FEUILLETON
KENTERING.
ZENDING*
KERKNIEUWS*
hen moet worden gehandeld. Het rapport stelde
voor deze zaak aan de wijsheid der Classis te
laten. De praeses vreesde daarvan tegenstrijdige
rechtspraak en diende een voorstel in om voor
deze zaak 3 Deputaten te benoemen die de zaak
in onderzoek nemen, welk voorstel werd aan
genomen. Ds. J. J. Miedema bracht rapport uit
over de vraag van de kerk van Schiedam, over
genomen door de betrokken Particuliere Synode,
hoe moet gehandeld met leden die elders kerken,
waarbij men ook een nadere uitspraak wenschte
over de beslissing van de Synode van 1905. De
Synode vereenigde zich met de conclusie die
uitsprak te blijven in den lijn van de beslissing
van de Synode van 1914. Ds. H. Meijering rap
porteerde namens Deputaten voor de Generale
kas voor Hulpbehoevende Kerken over welk
rapport Ds. D. P. Koopmans rapport uitbracht.
Een breede bespreking ontstond, mede over de
positie van de hulpbehoevende kerken in België.
Besloten werd de Belgische kerken niet te bren
gen voor rekening van de Generale Kas. De
Synode zal een krachtigen oproep doen uitgaan
tot steunverleening aan het werk in Rijn-Pruisen.
De Synode sprak uit dat het werk onder de
verstrooide Geref. geen evangelisatiewerk is en
dus uit dien kas niet kan worden gesteund. De
zaak werd nog even aangehouden. Te half
twaalf sloot de praeses de zitting.
Zie vervolg en slot in het Tweede Blad.
COLLECTE BIJBELVERSPREIDING.
Woensdag 27 September zal D.V. gehouden
worden de bekende collecte ten bate der Ver-
eeniging tot verspreiding der Heilige Schrift.
Huis aan huis zal een gift worden gevraagd.
Wij hebben allerlei bloempjes en vlaggetjes
dagen en steunen gaarne daardoor vereenigin-
gen, die in een of anderen maatschappelijken
nood voorzien.
Woensdag hebben wij een Bijbeldag.
De opbrengst der collecte is voor 50% be
stemd voor bovengenoemde Vereeniging, de
andere helft voor de Stadsevangelisatie, welke
uitgaat zoowel van de Gereformeerde- als de
Hervormde Kerk.
Door een gift op den Bijbeldag steunen wij
de evangelisatie hier ter stede, maar ook een
Vereeniging, die prachtig werk verricht.
De geestelijke nood is tenslotte in onze dagen
het grootst. Velen, ook in Nederland, kennen
den Bijbel niet meer Christus is voor velen een
vreemde een vrede wordt gezocht, welke nooit
t is te vinden.
De Bijbel weer in huis, in elk huis, indien
mogelijk, ziedaar het groote ideaal, dat de Ver
eeniging tot verspreiding der Heilige Schrift
nastreeft.
Zullen wij allen daaraan niet meewerken
Gods Woord is toch een lamp voor onzen
voet en een licht op ons pad
De Bijbel geeft het antwoord op de levens
vragen ook voor dezen tijd, ook voor den
mensch van de 20ste eeuw.
Wij mogen zeker wel een beroep doen op
onze dames om mee te werken aan de verzame
ling der gelden.
Br. P. Loof, Julianastraat 26, de van ouds
bekende leider van dezen Bijbeldag, verwacht
een groote toeloop van zusters uit beide kerken,
die zich bij hem kunnen aanmelden.
Vanuit de Bogardzaal, Bogardstraat, zal
Woensdag de opmarsch beginnen. Zij, die zich
den geheelen dag kunnen geven, worden des
morgens 9 uur verwacht en zij, die zich alleen
des middags beschikbaar kunnen stellen, des na
middags 1.30 uur.
Dames, laat door Uw medewerking den Bij
beldag slagen. Groote en kleine giften zijn wel
kom. Er is veel noodig in onze dagen en toch
verwachten wij een goede collecte.
Onze bede is, dat de Heere ook dit werk doe
gelukken.
M. SCHEELE.
VERSCHE DRUPPELEN IN
„DEN ZEEUWSCHEN BEKER".
