UIT DE PERS*
BOEKAANKONDIGING.
PREDIKBEURTEN
VERGADERING der Classe Tholen op
Woensdag 7 Sept. 1932 des voormid
dags om 9 ure, D.V. in het vergader
lokaal te Bergen op Zoom.
Agenda:
1. Opening der vergadering door den Praeses.
2. Nazien der credentiebrieven en instructiën.
3. Vaststellen Moderamen.
4. Lezen en vaststellen der notulen.
5. Zaken uit de notulen.
6. Mededeeling ingekomen stukken.
7. Behandeling ingekomen stukken.
8. Rapporten over Zending, Kerkvisitatie en
Part. Synode.
9. Rapporten over nageziene boeken over
eenig financieel beheer.
10. Benoeming verschillende deputaten.
11. Vaststellen collectelij st.
12. Rondvraag naar art. 41 D.K.O.
13. Aanvrage en vaststellen vacaturebeurten.
14. Behandeling Emeritaatsaanvrage van Ds. A.
Andree te Krabbendijke.
15. Rondvraag.
16. Lezen persverslag.
17. Vaststellen volgende vergadering en sluiting.
Mede te brengen collecten
a. Evangelisatie (België);
b. Theol. Faculteit V.U.
c. Arbeid o. d. Verstrooiden in Nederl. Indië
d. Gift voor Rijn-Pruisen.
Op last der Classe,
E. TANGE, Scriba.
Rilland-Bath, 23 Augustus 1932.
AGENDUM van de vergadering der clas
sis Middelburg op Woensdag 14 Sep
tember 1932 in de Hofpleinkerk.
Aanvang 9.30 uur.
1Opening.
2. Nazien der credentiebrieven.
3. Samenstelling van het Moderamen
PraesesDs. Wiersinga AssessorDs.
Vreugdenhil le ScribaDs. Visser 2e
ScribaDs. Scheele.
4. Lezing der Notulen.
5. Ingekomen Stukken.
6. Instructies.
7. Rapporten.
8. Rondvraag naar art. 41 D.K.O.
9. Aanwijzing roepende kerk voor de volgende
vergadering.
10. Rondvraag.
11. Vaststelling der Korte Notulen.
12. Sluiting.
Namens de roepende kerk van Oostkapelle,
E. DOUMA, Praeses.
J. DE KAM Pzn., Scriba.
Oostkapelle, Augustus 1932.
De classicale deputaat voor de Evangelisatie
in N. Brabant en Limburg en voor den geeste
lijken arbeid in Rijn-Pruisen en Westfalen zal
gaarne de bijdragen en collecten der kerken
voor deze belangen ter vergadering ontvangen.
Classis Middelburg.
Ondergeteekende zal op de a.s. Classicale ver
gadering van de kerken van Arnemuiden, Ga-
pinge, Koudekerke, Oostkapelle, Veere, Vlissin-
gen en Westkapelle alsnog gaarne ontvangen de
door de Generale Synode uitgeschreven, éénmaal
in de drie jaar te houden collecte voor Radio-
kerkdienstuitzending, waarvan door de Deputa
ten der Generale Synode storting verwacht was
uiterlijk vóór 1 Juli 1.1.
W. F. M. LINDEBOOM,
Girono. 144019.
Class. Dep.
LEERTUCHT.
Van de overzijde wordt voortdurend bezwaar
gemaakt tegen de wijze, waarop door onze ker
kelijke vergaderingen leertucht wordt geoefend.
Wij denken nu niet aan hetgeen van confes-
sioneele zijde wordt opgemerkt. Daar heeft men
geen principieel bezwaar tegen leertucht. Inte
gendeel, men zag haar gaarne ingevoerd. Men
meent alleen, dat de Gereformeerde kerken het
recht niet hebben om leertucht te oefenen. Leer
tucht kan er alleen zijn, wanneer in de Neder-
landsch Hervormde kerk de kerkelijke vergade
ringen op wettige wijze, d.i. op reglementaire
wijze zijn hersteld. Wie anders leertucht oefent,
matigt zich een recht aan, dat hij niet bezit.
