KERKNIEUWS.
FEUILLETON.
EVERT VAN DER WALLE.
OFFICIEELE BERICHTEN.
priesterlijke bewogenheid dan is Dankdag ook
een dag van offeren, waarachtig offeren van
onszelf, maar ook van het onze voor kerk en
diaconie.
Wat wij hebben, hebben wij om niet ont
vangen.
Schenke God ons waarachtigen dank, waar
achtig gebed en een stil vertrouwen, dat Hij zal
zorgen. In Christus Jezus zal er altijd dankens-
stof zijn ook dit jaar roept ons er toe.
M. SCHEELE.
DRIETAL TE
Wolvega G. F. Hajer te Oud-Schoonebeek.
G. W. van Houte te Nijeveen.
N. Streefkerk te Wormer.
TWEETAL TE
Weesp R. Oosterhoff te Warnsweld.
D. Ringnalda te Middelburg.
BEROEPEN TE
Weesp D. Ringnalda Jr. te Middelburg.
Ouderkerk a.d. IJssel: Cand. A. Vogel te Ermelo.
AANGENOMEN NAAR
Papendrecht: Cand. H. G. Meijnen te Dordrecht.
BEDANKT VOOR
Kampen B. A. Bos te Assen.
Kampen M. van Dijk te Nieuweroord.
Te Lichtenvoorde bestaat mogelijkheid,
dat mettertijd een eigen Geref. Kerk geïnstitu
eerd wordt. De aldaar wonende leden van de
Geref. Kerk te Aalten zijn in een samenkomst,
na afloop van de gewone godsdienstoefening,
daaromtrent door den Kerkeraad gehoord.
De Classis Zutphen der Geref. Kerken
heeft in haar jongste vergadering uitgesproken,
dat de minimumtractements-regeling van 2500
moet gehandhaafd worden en uitgesproken dat
zij op geen enkele wijze verantwoordelijkheid
dragen wil voor tractementen die beduidend la
ger zullen zijn.
Te Almelo besloot de Kerkeraad der
Geref. Kerk, op voorstel van de Diaconie, in
beginsel tot het oprichten van een Voorschot-
kasvereeniging. Een commissie is benoemd om
deze zaak voor te bereiden en met nadere voor
stellen te komen.
Te Almelo heeft de Kerkeraad der Geref.
Kerk besloten de tegenwoordige wijze van col
lecteeren (met lange stokken) te vervangen
door die met „doorgeefzakjes" en het collectee
ren niet meer onder het zingen doch onder
orgelspel te doen plaats hebben.
Kerk en S.D.A.P.
Uit het verslag van de Classis Enkhuizen
Een van de kerken vraagt hoe te handelen
met lidmaten der kerk die lid worden van een
afdeeling van de S.D.A.P. Wordt verwezen
naar Art. 122 van de Acta der Synode van
Leeuwarden, waar onder meer gezegd wordt
„dat voor een lid der Geref. Kerk geen plaats
is in een organisatie, die zich stelt op den grond
slag van den klassenstrijd".
De Gereformeerde verstrooiden op Curasao.
Daartoe gemachtigd door de Gen. Synode
van Arnhem (1930) heeft de kerkeraad der
Geref. Kerk van Den Haag-West thans een
oproep doen uitgaan aan candidaten en (liefst
jongere) predikanten die genegenheid gevoelen
zich te geven aan de geestelijke verzorging van
de Gereformeerden in de verstrooiing op Cura
sao, om zich met hem in verbinding te stellen,
teneinde met den Kerkeraad nader kennis te
maken, opdat deze Kerkeraad een keuze kan
doen voor een uit te zenden predikant.
Semarang. Ter vergadering van de Clas
sis Batavia van Geref. Kerken werd mededeeling
gedaan door de afgevaardigden van Semarang,
dat ze bezig waren om te komen tot een eigen
Zendingswerk. Eén der leden uit de verstrooi
ing had zich gedurende enkele jaren reeds met
beschamenden ijver en met zeer bijzonderen ze
gen gegeven aan het werk onder de Javanen in
de plaats van zijn inwoning en daarbuiten. De
Kerkeraad meende stappen te moeten doen om
zich te verzekeren of hier ook een vingerwijzing
(VAN EEN ZEEUWSCHEN JONGELING
IN DE ZEVENTIENDE EEUW)
DOOR
H. KINGMANS
XXXIX.