Onderscheiden giften door bemidd. Ds. Scheele
te M'burg 5.3 van 2.50 4 van 1.
tezamen 17.50 van dankb. fam. uit M'burg
2.6CfH. te Langeruigeweide Z.H. ƒ1.
Comité Nieuwerkerk (Z.) 171.50; v. Sw. te
M'burg 2.50 uit coll. G. K. te M'burg 0.50
1.-2.1.uit coll. G. K. te Sou
burg 5—
In totaal ontvangen 1807.37.
22)
„We zullen de toekomst niet vooruitloopen,
Bazuin. Gods molens malen soms vlug, maar
meestal langzaam. Wie weet, wat Hij met Zijn
kinderen in ons land voor heeft. Je kunt er op
aan, dat er honderden, duizenden zijn, die hun
keren naar zielevoedsel, dat hun predikanten
hun onthouden. Evenals wij, schuilen ze weg.
Maar als er een kentering komt, ik ben er van
overtuigd, dan zullen zij te voorschijn komen,
ten spijt van alle vijandschap."
,,Neen, ik bedoel ook niet de toekomst voor
uit te loopen. We zullen alles geduldig in Gods
hand geven. De Heere weet, wat goed is. En
dit is onze eenige troost, dat niemand iets tegen
ons kan doen, als Hij het niet wil."
De beide mannen, eenvoudigen in den lande,
maar met een helder hoofd, een goed inzicht,
een vroom, godvreezend gemoed, scheidden. Ba
zuin vatte zijn schoen weer op en Schoonoort
trok naar Uithuizen, waar zeer velen hem vijan
dig gezind waren, omdat hij den euvelen moed
had gehad, openlijk tegen dominé Brouwer op
te treden, door zijn kind in Ulrum te laten
doopen.
Maar hij had ook vrienden in Uithuizen,
waar eveneens een gezelschap vergaderde, niet
tegenstaande men wist, dat dominé Brouwer ge
legenheid zocht, hen bij de Overheid aan te
klagen. Want zoover was het gekomen, klaagde
Weer verraste ons een Comité met zijn wel
geslaagde actie. Het dorp Nieuwerkerk, hoewel
stil weggedoken op Duiveland, blijkt toch krach
tig mee te leven met het groote wereldgebeuren,
dat ons zoo verbijsterende ellende doet zien, als
gevolg van de verdwazing en den hoogmoed van
Godonteerende menschen. Volgende week hoop
ik precies te kunnen meedeelen den uitslag te
Zaamslag. Thans kunnen we reeds tot onze
verwondering en blijdschap melden, dat de in
zameling, door 22 jonge meisjes gedaan, de som
van 400.overtreft.
't Is een groote genade, dat we eenig licht
kunnen brengen in de zwarte duisternis van het
hongerland Rusland, en vooral in de gezinnen
der verdrukte en verdreven Christenen.
Zie hier eenige getuigenissen uit den aller-
laatsten tijd.
7 Aug. 1933. „Velen van mijn familieleden
hebben uw ondersteuning ontvangen en dat zien
de, heb ik 't besluit genomen U om hulp te smee-
ken help ons toch zoo spoedig mogelijk
Wie hier niet een onwankelbaar Godsvertrou
wen bezit, gaat reddingloos verloren. Ontzetting
grijpt me aan wat moet er van mijn vier on
mondige kinderen worden De hongerdood is
zoo vreeselijk
7 Juli. „Voor enkele dagen hebben we een
wonder Gods ondervonden de Heere heeft mijn
gebed verhoord. Ik ontving een pakket le
vensmiddelen's morgens aten we nog gras
soep en 's avonds kookten we onze meelsoep
welk een afwisseling
2 Aug. 1933. „Eindelijk, na lang wachten, ont
ving ik uit Sch. Uw zending. Mijn meest harte-
lijken dank daarvoor."
14 Juli. „Met innig dankgevoel kan ik thans
het ontvangen van het zoo met spanning inge
wachte pakket, meldenOngeschonden kwam
het aan
De beproevingen zijn hard, maar God geeft
kracht om niet onder te liggen."
Is 't niet een heerlijk werk, broeders en zus
ters, tot dit gezegende werk iets te mogen bij
dragen in onze provincie Zeeland. De Zeeuw-
sche Beker is voorloopig niet vol, zoolang de
verschrikkingen voortduren.