Hier is dus alleen een kerkrechtelijk bezwaar,
waarover we nu verder niet handelen.
Anders spreken de ethischen. Zij hebben be
zwaar tegen leertucht als zoodanig. In hoofd
zaak om, als we wel zien, twee bezwaren. Voor
eerst dit, dat leertucht het geweten geweld aan
doet. Zij krenkt iemand, in wat het hoogste is,
zijn persoonlijke overtuiging. Zij kweekt onop
rechtheid, want zij noopt er toe om den broode
het hoofd in den schoot te leggen en maar te
zwijgen of zelfs anders te spreken, dan men
denkt. En het tweede bezwaar is, dat schriftuur
lijke leertucht onmogelijk is. Want de Schrift
oordeelt nooit, maar iemands opvatting van en
omtrent de Schrift. D.w.z. er is in de leertucht
nooit een oordeel Gods, maar een oordeel van
den eenen mensch over den anderen mensch en
dat is in het heilige een gruwel.
Zijn deze bezwaren gegrond We meenen
van niet.
Letten we eerst op het krenken van de ge
wetensvrijheid. We bepalen ons hier ook in
het vervolg tot de predikanten. Vooreerst om
dat in den regel alleen over predikanten leer
tucht wordt geoefend, in de tweede plaats, om
dat alleen voor hen veroordeeling wegens af
wijking van de belijdenis financieele gevolgen
heeft.
Hoe staat het met den predikant Men zoekt
vrijwillig het ambt. Wanneer men het ambt
aanvaardt, belooft men plechtig zich aan het
oordeel van de kerkelijke vergaderingen te on
derwerpen. Men belooft bij de belijdenis te zullen
blijven en als men bezwaren heeft, die in den
wettigen weg ter kennis van de kerkelijke ver
gaderingen te brengen.
Is het nu onredelijk, is het in strijd met de
gewetensvrijheid, als iemand aan deze zijn be
lofte gehouden wordt? Hebben niet ambtenaren,
wien het tot zonde werd op Zondag dienst te
doen, hun ambt neergelegd Wat gebeurt er
met iemand, die vrijwillig in dienst getreden is,
als hij, omdat hij ontwapenaar werd, dienst wei
gert Wat gebeurt er met iemand, die door ziek
te of ongeval zijn beroep niet meer waarnemen
kan
Ja, wat gebeurt er in de Hervormde kerk, als
een predikant om den gewetenswille een bepa
ling uit de reglementen overtreedt en weigert
zich te onderwerpen
Neen, de Gereformeerde kerken laten het
geweten vrij. Maar ze zeggen wel, als gij om
den gewetenswille niet meer doen kunt, wat ge
beloofd hebt te doen, kunt ge geen predikant
meer zijn. Wat ieder van te voren wist en op
allerlei terrein voorkomt. En als iemand zelf om
den broode zijn geweten geweld aandoet, is dat
ook iets, dat overal kan voorkomen. Ook in de
Hervormde Kerk, als opvolging van het regle
ment het geweten bezwaart. Waarlijk hier mag
den Gereformeerden kerken niets worden ver
weten.
Van meer beteekenis schijnt, wat we in de
tweede plaats opmerkten. Maar ook hier is niet
meer dan schijn.
Beginnen we met toe te geven, dat menschen
zich kunnen vergissen. Maar ik spreek nu
opzettelijk niet over de leiding des Geestes en
de macht van het ambt heeft men zich ook
aan die menschen niet zelf onderworpen en kent
men die menschen niet Wist men niet, hoe ze
waren, hoe ze de Schrift verstonden en hanteer
den Hier is immers niets duister of onbekend?