Van lieverlede ging hij dat inzien. Hij had
zóó niet van huis mogen gaan, al had hij er nog
geen oogenblik spijt van, de visscherij vaarwel
te hebben gezegd, om op de wijde wateren te
zwalken. Hij had vader en moeder niet geëerd.
En wie vader en moeder niet eert, o, de bijbel,
Evert wist het wel, zei het toch zoo duidelijk
wie vader en moeder niet eert, diens lamp zal
worden uitgebluscht in zwarte duisternis
Het was opmerkelijk en hij onderdrukte dat
gevoel, maar het gelukte hem nietEvert ging
verlangen krijgen naar huis. Als vader en moe
der nog leefden of één van beiden, dan kon hij
hen vergeving vragen. Ze zouden hem wel wil
len vergeven.
Ja, dat was het woord. Hij snakte naar ver
geving
Maar hij durfde niet naar huis. Valsche
schaamte kwam opzetten. Dan zou ook Barendsz.
er achter komen, hoe schandelijk hij door hem
bedrogen was, toen hij verklaarde, geen ouders
meer te hebben. En wat zou Marijke zeggen,
als zij het hoorde
was, die wees op een eigen zelfstandig. Zen
dingswerk. Ook daartoe te geraken was het
noodig de Salatiga-Zending te vragen een ge
deelte van haar Zendingsterrein aan de Kerk
van Semarang af te staan. Inmiddels kwam van
de Conferentie van arbeiders in de Salatiga-
Zending bericht in, dat zij op het voorstel van
Semarang niet kon ingaan. Zoo bleek dit plan
dus niet voor verwezenlijking vatbaar.
Dr. J. H. Bavinck, miss. predikant te
Solo (Java), heeft daar in een Gemeente verga
dering mededeelingen gedaan van zijn tocht naar
het Womogirische en zijn vijfdaagsch gezegend
verblijf aldaar. Een 69-tal Javanen werd ge
doopt. Huwelijken werden bevestigd. Een kerkje
werd in gebruik genomen. Hij gedacht in het
bijzonder den trouwen arbeid en voorbeeldigen
ijver van een Christen-dorpshoofd, door wiens
toedoen onder Gods zegen meer dan 20 tot be
keering kwamen. Daartegenover gewaagde hij
ook van den zeer moeilijken arbeid van enkele
goeroes in dit én natuurlijk én geestelijk zoo
arme gebied.
De Bavinck-legende.
In de Kroniek van het laatste nummer van
Geref. Theol. Tijdschrift handelt Ds. P. van
Dijk van Zaandam over het euvel sinds „Assen"
periodiek terugkeerend, dat men uitlatingen van
wijlen Prof. Dr. H. Bavinck tracht uit te spelen
tegen de schrifturen van dezen geleerde en wel
met de tendens, om geloofwaardig te maken, dat
Bavinck in de laatste jaren van zijn leven een
standpunt ingenomen zou hebben, dat inzake
Gen. 13 van het gangbare Geref. standpunt
afweek. „Hem door zijn particuliere uitlatingen,
die noch wat milieu, noch wat den toon, noch
wat de letterlijke bewoordingen aangaat te con
troleeren zijn, zichzelf te laten tegenspreken zoo
als wij hem kennen als schrijver, is niet anders
dan een aanslag doen op zijn karakter, zijn be
ginselvastheid, zijn weten wat-hij-wou." En dit
overkomt den man, wiens karakter door vriend
en vijand steeds de hoogste hulde werd gebracht,
een der edelsten juist van ons geslacht. Dat is
tragisch en pleit niet voor hen, die zoo handelen.