Met vriendelijken dank en dringende aanbe
veling.
St. Laurens. A. KONING.
Giro 220659.
VAN ZENDELINGSAANGELEGENHEDEN
Het was onder de leiding des Heiligen Geestes
wel een zeer gelukkige gedachte op de Synode
van Middelburg in 1896, toen daar besloten
werd, dat voortaan de Zending een taak der
kerken behoorde te zijn en niet van genoot
schappen of Zendingsvereenigingen.
De Kerk was de dienaresse Gods, het instru
ment in Zijn Hand voor de verkondiging van
het Woord en de bediening der Sacramenten en
dus kon ook alleen de Kerk de Zendelingen
uitzenden.
Een tweede stap in de goede richting was,
dat voortaan niet door de daartoe benoemde
deputaten der Generale Synode de dienaren des
Woords zouden worden uitgezonden naar de
heidenwereld, maar dat de plaatselijke kerk zich
in verbinding zou stellen met haar zusterkerken
in eigen of naastliggende provincie om gezamen
lijk een deel van het groote Zendingsterrein te
bearbeiden.
Om het verband tusschen de verschillende
zendende kerken niet te verliezen en de alge-
meene zaken te regelen, werden de Deputaten
der Generale Synode benoemd. Goede decen
tralisatie naast voldoende centralisatie.
De praktijk heeft aangetoond, dat onze Geref.
Kerken op den goeden weg waren, ook al kla
gen buitenstaanders er soms over, dat we door
te ver gedreven decentralisatie de eenheid uit
het oog verliezen, althans het overzicht over
onzen arbeid zeer moeilijk maken. Onze kerken
zelf hebben echter van die te ver gevoerde de
centralisatie weinig te lijden gehad.
Slechts één punt van den arbeid heeft er wel
onder geleden, de propaganda voor den arbeid.
Ieder deed, wat goed was in zijn oogen op dit
gebied en zelfs kwamen er naast ons gemeen
schappelijk Zendingsblad in de verschillende
provincies afzonderlijke blaadjes, zooals Uit
Soemba Uit Keboemen Uit Poerworedjo Uit
Poerbolinggo. Ik heb het altijd als zeer juist ge
vonden, dat de Zeeuwsche kerken dezen weg
niet zijn ingeslagen, daar nu het algemeene Zen-
Schoonoort dan min of meer bitter gestemd, dat
men in het vrije Nederland niet meer de inspraak
van zijn hart volgen mocht en met zijn geweten
te rade gaan. Waren daarvoor de Franschen
verjaagd en had men daarvoor in 1813 een Ko
ninkrijk der Nederlanden gekregen Wat keizer
Napoleon en diens broeder, koning Lodewijk,
niet hadden gedurfd, namelijk de vrije ontwik
keling der kerk onmogelijk maken, had koning
Willem I, op aandringen zijner adviseurs, ge
daan. Schoonoort was er nog zoo zeker niet
van, dat als geschiedde, wat Barkema wil
de die vrije kerk door de Overheid niet zou
worden tegengestaan.
HOOFDSTUK VIII.
Weinig hadden de beide mannen vermoed, dat
de eerstvolgende gebeurtenissen een snel ver
loop zouden hebben.
Ondanks de scherpe koude gingen Schoonoort
en Bazuin half December naar Ulrum, om te
bespeuren, dat zij niet de eenigen waren, die
van verre waren gekomen. Bazuin maakte toen
ook kennis met den veenarbeider Dijkstra uit
Smilde, die daar een groot gezelschap oefende,
zóó groot, dat er in een schuur vergaderd werd.
Dijkstra sprak met groote gemakkelijkheid en
bezat een Schriftkennis, die de schoenmaker
hem benijdde.
In Ulrum liep overigens alles gewoon. De
beide diensten was de kerk overvol en niets
wees er op, dat er een storm op komst was,
die de gemoederen hevig in beweging zou bren
gen.
Wel werd er onder de kerkgangers en door
dingsblad in verdrukking komt en onze Gerefor
meerden op die manier wel wat al te veel wor
den opgevoed in een soort provincialisme. Van
de andere terreinen is de kennis dan dikwerf al
heel gering.