Ik kom op een ander punt, dat van meer be
lang is. Het is niet waar, dat het in de kerkelijke
processen loopt over de uitlegging van één of
meer Schriftplaatsen, van één of meer plaatsen
uit de belijdenis. In alle kerkelijke processen is
aan de beschuldigden volle gelegenheid geboden
om hun meening met Schrift en belijdenis te ver
dedigen. Natuurlijk, dit voegen we er, om mis
verstand te voorkomen, dadelijk aan toe, ten
genoege van de kerkelijke vergaderingen, aan
wie ze zich zelf hebben onderworpen. Maar
daar liep het niet over. In geding was steeds het
gezag, dat aan de Schrift en de belijdenis moet
worden toegekend. En over dat gezag kan geen
verschil van meening bestaan. Daarover is in de
Gereformeerde kerken duidelijk genoeg gespro
ken. Wil men nu zeggen, dat de aard van het
gezag van Schrift en belijdenis toch door men
schen is bepaald, dan antwoorden we, dat is
slechts betrekkelijk waar. Want de Gerefor
meerde belijdenis is ook inzake hetgeen ze over
het gezag van de Schrift leert, de weergave van
hetgeen daarover in de Schrift is te vinden. Er
is ook op dit punt beroep van de belijdenis op
de Schrift.
Het is waar, de menschen oordeelen, maar
niet waar, dat ze oordeelen naar menschelijke
redeneering. Dat zou eerst waar worden, als
gelijk in de dagen der Hervorming, met de Schrift
wordt aangetoond, dat de rechters dwalen in
hun beschouwing. Is dat in onze dagen geschied?
Dat kan toch niemand beweren. Vooral niet
van ethische zijde, waar men aan de Schrift een
gansch ander gezag toekent, dan de oude Ge
reformeerden hebben gedaan en dat ook wel
weten wil.
Hier komt nog iets bij. Het is niet waar dat
de Schrift zoo duister is, dat men bij de hoofd
zaken van de leer der zaligheid niet goed kan
uitmaken, wat door de Schrift wordt geleerd.
De kerk des Heeren heeft toch in dezen geen
onzeker geluid gegeven. Het is dan ook geen
wonder, dat afwijking op een bepaald punt van
de Gereformeerde belijdenis practisch altijd ge
paard gaat met een ander oordeel over de Schrift,
dan zij zelf over zichzelf geeft. Het komt altijd
weer op hetzelfde neer, afwijken inzake het ge
zag der Schrift en daarom op andere punten.
Leertucht is een droeve zaak. Droef vooral,
omdat ze in den loop der geschiedenis vaak
menschen heeft getroffen, die aller achting ge
noten, soms zelfs, die uitblonken door persoon
lijke vroomheid. Maar de Schrift eischt leertucht.
En we behoeven ons zeker niet van het opvol
gen van dien eisch te laten afhouden, omdat
leertucht onmogelijk zou zijn.
(Uit: N.-Holl. Kerkbl.)
HIJ KOMT.
Ziet Hij komt. Dat is blijkens het verband
de Heere Jezus Christus, die de getrouwe ge
tuige is, de eerstgeborene uit de dooden, de
overste van de koningen der aarde, die de zijnen
liefgehad heeft, en hen van hunne zonden ge-
wasschen heeft in zijn bloed, die ze gemaakt
heeft tot koningen en priesters Gode en zijnen
Vader.
Ook hier treedt weer zoo duidelijk aan het
licht dat de Middelaar Gods en der menschen
de banier boven tienduizenden draagt. Op aarde
hebben gewoond vele mannen en vrouwen in
het midden huns volks, vele oogen hebben op
hen gezien en lust aan hen gehad maar hunne
dagen voleindigd hebbende, gingen zij den weg
van alle vleesch. Van al die mannen en vrouwen
komt niemand ooit weder. Ze hebben afgedaan.
Anderen komen in hunne plaats.
Christus heeft ook eenmaal gewoond in het
midden zijns volks, en onder hen wonende, heeft
Hij volbracht het werk, dat de Vader Hem te
doen had gegeven, en daarna is Hij wederge
keerd tot zijnen Vader. Maar zie dan, hoezeer
Hij de banier boven tienduizenden draagt. Want
deze Jezus komt weder. Er zijn voor Hem nog
groote dingen te doen op de aarde.