Opmerking. Deze Bavinck-legende, die zoo
langzamerhand tot laster wordt, kan ik met alle
kracht tegenspreken. Op de Generale Synode
van Leeuwarden (1920), waar ik het dogmatisch
rapport in de zaak-Netelenbos had op te stel
len, heb ik met Prof, Bavinck, die helaas na de
eerste weken reeds ziek werd, in den breede
over deze zaak gesproken. Ik kan wel zeggen,
dat het schema van het rapport punt voor punt
met hem is behandeld, en zijn advies in heel
deze quaestie verkregen werd. En toen heeft
hij mij uitdrukkelijk verklaard, dat de opvatting
van Netelenbos inzake de Paradijsgeschiedenis,
die essentieel precies dezelfde is als in Assen
werd veroordeeld, niet mocht geduld worden.
Wel maakte hij bezwaar tegen sommiger critiek
inzake de opvatting van Netelenbos omtrent den
grond des geloofs, maar hij keerde zich zonder
eenige reserve tegen de Schriftopvatting, die
toen reeds verworpen is. „Geeft N„ zoo zei
Prof. B„ op dit punt niet toe, dan is hij niet
te handhaven". En met ons rapport op de Sy
node, betuigde hij later nog zijn instemming. Dit
was in September 1920 zou hij, die in Juli 1921
stierf, in dien tijd nog veranderd zijn Ik zie
in die gansche Bavinck-legende niet anders dan
de wanhopige poging van een zekere groep om
zichzelf te rechtvaardigen en dezen groote in
Gods koninkrijk aan haar zijde te trekken. Een
poging, die in flagranten strijd is met Bavinck's
geest en Bavinck's optreden. 's Gr. Kb.
K. B. S.
Middelburg. Vergadering van de Commissie
van Beheer Maandag 31 October.
DE SECRETARIS.
KORTE NOTULEN van de vergadering
der classis Goes, gehouden Donderdag
13 October 1932 te Goes.
Art. 1. Ds. H. Torenbeek opent namens de
roepende kerk van Yerseke de vergadering op
de gebruikelijke wijze. Hij gedenkt met enkele
woorden het vertrek van Ds. Vonk uit de clas
sis en spreekt goede wenschen voor het even-
tueele beroepingswerk van de kerk van B.
Al die overwegingen voerden een boozen
strijd in zijn gefolterd hart. Hij maakte een moei
lijken tijd door. Hij wilde den Heere gaan die
nen, zooals hij dat in zijn jongensjaren had ge
daan. Maar hij voelde wel, dat het niet kon,
omdat hij niet oprecht was. Er stond iets tus-
schen God en hem. En dat durfde hij niet weg
nemen. Dat durfde hij niet.
En nu was daar de oorlog met Engeland ge
komen. Enkele slagen waren reeds gevallen. Hij
had ze niet medegemaakt, maar hij had er ge
noeg van vernomen, om met angst de toekomst
tegemoet te zien, nu het oogenblik was aange
broken, dat de vloot zou uitvaren.
Hoe dichter dat oogenblik naderde, hoe moe-
deloozer hij werd en hoe vaker zijn vreemde
buien terugkeerden, die de matrozen van de
„Brederode" maar niet konden begrijpen in hun
overigens zoo jovialen makker, die zoo uitge
laten kon zijn en de vroolijkste van zijn om
geving.
Zij wisten niet, dat die vroolijkheid schijn
was dat die uitgelatenheid dienen moest, om
een ontrust gemoed tot zwijgen te brengen.
Wat niet gelukte. De strijd in zijn binnenste
duurde voort. En hij zag geen licht, al snakte
hij er naar.
Ook niet, toen hij op dien namiddag, waarop
Bestevaer Tromp op de „Brederode" verwacht
werd, over de verschansing van het admiraals-
schip in zee tuurde.
Die zee kon geen antwoord geven op zijn
vele vragen.
Het hoofd moest omhoog. Het hart moest ge
broken worden. Hij moest de handen vouwen
Art. 2. Nadat de credentiebrieven zijn nage
zien, neemt het Moderamen zitting Praeses Ds.
E. Beukema AssessorDs. Joh. Booij Scriba
Ds. G. v. Heiningen.
Art. 3. Notulen worden gelezen en vastgesteld.
