be
sloten, dat, in verband met repatriatie van Dr.
Drcckmeier, Ds. Merkelijn iets eerder, n.l. in
Nov. of Dec. zal repatrieeren.
8. De classis benoemt br. W. H. Louwerse
te Hoek als Deputaat voor de tak Schooldienst
der Zending.
9. Ds. Post licht de zaken van art. 13 K. O.
toe.
10. De collectelijst wordt vastgesteld.
JuliHulpbeh. Kerken in de Prov.
AugustusEvang. in de Prov.
September Thoel. Fac. V. U.
October: Feestcollecte Afscheiding (14 Oct.).
Yi collecte Hulpbeh. Studenten.
y2 collecte Hulpbeh. Kerken in de Prov.
December Theol. School en Jodenzending.
JanuariEvang. België en Noord-Frankrijk.
FebruariGenerale Kas Hulpbeh. Kerken.
MaartTheol. Fac. V. U.
AprilEvang. Zuiderzeewerken en Verstrooi
den N.l.
MeiTheol. School.
JuniZending.
11. Br. Michielsen brengt verslag uit over
de geldelijke zaken. Het kasboek wordt nagezien
en in orde bevonden.
12. Ook het boek van den Deputaat naar
art. 13 wordt nagezien en in orde bevonden.
13. Ds. Post, deputaat voor Evangelisatie,
doet enkele mededeelingen over het Evangelisa
tiewerk in de classis.
14. De rondvraag wordt gehouden. De wen-
schelijkheid van eenheid in de Liturgie wordt
uitgesproken.
15. Als roepende kerk voor de e.k. verga
dering wordt aangewezen Zaamslag. Het Mode-
ramen zal bestaan uitDs. Post, Praeses Ds.
Tiemens, Scriba en Ds. Kok, Assessor. Als da
tum wordt vastgesteld 16 Oct. te Ter Neuzen.
16. De korte notulen worden gelezen.
17. De Praeses sluit de vergadering met
dankgebed.
Op last der classis,
D. DE VRIES, Assessor.
V. U.-Busjes.
Lichting van 16 tot en met 25 Juli.
HET COMITÉ.
VERANTWOORDING van LIEFDEGAVEN
LINNENKAST COMITÉ.
Met hartelijken dank ontvangen door Ds. A. Scheele
van de Geref. M. V. te Kapelle-Biezelinge 10.—
door Mej. J. S. Viergever van de Zendingskrans te
Brouwershaven 27.van Mevr. EldersScheele
van de kinderen Chr. School te Vlo 3.50van
Mevr. Pouwer te Goes de contr. van Kloetinge
14.Van Mej. B. W. de Kam de contr. uit Vlis-
sinnen 18.
S. E. HEIJ—GOSLINGA.
Koudekerke, Geref. Pastorie.
Giro-adres Ds. A. C. Heij 169757.
Veere. Ontvangen van Ina Bakker 125 h.c. voor
de Zending. Hartelijk dank.
DE ZENDINGSCOMMISSIE.
Serooskerke. Met dank ontvangen door br. Sturm
van een zuster 5.voor de Kerk en 5.— voor
de Diaconie. Gevonden in de collecte 2.50 voor
de Telefoon.
DE BOEKHOUDER.
Middelburg. In dank ontvangen voor het tekort
van de kerk 50 stuivers opgespaard door Annie de
Kam, N. VI. Weg 3.van een zuster, die niet
ter kerk kan komen.
A. DE POORTE.
Middelburg. Brs. Diakenen zeggen hartelijk dank
voor de volgende in de collecte gevonden giften
7.50 voor de Kerk (tekort over 1933); 2.50 voor
de Zeeuwsche Beker 1.voor Rusland.
F. DAMEN, Kassier Diaconie.
VEREENIGINGSLEVEN.
KRING WALCHERENII VAN M. V.
Vergadering D.V. Donderdag 19 Juli des avonds
half acht te Vrouwenpolder.
1. Inl. Gew. Gesch. „Abraham", volgens nieuwe
Leidraad in B. en B. door Gapinge.
2. Kringonderwerp„De inrichting onzer ver
gaderingen en ons Rooster" door L. de Kam van
Oostkapelle.
3. Bijdrage door Vrouwenpolder.
Vergadering der Geref. Meisjesvereeniging
„Hel ontluikend leven" op Zondag 15 Juli in de
consistorie der Geref. Kerk te St. Laurens.
G. G. „Gij zijt den Christus" door Jans Willemse.
Reciteeren door Mientje de Visser.
Na de pauzeK. G. „Gregorius VII" door Jans
de Bree. Memoriseeren door Bet je Sanderse.
De M. V. „Wees een Zegen" te St. Laurens vergadert
op Donderdag 19 Juli.
N.T. Schets 26. Deel II. „De prediking aan den
kamerling uit Moorenland", M. Gideonse.
Vrij ond.A. Koning.
BijdrageSa. Hillebrand.
RING VLISSINGEN.
Donderdag 26 Juli om 8 uur in het Verenigings
gebouw te Koudekerke.
1. De J. V. als opvoedingsinstituut, Jaargang 44,
blz. 90.
2. Souvereiniteit in eigen kring, Jaargang 44, blz.
351.
Geref. Jongelingsvereeniging Herman Faukeel".
Vacantie. De eerstvolgende vergadering zal ge
houden worden op 9 September a.s.
J. V. „Dr. Lützen Wagenaar", Middelburg.
N. T. „De wijzen uit het Oosten en de kinder
moord", L. Maas.
M. O. „Overheid en Maatschappij", A., K. Ton.
Middelburgsche Geref. Jeugdcentrale.
Fietstocht op Zaterdag 21 Juli a.s. over Veere-
Oranjezon (naar het strand) naar Domburg. Ver
zamelen 2 uur op het Molenwater.