Eenmaal is Hij op aarde gekomen om daar
te zijn het Lam Gods, dat de zonde der wereld
wegneemt, maar andermaal zal Hij komen om
zich te openbaren als de Leeuw uit Juda's stam,
die overwonnen heeft.
Ziet, Hij komt, die eenmaal veracht was en
de onwaardigste onder de menschen, een man
van smarten en verzocht in krankheden, die
om onze overtredingen is verwond, om onze on
gerechtigheden verbrijzeld, maar die een naam
heeft boven allen naam om de machtigen als een
roof te deelen.
Dat we toch een diepen indruk in onze ziel
mogen hebben van de heerlijkheid en van de
kracht van den persoon, van Wien het in zulk
een verheven eenvoud gezegd wordt„Ziet, Hij
komt
Hij is het, wiens oogen zijn gelijk een vlam
vuurs, wiens voeten blinkend koper gelijk zijn,
en Wiens stem is als een stem van vele wate
ren. Op zijn kleed en op zijn dij heeft Hij dezen
naam geschreven„Koning der koningen en
Heere der heeren".
Deze verheerlijkte Middelaar komt
Er wordt niet gezegd Hij zal komen, in den
toekomenden tijd. Johannes spreekt in de Open
baring in den tegenwoordigen tijd. Hij ziet de
dingen als voor zijn oogen gebeuren. Daarom
zegt hij het„Ziet, Hij komt Dat beteekent
Hij is komende. Hij is op weg.
H. W. LAMAN.
VOLHARDEN.
Of een zeker medicijn den kranke onder den
zegen des Heeren genezing zal brengen, daar
over beslist niet alleen de hoedanigheid van het
medicament, maar niet minder de mate, de hoe
veelheid, waarin het gebruikt wordt.
Na de eerste maal geeft het gewoonlijk geen
herstelling ook nog niet na de tweede en de
derde maal maar eerst na langdurig gebruik
bewerkt het onder Gods zegen de genezing. Alles
heeft in de natuur naar het bestel van den Schep
per zijn bestemde maat, welke bereikt moet wor
den, zal het middel zijn kracht openbaren.
Hoe vaak komt het echter niet voor, dat de
kranke, na het medicijn eenige malen te hebben
gebruikt, zijn geduld, en trouw, verliest, omdat
het middel niet aanstonds zijn werking gedaan
heeft. Dan wordt er weer iets anders beproefd.
Baat ook dit niet, dan het maar weer met
iets anders geprobeerd. En dusdoende komt geen
enkel geneesmiddel bij de kranke tot de volle
maat zijner werking.
Het ontbreekt den zieke aan volharding, en
daardoor vertraagt hij niet zelden zijne genezing.
Hij klaagt, dat niets hem baat, maar hij vergeet,
dat hij door zijne onstandvastigheid in het ge
bruik de middelen verhindert hun ongestoorde
werking te doen.
En niet alleen op het gebied van krankheid
en genezing, maar ook op zoo menig ander ter
rein is dit gemis aan volharding oorzaak, dat
zoo menige onderneming mislukt is.
Men begint vaak met ijver, met kracht, maar
men vaart niet voort, en komt niet tot de vol
einding.
Er is geen doorzettingskracht.
Men vergeet, dat het doel niet bereikt wordt,
zoolang de volle maat der inspanning niet ver
kregen is.
Volharding is het wachtwoord, zult ge hoop
hebben om te slagen, in hetgeen gij ondernomen
hebt te doen.
Voortvaren, onvermoeid, onversaagd, van
kracht tot kracht.
Volharding is ook het wachtwoord in het le
ven der genade, in het werk des geloofs.
H. W. LAMAN.
Boeken op komst.
In den nazomer zullen, naar wij vernemen,
enkele mooie en belangrijke nieuwe boeken het
licht zien bij den uitgever J. H. Kok te Kampen.
Van Prof. Dr. G. Ch. Aalders, den oud-tes-
tamenticus aan de Vrije Universiteit, zal een
boek over De Goddelijke Openbaring in de
eerste drie hoofdstukken van Genesis verschij
nen. Nu de eerste hoofdstukken van den Bijbel
al meer in het middelpunt der belangstelling ko
men te staan, en allerlei vragen aangaande
schepping, paradijs, zondeval, enz. worden ge
steld vragen waarmede velen werkelijk „zit
ten" is de verschijning van dit werk van
groote actueele beteekenis.