Door de Generale Zendingsdeputaten werd
het gebrek aan centrale propaganda wel gevoeld
en vandaar het voorstel om te komen tot het
oprichten van een eigen Zendingsbureau, dat
inzonderheid tot taak zou hebben de propaganda
ter hand te nemen.
Dat Zendingsbureau bevindt zich in Den Haag,
in één der kerken van de Gereformeerden aldaar,
n.l. de Fahrenheitskerk (Fahrenheitstraat 709).
Als directeur trad op Dr. Th. Ruys, predikant
van Lisse, die naast den arbeid in zijn kleine
gemeente dit werk gaarne ter hand nam.
En wat is nu de vrucht van dien arbeid
Laten we U allereerst eens wijzen op de Zen
dingsbibliotheek, die nu geheel opnieuw is sa
mengesteld. Van de talrijke onderwerpen, die
in de boeken dezer bibliotheek behandeld wor
den, zijn kaarten gemaakt en iemand, die nu
over een of ander onderdeel eens studie wenscht
te maken, heeft zich slechts tot Dr. Ruys te
wenden, die hem kan mede deelen, welke boe
ken licht verspreiden over dit onderwerp. Ook
de artikelen uit de verschillende bladen worden
daar bijeengebracht en groepsgewijze bewaard.
Een tweede propagandamiddel van het laatste
jaar is de Zendingstentoonstelling.
Denkt nu niet, dat ge hier een verzameling
van rariteiten moogt bewonderen, waar ge even
hoofdschuddend langs gaat, waar ge toch niets
van begrijpt.
Doel en inrichting van deze tentoonstelling is
een geheel andere.
De bedoeling is vooral liefde tot de Zending
op te wekken en kennis er over te verspreiden.
Daarom is de inrichting ook niet gelijk aan een
klein reizend koloniaal museum.
De voorwerpen hebben vooral betrekking op
het geestelijk leven, al is er gezorgd, dat de
schoolkinderen ruimschoots kunnen genieten
van de folklore.
En deze voorwerpen worden door een des
kundige behandeld die ze gebruikt bij een Zen
dingsvertelling. Dat duurt gewoonlijk een half
uur tot drie kwartier. Daarna is er gelegenheid
eens wat rond te neuzen en over de verschil
lende voorwerpen vragen te stellen. Opnieuw
wordt dan een gedeelte der voorwerpen behan
deld, maar steeds zoo, dat het godsdienstig leven
en het Zendingswerk op den voorgrond staat.
Er is zooveel stof, dat in één avond onmogelijk
alles behandeld kan worden, zoodat de achter
eenvolgende avonden geen herhaling van het
reeds behandelde behoeft te geven.
U vindt er b.v. een practische voorstelling
van het Zendingswerk, waarbij alle posten, ge
meenten, scholen, hospitalen enz. door kleine
huisjes zijn aangegeven op een groote kaart. Er
zijn modellen van kerkjes, o.a. dat van Mage-
lang en Kesingi. U vindt er een model van een
stadsmoskee en van een moskee in de binnen
landen. De koran, het heilige boek der Moham
medanen, een echte, in het Arabisch geschreven,
geeft aanleiding om te vertellen, wat de Javanen
nu eigenlijk wel gelooven en wat ze weten van
hun eigen godsdienst, terwijl van dit onderwerp
ook weder veel te vertellen is, als we alleen
letten op de wijze, waarop Mohammed deze
Koran heeft samengesteld uit verminkte gedeel
ten van Gods Woord.
Een Javaansch huisje met huisraad is het aan-
knoopingspunt voor een Zendingsverhaal uit het
pestgebied, uit de dessa Djoema van het Zeeuw
sche Zendingsterrein. Klappernoten en vezels
zijn de aanleiding om te vertellen van Blondo
en de door God zoo rijkelijk gezegenden arbeid
der Chr. liefde.
Een maquette van het hospitaal van Solo en
een hulphospitaal leidt ons in tot den medischen
dienst, terwijl een grafische voorstelling in den
vorm van kleine hospitaaltjes ons spreken van
den heerlijken arbeid, die daar in de Zendings
ziekenhuizen verricht wordt.