Art. 4. Ingekomen Stukkeneen schrijven
van br. H. te D. Zal door de Scriba worden
beantwoord.
Art. 5. Rapporten a. Ds. A. Scheele rappor
teert over het archief der classis. Het is gebleken
dat de acta der classis over de jaren 1845-1869
ontbreken. Er zullen pogingen gedaan worden
de verloren gegane acta op te sporen.
b. De Commissie ad hoe rapporteert over
approbatie der stukken van Ds. Vonk. Alles was
in orde.
c. Rapport Zendingde Zendingsdeputaat
doet eenige mededeelingen over finantieele toe
stand, die nog al bevredigend is op dit oogenblik.
Art. 6. De Praeses geeft enkele opmerkingen
en toelichtingen mede namens zijn mede-afge
vaardigde over de acta der Partic. Synode en
geeft daarna de acta in bespreking. Geen bij
zonderheden.
Art. 7. De instructie's der kerken Baarland,
's Gravenpolder, Wemeldinge, worden behan
deld. 's Gravenpolder ontvangt als consulent
Ds. W. H. v. d. VegtDriewegenDs. E.
Beukema Baarland Ds. Joh. Booij.
Over de instructie van Wemeldinge wordt na
ampele bespreking besloten, een commissie te
benoemen om met genoemde kerk saam te spre
ken Di. W. H. v. d. Vegt, G. v. Heiningen
en ouderling van Donk te Goes worden hier
voor aangewezen.
Art. 8. Rondvraag naar art. 41 D.K.O. levert
niets op.
Art. 9. Deputaten worden benoemd naar art.
VII van het Class, reglement.
Zending secundus deput. Ds. W. H. v. d.
Vegt.
Class. Quaestor Ds. A. Scheele.
Kerkvisitatie PrimiDs. A. Scheele, Ds. W.
H. v. d. VegtSecundiDs. Joh. Booij en Ds.
G. v. Heiningen.
Regeling vacaturebeurten: Ds. G. v. Heiningen.
Ad examina Ds. A. Scheele, Ds. J. Koolstra.
Ter approbatie van attesten van D. d. W.
Kerken van Goes, Nieuwdorp, Kapelle-Biezelinge
Hulpbehoevende Kerken in de classisDs.
Joh. Booij, G. v. Heiningen en ouderl. C. Douw.
Art. 10. Regeling vacaturebeurten.
De kerk van Borssele Di. E. Beukema, Joh.
Booij, W. H. v. d. Vegt.
De kerk van 's GravenpolderDi. J. Kool
stra, A. Scheele, H. Torenbeek.
De kerk van DriewegenDi. E. Beukema,
Joh. Booij, W. H. v. d. Vegt.
De kerk van Wemeldinge Di. A. Scheele,
H. Torenbeek, W. H. v. d. Vegt.
Art. 11. Vaststelling volgende vergadering:
Donderdag 12 Januari 1933, \x/2 uur n.m., roe
pende kerk Baarland. Collecten die gestort die
nen te worden zijn 1voor Verstrooide Geref.
in N.O.I. 2) Theol. School3) Hulpbehoeven
de Studenten.
Art. 12. Alg. rondvraag levert enkele zaken op.
Art. 13. Korte Notulen worden gelezen en
vastgesteld. Hierna gaat de Praeses voor in
dankgebed en dan sluit hij de vergadering.
Op last der Classis,
JOH. BOOIJ, h.t. Assessor.
VERGADERING van den Kerkeraad van
St. Laurens op 24 October 1932.
Praeses, Ds. A. Koning, opent de vergadering,
laat zingen Ps. 147:10, leest Efeze 2:1112
en gaat voor in gebed.
De vergadering was voltallig.
De Scriba leest de notulen welke worden
goedgekeurd.
Ingekomen Stukken: 1. Van de Prot. Chr.
Schippersbond en N.C.O.V. om steun voor Chr.
onderwijs aan schipperskinderen besloten wordt
een gift uit de Kas voor alg. doeleinden te zen
den. 2. Vereeniging tot Chr. Hulpbetoon aan
blinden, verzoekt steun besloten wordt een gift
te zenden uit de Diaconale Kas. 3. Van br.