Over Jezus wie was Hij 1 verschijnt een
boekje van den bekenden Duitscher Otto Bor-
chert, vertaald door Dr. C. N. Impeta.
Het tweede Christelijk Jeugd jaarboek Hou
Zee zal ook uitkomen. Het bevat bijdragen van
W. G. van de Hulst, M. A. M. Renes Boldingh,
Dr. J. Haantjes, G. P. Klijn, M. van Kempen,
Phé Wijnbeek, Anne de Vries, J. Veltman, J.
C. de Koning, P. A. de Rover. Is rijk geïl
lustreerd.
De Woensdagavondklantjes is de titel van
het eerste boek van Annie M. Ringnalda. Het
is een bundel rake schetsen uit de groote-stads-
evangelisatie.
De vroegere Soemba-Zendeling Ds. D. K.
Wielenga geeft een interessanten Soembanee-
schen roman De oude van dagen.
Van Jan H. Eekhout, bekend als dichter, ver
schijnt een bundel fijn Vlaamsch proza Drie
luik der zonde.
Ook zal een vertaling verschijnen van De
duif in het arendsnest, een roman uit de Mid
deleeuwen door Charlotte M. Yonge, de schrijf
ster van „De Erfgenaam van Redclyffe".
VERANTWOORDING van LIEFDEGAVEN
Middelburg. Ontvangen f 2 50 door tusschen-
komst van br. P. Adriaanse van een zuster der ge
meente. Hiervoor hartelijk dank.
C. Willeboordse,
Kassier-Diaconie.
ZENDING.
Middelburg. Ontvangen f 1.50 verzameld op
een samenkomst door Mevr. Ringnalda.
Vriendelijk dank. W. P. Wattel.
St Laurens. Met hartelijken dank ontvangen
van de kinderen van Adriaan Corbijn 85 halve centen
en een partijtje zilverpapier en van Joos van de
Broeke 200 halve centen.
Namens de Zendings-commissie,
D. Willemse, Penningm.
VEREENIGINGSLE VEN.
Zondag 28 Aug. hoopt D.V. voor de J.-V. en M.-V
op G.-G. te Veere op te treden de WelEdel Gestr
heer Mr. H. Bijleveld, oud-Minister.
Onderwerp „Versleten Schellingen" in de Geref.
Kerk aldaar. Aanvang 7 uur.
Gere/. Jongelingsver. ,£ola-Fide"Middelburg.
Bijbels-onderweip door vr. P. Wisse.
„Het Spiiitisme" door vr. P. Walraven.
Meisjesvereeniging MeisjesroepingMiddelburg.
Donderdag 1 Sept 's avonds 8 uur vergadering in
de consistorie Gasthoiskerk. ReferaatBesprekingen
splitsing.
Gere/. Jongelingsver. Dr. Lützen Wagenaar, M'burg.
M. 0. 12. Het Christeu-Socialisme, vr. J. Poppe.
IN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN
ZEELAND OP
ZONDAG 28 AUGUSTUS 1932.
CLASSE MIDDELBURG.
MIDDELBURG.
Hofpleinkerk 9.30 uur
2 uur
6 uur
Noorderkerk 9.30 uur
6 uur
Arnemuiden 9.30 en 2 uur
Domburg 9.30 uur
2 uur
G&pinge 9.30 uur
2 uur
Grypskerke 9 en 2 uur
Koudekerke 9 en 2 uur
St. Laurens 9.30 en 2 uur
ds. J. R. Goris
te Apeldoorn,
ds. J. R. Goris
ds. I). Ringnalda
ds. I). Ringnalda
ds. J. R. Goris
ds. H. Fokkens
te Hollandscheveld.
ds. J. E. Visser
Voorber. H. Av.
ds. J. C. J. Kuiper
Lezen eener Leerr.
ds. P. J. O. de Brnijne
ds. H. Pestman
ds. A. C. Heij
ds. A. Koning
7 uur ds. W. F. M. Lindeboom
Rede voor de contact-commissie.