Ook van de Buitenbezittingen vindt men ma
teriaal over koppensnellers en kanibalen, over
lendendoeken van boomschors en gevreesde
wapenen, over tal van andere onderwerpen
wordt er op zoo'n avond verteld. Een vertel
avond naar aanleiding van de voorwerpen, zie
daar de Zendingstentoonstelling
Bij een goede inrichting kan zoo'n tentoon
stelling uitstekend propagandistisch werk doen.
Meer dan 10.000 personen zijn in den afgeloopen
winter er door bereikt en waarlijk niet alleen
in de groote steden.
Wanneer ge nu eens het plan had deze ten-
Barkema bij de weduwe Koster gesproken over
de classis vergadering, die over enkele dagen, den
negentienden December, gehouden stond te wor
den en waar de zaak van dominé De Cock zou
worden behandeld, maar algemeen was men het
er over eens, dat de predikant voor dat feit niet
veroordeeld worden kon, daar hij niet in strijd
met de reglementen had gehandeld.
Na den middagdienst keerden Schoonoort en
Bazuin naar Uithuizen en Uithuizermeeden te
rug, om in den kouden nacht thuis te komen.
„Koud van buiten, maar warm van binnen",
placht Bazuin te zeggen, als zijn vrouw hem min
of meer beklaagde over den kouden tocht.
„Warm van binnen, moeder, 'k Zal je morgen
de preek vertellen, hoor. 't Was weer kostelijk.
Als wij toch eens zoo'n dominé hadden
Vlak vóór Kerstmis ging als een loopend vuur
tje door de provincie het gerucht, dat de hooge
sprongen van den gehaten dominé De Cock ge
daan waren. De classisvergadering te Onder-
dendam had korte metten gemaakt en den op-
standigen predikant in de bediening geschorst,
zoodat hij met de Kerstdagen niet preeken
mocht. En eenige maanden niet.
Het was Elema van „Zandhoeve", een dikke
boer, niet een vriend, maar een vijand, die het
vol triomf aan den schoenmaker meedeelde,
toen hij schoenen ter reparatie brengen kwam.
Voorzoover Bazuin zich herinnerde, had Elema
dat nog nooit gedaan. Altijd kwam de knecht.
Maar nu verscheen de welgedane boer in zijn
duffelsche jas en met de hevige wandelstok in
de werkplaats, in de hand een katoenen zakje,
gevuld met stuk schoenwerk.
toonstelling voor uw plaats te gebrukien voor
de propaganda, dan zoudt ge U het beste eerst
in verbinding kunnen stellen met enkele plaatsen
in de omgeving. Ge hadt dan al vast minder
vervoerkosten. Immers, de kisten worden U
franco toegezonden, maar ge moet ze weder
franco naar de volgende plaats zenden.
Voorts doet ge een beroep op de hoofden
van scholen. In de morgenuren kunnen de school
kinderen klas voor klas van deze tentoonstelling
genieten en voor het onderwijs zal het rijke
vruchten dragen. In overleg met de onderwijzers
worden er dan voor die kinderen der hoogste
klassen bepaalde onderwerpen uit Indië behan
deld door iemand, die het land uit eigen erva
ring kent. Ook de middaguren kunnen daarvoor
gebruikt worden en de Muloscholen, de Kweek
scholen en andere inrichtingen van Middelbaar
onderwijs kunnen van deze gelegenheid gebruik
maken.
Stelt men het entree zeer laag voor de kin
deren, dan zullen de hoofden der scholen er
geen bezwaar tegen maken om hun medewerking
te verleenen. De ervaring bevestigt dit. De
avonduren kunnen dan voor de volwassenen be
stemd worden.
Vooral voor de drie zuidelijke provincies is
dit een schoone gelegenheid voor propaganda.
De samenstelling der tentoonstelling heeft juist
betrekking op ons Zendingsterrein, dat er sterk
vertegenwoordigd is.
Is het nu niet eens de overweging waard van
onze Zendingscommissies of kerkeraden, of ze
in den aanstaanden winter niet door overleg
konden komen tot het houden van zoo'n ten
toonstelling Niet om er in de eerste plaats fi-
nantieele baten bij te behalen, maar om de liefde
te wekken voor den Zendingsarbeid
Bij een goede organisatie kunnen de kosten
gemakkelijk gedekt worden en er zijn wel plaat
sen, waar zelfs een flink batig saldo de Zen-
dingskas kon versterken. Men stelle zich dan
eens in verbinding met de omgeving en daarna
met het Zendingsbureau, dat voor alle gewensch-
te inlichtingen gereed staat.