W. Wattel, dat hij zijn benoeming tot lid van
de Commissie van Beheer aanvaard.
Rapporten. Praeses heeft over zijn ziekenbe
zoek geen bijzonderheden te melden.
Br. ouderlingen rapporteeren over het gehou
den huisbezoek. Deze rapporten gaven geen
aanleiding tot bijzondere besluiten.
Br. Prins rapporteert over zijn bezoek aan
de Jaarvergadering van de Meisjesvereen. Het
was een goede vergadering.
en tot God gaan.
Hij wist dat.
Maar hij deed het niet.
HOOFDSTUK XIII.
Met Tromp in zee.
Over de wijde waterplas bij Texel, die vrij
kalm was, schalden juichkreten uit honderden
mannenkelen. En toen rolde er een kanonschot.
Heel in de verte stierf het geluid, vreedzaam nu,
weg.
Admiraal Maarten Harpertsz. Tromp, met een
klein zeilscheepje van den wal gehaald, waar
hij was gearriveerd, na per karos uit Den Haag
eenige dagen te hebben gereisd, had voet op
de „Brederode" gezet, toegejuicht door de ma
trozen, bij wie reeds de naam Tromp wonderen
verrichtte. Het vermoeden van stuurman Ba
rendsz bleek juist't was avond geworden, dat
de lang verwachte kwam.
Evert was mét de anderen naar voren ge
drongen, om den admiraal, dien hij niet kende,
te zien, maar het was reeds zoo donker gewor
den, dat hij diens gezicht niet meer onderschei
den kon.
Nauwelijks een half uur na aankomst van den
admiraal werd aan den boegspriet van de „Bre
derode" een licht geheschen ten teeken, dat de
kapiteins der verschillende schepen op het ad
miraalsschip werden verwacht, om besprekingen
te voeren.
Weldra dobberden groote roeibooten van de
andere oorlogsschepen rond de „Brederode", in
de kajuit waarvan Tromp bevelen gaf.
Br. Sanderse rapporteert over zijn bezoek aan
de J. V. Hij had veel lof over die vergadering.
Diaconale zaken. Enkele gevallen worden
besproken.
Financieele zaken. Nog enkele inschrijvingen
voor de vrijwillige bijdragen waren ingekomen.
Verkiezing van ambtsdragers. De Kerkeraad
stelt de volgende dubbeltallen voor ouderling
de broeders J. Riemens en L. J. Vroon, voor
diaken de broeders Joh. Gideonse en Jac. Vogel.
De stemming zal D.V. plaats hebben Maandag
7 Nov. des avonds om 7 uur.
Kerkelijke Stand. Attestatie ingekomen van
de kerk van Serooskerke van zuster S. Louwerse
en vertrokken naar Goes br. S. de Putter en
gezin en J. A. de Priester en gezin.
Sencura Morum. Geen der brs. heeft tegen
viering van het H. Avondmaal Tezwaar.
Rondvraag geen bijzonderheden.
Lezing Persverslag.
Sluiting.
DE KERKERAAD.
VERGADERING der Classe Tholen
D.V. op Woensdag 9 November a.s.
des voormiddags om 9 ure, in het ver
gaderlokaal der Geref. Kerk te Bergen
op Zoom.
AGENDA
1. Opening der vergadering door den Praeses.
2. Nazien der Credentiebrieven.
3. Lezen en vaststellen der Notulen.
4. Zaken uit de Notulen.
5. Mededeeling van ingekomen stukken.
6. Instructiën.
7. Rapporten.
8. Rondvraag naar art. 41 D.K.O.
9. Aanvrage en vaststelling vacaturebeurten.
10. Rondvraag.
11Lezen persverslag.
12. Vaststelling aanvang volgende vergadering.
13. Sluiting.
Mede te brengen collecten
a. Theol. School
b. Hulpbehoevende Kerken
c. Bijdrage voor het Zendingshospitaal
d. Bijdrage voor het dak der Kerk te Magelang.
Op last der Classe,
E. TANGE, Scriba.
Rilland-Bath, 25 October 1932.