Secretaresse.
Vergadering der C. J. V. Pred. 12 la te Koudekerke
op Zaterdag 14 Juli 1934 des avonds 8 uur in het
Verenigingsgebouw.
Agenda:
I. O. Test. Deel II, les 75. „Esther (Het boek
Esther), vriend Joost de Witte.
II. Voordrachtvr. D. Wielemaker. Memorisatie:
vr. D. Kerkhove.
III. V. G. Les 10. „De Kerkhervorming in ons
land", vr. P. Boone.
Dringend verzoek.
De berichten voor de rubriek Vereenigings-
leven worden dikwijls pas des Vrijdagsmorgens
aan ons bureau bezorgd. Wij herinneren er daar
om nogmaals aan, dat alle berichten uiterlijk des
Donderdagsavonds in ons bezit moeten zijn.
Later ontvangen copie kan niet meer worden
opgenomen.
De Administratie.
IN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN
ZEELAND OP
ZONDAG 15 JULI 1934.
CLASSE MIDDELBURG.
MIDDELBURG.
Collecte Bijdragen Classicale Kosten.
Hofpleinkerk 9.30 uur
6 uur
Noorderkerk 9.30 uur
Ds. D. Bremmer
Ds. N. Willemse
Ds. N. Willemse
te Rotterdam.
2 uur Ds. H. A. Wiersinga
6 uur Ds. D. Bremmer
Arnemuiden 9.30 en 2 uur Ds. H. Scholing
Domburg 9.30 uur Lezen eener Leerr.
2.30 uur Ds. J. E. Visser
Gapinge 9.30 uur Lezen eener Leerr.
2 uur Ds. J. W. Tunderman
Grijpskerke 9.30 en 2 uur Ds. H. Pestman
Koudekerke 9 en 2 uur Ds. A. C. Heij
St. Laurens 9.30 en 2 uur Ds. A. Koning
Melislcerke 9.30 en 2.30 uur Lezen eener Leerr.
Oostkapelle 9.30 en 2 uur Ds. M. J. v. Dijken
Serooskerke 9.30 en 2 uur Ds. J. Smelik
te Loosduinen.
Souburg 9.30 en 2 uur Ds. E. Mobach
te Numansdorp.
Voorb. H. Av.
Veere 9.30 en 2 uur Ds. J. v. d. Guchte
Vlissingen 9.30 en 5.30 uur Ds. H. A. Wiersinga
Bed. H. Av. en Dankz.
Vrouwepolder 9.30 uur Ds. J. W. Tunderman
2 uur Ds. D. Bremmer
Westkapelle 9.30 uur Ds. J. E. Visser
2 uur Lezen eener Leerr.
CLASSE ZIERIKZEE.
Brouwershaven 9.30 en 2 uur Ds. J. Meester
Bruinisse 9.30 en 5 uur Ds. J. P. Unger
Colijnsplaat 9.30 en 5.30 uur Ds. H. Veenstra
Bed. H. Av. en Dankz.
Geersdijk 9.30, 2 en 5.30 uur Lezen eener Leerr.
Haamstede 9.30 en 2.30 uur Ds. J. M. Mulder
Bed. H. Av. en Dankz.
Kamperland 9 en 2 uur Ds. F. J. v. d. Ende
6 uur Lezen eener Leerr.
Nieuwerkerk 9.30, 2 en 6 uur Lezen eener Leerr.
Oosterland 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Scharendijke 9.30 en 2 uur Ds. J. B. Vogelaar
Wissekerke 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Zierikzee 10 en 6 uur Dr. J. van Lonkhuijzen
Zonnemaire 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
CLASSE THOLEN.
Ar .ia Jacoba Polder 9.30 en 2 uur
Ds. J. Spoelstra
Bergen op Zoom 9.30 en 5.30 uur
Ds. W. M. Ie Cointre
Krabbendijke 9 en 2 uur Ds. M. Ros
Poortvliet 10.30, 3 en 7 uur Lezen eener Leerr.
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur Ds. C. Jansen
te Hindeloopen.
Tholen 9.30 en 2 uur Dr. C. Veltenaar
Oud-Vosmeer 9.30 en 2 u. Ds. C. A. Vreugdenhil
CLASSE GOES,
Baarland 9.30 en 2 uur Ds. G. Leene
Borssele 9 en 2 uur Ds. H. Fransen
Driewegen 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Kapelle-Biezelinge 9.30 uur Ds. A. Scheele
2 uur Lezen eener Leerr.
Goes 9.30 en 5.30 uur Ds. W. H. v. d. Vegt
Bed. H. Av. en Dankz.
's-Gravenpolder 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Heinkenszand 10 uur Ds. G. van Heiningen
2.30 uur Ds. A. Scheele
Yerseke 9.30 en 2 uur Ds. H. Torenbeek
Wemeldinge 9.30 en 2 uur Cand. M. P. van Dijk
Kruiningen 10 en 2.30 uur Ds. J. Koolstra
Nieuwdorp 10 en 2.30 uur Ds. E. Beukema
Wolphaartsdijk 10 en 2.30 u. Lezen eener Leerr.
CLASSE AXEL,
Aardenburg 10 uur
3 uur
Axel 9.30 en 2.30 uur
Hoek 10 en 3 uur
Oostburg 10 uur
3 uur
Schoondijke 10 en 3 uur
Ds. Joh. A. Tiemens
Lezen eener Leerr.
Ds. J. S. Post
Ds. C. B. Bavinck
Lezen eener Leerr.
Ds. Joh. A. Tiemens
Ds. D. de Vries
Terneuzen 9.30 en 2.30 uur Ds. S. Groeneveld
Zaamslag 9.30 en 2.30 uur Ds. A. B. W. M. Kok