Ook voor hen, die dezen winter eens licht
beeldenavonden willen organiseeren, is het Zen
dingsbureau een inrichting van advies en hulp.
Zeer waarschijnlijk zullen er voor den aan
staanden winter wel verschillende series lan
taarnplaatjes gereed zijn met een uitvoerige toe
lichting er bij en anders weet de directeur van
het bureau wel de adressen, waar men deze
plaatjes kan verkrijgen.
Het Zendingsbureau zal niet licht klagen over
te veel vragers om hulp of inlichtingen. Hoe
meer er gebruik van gemaakt wordt, hoe beter.
Ook via ons eigen Zeeuwsche Kerkbode zijn
de noodige inlichtingen wel te verkrijgen. Dus
nu eens aan het werk voor den aanstaanden
winter. Ja, nu reeds.
P. LOK.
DRIETAL TE
Vlagtwedde Cand. C. G. Bos te Uithuizen.
Cand. H. J. Fransen te Meppel.
Cand. Th. J. Kerssies, hulppred.
te Naaldwijk.
TWEETAL TE
Westeremden Cand. C. G. Bos te Uithuizen.
Cand. M. Geertsema te Zuidwolde(Gr.).
BEROEPEN TE
Zuidland Cand. P. Robbers, hulppred. te
Den Oever (Wieringen).
BorsseleDriewegenCand. H. Fransen,
hulppred. te Kolhorn.
Muiden E. Douma te Oostkapelle.
AANGENOMEN NAAR
Assen (vac.-wijlen T. Gerber):
D. Scheele te Middelburg.
BEDANKT VOOR
Rijnsburg (vac.-J. de Waard);
D. Scheele te Middelburg.
Cand. J. W. Tunderman, van Rotterdam-
Zuid, die door de Classis Middelburg peremp
toir geëxamineerd is en toegelaten tot den dienst
des Woords en der Sacramenten, hoopt Zondag
8 October a.s. intrede te doen als predikant der
Geref. Kerk te Vrouwepolder, na bevestiging
door Dr. G. Brillenburg Wurth, van Rotterdam-
Zuid.
Cand. C. Houtman te Schiedam is be
noemd tot hulpprediker bij de Geref. Kerk van
Enschedé. Naar men weet, heeft Ds. E. Prinsen
emeritaat verkregen.
,,'k Moest toch naar het dorp", zeide hij, „en
dacht, de schoenen mee te nemen. Kunnen ze
klaar zijn of heb je het druk, Bazuin
„Gode zij dank heb ik altijd veel werk, boer
Elema. Maar als er haast bij is, werk ik een
uurtje langer. Je hebt maar te zeggen, wanneer
ze klaar moeten zijn."
„Wat een coulante bediening", lachte Elema.
„Zoo, zoo heb je het zoo druk Hoe kun je
dan zoo dikwijls naar Ulrum gaan?"
„Helaas kan ik er niet dikwijls heen. Maar
als ik ga kost het me alleen een Zaterdagmiddag
en die uren haal ik de daaropvolgende week in."
„Nou, elk zijn meug", meende Elema. „Jij
liever dan ik, Bazuin. Maar, dat ik zeggen wou,
de tochten naar Ulrum zijn nu zeker afgeloo
pen
„Afgeloopen Je bedoelt, omdat het winter
is Nu, voor een beetje kou ben ik niet bang.
Twee weken geleden was ik er nog. Je moest
dien dominé De Cock eens hooren, Elema."
Bazuin was niet bang uitgevallen, 't Was hem
precies gelijk, wie hij vóór zich had, de burge
meester, de dokter, de dominé of een eenvoudige
arbeider, die hoog tegen een boer, als Elema
opzag en niets durfde zeggen, als de boer ge
sproken had. De schoenmaker stond allen op
gepaste wijze te woord. Bescheidenheid en eer
bied verloor hij daarbij niet uit het oog, zoodat
feitelijk niemand het hem kwalijk nam, als hij
vrijmoedig zich uitte.
Elema schaterlachte, toen Bazuin hem opwek
te, naar dominé De Cock te gaan.
(Wordt yeryolgd)