Aan de kerken in de Classe Middelburg.
Donderdag 3 November a.s. hoopt onderge-
teekende zitting te houden in de consistorie van
de Noorderkerk voor het innen van de 2e helft
van het Classicale quotum
Arnemuiden 27.50 Domburg 8.75 Ga-
pinge 11.Grijpskerke 30.25 Koudekerke
ƒ33.Meliskerke 30.25; Middelburg 154.
Oost en West Souburg 46.75 Oostkapelle
22.Serooskerke 44.St. Laurens 22.
Veere 22.Vlissingen 71.50; Vrouwe
polder 22.Westkapelle 5.50.
Noordsingel S 156a. C. P. POUWER.
Gereformeerde Kerk Middelburg.
Ingekomen met attestatie vanAmsterdam,
Elizabeth H. TerpstraBuré, Dam G 33 Apel
doorn, Johanna Coumou, Molenwater N 52
Arnemuiden, Maria van den Bergde Rijke,
Gravenstraat I 313 Axel, Catharina Baan
Naeye, Bierkade G 205 Grijpskerke, Leintje
Tissinkvan den Broeke en gezin, Seisweg
Kampen, Cornelis J. Cevaal, Noordweg R 19
Koudekerke, Maatje Joziasse, St. Pieterstraat F
33 Rotterdam-Charlois, Jacobus de Rijcke,
Rusthuis Meliskerke, Leendert Pleyte, Pen-
ninghoek L 56 Veere, Margaretha Wisse, St.
Pieterstraat A 64 Vlissingen, Pieter J. van den
Berg, Gravenstraat I 313.
Ingekomen met doopattest vanGorkum,
Cornelis M. Wissel, varende Vrouwepolder,
Rika Bakker, Seissingel R 69.
GedooptSuzanna C. Adriaanse, Seissingel
R 183 Pieter Bassie, St. Janstraat I 45 Maria
Boone, Veersche Weg B 128 Maaike J. Bran
derhorst, Schuttershofstraat K 90a Jacoba J. de
Bree, KI. Werfstraat T 29 Anne de Bruin,
Heerengracht M 37a Johanna A. Harpe, Veer
sche Weg Leo A. de Plaa, Veersche Weg T
234 Cornelis Pleyte, Penninghoek L 56 Su
zanna van Sluis, Bree weg C 58 Elizabeth Vol-
mer, Breestraat E 30 Adriaan E. Vos, Seis
weg B 65.
En toen alle kapiteins weer vertrokken wa
ren, werd ten laatste de boot van de „Brede
rode" gestrekenkapitein Simonsz. verliet het
schip, om het commando van een ander fregat
op zich te nemen, waar de commandant plot
seling overleden was.
Vol nieuwsgierigheid vroeg de bemanning van
de „Brederode" zich af, wie nu hun kapitein
worden zou. En het was een groote verrassing,
toen als een loopend vuurtje de mededeeling
rond ging, dat stuurman Barendsz. tot kapitein
was bevorderd. Men was er wat mee in zijn
schik
Evert begreep het niet rechthet was toch
niet meer dan billijk, dat Simonsz. kapitein op
het admiraalsschip bleef en Barendsz. dus naar
de vacant geworden kapiteinsplaats vertrok
Hij zou dat vervelend gevonden hebben, maar
recht was recht. Dit leek veel op een achteruit
zetting van Simonsz., die dit in geen enkel op
zicht verdiend had.
Een bootsman, wien hij inlichtingen vroeg,
verstrekte hem die het was zoo logisch als wat;
op het admiraalsschip behoorde de vice-admiraal
het commando te voeren. Die zou later komen
en dan was Simonsz. overbodig geweestvan
daar, dat hij nu reeds een vaste kapiteinsplaats
kreeg.
„En Barendsz dan vroeg Evert.
„Die wordt hier kapitein, zoolang de vice-
admiraal er nog niet is. Intusschen is er dan wel
slag geleverd en is er wel een kapitein gesneu
veld, wiens plaats Barendsz kan innemen."
(Wordt vervolgd)