Meliskerke 9 en 2 uur ds C. Vreugdenhil
van Oud-Vosmeer.
Oostkapelle 9.30 en 2 uur ds. E. Douma
Serooakerke 9.30 en 2 uur ds. W. F. M. Lindeboom
Souburg 8 en 4.15 uur in de Herv. Kerk,
ds. J. C. J. Kuiper
Veere 9.30 en 2 30 uur ds. J. v. d. Guchte
Vlissingen 9.30 en 5.30 uur ds. H. A. Wiersinga
Vrouwepolder 9.30 uur ds. P. J. 0. de Bruijne
2 uur ds. D. Ringnalda
Westkapelle 9.30 uur Lezen eener Leerr.
2 uur ds. J. E. Visser
CLASSE ZIERIKZEE.
Brouwershaven 9.30 en 2 uur
Bruinisse 9.30 en 5 uur
Colijnsplaat 9.30 en 5.30 uur
Geersdyk 9.30 en 2 uur
Haamstede 9.30 uur
7 uur
Kamperland 9 en 2 uur
6 uur
Nieuwerkerk 9.30 en 6 uur
2 uur
Oosterlaud 9.30 en 2 uur
Scharendijke 9.30 en 2 uur
Wissekerke 9.30 en 2 uur
Zierikzee 10 en 6 uur
Zonneinaire 9.30 en 2 uur
ds. J. de Meester
ds. J. P. Unger
ds. F. Staal
Lezen eener Leerr.
Lezen eener Leerr.
ds. J. de Meester
ds. F. J. v. d. Ende
Lezen eener Leerr.
ds. M. Heuzeveldt
Lezen eener Leerr.
Lezen eener Leerr.
ds. J. B. Vogelaar
Lezen eener Leerr.
dr. J. van Lonkhuijzen
ds. Z. Hoek
CLASSE THOLEN,
Anna Jacoba Polder 9.30 en 2 uur
Bergen op Zoom 9.30 en 5.30 uur
Krabbendijke 10 en 2.30 uur
Poortvliet 9.30, 2 en 6 uur
Rilland-Bath 10 en 2.30 uur
Tholen 9.30 en 6 uur
Oud-Vosmeer 9.30 en 2 uur
ds.
ds. J. Spoelstra
ds. Th. Delleman
te Aalten
ds. A. Andree
dhr. K. de Vries
ds. J. Snoeij
te 's Gravenmoer
dr. C. Veltenaar
C. A. Vreugdenhil
CLASSE GOES.
Baarland 10 en 2.30 uur ds. C. Vonk
Borssele 9 en 2 uur ds. J. Koolstra
Driewegen 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Kapelle-Biezelinge 10 en 2.30 uur ds. A. Scheele
Goes 9 30 en 5.30 uur ds. W. H. v. d. Vegt
's Gravenpolder 10.30 en 3 uur Lezen eener Leerr.
Heinkenszand 9 en 2 uur ds. Joh. Booij
Yerseke 9.30 en 2 uur ds. H. Torenbeek
Wemeldinge 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Kruiningen 10 en 2.30 uur Lezen eener Leerr.
Nieuwdorp 9.30 en 2 uur ds. E. Beukcma
Wolphaartsdijk 10 uur ds. G. van Heiningen
2.30 uur Lezen eener Leerr.
CLASSE AXEL.
Aardenburg 10 en 3 uur Caud. G. Chr. H. Plantagie
te Voorthuizen.
Axel 9.30 en 2.30 uur ds. J. S. Post
Hoek 10 en 3 uur ds. C. B. Bavinck
Oostburg 10 en 2.30 uur ds. Th. Popma
Schoondijke 10 en 3 uur ds. D. J. de Vries
Terneuzen 9.30 en 2.30 uur ds. S. Groeneveld
Zaamslag 9 30 en 2.30 uur ds. A B. W. M. Kok
